İçeriğe atla

Telli Hümaşah Sultan

Telli Hümaşah Sultan
ھما شاہ سلطان
Haseki Sultan
Hüküm süresiAralık 1647 – 12 Ağustos 1648
Önce gelenHatice Turhan Sultan
Sonra gelenEmetullah Râbia Gülnûş Sultan
ÖlümMuhtemelen 1672'dan sonra
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Eş(ler)iİbrahim
Çocuk(lar)ıŞehzade Orhan
Tam adı
Devletlu İsmetlu Hüma Şah Haseki Sultan Aliyyetü'ş-Şân
HanedanOsmanlı Hanedanı
Diniİslam
MeslekHaseki Sultan

Telli Haseki Hümaşah Sultan, (Osmanlıca: ھما شاہ سلطان‎ ö. 1672'den sonra Osmanlı Devleti);[1] Osmanlı İmparatorluğu'nun 18. padişahı ve 97. İslam Halifesi Sultan İbrahim'in son Hasekisi, tek nikâhlı karısı, Şehzade Orhan annesi ve devlet yönetiminde sözü geçmiş bir haseki sultan'dır.

Kimliği

Hümaşah Sultan, I. İbrahim'in Aralık 1647'de İstanbul'da evlendiği "Telli Haseki" olarak da bilinen son eşidir.[1] I. İbrahim'in döneminde çok büyük güce sahip olmuştur. Nikâh töreni pek parlak oldu. Hümaşah’ın vekili Kızlar Ağası, Padişahın vekili de Sadrazam idi. Mihir olarak Mısır hazinesi verildi. Gelin alayı ise çok debdebeli ve tantanalı oldu. Protokola dahil olan bütün divan üyeleri, yüksek devlet memurları ve İstanbul’un bilginleri merasim sırasına göre dizilip Davutpaşa bahçesine gittiler. Telli duvaklı gelini oradan alıp Topkapı yanındaki Valide Sultan bahçesine getirdiler (1647). Bu tarihten sonra Hümaşah, teller ve duvaklar içinde getirildiğinden Telli Haseki diye anıldı.[2]

Valide Sultan olan Kösem Sultan ve padişahın kızkardeşlerinin Edirne'ye sürgün olmalarına sebep olan bu Telli Haseki'dir yâni Hüma­şah sultandır. Voyvoda kızının anlattığı masala bakarak, dâiresini samur kürkle döşendiği söylenen hanımsultanda Hümaşah Hasekidir. Padişahın bu hanımından Orhan adı verilen oğlu doğduğunda, padişah boğulmak suretiyle öldürüleli altı ay olmuştu. Telli Haseki'de eski saraya gönderilenler arasındadır. Ancak 1672'ye kadar sağ olduğuna dâir bir hazine makbuzu işaret etmektedir. Daha sonraki hâli hak­kında bilgi yoktur ve ölüm târihi ile makberesi bilinmemektedir.

Çocukları

  • Şehzade Orhan

Bibliyografya

Kaynakça

  1. ^ a b "The Imperial House of Osman - 6". 2 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2006. 
  2. ^ Hümaşah Telli Sultan, Hümaşah Telli Sultan. "ŞİİRBAZ SULTANLAR(5)-SULTAN İBRAHİM(Deli)". www.gulceedebiyat.net. 20 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2015. 
Önce gelen:
Turhan Sultan		Haseki Sultan
Aralık 1647 – 8 Ağustos 1648 		Sonra gelen:
Emetullah Rabia Gülnuş Sultan

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hürrem Sultan</span> Osmanlı padişahı I. Süleymanın nikâhlı eşi II. Selimin validesi Kadınlar Saltanatını başlatan sultandır

Hürrem Sultan, Osmanlı İmparatorluğu'nun onuncu padişahı ve 89. İslam Halifesi I. Süleyman'ın nikâhlı eşi, sonraki padişah II. Selim ile Şehzade Mehmed, Mihrimah Sultan, Şehzade Abdullah, Şehzade Bayezid ve Şehzade Cihangir'in annesi, Haseki Sultan.

<span class="mw-page-title-main">III. Mehmed</span> 13. Osmanlı padişahı (1595–1603)

III. Mehmed, divan edebiyatındaki mahlasıyla Adlî, 13. Osmanlı padişahı ve 92. İslam halifesidir. Sancağa giden son, I. Süleyman'dan 30 yıl sonra sefere çıkan ilk padişahtır ve bu nedenle de Avusturya’ya karşı kazanılan Eğri Kuşatması’nda ordunun başında olması nedeniyle kendisine Eğri Fatihi unvanı verilmiştir. Döneminde gerçekleşmiş olan Haçova Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu’nun Avrupa topraklarında kazandığı son büyük zaferidir. Sancak düzenini kaldırmış ve kendisinden önceki hükümdarlar dönemlerinde de süren Celali İsyanları’nı 1595-1603 yılları arasında kanlı şekilde bastırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">III. Murad</span> 12. Osmanlı padişahı (1574–1595)

III. Murad, divan edebiyatındaki mahlasıyla Muradi, 12. Osmanlı padişahı ve 91. İslam halifesi. Saltanatı sırasında Osmanlı İmparatorluğu en geniş sınırlara ulaşmasına rağmen, devletteki yozlaşma yine saltanatı sırasında başlamıştır. Saltanatı boyunca sefere gitmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">II. Ahmed</span> 21. Osmanlı padişahı (1691–1695)

II. Ahmed, 21. Osmanlı padişahı ve 100. İslam halifesidir.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim (Osmanlı padişahı)</span> 18. Osmanlı padişahı (1640–1648)

Sultan İbrahim, 18. Osmanlı padişahı ve 97. İslam halifesidir. İbrahim, 8 Şubat 1640'ta ağabeyi IV. Murad'ın ölümü üzerine 25 yaşında ve 18. padişah olarak Osmanlı tahtına çıktı. Şehzadeliğinde çok sıkı bir saray hayatı yaşamış, erkek kardeşleri IV. Murad tarafından öldürtülmüş olduğundan korku içinde büyümüştü.

<span class="mw-page-title-main">Safiye Sultan</span> III.Murad Hanın Hasekisi ve III.Mehmed Hanın validesi. Valide Sultan (1595 - 1603)

Safiye Sultan veya Melike Safiye Sultan, Osmanlı Padişahı III. Murad'ın eşi ve Sultan III. Mehmed'in annesi.

Afife Nurbanu Valide Sultan, Osmanlı Padişahı II. Selim'in yasal eşi olarak Haseki Sultan, Sultan III. Murad'ın annesi ve Osmanlı İmparatorluğu'nun Valide Sultan'ıdır. Haseki Hürrem Sultan'ın gelinidir. Kadınlar Saltanatı döneminin en önemli isimlerinden biriydi. Çelişkili teoriler onu Venedikli, Yahudi veya Yunan kökenli olarak tanımlıyor. Doğum adı Cecilia Venier-Baffo, Rachel veya Kalē Kartanou olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Handan Sultan</span> III.Mehmed Hanın Hasekisi ve I.Ahmed Hanın validesi. Valide Sultan (1603 - 1605)

Handan Sultan, Osmanlı padişahı Sultan III. Mehmet'in eşlerinden ve padişah Sultan I. Ahmet'in annesi, Valide Sultan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Kösem Sultan</span> Osmanlı İmparatorluğunun Saltanat Naibi Sultan I.Ahmedin nikâhlı eşi, IV. Murad ve I. İbrahimin validesi ve torununun (IV. Mehmed) saltanatını gören tek Valide Sultandır

Mahpeyker Kösem Sultan, Osmanlı İmparatorluğu tarihinin en güçlü kadın figürlerinden birisi, Sultan I. Ahmed'in nikâhlı eşi ve IV. Murad ve İbrahim'in annesidir. Osmanlı tarihinin en güçlü ve etkili kadınlarından biri ve aynı zamanda sonradan Kadınlar Saltanatı olarak adlandırılan dönemin merkezi bir figürü oldu. Naip olarak, Osmanlı İmparatorluğu'nu yaklaşık 20 yıl boyunca etkin bir şekilde yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Hatice Turhan Sultan</span> Sultan İbrahimin Hasekisi IV.Mehmedin validesi. Kadınlar saltanatı dönemini kapatan sultan

Hatice Turhan Sultan, Osmanlı padişahı Sultan İbrahim'in eşi ve IV. Mehmet'in annesidir. 5 yıl kadar bir süre saltanat naibesi sıfatıyla Osmanlı Devleti'ni yönetmiş ikinci valide sultandır. Osmanlı Tarihinin en uzun valide sultanlık yapan ve kadınlar saltanatının sonunu getiren Ukrayna kökenli sultandır.

<span class="mw-page-title-main">Saliha Dilaşub Sultan</span> Sultan İbrahimin Hasekisi ve II.Süleymanın validesi. Valide Sultan (1687 - 1689)

Saliha Dilâşub Sultan Osmanlı İmparatorluğu'nun Valide Sultanı, padişah II. Süleyman'ın annesi ve Sultan İbrahim'in eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Hatice Muazzez Sultan</span> Sultan l.İbrahimin eşi ve Osmanlı Padişahı ll.Ahmetin validesi,Haseki Sultan

Hatice Muazzez Haseki Sultan (ö. 12 Eylül 1687) Osmanlı padişahı II. Ahmet'in annesi ve Sultan I. İbrahim'in 1641'de evlendiği üçüncü eşi ve ikinci Haseki.

<span class="mw-page-title-main">Emetullah Râbia Gülnûş Sultan</span> IV. Mehmedin tek hasekisi iki oğlunun döneminde Valide Sultanlık yaptı. Haseki Sultan ünvanını kullanan son kadındır.

Emetullah Râbia Gülnûş Sultan, Osmanlı İmparatorluğu'nun Valide Sultan'ı, İki ayrı padişahın annesi ve Sultan IV. Mehmed'in tek hasekisi. Osmanlı İmparatorluğunda Haseki Sultan unvanını kullanan son kadın sultan.

Valide Sultan, I. Mustafa'ın validesi ve III. Mehmed'in hasekisi. Gerçek adı bilinmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">I. Gülbahar Hatun</span> Fatih Sultan Mehmedin eşi ve II.Bayezidin validesi. Valide Hatun (1481 - 1492)

Emine Gülbahar Hatun, Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmed'in 1446'da Manisa'da evlendiği ilk eşi, Gevherhan Hatun'un ve II. Bayezid'in annesi.

<span class="mw-page-title-main">Mihrimah Sultan (I. Süleyman'ın kızı)</span> prenses

Mihrimah Sultan, Osmanlı padişahı I. Süleyman ile eşi Hürrem Sultan'ın kızı.

<span class="mw-page-title-main">Kadınlar saltanatı</span>

Kadınlar saltanatı, Osmanlı İmparatorluğu'nda haseki sultanların veya valide sultanların veya hanım sultanların devlet yönetimine müdahale etmeleri, zaman zaman bizzat devleti yönettikleri döneme verilmiş olan bir addır. Kanuni Sultan Süleyman, döneminde başlamış olup 1656 yılında Köprülü Mehmet Paşa'nın sadrazam oluşuna kadar devam etmiştir.

Orhan Çelebi ya da Şehzade Orhan, beşinci Osmanlı padişahı I. Mehmed'in ağabeyi olan ve kız kardeşi Sultan Fatma Hanım ile birlikte Bizans'a rehin olarak yollanan Şehzade Kasım Çelebi'nin oğlu. Ali Şah, Cihan Şah, Vali Han ve Buğa Han isimlerinde dört oğlu vardı. İstanbul'un Fethi'nde keşiş kılığına girip kaçarken, Osmanlılar tarafından yakalanarak idam edilmiştir.

II. Ayşe Hâtûn (d. 1476, Bahçesaray, Kırım, Kırım Hanlığı - ö. 1539, Kırım); Kırım hanı Mengli Giray'ın kızıdır. Osmanlı Padişahı I. Selim'in Birinci hasekisidir.

Atike Sultan ya da Burnaz Atike Sultan Osmanlı padişahı I. Ahmed'in kızı; IV. Murad, I. İbrahim ve Şehzade Kasım'ın kız kardeşidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.