Teleskop (televizyon programı)

Teleskop
Format	Müzik Dans Moda
Tür	Televizyon programı
Yönetmen	İzzet Öz Saip Ertem
Sunucu	İzzet Öz Nilgün Akça
Tema müziği bestecisi	MFÖ
Ülke	Türkiye
Dili	Türkçe
Sezon sayısı	6
Bölüm sayısı	21 (bölümleri listesi)
Yapım
Yapımcı	İzzet Öz Saip Ertem
Mekân	İstanbul Ankara
Gösterim süresi	50 dakika
Yapım şirketi	TRT
Yayın bilgileri
Kanal	TRT 1 (1982-1985, 1993) Kanal D (1997) TRT 1 (2011) CNN Türk (2011)
Görüntü formatı	480i (SDTV)
Ses formatı	Stereo
Yayın tarihi	14 Şubat 1982 - 27 Ekim 2011
Durumu	Sona erdi.

Teleskop, İzzet Öz ve Nilgün Akça'nun sunduğu 14 Şubat 1982 tarihinden 23 Ocak 1983 tarihine kadar TRT 1 kanalında yayınlanan Türk müzik-dans programıdır. Bir yıl süren program rock, anadolu rock, pop ve fantezi gibi müzik türlerini seslendiren sanatçıların performanslarına yer verildi. Ayrıca programda stilist, koreograf, ressam, fotoğrafçı ve çeşitli dans ile bale gruplarının performanslarına da yer verilmiştir. Programın sunucusu İzzet Öz, Saip Ertem ile birlikte programın yapımcılığını ve yönetmenliğini yapmıştır. 1982 yılında Turgut Berkes'in resimleriyle ve MFÖ'nün programa özel yaptığı müzik ile Türkiye'de özel jenerik müziği yapılmış ilk programdır.

Program yayınlandığı dönem boyunca en çok reyting alan müzik programı unvanına sahip oldu. Yayınlandığı dönem boyunca gençler tarafından büyük ilgiyle takip edildi. Her ay bir bölüm olarak yayınlanan program TRT'nin İstanbul ve Ankara stüdyolarında çekiliyordu. İki sezon olarak yayınlanan program on bir bölüm sürdü. Reytingleri çok iyi giden program belirsiz sebeplerden dolayı yayından kaldırılmıştır.^[1] 1985 yılının Nisan ve Mayıs aylarında cumartesi günleri iki bölüm olarak yeniden yayınlandı. 1993 yılında bir bölüm olarak yayınlandı. 1997 yılında program Kanal D'de tekrar başladı ve iki bölüm yayınlandı. Uzun bir sürenin ardından 2011 yılında TRT 1 kanalında dört bölüm olarak tekrar yayınlandı. 2011 yılında program son olarak CNN Türk kanalında Teleskop – Frekans adıyla bir bölüm olarak yayınlandı. Program, 1982 yılından itibaren radyo ve televizyonda yayınlanmıştır.^[2]

1981 yılında programın hazırlıklarına başlanıldı. Programın yönetmenliğini ve yapımcılığını İzzet Öz ve Saip Ertem yapmıştır. İzzet Öz ayrıca programın tüm sezonlarında sunuculuğunu da yapmıştır. İlk sezonda programda Nilgün Akça'da sunuculuk yapmıştır. Program hem televizyonda hem de radyodan yayınlanmaktadır. TRT 1 kanalında 1982-1983 yılları arasında iki sezon olarak yayınlanmıştır. Programda müzisyenlerin yanı sıra fotoğrafçı, stilist, ressam, manken ve dansçı gibi sanatçılarda performans sergilemişlerdir. On bir bölüm süren program daha sonra yayından kaldırılmıştır. 1985 yılında iki bölüm olarak yayınlanmıştır. 1993 yılında ise programın üçüncü versiyonu ve dördüncü sezonu yayınlandı. Daha önce olduğu gibi yine TRT 1'de yayınlanan programın dördüncü sezonu sadece bir bölüm olarak yayınlandı. 1997 yılında ise program Kanal D'de iki bölüm olarak yayınlandı. İzzet Öz böylece ilk defa programı bir özel kanalda sunmuş oldu. 1990'lı yıllarda yayınlanmasının ardından on üç yıl sonra 2011 yılında TRT 1'de tekrar başladı. Altıncı sezon olarak başlayan program dört bölüm olarak yayınlandı. Altıncı sezon bittikten iki gün sonra CNN Türk kanalında Teleskop-Frekans adıyla bir bölüm yayınlanmıştır.

1981 yılında programın hazırlıklarına başlanılmıştır. Türkiye'de o dönem televizyonlarda renkli yayına yeni geçildiği için programın bazı bölümleri siyah-beyaz bazı bölümleri ise renkli olarak yayınlanmıştır. Genel olarak çoğu bölümü renkli olarak yayınlanmıştır. Teleskop'un her ay yeni bir bölümü yayınlanıyordu ve ilk sezonu dört bölüm olarak yayınlanmıştır. Programda ilk olarak sahne alan kişi Barış Manço & Kurtalan Ekspres olmuştur. Barış Manço programda Dönence adlı parçayı söylemiştir ve performansı çok beğenilmiştir. Stilist Hakan Elbayan düzenlediği mankenlerin defile gösterisi Queen grubunun In the Space Capsule adlı şarkısı eşliğinde yapılmıştır. Zeynep Tuğsuz ise Çocuklar adlı parçayı seslendirmiştir. Gökçen Kaynatan, kendi tablolarının görüntüsü ile birlikte Doğanın Ötesi adlı parçayı seslendirmiştir. Nükhet Duru, Herbie Mann ve MFÖ gibi sanatçılar ve gruplar programın ilk bölümde eserlerini seslendirmişlerdir. İstanbul Devlet Balesi sanatçıları Jon Keliehor'un Rhytm Dance adlı parçasında gösteri yapmışlardır.^[3] Teleskop'un ikinci bölümünde Nur Yoldaş, Alan Parson Projet, Okay Temiz, Oregon, Doğan Canku, Marlanne Faitfull, Egberto Gismonti gibi sanatçılar ve gruplar programda sahne almışlardır. Bazılarının ise klipleri yayınlanmıştır. İkinci albümünü yayınlayan Hardal grubu ise Zor adlı parçalarını seslendirerek televizyonda performans sergilemişlerdir.^[4]

4 Nisan 1982 tarihinde programın üçüncü bölümü yayınlanmıştır. Füsun Önal, Neco, İbrahim Sesigüzel, Grup Telefon ve Grup Weltonossu programda performans sergilemiştir. Programa ressam Reha Yalnızcık, fotoğrafçı Sabit Kalfagil, koreograf Sait Sökmen'de katılmıştır. Haldun Yedican ve Seyyal Taner'de programda performans sergilemiştir. Ayrıca Seyyal Taner'in televizyonda ilk kez şarkı söyleyip ve dans ettiği programdır.^[5] İlk sezonun son bölümünde ise Ferdi Özbeğen programda Seni Terkedeceğim adlı parçasını, Edip Akbayram ise ilk olarak Garip ve ardından Aman Kerem adlı parçasını seslendirmiştir. Programda ayrıca fotoğraf sanatçısı Şahin Kaygun, ressam Ömer Muz ve stilist Halil Kadirbeyoğlu'da yer almıştır. Banu Kırbağ, Erol Evgin, Yavuz Top, Abdurrahman Kalaycı ve Kartal Kaan gibi sanatçılarda performans sergiledi. 1982 Türkiye Güzellik Kraliçesi seçilen Nazlı Deniz Kuruoğlu ile üç kişilik bir ekip bale gösterisi yapmıştır.^[6]

İlk sezonun bittikten üç ay sonra ikinci sezon yayınlanmaya başladı. Ağustos ayından itibaren yayınlanan programın beşinci bölümünde Barış Manço, Neco, Nur Yoldaş, Doğan Canku ve Nükhet Duru gibi sanatçılar programda sahne almıştır. Ayrıca Reha Yalnızcık, Bilge Kandemir, Sait Sökmen ve Sami Güner gibi sanatçılarda sahne almıştır.^[7] Altıncı bölümde 8-15 Mayıs 1982 tarihleri arasında İsviçre'nin Montreux şehrinde yapılan Altın Gül Televizyon Programları Yarışması yayınlanmıştır. Türkiye'yi yarışmada Teleskop programı temsil etmiştir ve yarışmada Montreux Özel Ödülünü almıştır.^[8] Programın yedinci bölümünde Simon and Garfunkel adlı dünyaca ünlü müzik grubunun konseri yayınlanmıştır.^[9] Ekim ayında yayınlanan bölümünde ise Barış Manço, Kurtalan Ekspres ile birlikte Ali Yazar Veli Bozar adlı parçayı seslendirmiştir. Feridun Hürel, Marşandiz ve Hümeyra gibi sanatçılar ve gruplar programda sahne almıştır. Programda ayrıca stilist Ayşe Kısakürek, koreograf Gigi ve Aysun Aslan'da yer almıştır. Ressam Atilla Tos ile Şakir Eczacıbaşı'da programa özel konuk olarak katılmıştır.^[10] Programın dokuzuncu bölümünde Vedat Sakman, Grup Doğuş, Aydın Arkun, Sezer Güvenirgil ve Seyyal Taner gibi sanatçılar ve gruplar programda parçalarını seslendirmişlerdir. Ayrıca Kobra Dans Grubu, Bale Sanat Merkesi dansçıları, fotoğrafçı Osman Üstündağ, ressam Fahrettin Bayrak programda performans sergilemişlerdir. Uğur & Necati ikilisi de programda parodi gösterisi yapmışlardır.^[11] Programın onuncu ve 1982 yılında yayınlanan son bölümü Irene Cara'nın söylediği Fame adlı şarkıyla başlıyor. Suavi Karaibrahimgil, Ersen ve Dadaşlar, Modern Folk Üçlüsü ve Ajda Pekkan gibi müzisyenler ve gruplar programda parçalarını seslendirmişlerdir. Uğur & Necati ikilisi de programda parodi gösterisi yapmışlardır. Fotoğraf sanatçısı İsa Çelik, stilist Necin Seyhun ile Ayşe Kısakürek ve ardından Tarık Acıman gibi sanatçılarda performanslarını sergilemişlerdir.^[12] 1983 yılında programın on birinci ve son bölümü yayınlanmıştır. Programın son bölümünde ilk olarak 1982 yılında yer alan sanatçıların performansları özet olarak yayınlanmıştır. Fikret Kızılok programda Zaman Zaman adlı parçasını seslendirdi. Sezen Aksu ise Firuze albümünde yer alan Ayrılıklar Bitmez adlı parçasını seslendirdi. Ressam Mina Sanver, fotoğrafçı Ömer Orhun, koreograf Aysun Arslan ile İstanbul Devlet Balesi sanatçıları performanslarını seslendirmiştir. Son iki programda olduğu gibi bu programda da Uğur & Necati ikilisi yer almıştır. Program on birinci bölümü yayınlandıktan sonra bir anda yayından kaldırılmıştır.

İlki 1982-1983 yılları arasında TRT 1 kanalında on bir bölüm olarak yayınlandı. Program büyük ilgi gördü ve ardından yayından bir anda kalktı. 1985 yılında ikincisi başlayan program ilk olarak 13 Nisan Cumartesi tarihinde yayınlandı. İkinci programın ilk bölümünde Reha Yalnızcık'ın eserleri ve gitarist Erkan Uğurlu'nun müziği eşliğinde mankenler Vakkoroma Yaz '85 defilesini sergilemişlerdir. Ayrıca iki jimnastikçi programda performans sergilemiştir. Programa Türkan Şoray ve o dönem evli olduğu Cihan Ünal kızları Yağmur Ünal ile birlikte programa konuk olarak katılmışlardır.^[13] Programın ikinci bölümü 11 Mayıs tarihinde yayınlanmıştır. Cumartesi günü yayınlanan programa Selda Özer, Funda Güngör, Canan Mutlu, Sibel Savacı, Nil Ünal ve Müge Tezman gibi dönemin mankenleri, eski ve dönemin ilginç takılarını sunmuştur.^[14] 1985 yılında iki bölüm olarak yayınlanan program tekrar uzun bir süre ara vermiştir.

1985 yılında yayınlanan son Teleskop programından sekiz sene sonra tekrar TRT 1 ekranlarında yayınlanmaya başladı. Porgrama Nükhet Duru konuk olarak katılmıştır. Leyla Adalı'nın dansı eşliğinde Rüya Ersavcı, Turkish Delight adlı parçasını seslendirdi. Ardından Orhan Atasoy, fotoğraf sanatçısı Hüsnü Atasoy'un fotoğrafları eşliğinde Satırlara Sığmadın adlı parçasını seslendirmiştir. Sinan Çetin'in Berlin in Berlin adlı filminden ve Ferhan Şensoy'un Köhne Bizans Operası tiyatrosundan sahnelerde programda yer almıştır. Programda pop müzik, dans, çevre, çizgi film, tasarım ve geçerken uğradık gibi köşelerde yer almıştır. 21 Şubat 1993 tarihinde Pazar günü ekrana gelen program o yıl sadece bir bölüm olarak yayınlandı.^[15]

1993 yılında TRT 1'de bir bölüm olarak yayınlanmasından dört yıl sonra tekrar başladı. 1982 yılından beri TRT 1'de yayınlanan program 1997 yılında Kanal D'ye geçmiştir. 30 Ekim Perşembe günü yayınlanan programa Nükhet Duru, Sertab Erener ve Pentagram konuk olmuştur. Ayrıca programa yönetmen Atıf Yılmaz'ın kızı ve ressam, grafiker, fotoğrafçı olan Kezban Arca Batıbeki'de konuk oldu.^[16] Beşinci sezonun ikinci bölümü 15 Aralık Pazartesi günü yayınlanmıştır. Programa Sezen Aksu katılmıştır ve 70'li yıllardan programın yayınlandığı güne kadarki klipleri programda yayınlanmıştır. Programda Alpay ve Fuat Güner gibi müzisyenlerin ve Karışık Pizza filminin yönetmeni Umur Turagay'ın röportajları da yer almıştır.^[17] Kanal D'de iki bölüm yayınlanan program daha yayınlanmadı.

2011 yılında program Kanal D'de yayınlanmasından on üç yıl sonra TRT 1'de tekrar başladı. Altıncı sezonun ilk bölümü 4 Ekim Salı günü yayınlanmıştır. Programın ikinci bölümünün konukları aranjör ve dj Ozan Doğulu ile müzisyen kardeşi Kenan Doğulu olmuştur. Programın üçüncü bölümünde The Beatles, U2, Pink Floyd, Nirvana, Oasis, Ray Charles, Elvis Presley, Ben E. King, George Harrison ve John Lennon gibi çeşitli sanatçıların ve grupların konser görüntülerine yer verilmiştir. Programın konuğu MFÖ grubu üyelerinden Fuat Güner olmuştur. 25 Ekim tarihinde ise altıncı sezonun son bölümü yayınlanmıştır.

TRT 1 kanalında yayınlanan altıncı sezon programı bittikten iki gün sonra 27 Ekim 2011 tarihinde CNN Türk kanalında Teleskop-Frekans adıyla bir bölüm yayınlandı.

Televizyon programı yayınlanmadan bir ay önce radyo programı olarak başlamıştır. Pop, rock, fantezi gibi müzik türleri programda yayınlanmıştır. Yabancı sanatçıların ve müzik gruplarının şarkıları da sıkça radyoda çalınmıştır. Televizyon programı uzun süreli ve kısa süreli olarak zaman zaman yayınlansa da radyo programı sürekli olarak yayınlanmıştır.

• Teleskop29 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.