İçeriğe atla

Telepis Kalesi

Telepis Kalesi Gürcistan'da bulunan 6. yüzyıl dönemine ait bir kaledir. Kale, İmereti'nin Samtredi Belediyesi'nin Tolebi köyünde bulunmaktadır.

Telepis Kalesi

Konum

Telepis adının Yukarı İmereti'deki Tolebi köyünün adına olan benzerliği Gürcü tarihçileri arasında Tolebi ve Telepis arasında bir bağlantı olması düşüncesini doğurmuştur. Bu görüş Marie Brose ve İvane Cavahişvili tarafından paylaşıldı. Simon Kauhçişvili'nin, Akaki Şanidze'nin yardımıyla 1935 yılında yaptığı bir keşif sonucunda, Telepis Kalesi'nin tarihi Guria'nın Samtredia Belediyesi, Sacavaho ilçesi, Tolebi köyünde, Hevistskali Nehri kıyısında yer aldığı belirlendi.

Kale, dik yamaçlara sahip yüksek bir dağın üzerinde yer almaktadır. Tırmanma sadece güneydoğudan mümkündür. Kuzey yamacı kayalıktır. Bu dağın karşısında Moresavi Dağı bulunmaktadır. İki dağın arasından Hevistskali Nehri, (Rioni'nin 1,5 kmlik bir koludur) geçer. Telepis Kalesi, yukarıdan yaklaşık iki kilometre uzaklıkta Rioni ve Tshelinistskali nehirlerinin birleştiği yere bakmaktadır. Rioni nehir yatağının daha önce güneyde, kalenin hemen yakınında olması muhtemeldir.

Tarihi

Telepis Kalesi, Bizans-Sasani etki alanı sınırındaki konumu sebebiyle Lazika Savaşı'nın bir parçası olan Telepis Muharebesi (553) sırasında önemli bir rol oynamıştır. Kale ile ilgili bilgiler Bizans tarihçileri Prokopius ve Agathias tarafından kaydedilmiştir.

Geç feodal dönemde, kale önce Çiladze soylularının bir mülkü ve ardından Batı Gürcistan'daki tarihi bir bölge olan Sacavaho'nun bir parçasıydı.

Ayrıca bakınız

Telephis-Ollaria Muharebesi

Kaynakça

  • ყაუხჩიშვილი, ს. (1936). ბიზანტიელი მწერლების ცნობები საქართველოს შესახებ. ტფილისი: ტფილისის უნივერსიტეტის გამომცემლობა. s. 311-316. 

İnternet kaynakları

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lazika</span>

Lazika ya da Egrisi, ayrıca Laz İmparatorluğu olarak da bilinir, Karadeniz'in güneydoğu kıyısında tarihsel bölge. Latince'de 'Lazika'; "Lazların ülkesi" anlamına gelmektedir. Aynı dönem devleti Perslerin resmi literatüründe ise "Lazistan" olarak yer almıştır. Bugün Türkiye, Rusya ve Gürcistan sınırları içinde yer alır. Bu bölgeden “Lazika” adıyla ilk kez 7. yüzyılda yazarı bilinmeyen, Ermenice "Coğrafya” adlı kitapta bahsedilmiştir. Lazika Krallığı'nın sınırları 4. yüzyılın ikinci yarısında batıda Trabzon kuzeyde Kafkas Sıradağları ve doğuda Lihi Dağları'na kadar uzanıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Poti</span> Gürcistanın bir liman şehri

Poti, Gürcistan'ın bir liman şehri. Karadeniz'in doğu sahilinde ve ülkenin batısındaki Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesinde bulunur. Antik Yunanistan kolonisi Fasis'in yerleşim yeri yakınlarında kurulmuştur ve adını da oradan alır. Şehir 20. yüzyıldan beri büyük bir liman şehri ve endüstriyel merkezdir. Ayrıca Gürcistan donanmasının ana deniz üssüne ve karargahına ev sahipliği yapar. Poti Limanı'na komşu olan RAKIA bölgesi Serbest Sanayi Bölgesine sahiptir. Nisan 2008'de açılmıştır ve İran'a karşı yaptırımlardan kaçmaya çalışan İranlı işadamlarınınkini de içeren birçok işletme kayıtlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Guria</span>

Guria, Gürcistan’ın Karadeniz kıyısında, tarihsel ve coğrafi bölgesidir. Bugün ülkenin yönetsel bölgelerinden (mhare) biri olan Guria’nın merkezi kenti Ozurgeti’dir.

<span class="mw-page-title-main">İmereti</span> Gürcistanda tarihsel bir bölge

İmereti Gürcistan’ın tarihsel bölgelerinden biridir. Rioni ırmağının yukarı ve orta bölgelerini kapsar. Bölgenin yönetsel merkezi Kutaisi kentidir. Diğer önemli kentler, Samtredia, Çiatura, Tkibuli, Zestafoni, Honi ve Saçhere'dir. Bölgede, yaklaşık 536 bin kişi yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Kutaisi</span> Gürcistanın yasama başkenti ve en kalabalık üçüncü şehri

Kutaisi, Gürcistan'da İmereti Bölgesi'nde yer alan dünyanın en eski sürekli yerleşim yerlerinden biri ve geleneksel olarak başkent Tiflis'ten sonra Gürcistan'ın en büyük ikinci ve en kalabalık üçüncü şehridir. Tiflis'in 221 kilometre batısında, Rioni Nehri üzerinde yer alır. İmereti Bölgesi'nin merkezidir ve nüfusu 147.635'dir (2014).

<span class="mw-page-title-main">Gonio Kalesi</span>

Gonio Kalesi veya eski adıyla Apsarus veya Apsaros, Batum'un 15 kilometre güneyinde, Çoruh'un ağzında bulunan Roma dönemi kalesidir. Türkiye Gürcistan sınırının 4 km kuzeyinde konumlanmıştır. Kalenin adı, Kolhis prensesi Medea ve kardeşi Absyrtos'tan bahseden mitle bağlantılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Güvercinlik, Sırbistan</span>

Güvercinlik Sırbistan’ın kuzeydoğu kesiminde Tuna kıyısında yer alan bir kasaba ve belediye merkezidir. Tuna’nın sağ kanat kıyısında bulunan tarihî kasaba, aynı zamanda Sırbistan-Romanya sınır hattını oluşturan çizgi üzerindedir. İdari olarak Güney ve Doğu Sırbistan bölgesi içindeki Braniçevo İlçesi’nin sınırları içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Prensliği</span>

Abhazya Prensliği, Gürcistan Krallığı içerisinde devam eden iç karışıklıklar içerisinde ortaya çıkmış feodal karakterli eski bir devlettir. Bağımsızlığını kaybetmesinden sonra önce Osmanlı İmparatorluğu tarafından sonra da Çarlık Rusyası tarafından belli ölçüde otonomi elde edip varlığını sürdürse de, 1864 yılında Rusya tarafından tamamen ele geçirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rioni Nehri</span> Gürcistanda bir nehir

Rioni veya Rion Nehri Gürcistan'ın batısındaki başlıca nehirdir. Raça bölgesindeki Kafkas Dağları'ndan doğan nehir, Poti şehrinin kuzeyinden geçerek batıya doğru ilerler ve Karadeniz'e akar. Bir zamanlar Kolhis'in antik kentlerinden olan Kutaisi şehri, nehrin yanına kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Vartsihe</span>

Vartsihe Gürcistan'ın İmereti şehrinin Bağdati Belediyesinde bulunan bir köydür. Ülkenin batı kesimindeki İmereti Ovası'nda, Rioni ve Khanitskali nehirlerinin kesiştiği yerde bulunmaktadır. Bağdati şehrinin 17 kilometre kuzeybatısında yer almaktadır. Nüfusu 2014 sayımlarına göre 1,559 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Skande</span>

Skande veya bazen kullanılan şekliyle Skanda (სკანდა), Gürcistan'ın İmereti bölgesinin Terjola belediyesinde yer alan bir köydür. Skande, ülkenin batı kesiminde, Kvirila Nehir sisteminin bir parçası olan Chkhari küçük nehir vadisi üzerinde, Terjola kasabasının yaklaşık 15 km kuzeybatısındaki bir bölgede yer almaktadır. Nüfusu 2014 sayımlarına göre 434 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Çajaşi</span>

Çajaşi Gürcistan'ın Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesindeki Mestia Belediyesinde yer alan bir köydür. Büyük Kafkas Dağlarının güney eteklerinde, Enguri Nehrinin üst vadisinde, deniz seviyesinden 2.160 m yükseklikte yer almaktadır. Köy, Svaneti tarihi bölgesinin bir parçası ve Uşguli topluluğunun merkezidir. Orta Çağ müstahkem yapıları ile Gürcistan Ulusal Mirasında yer alan köy, Yukarı Svaneti'nin bir parçası olarak UNESCO Dünya Mirası listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Didi Zanavi</span>

Didi Zanavi Güney Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesine bağlı Adigeni Belediyesinde yer alan bir köydür. Küçük Kafkasya'nın bir parçası olan Mesheti Sıradağlarının güney yamacında yer almaktadır. Küçük Kvabliani nehrinin sol kıyısında konumlanan köyün ortalama rakımı 1480 metredir. Köy, belediyenin merkez kenti Adigeni'nin 4 km kuzeydoğusunda yer almakta ve kendisi de Zanavi bölge biriminin merkezi olarak hizmet vermektedir. 2014 nüfus sayımı itibarıyla köyün nüfusu 297 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Omalo</span>

Omalo, Gürcistan'ın tarihi Tuşeti bölgesindeki merkezi köylerden biridir. İdari olarak, Kaheti'nin Ahmeta ilçesine bağlı olan köy, Dağıstan sınırına 8 kilometre uzaklıktadır. Büyük Kafkas Dağları ve Tuşeti'deki Pirikita Sıradağlarının arasında konumlanmıştır. Köy, Tuşeti bölgesinin yönetim merkezidir. Omalo, en yakın kent yerleşimi olan Ahmeta'ya doksan kilometre uzaklıkta yer almaktadır. Alazani Nehri, köyün sol tarafında kalmaktadır. Omalo'nun, Büyük Kafkas Dağları'nın kuzey yamacındaki yüksek dağlık konumu ve bölgede bakımlı yolların bulunmaması nedeniyle, yılın büyük bir bölümü Gürcistan'ın geri kalanından izole kalmaktadır. Köye giden yola erişmek için, 2,850 metre (9,350 ft) uzunluğundaki Abano geçidinden geçilmesi gereklidir. Keselo Kalesi, Zemo (üst) Omalo'nun simgesidir. Kale, savaş sırasında yerliler için bir sığınak olarak hizmet etmiştir. Köyün rakımı 1880 metredir.

<span class="mw-page-title-main">Leçhumi</span>

Leçhumi Rioni ile Tshenistskali'nin orta havzasındaki alanı ve Lacanuri nehri vadisini içeren, Kuzeybatı Gürcistan'daki tarihi bir bölgedir. Günümüzde Raca-Leçhumi ve Kvemo Svaneti bölgesinin bir parçası olan Leçhumi, günümüz Tsageri, Tsq'altubo ve Ambrolauri ilçelerinden oluşmaktadır. Bölgenin batısında Megrelya, kuzeyinde Svaneti, doğusunda Raça ve güneyinde İmereti bulunmaktadır.

Rioni Muharebesi, Bizans ve Sasani birliklerinin çatıştığı Lazika Savaşı'ndaki 550 tarihli bir muharebedir.

Nesos, Lazika'da konumlanmış tarihi bir kaledir. Nesosi Kalesi, Lazika Savaşını anlatan Agathias'ın metinlerinde geçmektedir. Yapay bir adada konumlanmış olan Nesosi, Lazika Savaşı'nda Bizans birliklerinin ana kamplarından biriydi. 555'te Sasani komutanı Nahoragan, 60.000 kişilik ordusuyla Nesosi Kalesi'ne saldırmıştı. 556'da Bizans birlikleri, Rhodopolis'i ele geçirmek için Nesosi'den yola çıkmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Zesopeli</span> Acarada bir köy

Zesopeli, Gürcistan'ın Acara bölgesinde bulunan bir köydür. Mesheti Sıradağları'nın güney yamacında, Açaristskali nehrinin sağ kıyısında konumlanmıştır. Keda kentine uzaklığı 7 kilometre olan köyün rakımı 480 metredir. 2014 nüfus sayımına göre köyün nüfusu 205 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Hertvisi</span>

Hertvisi, Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Aspindza Belediyesi'nde bir köydür. Paravani Deresi'nin Kura Nehri'ne katıldığı yerde, deniz seviyesinden 1.250 metre yükseklikte yer alır. Aspindza kasabasına 14 km uzaklıktadır. Hertvisi Kalesi bu köyde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan'daki buzullar</span>

Gürcistan'daki buzullar çoğunlukla Büyük Kafkas Dağları'nda konumlanmıştır. 2015 verilerine göre Gürcistan'daki 637 buzul 355,80 km2'lik alanı kaplar. Çağdaş buzullar, 4500 m ve daha yüksek zirvelerin bulunduğu Enguri, Rioni, Kodori ve Terek Nehri havzalarında yoğunlaşmıştır. Gürcistan buzullarının %89,32'si bu havzalarda yer almaktadır.