İçeriğe atla

Telemetri

Telemetri ya da uzölçüm,[1] bir sistem ya da tesisin uzaktan kablo veya kablosuz olarak izlenmesi veya kontrol edilmesidir. Günümüzde telemetri denilince kablosuz (Wireless) haberleşme anlaşılmaktadır. Bunların en yoğun kullanılanları Radio modem cihazları, GSM GPRS, VSAT uydu sistemleridir.

İşleyişi

Haberleşilecek arazi düz olmak zorunda değildir; antenler arasında dağ, tepe vb. haberleşmeyi engelleyici unsurlar olsa bile repeater özellikli RF data modemler ile bu tür engeller aşılabilmektedir. Noktaların birbirine olan uzaklıkları kilometrelerce olabilir, günümüzde yüzlerce km mesafeleri telsiz olarak haberleştirmek mümkündür. GSM ve GPRS daha çok online değil telemetri cihazının içerisindeki Datalogger'daki bilgileri kullanmak için kullanılır, fakat işletme maliyeti ve afet durumlarında şebekelerin meşgul olması nedeniyle haberleşmede aksaklıklar söz konusu olabilirken, oluşan önemli olay ya da alarmlar cep telefonuna alarm olarak gönderebiilmek gibi avantajlara da sahip olduğunu söylemeliyiz. VSAT uydu sistemleri online izleme için tercih edilebilir ancak olumsuz hava koşullarından çok etkilenmektedir, yağmur, kar gibi durumlar haberleşme kalitesini düşürmektedir. En ideal çözüm olarak güçlü endüstriyel Radyo Data Modemler karşımıza çıkmaktadır. Lisanslı ve lisanssız bantta yayın yapabilmektedirler. 100 km mesafede haberleşme sağlamaktadırlar. Ayrıca kısa mesafeli uygulamalarda SRD (Short Range Device) veya ISM (Industrial-Scientific-Medical) radyo bandındaki düşük güçlü radyo çözümleri (Low Power Radio Solution) ile 0-27 dBm (500 mW'a kadar) yayın gücünde 433 MHz, 868 MHz, 2.4 GHz ve 5.8/5.9 GHz bandlarında lisanssız radyo telemetri uygulamaları giderek yaygınlaşmaktadır. Ancak bu uygulamalar sadece kampüs alanlarında kullanılabilir, halka açık alanda 2.4 Ghz wireless sistemler ile uygulama yapmak yasal değildir. Özellikle kablosuz sensör ağları uygulamalarında milyonlarca uç birim bu ISM band radyo arayüzü ile donatılmış durumdadır. Telemetri uygulamaları çoğunlukla kablosuz olmakla birlikte optik kablo (fiber), enerji hatları üzerinden (Power line carrier), analog telefon hatları, sayısal telefon hatları (ISDN/nDSL), kızılötesi (infra-red -IR), ses dalgaları (akustik-ultrasonik), mikrodalga iletişimi gibi farklı iletişim araçları ve ortamları üzerinden de gerçekleştirilmektedir.

İdeal çözümler sıra ile RF data modemler, GSM/GPRs/3G data modemlerdir.

Uygulama alanları

Petrol, gaz, su boru hatlarının izlenmesi, katodik koruma sistemlerinin izlenmesi, uydu ve telekom antenlerinin uzaktan izlenmesi ve kontrolü, radyo ve televizyon vericilerinin uzaktan izlenmesi, içme suyu ve atıksu tesislerinin izlenmesi, su pompalarının su deposunundaki seviyeye göre devreye girip çıkması, trafo merkezlerinin uzaktan izlenmesi, elektrik sayaçlarının uzaktan izlenmesi sistemleri telemetri ve telekontrol sistemlerine örnek uygulama olarak sayılabilir.

Kaynakça

  1. ^ "TUBİTAK Uzay - TREKS-823 X-Bant Verici(Uydu) Tanıtım Belgesi" (PDF). 2 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Elektromanyetik tayf veya elektromanyetik spektrum (EMS), evrenin herhangi bir yerinde fizik kurallarınca mümkün kılınan tüm elektromanyetik radyasyonu ve farklı ışınım türevlerinin dalga boyları veya frekanslarına göre bu tayftaki rölatif yerlerini ifade eden ölçüt. Herhangi bir cismin elektromanyetik tayfı veya spektrumu, o cisim tarafından çevresine yayılan karakteristik net elektromanyetik radyasyonu tabir eder.

<span class="mw-page-title-main">Bluetooth</span> Bir cihaza uzaktan veri göndermeye yarayan bir teknoloji

Bluetooth, sabit veya taşınabilir cihazlar arasında kısa mesafelerde veri aktarımı yapmaya veya kişisel alan ağları (PAN) kurmaya yarayan kablosuz bağlantı standardı. 2,02 GHz ile 2,48 GHz aralığındaki ISM bantlarında UHF radyo dalgalarını kullanır. Genellikle kablolu bağlantılara alternatif olarak, birbirine yakın taşınabilir cihazlar arasında dosya alışverişi yapmak ve müzikçalarlar ile kablosuz kulaklıkları birbirine bağlamak için kullanılır. En sık kullanılan modunda aktarım gücü 2,4 miliwatt ile sınırlı olduğu için kapsama alanı 10 metreyi geçemez.

<span class="mw-page-title-main">Baz istasyonu</span>

Baz istasyonu, iki yönlü bir mobil ağ sisteminde yayın yapan birimdir. Radyo sistemindeki bir antenden farklı olarak, baz istasyonu hem sinyal alır, hem de sinyal gönderir yani iki antenden oluşur. Günümüzde baz istasyonları değişik yönlere doğru değişik güçlerde yayın yapma kabiliyetine sahip olan tevcihli antenler kullanır. İnsanların dikkatini çekmemek için, baz istasyonları değişik boy ve şekillerde olabilir.

<span class="mw-page-title-main">IEEE 802.11</span>

IEEE 802.11, bilgisayar haberleşmesinde bir dizi Telsiz Yerel Ağ standardına verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Kablosuz uygulama protokolü</span>

Kablosuz uygulama protokolü kablosuz iletişim kullanan uygulamalar için kurulmuş uluslararası bir standarttır. En genel kullanımı bir cep telefonu ya da avuç içi bilgisayardan internet erişimi sağlanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Anten (elektronik)</span> elektrik gücünü radyo dalgaları ile çeviren elektronik aygıt

Elektronikte antenler, boşluktaki elektromanyetik dalgaları toplayarak bu dalgaların iletim hatları içerisinde yayılmasını sağlayan veya iletim hatlarından gelen sinyalleri boşluğa dalga olarak yayan cihazlardır. Antenlerde enerjinin iletimi ve alınması anteni oluşturan metal iletkenlerin uygulanan elektrik akımı ile yüklenmesi ile gerçekleşir. Alıcı antene eşlenen güç sinyalin arttırılması için bir amplifikatöre iletilebilir. Antenler radyo, telsiz ve benzeri kablosuz iletişim cihazlarının temel elemanlarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Analog televizyon vericisi</span>

Televizyon vericileri televizyon yayını yapan, yani stüdyolarda oluşturulan haber ve programların konutlardaki alıcılara ulaştırılmasını sağlayan en önemli teknik araçlardır. kablo ve uydu gibi alternatif yayın araçlarıyla karıştırmamak için TV vericileri bazen "yer vericileri" olarak da isimlendirilir.

Radyo frekansı yayıncılıkta bir bilgi sinyali ile modüle edilmiş olan taşıyıcı sinyal anlamına gelir. Ancak, bu isim zamanla modüle edilsin, edilmesin, yüksek frekans anlamına da kullanılmaya başlanmıştır.

Kablo TV, dijital veya analog yayın yapan çok sayıda yerli ve yabancı televizyon ve radyo kanalını, fiberoptik ve koaksiyel kablo şebekeleri üzerinden yüksek görüntü ve ses kalitesinde ileten çok kanallı bir TV sistemi.

<span class="mw-page-title-main">Uydu interneti</span>

Uydu interneti, uydu üzerinden internet hizmeti alınmasını sağlayan bir sistemdir. Uydu bağlantısı, uydu üzerinden televizyon yayınları alınırken kullanılan çanak antenlere benzer bir anten ile uydu üzerinden yüksek hızlarda veri alıp gönderimini sağlar. Uydu sistemleri çift yönlü ya da tek yönlü olarak ikiye ayrılır. Çift yönlü sistemler uydu donanımı aracılığı ile yüksek hızlarda hem veri göndermenize hem de veri almanıza olanak tanırken tek yönlü bağlantılar yine yüksek hızlarda fakat sadece veri almanıza olanak sağlar. Tek yönlü uydu sisteminde verinin gönderilebilmesi için bir Çevirmeli ağ, GPRS, EDGE vb. bağlantıya ihtiyaç duyulur. Bir web sayfasını açmak Çevirmeli ağ, GPRS, EDGE vb. kullandığınız bağlantı ile gönderilirken karşılığı uydu üzerinden bilgisayara hızlı bir şekilde aktarılır. Ayrıca bazı firmalar internet hizmetinin yanında VoIP, televizyon yayınları hatta canlı yayın geçişleri gibi hizmetler de vermektedir. Bu da uydu internetini telekomünikasyon altyapısı kötü veya olmayan yerlerde kullanımının çok fazla tercih edilmesini sağlamaktadır. Aynı zamanda doğal afetler vb. durumlarda karasal hattın kullanımının imkânsız olması gibi durumlarda ise uydu interneti kesintisiz hizmet vermeye devam eder. Bu da uydu internetinin tercihini bir kat daha artırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">ZigBee</span>

ZigBee, kişisel alan ağları için kullanılan bir IEEE 802 standardına göre küçük, düşük güçlü dijital radyolar kullanılarak oluşturulan yüksek düzeyde iletişim protokollerinin özelleştirilmesidir.

Süper yüksek frekans 3 GHz ile 30 GHz aralığındaki radyo frekansları için Uluslararası Telekomunikasyon Birliği'nin (ITO) önerdiği tanımlamadır. Dalgaboyları on ile bir santimetre arasında değiştiği için bu bant aralığına santimetre bandı veya santimetre dalgası da denir. Bu frekanslar mikrodalga bandına girmektedir. Mikrodalgaların küçük dalga boyu onların dar ışınlar halinde toplanarak parabolik antenler vasıtasıyla alınmasına olanak tanır, böylece noktadan-noktaya iletişim, veri bağlantıları ve radarlar için kullanılabilir. Bu frekans aralığı radar vericilerinde, mikrodalga fırınlarda, kablosuz LAN, cep telefonları, uydu iletişimi, mikrodalga radyo röle bağlantıları ve çok sayıda kısa menzilli karasal veri bağlantıları için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kablosuz klavye</span>

Bir kablosuz klavye, radyo frekansı (RF), kızılötesi (IR) veya Bluetooth teknolojisinin yardımı ile kullanıcının bilgisayarlar, tabletler veya dizüstü bilgisayarlar ile iletişime geçmesini sağlayan bir bilgisayar klavyesidir. Günümüzde kablosuz klavyeler, sıklıkla kablosuz fareler ile beraber satılmaktadır.

O2 Xda bir dizi Windows Mobile Cep bilgisayarı telefonu markasıdır. O2 tarafından pazarlandı, O2 Asia tarafından geliştirildi ve birden fazla Orijinal ürün üreticisi (esas olarak HTC, Quanta Computer ve Erima) tarafından üretildi. İlk model Haziran 2002'de piyasaya sürüldü. Son modeller 2008'de piyasaya çıktı. "X" harfi, bir üründe ses ve bilgi / verilerin yakınsaklığı; "DA" ise, PDA'daki gibi "Dijital Asistan" anlamına gelir.

HTC Touch Viva , HTC Corporation tarafından Eylül 2008 yılında tanıtılan bir Windows Mobile telefon modelidir. HTC Touch ailesi'ne dahildir. HTC tarafından geliştirilen tescilli TouchFLO 3D kullanıcı arabiriminin yanı sıra, dört bantlı GSM bağlantısı da bulunuyor. Windows Mobile 6.1 Professional sisteminde çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Samsung SPH-i700</span> Samsungun 2002de ürettiği akıllı telefon

Samsung SPH-i700 Samsung tarafından 2002 yılında üretilen bir Windows Mobile akıllı telefonudur. Kendi sınıfında diğerlerine kıyasla güçlü ve genişletilebilir bir ikinci nesil Pocket PC aygıtıdır. Bir yarı iletken ekran, bir VGA kamera, 300 MHz İşlemci içerir ve yetkili bir PDA yaparak SDIO'yu destekler. Bir kutu, bir stereo kulaklık-mikrofon, şarj ünitesi ve hem düzenli hem de genişletilmiş bir pil dahil olmak üzere eksiksiz bir aksesuar paketi içerir. Kablosuz radyonun güçlü sinyaller aldığı ve Verizon Express Ağında iyi ses kalitesi ve hızlı veri hızı sağladığı bildirildi.

<span class="mw-page-title-main">Nokia 6230</span> Cep telefonu modeli

Nokia 6230 Nokia tarafından piyasaya sunulan Seri 40 platformunu temel alan bir cep telefonudur. 28 Ekim 2003 tarihinde ilan edildi ve 2004 yılının ilk çeyreğinde serbest bırakıldı. Nokia 6100 ve Nokia 6610 modellerin devamı, Nokia 6233, Nokia 6300, Nokia E50, Nokia E60 modellerinin öncülüdür. Yan tarafında müzik tuşları yerleşik değil, ancak üçüncü en yüksek Nokia telefonu olarak kabul ediliyor. Cingular Wireless, Nokia 6230b'yi Amerika Birleşik Devletleri'nde birincil GSM operatörü olarak sundu. Cincinnati Bell, Simmetry Communications, Viaero Wireless ve Telcel gibi diğer şirketler de bu modeli sundular.

Düşük güçlü geniş alan ağı (LPWAN) veya düşük güçlü geniş alan (LPWA) ağı veya düşük güç ağı (LPN), düşük enerji harcayan nesneler arasında küçük boyutta uzun menzilli iletişim sağlamak için tasarlanmış bir çeşit kablosuz telekomünikasyon geniş alan ağıdır.

X Band Uydu Haberleşmesi, elektromanyetik spektrumun mikrodalga frekans bandında kullanılan bir haberleşme türüdür. X bandı, genellikle askeri, radar ve uydu iletişimi sistemlerinde tercih edilen bir frekans aralığıdır.