Tekteker - Turkipedia

Tekteker, bir tane tekeri olan ve kas gücü ile giden pedallı bir araçtır. Çoğunlukla spor veya gösteri amaçlı kullanılır.

Elektrik enerjisi ile çalışan ve jiroskop teknolojisinden yararlanan türleri de vardır. Nadir olarak şehir içi kısa mesafelerde (20 kilometreye kadar) kullanır.^[1]

Tanım

Adından da anlaşılacağı gibi, tekteker bir tane tekerleği olan ve kas gücü ile giden pedallı bir araçtır.

Kadro, tekerlek ve sele ana parçalarından oluşur. Kadrosu bisiklet maşasını andırır, fakat bazı bisiklet maşaları gibi uçlara doğru eğimli degil, düzdür. Tekerleği normal bir bisiklet tekerleği gibidir fakat göbek bir milin etrafında değil, mil ile birlikte döner.

Pedal kolları göbeğe sabitlenmiştir. Bu nedenle, tektekerin tekerleği bisikletinki gibi pedallardan bağımsız olarak dönmez.

Tekerlek ile birlikte pedallar da döner. Yani, yokuş aşağı da olsa sürücü pedal çevirmek zorundadır. Kadronun uçları, göbeğin iki tarafındaki rulmanlar üzerinde durur. Tekerlek, rullmanlar sayesinde döner. Sele, yüksekliği ayarlanabilir şekilde bir adaptör ile kadroya bağlıdır.

Teker büyüklüklerine gore farklı amaçlar için kullanılan tektekerler vardır. Teker seçimi kişinin bacak boyuna ve kullanım amacına göre değişebilir.12, 16, 18, 20, 24, 29, 36 inç çaplarında tekerler vardir. Uzun yol surumu icin büyük tekerlekli olanları tercih edilir. Gösteri amaçlı ise daha küçük tekerler manevra alanları kolay oldugu için tercih sebebidir. Düz yol dışında arazide kullanmak için lastiği dağ bisikleti lastiğini andıran kadrosu da buna göre daha sağlam, pedalları daha geniş olan türleri de bulunmaktadır. İngilizcede buna dağ tektekeri (mountain unicycle) veya kısaca 'muni' de denir.

Tekteker basketbol veya hokey oynamak, ip atlamak, cambazlık ve hokkabazlık yapmak gibi çeşitli gösterilerde de kullanılmaktadır.

Sürüş

Tekteker, bisiklet gibi pedallar çevrilerek sürülür.Bisikletten farklı olarak sürücü sadece yanlara doğru değil, öne ve arkaya doğru düşmemek için de dengeyi sağlamak zorundadır. Bunu, vücudunun üst kısmını öne ve arkaya hareket ettirerek, yani ağırlık merkezini değiştirerek yapar.

Kaynakça

^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2015.

İlgili Araştırma Makaleleri

Bisiklet ya da popüler olmayan eski adıyla velespit, motorsuz veya elektrik motorlu, iki veya üç tekerlekli, pedallı, insan gücü ile ilerleyen bir ulaşım aracıdır. 19. yüzyıl sonlarında bisiklet anlamında Arapça derrâce sözcüğünün kullanıldığı da belirtilmektedir. Halk dilinde bisiklet anlamında demirat, teker, yelatı gibi sözcüklerin kullanıldığı tespit edilmiştir. Bisikletin eş anlamlısı olarak ise çiftteker ve çalınga sözcükleri bulunmaktadır. Ulaşım ve eğlencenin yanı sıra bisiklet sporunda da kullanılır. BMX, Dağ bisikleti, şehir (hibrit) bisikleti, tandem, tur bisikleti, yol bisikleti gibi türleri vardır. Vitesli ve vitessiz türleri bulunmaktadır.

Bayerische Motoren Werke AG genellikle anılan kısaltmasıyla BMW, 1916 yılında kurulan Alman otomobil, motosiklet, motor ve bisiklet üreticisidir. BMW ayrıca, Mini ve Rolls-Royce, otomobil şirketlerinin sahibidir. Çalışan sayısı 120.726'dır. 2020 cirosu 98 milyar 998 milyon euro'dur, aynı yıl 2.494.451 araç üretmiştir. Bu üretimin 2.028.841 adedi BMW markası altındadır. Ayrıca aynı yıl motosiklet üretimi 169.272 adettir. Sadece motor sporlarına özel BMW M'i de bünyesinde bulundurur.

Dinamik denge sistemi (DSA), Volvo'nun S40 ve S80 modellerinde uyguladığı, her hızda tekerleğin dönüşünü kontrol ederek güvenlik ve dengenin artmasında etkili olan bir sistemdir.

<span class="mw-page-title-main">Dört tekerlekten çekiş</span>

4 tekerlekten çekiş veya 4x4, klasik sistemlerde otomobiller ya ön aks mili üzerinde bulunan 2 tekerlek veya arka aks mili üzerinde bulunan 2 tekerlek beraber tahrik olurken bu sistemde yolun koşullarına ve ihtiyaca bağlı olarak ön ve arka aks üzerinde bulunan 4 tekerlekte birlikte aynı anda ve çoğu kez aynı güç oranlarında harekete geçirilirler. Başka bir ifadeyle aracın motor gücü 4 tekere birden iletilmektedir.

Otomobil lastiği ya da kısaca lastik; otomobil tekerini çepeçevre saran, kendisi şişebilen ya da şişebilen bir iç silindirin (tüp) etrafına geçen kauçuk kaplama. Bir aracın yükünü akstan tekerleğe zemine aktarmak ve tekerleğin hareket ettiği yüzeyde çekiş sağlamak için tekerlek jantını çevreler.

<span class="mw-page-title-main">Motosiklet</span> Ulaşım aracı

Motosiklet, iki ya da üç tekerlekli, bisiklet benzeri, içten yanmalı motora sahip bir ya da iki kişilik ulaşım aracıdır.

Yarı paletli araç, ön kısmında yönlendirme için tekerlek veya kızak çifti, arka kısmında ise tahrik ve yükünün büyük kısmını taşımak için palet bulunduran, sivil veya askeri amaçlı olarak kullanılan taşıttır. Yarı paletli taşıtlarda tank ve benzeri paletli araçlardaki yol dışı seyir ve yük taşıma faydaları ile tekerlekli bir taşıttaki sürüş karakteristikleri bir arada bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dağ bisikleti</span> Bisiklet türü

Dağ bisikleti, diğer bisiklet türlerine göre çok daha yaygınlaşmış bisiklet tipidir. Kullanım rahatlığı, dengesi, kontrol edilebilirliği ve çeşitli zemin şartlarına uyumlu yapısı dağ bisikletlerinin yaygınlaşmasının temel sebeplerindendir.

Bünyesinde hava üreten taşıt araçlarının fren pedalından gelen komutla birlikte; havayı mekanik güce dönüştürerek durmayı sağladığı fren sistemi türüdür. Fren Pedalına uygulanan gücü Kamyon, Tır gibi araçlarda araç lastiklerine iletmek imkânsız olduğu için hava araç tekerine kadar gider ve kampana ya da fren diskine etki etmeden önce pnömatik güçle mekanik hareket oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Şanzıman</span> şanzıman veya vites kutusu, baskı balata (kavrama) yolu ile motordan aldığı hareketi istenilen tork değerinde şaft veya diferansiyele ileten aktarma organıdır

Şanzıman veya vites kutusu, baskı balata (kavrama) yolu ile motordan aldığı hareketi istenilen tork değerinde şaft veya diferansiyele ileten aktarma organıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yarış bisikleti</span>

Yarış bisikleti, Uluslararası Bisiklet Birliği (UCI) tarafından yönetilen ve bu kurallara göre düzenlenen rekabetçi yol bisikleti yarışı için tasarlanmış bisiklettir. UCI kuralları, yatay bisikleti hariç tutmak için 1934'te değiştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Arkadan kopma</span>

Arkadan Kopma aracın direksiyon aracılığıyla verilen dönme açısına fazla tepki vermesi durumudur. Söz gelimi; ideal nötral koşullarda kendi çevresinde 60 derece dönerek bir viraj alması gereken aracın, arka ucunun dışarı doğru ötelenmesiyle kendi çevresinde 60 dereceden fazla dönerek yoldan çıkması durumudur.

Palet veya yürüyüş takımı, birden fazla sıralı tekerlek ya da çarklar ile bunların çevresine gerili bir kayıştan oluşan taşıt hareket düzeneğidir. Kayışın yere temas eden yüzeyinin tek bir tekerlekten çok daha büyük olması çok düşük yüzey basıncıyla birlikte yere daha iyi ağırlık aktarımı sağlar, bu sayede paletli bir taşıtın yumuşak yüzeylere saplanıp batma riski tekerlekli taşıta göre çok daha azdır.

Shimano, Inc., Japonya merkezli bisiklet bileşenleri(vites ve tüm aktarma organları), olta takımı ve kürek ekipmanı üreticisidir. 2005 yılına kadar golf malzemeleri ve 2008 yılına kadar snowboard malzemeleri üretti. Merkezi Sakai, Japonya'da bulunan şirketin konsolide 32 ve konsolide olmayan 11 iştiraki bulunmaktadır. Shimano'nun ana üretim tesisleri Japonya Osaka, Çin Kunshan Malezya; ve Singapur’dadır. Avrupada 1, Kuzey Amerikada 2 olmak üzere toplam 14 fabrikası bulunmaktadır.

E-bisiklet olarak da bilinen elektrikli bisiklet tahrik için birleşik elektrik motoru kullanan bisiklettir. Sürücünün pedal gücüne yardımcı olmak için yalnızca küçük bir motorlu e-bisikletten (pedelek) moped tarzı işlevselliğe daha yakın daha güçlü e-bisikletlere kadar pek çok e-bisiklet türü vardır. Hepsi sürücü tarafından pedal çevirme özelliğini korur ve bu nedenle elektrikli motosiklet değildirler.

Üç tekerlekli, üç tekerleği olan araç'tır. Bazı motorlu üç tekerlekli bisikletler yasal motosiklet olarak sınıflandırılabilirken diğerleri motorsuz üç tekerlekli bisiklet, bazıları ise insan veya hayvan gücüyle çalışan taşıtlardır.

Dağ bisikleti, genellikle özel olarak tasarlanmış dağ bisikletlerinin kullanıldığı, genellikle off-road, engebeli arazide bisiklet sürme sporudur. Dağ bisikletleri diğer bisikletlerle benzerlik gösterir, ancak süspansiyon olarak kullanılan havalı veya helezon yaylı şoklar, daha büyük ve daha geniş tekerlekler ve lastikler, daha güçlü kadro malzemeleri ve mekanik veya hidrolik olarak çalıştırılan disk frenler gibi engebeli arazide dayanıklılığı ve performansı artırmak için tasarlanmış özellikler içerir. Dağ bisikleti yarışları genel olarak beş farklı kategoriye ayrılabilir: arazi, patika sürüşü, tüm dağ, downhill ve serbest sürüş.

El bisikleti, normal bisiklette olduğu gibi bacaklardan ziyade kollarla çalıştırılan, insan gücüyle çalışan bir tür kara aracıdır. Çoğu el bisikleti, iki yanda arka tekerleğe ve bir yönlendirilebilir elektrikli ön tekerleğe sahiptir.

Velomobil, velomobiel, velo veya bisiklet araba, aerodinamik yarar ve/veya hava şartlarından ve çarpışmalardan korunmak için kapalı, insan gücüyle çalışan araçtır (HPV). Yaslanmalı bisikletlere, pedallı go-kart lara ve üç tekerlekli bisikletlere benzer ancak ile birlikte tam kaportası vardır.

Cross-country (XC) bisiklet, dağ bisikletçiliğinin bir disiplinidir. Cross-country bisiklet 1996'da Olimpiyat sporu oldu ve dağ bisikleti'nin Olimpiyatlar'da yer alan tek formudur.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.