İçeriğe atla

Tekrar Çal, Sam (oyun)

İstanbul Şehir Tiyatroları'nda Tekrar Çal, Sam

Tekrar Çal, Sam (İng. Play It Again, Sam), Woody Allen tarafından 1969'da yazılıp sahnelenmiş, daha sonra 1972'de senaryolaştırılıp filme alınmış tiyatro oyunudur.

Oyunun ismi

Oyunun ismini, Kazablanka filminde Ilsa'nın (Ingrid Bergman) söylediği ünlü replikten alır. Bu cümle aynı zamanda oyunun son cümlesidir.

Filmde Ilsa aslında tam olarak bu cümleyi söylemez. Café Americain'e girip Sam'i gördüğünde "Play it once, Sam, for old times' sake." der.[1] Ancak bu cümle "Play it again, Sam" şeklinde akıllarda kalmıştır.

Özet

Woody Allen'ın tipik karakterlerinden biri olan Allan Felix, karısı tarafından terk edilince bunalıma girer. En yakın arkadaşı Dick ve onun eşi Linda, onu bunalımdan kurtarmak, evde kapalı tek başına yaşamasını engellemek için, sürekli yeni kadınlarla tanıştırırlar. Ayrıca Allan'ın hayali arkadaşı Humphrey Bogart da zor zamanlarda ortaya çıkarak ona kadınlarla ilişkiler konusunda tavsiyelerde bulunur.

Ancak bu çalabaların ve tavsiyelerin hiçbiri işe yaramaz ve Allan kalıcı bir ilşikiye giremez. Çünkü garip ve nevrotik bir kişiliğe sahip olan Allan'ı hiçbir kadın anlayamamaktadır. Linda dışında... Çok çalışan ve sürekli seyahat eden Dick'in Linda'yı ihmal etmesinin de etkisiyle, Allan ve Linda yakınlaşır ve sonunda birlikte olurlar.

Önceleri kendisini anlayan bir kadın bulduğu için çok sevinen Allan, Dick'in Linda'yı ne kadar çok sevdiğini görünce suçluluk duymaya başlar. Sonunda bu yanlış ilişkiyi bitirmeye karar verirler. Oyunun sonunda yeniden yalnız kalan Allan, kendisi gibi bir sinema tutkunu olan üst kat komşusuyla tanışır ve sonunda kendine uygun birini bulmuş olur.

Karakterler

  • Allan Felix: Karısı tarafından terk edilen, sıkıntı ve sıkıcı, nevrotik bir adamdır. Kadınlarla birlikteyken nları etkileyebilmek için saçma sapan uğraşlara girer ve bunların hepsi ters etki bırakınca her seferinde yalnız kalır.
  • Dick: Allan'ın eskiden beri tanıdığı en iyi arkadaşıdır. Borsada hisse alım satımı işleriyle uğraştığı için çok meguldür, sürekli telefonla konuşur ve karısı Linda'yı ihmal eder. ancak bir iş olduğu bir akşam, eve telefon edip de Linda'ya ulaşamayınca endişelenir ve Linda'nın başka bir adamla ilişkisi olduğunda şüphelenerek, kendisine yardım etmesi için Allan'a gider. Ancak aslında Linda'nın birlikte olduğu kişi Allan'dır.
  • Linda: Allan gibi nevrotik bir karakteri vardır. Sürekli psikoloğa gider ve yatıştırıcı ilaçlar kullanır. Allan'a birisini bulma konusundaki çalışmaları sırasında sürekli onunla birlikte olur ve sonunda aralarında bir ilişki başlar. Ancak sonunda kendini kocası Dick'e karşı suçlu hisseder ve evliliğini sürdürmeye karar verir.
  • Humphrey Bogart: Allan'ın hayali arkadaşı olan Bogart, oyun boyunca çeşitli zamanlarda ortaya çıkar ve ona kadınlara karşı nasıl davranması gerektiğini gösterir. Kadınlara karşı tavrı tıpkı filmlerindeki gibi kaba ve şiddete meyillidir. Allan'ı cesaretlendirerek Linda'yla olan ilişkisinin başlamasına yardımcı olur.

Sahnelenme bilgisi

Prömiyer

  • Oyun ilk defa 1969'da başrollerde Woody Allen ve Diane Keaton ile sahnelendi. Oyun 453 defa oynandı ve üç dalda Tony Ödülü'ne aday gösterildi.[2]

Türkiye'de

Tiyatro Fora'da Tekrar Çal, Sam
  • 1995-1996 sezonunda Tiyatro Fora'da Tufan Karabulut yönetiminde sahnelendi. Başrollerde Arda Kavaklıoğlu ve Yeşim Alıç yer aldı.[3]
  • 2001-2002 sezonunda yine Tiyatro Fora'da Tufan Karabulut yönetiminde sahnelendi. Başrollerde Arda Kavaklıoğlu ve Sibel Taşçıoğlu yer aldı.[3]
  • 2007-2008 sezonunda İstanbul Şehir Tiyatroları'nda Ragıp Yavuz tarafından sahnelendi. Başrollerde Arda Aydın ve Sevtap Çapan yer aldı. Sezai Aydın Humphrey Bogart rolünü oynarken, İrem Arslan Aydın Allen'ın karısı Nancy'i, Sevinç Erbulak Allan'ın tanıştığı çeşitli kadınları canlandırdı.
  • 2008-2009-2010 sezonunda İzmir Devlet Tiyatrosu'nda Barış Eren tarafından sahnelendi. Başrollerde Ozan Yıldırım ve Ceyhan Gölçek Aksoy yer aldı. Yusuf Köksal / Levent Ulukut Humphrey Bogart rolünü oynarken, Özben Deneç Allen'ın karısı Nancy'i, Aylin Önal Allan'ın tanıştığı çeşitli kadınları canlandırdı.
  • 2012 sezonunda Başkent Gösteri Sanatları Topluluğu oyuncuları tarafından Umut Sarıaslan yönetmenliğinde sahnelenmiştir.
  • 2015 sezonunda Erciyes Üniversitesi Etak Tiyatro Toplulugu Oyuncaları tarafından Doruk Özcan'ın yönetmenliğinde sahnelenmiştir.
  • 2017 sezonunda Kırıkkale Üniversitesi Sinema ve Tiyatro Topluluğu Sahnesizler Kumpanyası Tiyatro Ekibi oyuncuları tarafından Ulaş Genç'in yönetmenliğinde sahnelenmiştir.

Uyarlamalar

Oyun 1972'de Woody Allen tarafından senaryolaştırıldı. Herbert Ross'un yönettiği filmin başrollerinde, oyunda olduğu gibi Woody Allen ve Diane Keaton yer aldı.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ İngilizce vikipedide en:Casablanca (film) maddesi
  2. ^ İngilizce vikipedide en:Woody Allen maddesi
  3. ^ a b [1] 21 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Tiyatro Fora web sitesinde oyunla ilgili sayfa

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Woody Allen</span> Amerikalı film yönetmeni, senarist ve sinema oyuncusu

Woody Allen, Amerikalı oyuncu, senarist, yazar, film yönetmeni ve müzisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Diane Keaton</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Diane Keaton, Amerikalı sinema oyuncusu, yapımcı ve yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Sevinç Erbulak</span> Türk oyuncu

Fatoş Sevinç Erbulak, Türk tiyatro oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Tiyatro Fora</span>

Tiyatro Fora, İstanbul'da yerleşik olan bir tiyatro topluluğudur. Tufan Karabulut tarafından 1995'te kurulmuş ve perdelerini ilk olarak, 18 Kasım 1995 tarihinde, Woody Allen’in “Tekrar Çal, Sam!” adlı oyunuyla “Foks Fun Kültür Merkezi”nde açmıştır.

{{Çoklu sorun|

<i>İyi Geceler Anne</i>

İyi Geceler Anne, Amerikalı oyun yazarı Marsha Norman'ın 1983'te yazdığı bir tiyatro oyunudur.

<i>Radyo Günleri</i>

Radyo Günleri 1987 ABD yapımı dramatik komedi filmidir. Özgün adı Radio Days dir.Senaryosunu Woody Allen 'ın yazıp yönettiği filmde baştaSeth Green, Danny Aiello, Mia Farrow, Jeff Daniels olmak üzere çok geniş bir oyuncu kadrosu rol almıştır. Görüntü yönetmenliğini Carlo Di Palma 'nın yaptığı filmin müzikleri Dick Hyman 'a aittir. Film Woody Allen 'ın radyo'nun altın günlerine nostaljik bir bakışı, bir övgüsüdür. Bir deyişle de Woody Allen'ın kendi Amarcord'udur. Film 2 dalda Oscar'a aday gösterilmişti.

<i>Kahirenin Mor Gülü</i>

Kahire'nin Mor Gülü 1985 ABD yapımı fantastik komedi filmidir. Özgün adı The Purple Rose of Cairo olan film video salgını sırasında Türkiye'ye geldiği için önce Aralık 1985'te VHS ve Betamax formatlarında dağıtımı yapılmış, daha sonra Kasım 1986'da televizyonda gösterilmiştir.

<i>Kim Korkar Hain Kurttan?</i> (film) Mike Nicholsun filmi (1966)

Kim Korkar Hain Kurttan?, 1966 ABD yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Who's Afraid of Virginia Woolf? olan film Türkiye'de ilk kez 30 Ocak 1967'de sinemalarda gösterime girmişti.

<i>Satıcının Ölümü</i>

Satıcının Ölümü, Arthur Miller tarafından yazılmış seyirlik bir oyundur.

<i>Manhattan Murder Mystery</i>

Manhattan Murder Mystery, yönetmenliğini Woody Allen' ın yaptığı 1993 yapımı bir ABD filmidir. Woody Allen'ın senaryosunu Marshall Brickman ile yazdığı filmin başrollerinde W. Allen, Diane Keaton, Alan Adlar ve Anjelica Huston yer almaktadır.

<i>High Sierra</i> (film)

High Sierra 1941 ABD yapımı kara filmdir. Türkiye'de özgün adıyla literatüre geçmiş olan film, ileriki yıllarda da televizyonlarda yine özgün adıyla gösterilmiştir. Film adını ABD'nin Kaliforniya eyaletinde bulunan sıradağlardan almıştır.

<i>Son Metro</i> 1980 Fransa yapımı dramatik film

Son Metro 1980 Fransa yapımı dramatik filmdir. Özgün adı Le Dernier Métro olan film uluslararası gösterimlerde The Last Metro adıyla sunulmuştur.

Mehmet Cüneyt Çalışkur, Türk oyun yazarı, yönetmen ve İstanbul Devlet Tiyatrosu eski sanatçısıdır.

<i>Oyuncak Hikâyesi 3</i> 2010 çıkışlı Amerikan animasyon filmi

Oyuncak Hikâyesi 3, 2010 yılı ABD yapımı 3D animasyon komedi-drama, macera filmi. Oyuncak Hikâyesi serisinin üçüncü filmi. Lee Unkrich tarafından yönetildi.

<span class="mw-page-title-main">Barış Çakmak</span>

Barış Çakmak, Türk oyuncu, yönetmen ve seslendirme sanatçısı.

<i>Güneş Çocukları</i>

Güneş Çocukları, Amerikalı yazar Neil Simon'ın 1972 yılında yazdığı tiyatro oyunu. İlk kez 18 Aralık 1972'de Broadway'deki Broadhurst Theatre'da sahnelenen bu oyun sinema ve televizyon filmlerine de uyarlandı.

<i>Birdman</i> (film)

Birdman veya Cahilliğin Umulmayan Erdemi 2014, ABD yapımı kara mizah ve dram filmidir. Filmin yapımcılığını ve yönetmenliğini Alejandro González Iñárritu üstlenmiştir. Aynı zamanda filmin senaristlerinden biridir. Filmin başrollerinde Michael Keaton, Zach Galifianakis, Edward Norton, Andrea Riseborough, Amy Ryan, Emma Stone ve Naomi Watts gibi isimler yer alır. Keaton bir zamanlar süper kahraman rolüyle ünlenen fakat unutulmuş ve bir Broadway şovuyla tekrar ünlenmeye çalışan bir Hollywood aktörünü canlandırmaktadır.

<i>Interiors</i>

Interiors, Woody Allen tarafından yazılan ve yönetilen 1978 Amerika yapımı drama filmidir. Başrollerinde Kristin Griffith, Mary Beth Hurt, Richard Jordan, Diane Keaton, EG Marshall, Geraldine Page, Maureen Stapleton ve Sam Waterston vardır.

<span class="mw-page-title-main">Elaine May</span> Amerikalı film yönetmeni, senarist ve sinema oyuncusu

Elaine Iva May Amerikalı komedyen, film yönetmeni, senarist, oyun yazarı ve oyuncudur. İlk çıkışını 1950'lerde Mike Nichols ile yaptığı doğaçlama komediler ve Nichols ve May gibi performanslarıyla yaptı.