Thrash metal, heavy metal müziğin genel agresifliği ve hızlı temposuyla ayırt edilebilen bir alt türüdür. Thrash metal müzisyenleri şarkılarda genellikle hızlı davul vuruşları, düşük tonda gitar riffleri ve "shredding" tarzında solo gitar tekniği kullanır. Sözel olarak aşırı çeşitlilik olsa da, en yaygın sözel ögeleri toplumsal konular, savaşlar, sistem eleştirileri üstüne kuruludur. Bu tür sözlerde kullanılan dil genelde thrash metalin köklerinden biri olan hardcore punk ile benzerlik gösterir.
Melodik death metal, genel olarak death metal türündeki distortion riff'leri yerine alt solo gitar riff'leri kullanılan ve bu yolla öne çıkan melodik özellikten dolayı bu adı alan death metal alt türüdür.
Death metal, heavy metal müziğin ekstrem bir alt türüdür. Genelde palm muting ve tremolo gibi teknikler ile çalınan ve ağır derecede distortion etkisi kullanılmış ve aşağı akort edilmiş gitarlar, derin bir şekilde hırlanan vokaller, çift pedallı bas davulunun sertçe kullanılması, minör anahtarlar ve ahenksizlik, ani tempo ve ölçü değişiklikleri ile diğer metal türlerinden ayırt edilebilir. Tıpkı diğer metal türleri gibi sözlerde çeşitlilik çok olsa da, genelde vahşetli şiddet, siyasi kavgalar, doğa, felsefe ve bilimkurgu gibi konular ele alınır.
Heavy metal, 1960'lı yılların sonlarında 1970'li yılların başlarında İngiltere ve ABD'de gelişen bir rock müzik türüdür. Kökenleri blues rock, psikedelik rock ve acid rock'a dayanan heavy metal grupları; kalın ve ağır bir ses, distortion, uzun gitar soloları ve yüksek ses gibi kendine özgü elementler geliştirmiştir.
Death, "türünün öncüsü" olarak kabul edilen Chuck Schuldiner tarafından kurulmuş bir death metal grubudur. Schuldiner'ın 2001'de beyin kanseri yüzünden ölmesi sonucunda grup dağılmış, ancak heavy metale olan etkisi bugüne kadar devam etmiştir.
Doom metal, genellikle karamsar ve hüzünlü duygu uyandırmayı amaçlayan, yavaş tempolu heavy metal türü. 1980'lerde ortaya çıkan türün en belirgin özelliği, diğer metal türlerine kıyasla daha yavaş tempoya sahip olmasıdır. Türdeki genel tempo 60-90 bpm'dir. Karanlık, hüzünlü bir hava yaratmayı amaçlar ve karamsar temalıdır.
Atheist 1984'te Florida, ABD'de kurulan progresif/teknik death metal grubu. Grubun ilk ismi Oblivion du. Ardından R.A.V.A.G.E. şeklinde değişti. En son olarak da Atheist adını aldı. Grubun kurucu üyeleri Kelly Shaefer, Steve Flynn (bateri), Roger Patterson idi. 1989 yılında ilk albümleri Piece of Time'ı çıkardılar. 1991 yılında Roger Patterson'un turneye giderken bir trafik kazasında ölmesi üzerine, Cynic'in basçısı Tony Choy Atheist e geldi. Bunun ardından 91 yılının sonlarına doğru 2. albümleri Unquestionable Presence i yayınladılar. 93 yılında ise son albümleri Elements i yayınladılar ve ardından dağılma kararı aldılar. Aradan 8 yıl geçtikten sonra Kelly, grubu toparlamak için çalışmaya başladı, 2005 yılında ilk albümlerini remaster yapıp piyasaya çıkardılar. 2006 yılında ise Wacken Open Air da sahne aldılar.
Rock, 1950'lerde ABD'de "rock and roll" olarak doğan, 1960'larda ve sonrasında farklı tarzlara ayrılarak özellikle İngiltere ve ABD'de gelişen bir müzik türüdür. Kökleri 1940'ların ve 1950'lerin rock and roll'una dayanır. Rock and roll ise blues, rhythm and blues ve country müzikten yoğun biçimde esinlenmiştir. Rock müzik; electric blues ve folk, caz, klasik müzik gibi diğer müzik kaynaklarından da esinlenir.
Power metal, geleneksel heavy metal ile speed metalin karakteristik özelliklerini harmanlayan ve çoğunlukla bunlara senfonik öğeler de ekleyen heavy metal alt tarzıdır. Power metal genellikle diğer heavy metal alt tarzlarından daha hızlı, daha hafif ve daha canlandırıcı bir sound'a sahiptir. Power metal grupları, marşı andıran fantezi temalı şarkıları ve koro kullanımıyla teatral, dramatik ve duygusal açıdan kuvvetli bir sound yaratır.
Gotik metal, bir heavy metal alt türüdür. Heavy metalin agresifliği ile gotik rock'ın karanlık ve melankolik atmosferini kombine eder. 1990'ların başında death/doom çıkışlı bir tür olarak ortaya çıkmıştır. Heavy metalin farklı türlerine gotik tarzın yedirilmesiyle müzikal açıdan kollara ayrılmıştır. Gotik romanlara dayanan şarkı sözlerinde de melodram ve kederden kişisel deneyimlere kadar birçok temaya rastlamak mümkündür.
Brutal vokal, daha çok Death metal gibi metal müzik türevlerinde görülür. Ses tellerini kalın bir şekilde kullanabilme yetisi gerektirmektedir. Bazı insanlar Brutal vokal'den Clean vokal'e geçer ve ardından tekrar bağırır fakat bunu kesik bir şekilde yapmazlar. Eğitimsiz bir şekilde denenmesi çok tehlikeli olmakla birlikte ses tellerinin kalıcı zarar görmesine neden olabilmektedir. Ayrıca Brutal vokal eğitimi için "Zen of Screaming" adında bir DVD çıkmış ve içinde Angela Gossow, Corey Taylor gibi birçok ünlü ismi eğiten Melissa Cross'un gösterdiği çeşitli egzersizler bulunmaktadır.
Black metal 1980'lerde ayrı bir tür olarak gelişmeye başlamış heavy metal'in ekstrem alttürü. Black metal'e öncülük eden gruplar türe ismini veren Black Metal adlı albümü çıkaran Venom'un yanı sıra Bathory, Mayhem, Celtic Frost ve Hellhammer'dır. Black metal'in günümüzdeki müzikal özelliklerini ve duruşunu belirleyen gruplar ise Beherit, Mayhem, Emperor, Darkthrone, Burzum, Satyricon ve Immortal gibi türün ilk örneği olan black metal gruplarıdır.
Senfonik metal, metal müzikteki yoğun davul ve gitar kullanımı ile klasik batı müziğindeki senfonik çalgılar, koro ve bazı durumlarda tam bir senfoni orkestrası gibi öğeleri harmanlayan bir metal müzik alt dalıdır. Power metali anımsatan klavye kullanımı da senfonik metalde yaygındır. Senfonik metal gruplarında çoğunlukla konservatuvar eğitimi almış kadın vokaller öne çıkar. Bu nedenle bu türe opera metal veya operatik metal dendiği de olur. Zaman zaman, gotik metalin karakteristik bir özelliği olan brutal vokal de senfonik metalde ikinci vokal olarak kullanılır.
Progresif rock 1960'ların sonlarında ve 1970'lerin başlarında "ağırlıklı olarak Britanyalı grupların rock müziğini yeni sanatsal seviyelere çekme girişiminin" sonunda ortaya çıkmıştır.
Progresif metal, metal ve progresif rock tarzlarını birleştiren bir melez müzik tarzıdır. Metal müziğin agresif ve yüksek sesiyle progresif rockın daha deneysel ve teknik seslerinin birleşimiyle oluşmuştur. Progresif metal genellikle aşırı teknik parçalara sahiptir ve çoğunlukla kullanılmayan armoniler ve senkoplu karmaşık ritimler kullanılır ayrıca tempo ile ölçü değişimlerine de çokça yer verilir.
Human, death metal grubu Death'in dördüncü stüdyo albümüdür. Death bu albümle büyük bir müzikal değişikliğe girmiştir. Bu albümde önceki albümlere oranlar daha teknik ve progresif şarkılar vardır. Şarkı sözleri önceki albümlere göre daha içgözlemsel ve anlamlı yazılmıştır. Bu yeni tarz sonraki Death albümlerinde daha da açığa çıkacaktır.
Viking Metal, 1980'lerin sonunda Black Metal grubu Bathory'nin çıkarttığı Hammerheart albümünün Black Metal'den uzak olması sonucunda ortaya çıkmıştır ve Bathory ilk Viking Metal grubu olmuş bundan böyle de Viking Metal'e yönelmiştir.
Heavy metal 1960'ların sonu ve 1970'lerin başı süresince ortaya çıktığından beri farklı heavy metal türleri gelişmiştir. Bazı zamanlar heavy metal türleri üst üste geçebilir ya da ayırt etmek zor olabilir, ancak bunlar birkaç özellikler sayesinde tanımlanabilir. Bunların ayırt edilebileceği koşullar şunlardır: çalgıların kullanımı, (tempo), şarkı yapısı, vokal biçimi, şarkı sözleri, gitar çalma biçimi, davul çalma biçimi vs.
The Faceless, ABD'nin Kaliforniya eyaletinin Los Angeles şehrinde kurulan teknik death metal grubudur. İlk albümünü 2004 yılında yılında yayınlayan grup, sonraki iki albümüyle dinleyici kitlesini değiştirerek daha teknik melodiler kullanmaya başlamıştır. Son albümüyle kitlesini büyüten grup dünyanın en büyük Teknik death metal gruplarından biri haline gelmiştir.
Avangart metal, standart dışı ve alışılmadık sesler, enstrümanlar, şarkı yapıları, çalma stilleri ve vokal teknikleri dahil olmak üzere deneysel ve yenilikçi, avangart unsurların kullanımıyla açık bir şekilde tanımlanan heavy metal müziğinin bir alt türüdür. Avangart metal, progresif rock ve ekstrem metalden, özellikle de death metalden etkilenir ve progresif metalle yakından ilişkilidir. Bazı yerel sahneler arasında Los Angeles Amerika Birleşik Devletleri'nde, San Francisco Körfez Bölgesi, Boston ve Seattle, Oslo Norveç'te ve Tokyo Japonya'da bulunmaktadır.