Tekirdağ
| Tekirdağ | |
|---|---|
Büyükşehir statüsünde il | |
 | |
 Tekirdağ'ın Türkiye'deki konumu | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Tekirdağ |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Candan Yüceer (CHP) |
| Rakım | 37 m |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TRS) |
| Posta kodu | 59xxx |
| Alan kodu | 282 |
| Plaka kodu | 59 |
Resmî site Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi | |
Tekirdağ ili, Türkiye'nin kuzeybatısında bulunan bir ildir. İlin merkezi ise Tekirdağ şehridir. 2012 yılında nüfusu 750.000'i geçen 14 adet il TBMM'de kabul edilen kanun ile büyükşehir statüsü kazandığı için Türkiye'nin 30 büyükşehrinden biridir. 30 Mart 2014'te yapılan yerel seçimlerin ardından resmen büyükşehir belediyeciliği ile yönetilmeye başlamıştır, hizmet sahası 6.190 km² olarak tüm il sınırlarıdır. Bu kanunla üç yeni ilçe kurulmuştur. Bunlar, Süleymanpaşa, Kapaklı ve Ergene'dir.
Etimoloji
Tekirdağ, Bizans döneminde Bisanthe (Βισάνθη) ve sonraları Rodosto (Ραιδεστός) adıyla anılmıştır. Kenti ele geçiren Türkler, şehre önceleri Rodosçuk, 18. yüzyıldan itibaren de Tekfur Dağı demeye başlamışlardır. Tekfur Ermeniceden alıntı bir sözcük olup Osmanlı Türkçesinde Hristiyan hükümdarlara verilen bir sandır. Aslı tagovar, anlamı ise taç taşıyandır. Cumhuriyetin ilanından sonra tekfur sözcüğü atılarak yerine sesçe benzeşen tekir getirilmiştir.
Tekirdağ'ın bir Yunan kolonisi olarak kurulduğu kabul edilegelmiştir. Sisam Adası'ndan gelen kolonicilerin ilk olarak kurduğu şehir "Bisanthe" adıyla bilinir. Bu ad ile Bizans kelimesi arasındaki benzerlik dikkat çekicidir. Kent, Trak kökenli Odris Krallığı yönetimi altına girdiğinde de bu isim kullanılmıştır. Bu görüşü kabul edenler Roma İmparatorluğu döneminde şehrin "Rhaedestus" olarak yeniden adlandırıldığını öne sürer. Fakat Bisanthe şehrinin, Tekirdağ merkezde değil, merkeze bağlı Barbaros beldesinde olduğunu savunan yeni görüşler de vardır.[1][2] Pliny adıyla da bilinen Romalı tarihçi Gaius Plinius Secundus, Bisanthe şehrinden ve bu şehirden ayrı "Resisto" adında başka bir şehirden söz eder.[2][3] Bu doğrultuda Bisanthe ismini değil de Resisto/Resisthon adı Tekirdağ'ın bilinen ilk ismi olarak kabul edilebilinir.
Önceleri Roma kökenli Rhaedestos ismi ile anılan şehir, Doğu Roma İmparatorluğu dönemine denk gelen Orta Çağ boyunca bu isimden gelen "Rodosto" adı ile bilinir. Osmanlılar da şehri ilk aldıklarında yine bu isimden türetilmiş "Rodosçuk" ismini kullanır. Ama daha sonra şehir "Tekfurdağı" ismi ile anılmış, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında ise kentin güneybatısında yer alan Tekir Dağı vesilesiyle şehrin adı "Tekirdağ" olarak resmileştirilmiştir.
Tarihçe
Tekirdağ'da insan yerleşimi ile ilgili en eski kalıntılara Karansıllı köyü dolaylarındaki Yatak, Kuştepe ve Malkara yakınlarındaki Balıtepe adlı buluntu yerlerinde rastlanmıştır. Bunlar Alt Paleolitik Çağ'a ait aletlerin bulunduğu açıkhava buluntu yerleridir. Tipolojik olarak bir milyon yıl ile 250 bin yıl önceleri arasına tarihlenebilirler. Tekirdağ'ın hemen doğusunda bulunan Menekşe Çatağı ise Kalkolitik Çağ'dan Helenistik Dönem'e kadar yerleşilmiş bir buluntu yeridir.
Tekirdağ'ın eski tarihi Trakya'daki diğer illere paralellik gösterir; ilk olarak Traklar tarafından iskan edilen bölge, Makedon, Pers, Roma ve Bizans egemenliğinin ardından 1357'de I. Murat tarafından fethedilerek Osmanlı topraklarına katılmıştır. 1703 yılında Avusturya İmparatorluğu'na karşı bağımsızlık mücadelesi veren asi Macar prensi Rakoczi'ye de ev sahipliği yapmış olan Tekirdağ, Osmanlı döneminin sonlarında Edirne vilayetine bağlı bir sancak merkezi idi. 93 Harbi'nde (1878) Rus, Balkan Harbi'nde (1912) Bulgar ve I. Dünya Savaşı'ndan sonra (1920-1922) Yunan işgali yaşayan il, Türk Kurtuluş Savaşı ile gelen zaferin ardından 13 Kasım 1922 tarihinde kalıcı olarak Türk topraklarına katıldı.
Antik dönem
Tekirdağ'ın bu dönemine ait buluntular çeşitli Trak tümülüsleri ile Bisanthe ve Heraion Teikhos antik kentleridir. Dönem boyunca bölgede Trak boyları ve Marmara kıyılarında Yunan koloniciler etkili olmuştur.
Bölgedeki (yalnızca Tekirdağ merkez) tümülüsler şunlardır;[4]
*Karaevlialtı Höyüğü: Harekkattepe tümülüsü olarak da bilinir. Heraion Teikhos antik kentinin yakınında denizden 150 m içeride yer alır. Tekirdağ-İstanbul karayolu kıyısında yer alan höyük, 1957'deki yol çalışmaları nedeniyle önce zarar görmüş, daha sonraki yıllarda planlanan yol genişletme çalışmaları neticesinde daha fazla zarar görmesin diye, hızlı bir kurtarma kazısı faaliyetine girilmiştir. Bir mezar olan bu yapı Odris krallarından, Kersepleptes'e aittir. Erguvani bir elbiseyle gömülen kralın mezarında meşe ve sarmaşık çelenklere rastlanılmıştır. Buluntular Tekirdağ Arkeoloji ve Etnografya Müzesinde görülebilir.
- Menekşe Çatağı Höyüğü: Batı ve doğu diye ikiye ayrılan höyüğün, batı kısmında yapılan kazılarda Toptepe Kültürüne ait MÖ 4300'lere yani Orta Bakır Çağa denk gelen buluntulara rastlanmıştır. Höyüğün İlk Tunç Çağı boyunca kullanıldığı ve Troya1 ile benzer kapaklara ve Troya2'ye ait nesnelere ulaşılmıştır. Bu tabakanın üzerinde Erken Demir Çağına (MÖ 1200) ait bir tabaka bulunmuştur. Doğu Menekşe Çatlağında ise yine benzer dönemlere ilişkin bulgular elde edilmiştir. Erken Demir Çağına ait hayvan adakları ve kerpiç kalıntılara ulaşılmıştır. MÖ 2 yüzyıl kadar kullanıldığı sanılan bir tapınak kalıntısıda Doğu Menekşe Çatağından tespit edilmiştir.
Naip Tümülüsü, tahminen Kral Kersepleptes'in oğlu Teres'e ait mezar odası, Tekirdağ Müzesi
Nüfus
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927[5] | 33.747 | 14.569 | 19.178 |
| 1935[6] | 44.937 | 20.354 | 24.583 |
| 1940[7] | 43.322 | 17.081 | 26.241 |
| 1945[8] | 41.143 | 14.780 | 26.363 |
| 1950[9] | 45.281 | 15.696 | 29.585 |
| 1955[10] | 50.168 | 17.957 | 32.211 |
| 1960[11] | 56.499 | 23.987 | 32.512 |
| 1965[12] | 60.600 | 27.069 | 33.531 |
| 1970[13] | 67.006 | 35.387 | 31.619 |
| 1975[14] | 73.288 | 41.257 | 32.031 |
| 1980[15] | 85.257 | 52.093 | 33.164 |
| 1985[16] | 99.133 | 63.215 | 35.918 |
| 1990[17] | 117.455 | 80.442 | 37.013 |
| 2000[18] | 142.105 | 107.191 | 34.914 |
| 2007[19] | 161.136 | 133.322 | 27.814 |
| 2008[20] | 166.313 | 137.962 | 28.351 |
| 2009[21] | 170.692 | 140.535 | 30.157 |
| 2010[22] | 167.704 | 141.439 | 26.265 |
| 2011[23] | 173.162 | 147.490 | 25.672 |
| 2012[24] | 176.848 | 150.112 | 26.736 |
2012 yılında Tekirdağ büyükşehir statüsü kazanıp ilin tamamı büyükşehir sınırlarına girmiştir ve merkez ilçenin ismi Süleymanpaşa olarak değiştirilmiştir.
Tümülüsler
- Naip Tümülüsü Tekirdağ il merkezinin yaklaşık 15 km güneybatısındaki Naipköy'dedir. Diğer ismi Kızlarhöyük olan tümülüste kazılara Tekirdağ Müzesi 1984 yılında başlamıştır. MÖ 325-320 yıllarına tarihlenen mezarın Kersepleptes'in oğlu Teres'e ait olduğu düşünülmektedir. Teres, Naip Tümülüsü'nün bulunduğu Ganos Dağları'nı içine alan Doğu Trakya bölgesinin prensidir.[25]
Kazılar
Naip tümülüsünde kazı yapılmış ve açılmış durumdadır. İnce, dar bir girişten sonra üzeri beşik tonoz örtülü kare bir mekandan oluşmaktadır. Tarih olarak M.Ö. yaklaşık 4. ve 6. yüzyıllara tarihlenmektedir. Ancak Perslere mi yoksa Traklara mı ait olduğu tartışmalıdır. Civarda Trak egemenliği uzun sürdüğünden Traklara ait olduğu tahmin edilir: fakat buluntulardaki birtakım motifler de örneğin tabak altlarında, kepçe kulbunda, fare ve ejder motifleri açısından da Pers yaklaşımı kurulur.[25] Buluntular arasında bir ölünün konduğu yatak, iki konsol, bir masa, taburesi ve bir miktar kapkacak, altından bir diadem, yine altından at koşum takımları, altın, gümüş karışımı bir sürahi, koku şişeleri, mızrak uçları, bir amphora, kalkan ve bir kandil vardır. Eserler bugün Tekirdağ Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’ndedir.[25]
Tekirdağ, merkezde yer alan başlıca antik kentler deniz kıyısında olmakla beraber 2 tanedir.
- Bisanthe: Bisanthe, Panion daha sonraki yıllarda ise Banados olarak bilinen yerleşim yeri araştırmalara göre, Tekirdağ merkeze bağlı Barbaros beldesidir.[1] Sisamlı koloniciler tarafından MÖ 550 yılı civarında kurulan şehir, için Odris krallarından Seuthes kendi toprakları içinde yaşanacak deniz kıyısındaki en güzel yer olarak tarif eder.[26]
- Heraion Teikhos: Karaevlialtı mevkiinde yer alan antik kent, M.Ö. 2000'den, Bizans dönemine kadar kullanılmıştır. Adı '" Hera'nın Surları"' anlamına gelen şehrin aslında birr Trak yerleşimi yeri olarak kurulduğu, MÖ 8-7. yüzyıl döneminde Hera kültünün önemli bir merkezi sayılan Sisam adasında gelen göç dalgasından etkilendiği düşünülüyor. Tespit edilen başlıca yapılar, bir kale, sağlık tanrısı Asklepios'a adanan tıp merkezi, çok sayıda sayıda tanrı ve tanrıçaya tapılan bir tapınak kompleksi ve helenestik devre ait mezarlardır.[27]
Roma dönemi
Roma imparatorluğunun önemli karayollarından Egnatia Yolu'nun geçtiği bölge, özellikle Doğu Roma İmparatorluğu döneminde başkent Konstantinopolis'in tahıl ihtiyacını bir kısmını karşılıyordu. Bu dönemin önemli kentleri Resisto (Tekirdağ) ve artık Bisanthe olarak değil de Panion (Barbaros) olarak adlandırılan kentlerdir. Panion kenti bunun yanında, Doğu Roma döneminde bir ara Theodosiopolis olarak isimlendirilmiştir.[28]
Plinius'un MS 1. yüzyılda Resisto/Resisthon olarak andığı Tekirdağ şehri, Prokopius tarafından Rhaidestos/Rhaedestos şeklinde kayda geçer. İmparator I. Justinianus tarafından 6. yüzyıl restore edilen kent, dönem dönem Balkanlardan gelen akıncılar tarafından yağmalanır. Bulgarlar tarafından 813 ve 1206 yıllarında yapılan yıkımlar buna örnektir.[3] Bölgede yapılan 1206 yılındaki Bulgar-Latin savaşı adını kentten alır: Rodosto Savaşı
Osmanlı dönemi
Çimpe Kalesinin alınmasıyla Avrupa kıtasına ayak basan Osmanlılar, Tekirdağ'ı ilk kez Orhan Gazi döneminde 1357'de şehzade Murad ile fethederler. Bizans'ın kenti tekrar alması sonrasında ise I. Murad bu kez padişah olarak 1367 yılında şehri ikinci kez fethetmek zorunda kalır.[29] Tekirdağ fethi sırasında 9 mahalleye sahip iken, kent Osmanlı dönemi boyunca gelişerek 17. yüzyılda 22’si Müslüman, 2'si Ermeni ve 6'sı Rum mahallesi üzere 30 mahalleli bir hale gelmiştir. Şehirdeki Ermeni mahalleleri özellikle Celali isyanları sebebiyle Anadolu'dan göç ettirilen Ermenilerce kurulmuştur.[30]
Transilvanya Prensi Macar II.Ferenc Rákóczi ve arkadaşlarının Tekirdağ'a sürgün edildiği ve mezarlarının burada bulunduğu, Cevdet Paşa'nın Osmanlılar başlıklı tarih kitabında yazmaktadır.[31]
Edirne Vilayet Matbaası Müdürü Şevket Dağdeviren'in yazdığı 1892 tarihli salnameye göre;
Edirne Vilayeti Tekfurdağı Sancağı’nın merkezi olan kasabada 42 mahalle ile Ereğli, İnecik ve Naip nahiyelerinden başka 23 köy ve toplamda 41432 karışık nüfus bulunur.
Kasaba merkezinde 9 cami, 12 tekke, 3 türbe, 1 hükûmet konağı, telgrafhane, askerlik dairesi, aşar ambarı, ortaokul, vergi dairesi, karantina, liman, belediye dairesi, 2 depo, 55 çeşme, 4 şadırvan, 2 un fabrikası, 1 çömlek ve kiremithane, 20 yel değirmeni vardır.
Camilerden ilki deniz kenarındaki İbrahim Paşa tarafından yaptırılan Eski Gümrük Cami, ikincisi Cağalazade Rüstem Paşa tarafından yaptırılan Paşa Cami, üçüncüsü Sinan Ağa tarafından yaptırılan Orta Cami, dördüncüsü Eski Cami, beşincisi Bigos Cami, altıncısı Şaban Oğlu Cami, yedincisi Salhiye Cami, sekizincisi Hasan Efendi Cami ve dokuzuncusu Hacı Hürmüz Cami’dir.[31]
93 Harbi (1877-1878) ile Ruslar, Birinci Balkan Savaşı (1913) ile Bulgarlar tarafından işgal edilen Tekirdağ, son olarak 20 Temmuz 1920'de Yunanlar tarafından işgale uğrar. Bu işgal 13 Kasım 1922'de Türk ordusunun kente girmesine kadar sürmüştür.
Cumhuriyet dönemi
Türk Kurtuluş Savaşı sonrası 20 Ocak 1921'de çıkarılan Teşkilat-ı Esasiye Kanunu gereğince Tekirdağ il olmuştur. Fakat Tekirdağ'ın il merkezi olarak ilanı 15 Ekim 1923 tarihinde gerçekleşmiştir. Bunun dışında bu dönem içinde söz edilmesi gereken bir olay da; Harf Devrimi neticesinde yurt genelinde sembolik yazı dersleri vermeye başlayan Atatürk, 23 Ağustos 1928'de Tekirdağ'a gelip bir yazı dersi vermesidir. Bu günü anmak amacıyla her 23 Ağustos, merkez ilçe olan Tekirdağ'da "Harf İnkılabı Yıldönümü Kutlamaları" adı altında kutlanır. Ayrıca kentin etnik yapısında değişikliğe yol açan Lozan Mübadelesi ve 1934 Trakya Olayları yine bu dönem içinde gerçekleşmiştir.
2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun ile Tekirdağ'da sınırları il mülki sınırları olan büyükşehir belediyesi kuruldu ve 2014 Türkiye yerel seçimlerinin ardından büyükşehir belediyesi çalışmalarına başladı.[32]
İklim
 Tekirdağ iklimi  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 21,5 | 24,7 | 28,1 | 34,3 | 33,5 | 40,2 | 38,4 | 37,5 | 39,7 | 35,1 | 27,9 | 23,5 | 40,2 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 8,2 | 8,9 | 11,0 | 15,8 | 20,6 | 25,3 | 28,0 | 28,1 | 24,4 | 19,6 | 14,7 | 10,5 | 17,9 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | 4,9 | 5,4 | 7,4 | 11,9 | 16,9 | 21,3 | 23,8 | 23,8 | 20,0 | 15,4 | 11,0 | 7,2 | 14,0 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 2,1 | 2,4 | 4,1 | 8,2 | 12,6 | 16,6 | 18,9 | 19,3 | 16,0 | 12,0 | 8,0 | 4,4 | 10,3 |
| En düşük sıcaklık (°C) | −12,3 | −13,3 | −10,4 | −1,2 | 3,5 | 8,6 | 10,9 | 12,0 | 3,7 | −1,8 | −6,9 | −10,9 | −13,3 |
| Ortalama yağış (mm) | 69,0 | 54,1 | 54,9 | 41,3 | 38,5 | 37,7 | 23,2 | 14,0 | 36,3 | 64,3 | 74,6 | 81,2 | 589,1 |
| Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü[33] | |||||||||||||
İklim konusundaki aynı kaynaktan diğer bazı bilgiler;
- Günlük en yüksek yağış miktarı: 140.1 kg/m3 (16.10.1997)
- Günlük en hızlı rüzgâr: 114.8 km/sa (31.12.1974)
- En yüksek kar kalınlığı: 44.0 cm (16.02.1980)
Kardeş şehirler
Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi veya ilçeleri ile kardeş şehir protokolü imzalayan şehirler aşağıda belirtilmiştir.[34]
Kırcaali, Pomorie[35] ve İslimiye (Sliven), Bulgaristan
Gümülcine ve Kavala, Yunanistan
Sarospatak ve Kecskemét, Macaristan
Pyeongtaek, Güney Kore
Tekirgöl (Techirhgiol), Romanya
Bayreuth, Bavyera Almanya
Topolçani, Kuzey Makedonya
Süleymanpaşa
Bitlis, Giresun, Kepez (Çanakkale)[36] ve Mamak[37]- Darnozseli-Sopron ve Ecser, Macaristan[38]
- Bayreuth, Almanya[36]
- Pomorie, Bulgaristan[36]
Saray
- Venets, Bulgaristan[38]
Çorlu
- Taşköprü (Kastamonu), Türkiye
- Kumanova, Kuzey Makedonya[39]
Prizren, Kosova
Simeulue Adası, Endonezya[40]- Kırcaali, Tutrakan, Kurushari ve Dolovo, Bulgaristan[39]
Bobruisk, Belarus[39]
Bugojno (Saraybosna), Bosna Hersek[39]
Pution, Çin[39]
Marmara Ereğlisi
Malkara
- Nilüfer (Bursa), Türkiye
- Sevlievo-Garbrova[38] ve Cebel[41] (Djebel), Bulgaristan
- Mamuşa (Mamusha), Kosova,[41]
- Sapçı (Sapes) ve Yassıköy (Lasmos), Yunanistan[41]
Muratlı
Şarköy
- Paralya, Yunanistan[43]
- Çırpan (Chirpan), Bulgaristan[44]
Ergene
Kapaklı
Kaynakça
- ^ a b "Kuzay Marmara Sahili Eskiçağ Tarihi ve Coğrafyası ve Eskiçağ Dönemi Şehirleşme Süreci Araştırma Projesi - İstanbul Üniversitesi". 29 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2014.
- ^ a b "Doğu Trakya'da Epigrofi Tarihi-Coğrafya Araştırmaları M.H. SAYAR(1992), T.C. Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü X.Araştırma Sonuçları Toplantısı sf.153" (PDF). 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2014.
- ^ a b "Dictionary of Greek and Roman Geography, 1. cilt (1854), Sir William Smith, sf.403". 21 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2014.
- ^ "Tekirdağda Tarih Öncesi Yerleşimlerden Menekşe Çatlağı ve Trak Tümülüsleri, Arkeolog M.A.Işın, Tekirdağ Değerlendirme Sempozyumu 2010, sf.106" (PDF). 21 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2014.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ a b c GÜN, Gül tekin (2011). DİRENEN TARİH - Türkiye'nin Antik Bölgeleri (2011-2020), TRAKYA /Traklar, Sayı-1. Türk Bilimi-Turks Scıence. ss. 17,20. 4 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022.
- ^ www.classicreader.com 21 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. antik dönem yazarlarından Ksenofon'un eseri Anabasis (I will give you Bisanthe as a dwelling-place, which is the fairest of all my possessions on the seaboard)
- ^ "Heraion Teikhos antik şehri 2000-2010 kazı çalışmaları, N. Atik, Tekirdağ Değerlendirme Sempozyumu 2010, sf.1" (PDF). 21 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2014.
- ^ "pleiades.stoa.org". 20 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2014.
- ^ "Tekirdağ Tarihi,Tekirdağ Belediyesi resmi web sayfası". 18 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2014.
- ^ "Hacer Ateş(2012) Tekirdağ ve Yöresinde Şehirleşmenin Tarihi Süreci (XVI.-XVII. Yüzyıllar), Bilim ve Sanat Yuvarlak masa toplantıları(02.04.2012)". 21 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2014.
- ^ a b Kazancıgil Ratip, Gökçe Nilüfer, Dağdevirenzade M. Şevket Bey'in Edirne Tarihi ve Balkan Savaşı Anıları, Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi Yayınları, 2005 Edirne
- ^ "Kanun No. 6360". 17 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2014.
- ^ "Resmî İstatistikler - Tekirdağ". Meteoroloji Genel Müdürlüğü. 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016.
- ^ "Kardeş Belediyeler, Tekirdağ Belediyesi resmi web sayfası". 18 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2014.
- ^ "Tekirdağ kardeş şehirler". 25 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c "Süleymanpaşa kardeş şehirler". 25 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Süleymanpaşa ve Mamak kardeş şehir oldu". 8 Aralık 2022. 26 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2023.
- ^ a b c d "81 ilin 715 kardeş şehri". 17 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e "Çorlu belediyesi yurtdışı kardeş şehirleri". 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Çorlu belediyesine Endonezya'dan kardeş şehir". 21 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2022.
- ^ a b c "Malkara belediyesi yurtdışı kardeş şehirleri". 21 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Ata'mızı Baba Toprağında Andık". 22 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2023.
- ^ "Şarköy'ün kardeş şehri".[]
- ^ "Şarköy ile Çırpan kardeş oldu". 29 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2022.
- ^ "Ergene'nin kardeş şehrinden misafirler ağırlandı". 14 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2022.
- ^ "Kapaklı ile Altınözü kardeş şehir oldu". 25 Mayıs 2023. 26 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2023.
- ^ "Kapaklı Belediyesi/Kardeş belediyeler". 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2023.
