Tekerlekli paten - Turkipedia

Tekerlekli paten, alt taban kısmındaki bölüme tekerler bağlanmış olan bir alettir. Ayağa geçirilen bu alet, altındaki ufak tekerlekler sayesinde hareket etmeye olanak sağlamaktadır. Günümüzde spor, egzersiz, eğlence gibi birçok amaçla kullanılmaktadır. Birçok firma birçok değişik model ve tasarımda tekerlekli patenler üretmektedir.

Tarihi

Hollandalılar, 18. yüzyıldan beri yollarda tekerlekli patenlerle hareket etme alışkanlığı edinmişlerdir. Ahşaptan yapılan makaraların ayakkabıya bağlanmasıyla elde edilen icat "Skeelers" olarak adlandırıldı. Belçikalı müzik aletleri yapımcısı Joseph Merlin, 1760'ta İngiltere'ye giderek yeni buluşu olan tekerlekli pateni, Londra'daki seçkin bir toplantıda tanıttı. Keman çalarak ve paten kayarak konukların ilgi ve hayranlığını kazandı. Ama durmayı ve dönmeyi başaramadığı için bir aynaya çarpınca, ayna ve keman parçalandı, kendisi de ağır yaralandı.

1829'da Fransa'da tekerlekli patenin bulunmasından 10 yıl sonra, İngiltere'de ilk tekerlekli paten yarışı yapıldı. Ama bu sporun yaygınlaşması New Yorklu James L. Plimpton'un 1863'te kauçuk yastıklı, dört tekerlekli pateni bulmasından sonra oldu. İlk patenlerin tekerlekleri şimşirden yapılıyor ve kolayca kırılıyordu. Daha sonra, bilyeli yataklarda dönen çelik tekerlekli patenler yapıldı.

İlk tekerlekli paten pisti 1860'ta ABD'nin Rhode Island eyaletinde, Newport'taki Atlantik Oteli'nde açıldı. 1870'lerde ABD'nin çeşitli yerlerinde tekerlekli paten pistleri yapıldı. 1890'da ise Batı Londra'da Olympia'da dünyanın en büyük pisti açıldı. Asfalt ya da ahşap olan pist döşemelerinin en iyisi sert akçaağaç odunundan yapılır. Sürat ve artistik paten dallarında yapılan çeşitli şampiyonalarda tekerlekli patenle saatte gidilen en büyük uzaklık 45 kilometre, ulaşılan rekor hız saatte 60 kilometredir. Bu rekorun sahibi Belçikalı Bart Swings'e aittir.

Tekerlekli paten sporu İngiltere'de ilk kez 1870'lerde yaygınlaştı. Ama bu ilgi yalnızca birkaç yıl sürdü. En büyük ilgiyi 1909-12 arasında gören tekerlekli paten sporu, sinemanın gelişmesi ve I. Dünya Savaşı'nın çıkmasıyla hemen hemen yok oldu; ancak 1929'da yeniden canlanabildi.

1970'lerde tekerlekli küçük sörflere benzeyen kaykayları, gençler her yerde yaygın olarak kullanmaya başladı.

Kaynakça

^ Ayak ve ayak bileği sporları ortopedisi. Valderrabano, Victor, Easley, Mark E. Cham, İsviçre. 21 Şubat 2017 (https://www.worldcat.org/oclc/972330993 20 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
^ Wilson, David Gordon (2004). Bicycling Science, 3rd Edition. MIT Press.
^ "Mini bir cinsel devrimi ateşleyen Viktorya dönemi çılgınlığı", BBC News, 6 Nisan 2015 (https://www.bbc.com/news/magazine-31831110 30 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
^ HABER: Paten Olimpiyatlar İçin Düşünülüyor @ SkateMall.com". (https://web.archive.org/web/20110716080922/http://www.skatemall.com/article-roller-skating-being-considered-for-olympics.aspx)
^ Yazımlar, Sarah (2 Temmuz 2020). "Dünya Çapında Tekerlekli Paten Kıtlığı Var". moda. Erişim tarihi: 20 Ekim 2020 (https://www.vogue.com/article/roller-skate-sold-out 30 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
^ Conlon, Scarlett (2021-01-08). "Paten kaymak bir canlanma yaşıyor, ama ne yaparsanız yapın buna bir trend demeyin". Harper's BAZAAR. Erişim tarihi: 2021-03-30. (https://www.harpersbazaar.com/uk/culture/a35151297/roller-skating-revival-history-origins/ 30 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
^ " Tekerlekli Paten Derneği Uluslararası Tekerlekli Paten Hakkında Her Şey ". (http://www.rollerskating.com/pages/all+about+roller+skating/51 30 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Bisiklet ya da popüler olmayan eski adıyla velespit, motorsuz veya elektrik motorlu, iki veya üç tekerlekli, pedallı, insan gücü ile ilerleyen bir ulaşım aracıdır. 19. yüzyıl sonlarında bisiklet anlamında Arapça derrâce sözcüğünün kullanıldığı da belirtilmektedir. Halk dilinde bisiklet anlamında demirat, teker, yelatı gibi sözcüklerin kullanıldığı tespit edilmiştir. Bisikletin eş anlamlısı olarak ise çiftteker ve çalınga sözcükleri bulunmaktadır. Ulaşım ve eğlencenin yanı sıra bisiklet sporunda da kullanılır. BMX, Dağ bisikleti, şehir (hibrit) bisikleti, tandem, tur bisikleti, yol bisikleti gibi türleri vardır. Vitesli ve vitessiz türleri bulunmaktadır.

Çim hokeyi, futboldan sonra dünyanın en popüler ikinci sporu olan hokeyin ana branşı ve ilk oynanış şeklidir. Açık ve kapalı çim hokeyi türleri bulunur. Çim hokeyinin uluslararası turnuvalarda kadınlar ve erkekler için prestijli yarışmaları bulunmaktadır. Bu turnuvalar arasında Olimpiyatlar, Dünya Hokey Kupası ve yıllık Dünya Kupası şampiyonluk turnuvası da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Artistik buz pateni</span>

Artistik buz pateni bireysel, çift ya da grup olarak buz üstünde dönüş, atlayış, kaldırış, adım dizisi gibi hareketlerin yapıldığı bir buz pateni sporudur. Yarışmalarda müzik eşliğinde, yapılacak dansın ya da gösterinin konusuna uygun kostümlerle gerçekleştirilir. Sporun uluslararası yönetim organı Uluslararası Paten Birliği kısa adıyla ISU'dur. Artistik buz pateni 1908 Yaz Olimpiyatları ile olimpiyat programına alınmış, 1924 Kış Olimpiyatları ile de ilk kez Kış Olimpiyat Oyunları altında yapılmıştır. ISU, Avrupa Şampiyonası, Dünya Şampiyonası, Dört Kıta Şampiyonası ve İSU Grand Prix Yarışmaları gibi yarışmalarda düzenler.

Ataköy Galleria Alışveriş Merkezi, İstanbul'un Bakırköy ilçesi Ataköy mahallesinde bulunan bir alışveriş merkezidir. Türkiye'nin ilk alışveriş merkezi unvanına sahip olan bu alışveriş merkezi, Taksim'e 45 dakika, Kadıköy'e ise 1 saat 30 dakika uzaklıktadır.

Adolfo Suárez, Madrid Barajas Uluslararası Havalimanı İspanya'nın başkenti Madrid'in ana havalimanıdır. 1928'de açılmıştır. Avrupa'nın en önemli havacılık merkezlerinden olmuştur. 2007 yılında havalimanını 52 milyon yolcu kullanmış olup Avrupa'nın dördüncü, dünyanın ise onuncu en kalabalık havalimanıdır. Barajas, İberya Havayolu Şirketleri için en önemli yerdir.

2008 Dünya Gençler Artistik Patinaj Şampiyonası, Dünya Gençler Artistik Patinaj Şampiyonalarının 2007-2008 yılları arasında yapılanı. Bu seneki yarışma Sofya, Bulgaristan'da 25 Şubat-2 Mart 2008 tarihleri arasında yapılacaktır. Şampiyonaya 51 ülkeden 209 patencinin katılması beklenmektedir. Bu yarışmaya Uluslararası Buz Pateni Birliği'ne üye ülkelerden bir önceki yılın 1 Temmuz tarihinde 13 yaşını doldurmamış patenciler ile henüz 19 yaşında olmayan patenciler katılabilir. Çiftler ve Buz dansı kategorilerinde yarışan erkeklerde bu yaş sınırı 21'e yükselmektedir.

Tekerlekli paten hokeyi, iki takım arasında bir ucu kıvrık sopalarla oynanan bir top oyunudur.

Trophée Eric Bompard ISU Grand Prix serisi içinde düzenlenen büyükler düzeyindeki uluslararası buz pateni yarışması. Trophée Eric Bompard daha önce Trophée Lalique ismiyle düzenlenmiştir. Patenciler dört disiplinde kadınlar, erkekler, çiftler ve buz dansında yarışır.

<span class="mw-page-title-main">Kar motosikleti</span>

Kar motosikleti, 1950'lerin sonlarında popülerliği artan karmobillerle kardan oluşan bir pistte yapılan yarış sporu. Pilotlar karmobilleriyle saatte 60 mil hızla (96 km/s) yarışırlar.

Zorunlu dans buz dansı ve artistik tekerlekli paten ile kayma'da tüm çiftlerin aynı adımları ve tutuşları belli bir tempoda yaptığı yarışma bölümüdür.

Florent Amodio, Fransız buz patenci. 2011 Avrupa şampiyonu, 2010 Fransa ulusal şampiyonu ve 2008 Junior Grand Prix Finali şampiyonudur.

<span class="mw-page-title-main">Alissa Czisny</span> Amerikalı artistik patinajcı

Alissa Czisny Amerikalı buz patenci. 2010–2011 Grand Prix Finali şampiyonu ve iki kez ABD Ulusal şampiyonudur.

1990 Avrupa Artistik Patinaj Şampiyonası 1989/1990 artistik patinaj sezonunda Avrupa'nın en iyi patencilerini belirlemek amacıyla düzenlenen Avrupa Artistik Patinaj Şampiyonasıdır. Sporcular kadınlar, erkekler, çiftler ve buz dansında yarışır. Şampiyona, 30 Ocak–4 Şubat 1990 tarihleri yılında Leningrad, SSCB'de yapılmıştır.

Julia Viacheslavovna Lipnitskaia Rus artistik buz pateni sporcusu. 2014 Avrupa ve 2012 Dünya Gençler şampiyonudur. Artistik buz pateninde tarihin en genç Avrupa şampiyonu olma ve gençler düzeyinde tarihin en iyi genel toplam ve serbest program puanları kendisine aittir. 9 Şubat 2014'te, takım yarışmasında Rusya takımı ile altın madalya kazanan sporcu, artistik buz pateninde tarihin en genç olimpiyat şampiyonu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Graham Hill</span>

Graham Hill (Sir) (15 Şubat 1929, Londra - 29 Kasım 1975, Londra), İngiliz otomobil yarışçısıdır. Biri 1962, biri de 1968'de olmak üzere iki Formula 1 şampiyonluğu vardır. Triple Crown sahibi tek yarış pilotudur. Formula 1 pilotu Damon Hill'in babasıdır.

Kısa kulvar sürat pateni veya diğer kullanımıyla kısa mesafe sürat pateni, sürat pateninin bir türü olan spordur. Genelde dört ya da altı olmak üzere birden fazla sporcunun, 11.112 metre (36.457 ft) mesafeli oval buz pistinde yarışına sahne olur. Yarışmaların yapıldığı ringin ise uzunluğu 60 metre (200 ft), genişliği 30 metre (98 ft)'dir ve uluslararası boyutlardaki buz hokeyi ringi ile aynı boyuta sahiptir.

Alina İlnazovna Zagitova, Rus buz patenci. 2018 Olimpiyat şampiyonu, 2019 Dünya şampiyonu, 2018 Avrupa şampiyonu, 2017-18 Grand Prix Final şampiyonu ve 2018 Rusya ulusal şampiyonudur. Zagitova ayrıca 2018 Kış Olimpiyatları'nda Rusya takımından Olimpiyat Sporcularını temsil eden takım etkinliğinde gümüş madalya kazandı.

Flip atlayışı bir artistik buz pateni atlayışıdır.

<span class="mw-page-title-main">Wang Meng (sürat patenci)</span>

Wang Meng Çinli bir kısa pist sürat patencisi. Dört kez Olimpiyat Şampiyonu, 2008 ve 2009 Genel Dünya Şampiyonu. Dört Olimpiyat altın madalyası, bir gümüş ve bir bronz ile şimdiye kadarki en çok madalya almış Çinli Kış Olimpiyat sporcusu. Wang, 2006 Kış Olimpiyatları'nda 500 m'de altın, 1000 m'de gümüş ve 1500 m'de bronz madalya kazandı. 2010 Vancouver Olimpiyatları'nda 500 m ve 1000 m'de altın madalya kazandı ve Çin takımı ile 3000 m bayrak yarışında üçüncü bir altın madalya ekledi. Wang ayrıca Dünya Şampiyonasında 18 altın madalya kazandı. Tüm zamanların en çok madalyaya sahip olan kısa pist sürat patencilerinden biridir.

Bonnie Kathleen Blair emekli bir Amerikan sürat patencisidir. Döneminin en iyi patencilerinden ve Olimpiyat tarihinin en çok ödüllü sporcularından biridir. Blair, Amerika Birleşik Devletleri için dört Olimpiyatta yarıştı ve beş altın madalya ve bir bronz madalya kazandı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.