İçeriğe atla

Tek meclislilik

  Çift meclisli yasama organı olan devletler.
  Tek meclisli yasama organı olan devletler.
  Tek meclisli yasama ve danışma organı olan devletler.
  Yasama organı olmayan devletler.
  Veri yok.

Tek meclislilik, tek bir yasama organı ya da parlamento'nun bulunduğu yönetim şeklidir. Tek meclisli ülkelerin çoğu küçük ve homojen üniter devletlerdir. Türkiye de tek meclisli ülkelere örnektir.

Konsept

Tek meclisli yasama meclisleri, çok meclisliliğe (genel olarak) algılanan bir ihtiyaç olmadığında mevcuttur. Toplumun farklı kesimlerine ayrı sesler vermek için birçok çok meclisli yasama organı oluşturuldu. Örneğin, farklı sosyal sınıfların güvenli temsili için birden fazla bölmeye izin verildi (Birleşik Krallık Parlamentosu veya Fransa'da olduğu gibi). Bazen, Yeni Zelanda ve Danimarka'da olduğu gibi, iki meclisli bölmeden birinin kaldırılmasıyla veya İsveç'te olduğu gibi, iki bölmenin tek bir idareye birleştirilmesiyle ortaya çıkar. Tek meclisli bir sistemin temel avantajı, yasama süreci daha basit olduğundan ve iki bölüm arasında çıkmaza girme olasılığı olmadığından, daha demokratik ve verimli yasa koymadır. Bu sistemin savunucuları, mali olarak sürdürmek ve desteklemek için, daha az kurum olduğu için, yasa koyucuların sayısı aynı kalsa bile maliyetleri düşürdüğünü savunurlar.

İki meclisli yasama meclislerinin savunucuları, bunun her iki mecliste paralel olarak yeniden tartışma ve hataları düzeltme ve bazı durumlarda her iki mecliste de mevzuat getirme fırsatı sunduğunu iddia ediyorlar. Tek meclisli bir sistemin temel zayıflığı, çoğunluğun kısıtlanmadığı iddiası olarak görülebilir, özellikle parlamento çoğunluğunun liderlerinin de yürütmeye hakim olduğu parlamenter sistemlerde, bu fark edilir. Ayrıca, halkın önemli kesimlerinin seçilmiş tekil organ tarafından yeterince temsil edilememe riski de vardır.

Ulusal (BM'ye üye ülkeler ve gözlemci üyeler)

Yerel (Bölgesel)

  • İngiliz Virgin Adaları Meclisi
  • Cayman Adaları Yasa Meclisi
  • Grönland Parlamentosu
  • Faroe Adaları Meclisi (Løgting)
  • Cebelitarık Meclisi
  • Guam Yasa Meclisi
  • Hong Kong Yasa Meclisi
  • Makau Yasa Meclisi
  • Falkland Adaları Yasa Meclisi
  • Guam Yasa Meclisi
  • ABD Virjin Adaları Yasa Meclisi

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Parlamento</span> asli görevi yürütmeyi denetlemek olan, yasa yapıcı meclis veya meclisler

Parlamento ya da yasama kurulu, birincil görevi yürütmeyi denetlemek olan, yasama gücüne ve yetkisine sahip meclis veya meclislerdir.

<span class="mw-page-title-main">Senato</span>

Senato, bazı ülkelerde yasama organının bir parçası olarak görev yapan kurumdur. Senatolar genellikle çift meclisli ülkelerde bulunur ve daha yüksek düzeyde olan meclise verilen isimdir. Senatoların asil üyelerine senatör denir. Dünya tarihindeki ilk senato Roma'da M.Ö. 8. yüzyılda kuruldu ve M.S. 6. yüzyıla kadar devam etti. Ayrıca Bizans İmparatorluğu da Doğu Roma İmparatorluğu olarak M.S. 4. yüzyıldan başlayarak 13. yüzyılda 4. Haçlı Seferinin İstanbul'u işgal etmesine kadar senato kurumunu devam ettirdi.

Milletvekili, parlamenter, mebus ya da saylav bir parlamentoda oy verenleri temsil eden kişidir. Birçok ülkede bulunan bikameral sistem gereği; parlamento üyelerine değişik isimler verilebilmektedir. Örneğin; senato bulunan sistemlerde seçilen kişi; senatör olarak tanımlanabilmektedir. Parlamenter bağımsız olabileceği gibi sıklıkla görüldüğü üzere bir siyasi partiye bağlı da olabilir. Ülkenin parlamento sistemine ve yürürlükteki mevzuatına göre seçme ve seçilme kuralları ile milletvekilinin görev ve sorumlulukları değişiklik gösterebilir.

Yasama organı, bir ülke veya şehir gibi siyasi bir birim için yasalar yapma yetkisine sahip bir topluluktur. Genellikle yürütme ve yargı yetkilerinden ayrılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Çift meclislilik</span>

Çift meclislilik, iki yasama organı ya da parlamento'nun bulunduğu yönetim şeklidir. Türkiye'de bu yönetim şekli iki askeri darbe arasındaki dönemde (1961-1980) Millet Meclisi ve Cumhuriyet Senatosu olarak uygulanmıştır. Günümüzde ABD ve Birleşik Krallık çift meclisli ülkelere örnektir.

<span class="mw-page-title-main">Avustralya Parlamentosu</span>

Avustralya Parlamentosu Avustralya hükûmeti ve meclisinin yasama ve yürütme hizmetlerini gerçekleştirdiği binadır.

<span class="mw-page-title-main">İslamî Şûra Meclisi</span> İran İslam Cumhuriyetinin parlamentosu

İslamî Şûra Meclisi, İran'nin tek meclisli yasama organıdır. Dört yıllığına seçilen 290 üyeden oluşmaktadır. Meclis, 18 Şubat 2000 seçimlerine kadar 272 üyeden oluşmaktaydı. Meclis yasama faaliyetini yürütür. Uluslararası antlaşmaları değerlendirir ve bütçeyi onaylar. Tüm meclis üyeleri ve meclisteki tüm yasama çalışmaları, Anayasa Koruma Konseyi tarafından onaylandığı zaman yürürlüğe girer. 1 Mart 2024 tarihinde gerçekleşti ve yeni meclis dönemi 28 Mayıs 2024 tarihinde açıldı.

<span class="mw-page-title-main">Folketing</span>

Folketing, Danimarka Parlamentosu olarak da bilinen Folketing, Faroe Adaları ve Grönland ile birlikte, Danimarka Krallığı'nın tek meclisli ulusal yasama organıdır. 1849'da kurulan Folketing 1953'e kadar, iki meclisli bir parlamentonun alt meclisiydi. Üst yasama organı Landstinget'tı. Kopenhag'ın merkezindeki Slotsholmen adasındaki Christiansborg Sarayı'nda bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Irak Temsilciler Meclisi</span> Irakın yasama organı

Temsilciler Meclisi, genellikle basitçe Parlamento olarak anılır, Irak Cumhuriyeti'nin tek meclisli yasama organıdır. 2020 itibarıyla 329 sandalyeden oluşuyor ve Bağdat'ta Yeşil Bölge'de bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Grönland Parlamentosu</span>

Gröndland Parlamentosu, Danimarka'ya bağlı özerk ülke olan Grönland'ın tek meclisli yasama organıdır. 31 sandalyeden oluşmaktadır. Parlamentoda, 2021 Grönland genel seçimleri itibarıyla 5 parti bulunmaktadır. Meclis Başkanı 2018 yılından beri Hans Enoksen'dir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Halk Meclisi</span> Suriyenin yasama organı

Halk Meclisi, Suriye'nin yasama organıdır. Çok sandalyeli 15 seçim bölgesinde dört yıllık bir dönem için seçilen 250 üyesi vardır. Ulusal İlerici Cephe ile Değişim ve Özgürlük için Halk Cephesi olmak üzere iki ana siyasi cephesi vardır. 7 Mayıs'ta yapılan 2012 seçimleri, kırk yıl sonra ilk kez çok partili sisteme dayanan yeni bir parlamento ile sonuçlandı. 1938'de Faris el-Huri, Meclis Başkanı seçilen ilk Hristiyan oldu. Deyrizor'u 2013 yılından bu yana temsil eden Hediye Abbas, 2016 yılında Meclis Başkanı olarak seçilen ilk kadın oldu. 2017'de Hammuda Sabbah, göreve gelen ilk Ortodoks Hristiyan oldu.

<i>Sejm</i> Polonya Parlamentosunun alt kanadı

Sejm, Polonya Cumhuriyeti'nin Polonya Parlamentosu'nun alt meclisidir. 460 kişiden genel oy hakkı ile seçilmiş ve "Polonya Cumhuriyeti'nin Sejm'inin Mareşali" olarak bilinen konuşmacı tarafından yönetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Parlamentosu</span>

Gürcistan Parlamentosu, Gürcistan'ın tek meclisli yasama organıdır. 2024 yılından itibaren, orantılı temsil sistemi ile ittifakları yasaklayan %5 seçim barajı ile tek seçim bölgesinden seçilen 150 üyeden oluşan ve genel oy hakkı temelinde dört yıllığına seçilen bir yapı mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Yunan Parlamentosu</span>

Yunan Parlamentosu, Yunanistan'ın tek meclisli yasama organıdır. Parlamento, seçilmiş bir milletvekilleri vasıtasıyla vatandaşları temsil eden en üst düzey demokratik kurumdur. Bu, dört yıllık bir dönem için seçilen 300 sandalyeli tek meclisli bir yasama organıdır. 1844-1863 ve 1927-1935 yılları arasında parlamento, iki katmanlı bir üst meclis Senato ve bir alt meclis olan Vulli adını alan Temsilciler Meclisinden oluşmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ Parlamentosu</span>

Karadağ Parlamentosu, Karadağ'ın tek meclisli yasama organıdır. Meclis'in şu anda dört yıllık bir süre için seçilen 81 üyesi vardır. 2006 bağımsızlık referandumunun ardından Parlamento, Karadağ'ın bağımsızlığını 3 Haziran 2006'da ilan etti ve onayladı. Yasama organının sitemi nispi temsil sitemidir.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Ulusal Meclisi</span>

'Belarus Cumhuriyeti Ulusal Meclisi, Belarus'u yöneten iki meclisli parlamentodur. Parlamentonun iki yasama meclisi şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Malezya Parlamentosu</span>

Malezya Parlamentosu, Malezya'nın ulusal yasama organıdır. İki meclisli bir yapıya sahip olup Temsilciler Meclisi ve Senato'dan oluşmaktadır. Hükümdar olarak Yang di-Pertuan Agong Parlamentonun üçüncü bileşenidir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosu</span>

Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Parlamentosu, 7 Aralık 1918 tarihinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Polonya Parlamentosu</span> Polonya Cumhuriyetinin yasama organı

Polonya Cumhuriyeti Parlamentosu, Polonya'nın ulusal yasama organıdır. İki meclisli bir yapıya sahip olup Sejm ve Senato'dan oluşmaktadır. Polonya Anayasası'nda bir organ olarak Parlamento'dan değil, yalnızca Sejm ve Senatodan söz edilir.

Slovenya Parlamentosu Sloven ulusunun genel temsilci organının ve Slovenya Cumhuriyeti yasama organının gayri resmi tanımıdır.