İçeriğe atla

Tek Tek Dağları Millî Parkı

Koordinatlar: 36°50′02.58″K 39°16′44.56″D / 36.8340500°K 39.2790444°D / 36.8340500; 39.2790444
Tek Tek Dağları Millî Parkı
Türkiye üzerinde Tek Tek Dağları Millî Parkı
Tek Tek Dağları Millî Parkı
Tek Tek Dağları Millî Parkı (Türkiye)
Harita
TürMillî Park
KonumŞanlıurfa
Yüzölçümü19.335 hektar
Açılış2007
DurumFaaliyette
Resmî siteTek Tek Dağları Millî Parkı

Tek Tek Dağları Millî Parkı, Şanlıurfa ilinde 19.335 ha alanda 2007 yılında ilan edilen millî park. Tektek Dağların üzerinde yer alır. Park alanı; Şuayip Şehri ve Soğmatar harabelerini, Senem mağarasını barındırır.

Temel bilgiler

Şuayip Şehri: Alandaki önemli arkeolojik kalıntıdır. III-IV yy. ait olan şehir geniş bir alana yayılmıştır. Kesme taştan kaya mezarlarının olduğu harabelerin etrafı surlarla çevrilidir. Yapıların çoğunluğu yıkılmıştır, bazı duvarlar ve temeller günümüzde halen ayaktadır. Şuayb peygamberin bu şehirde yaşadığına inanılır ve bir mağara onun makamı olarak ziyaret edilir.[1]

Soğmatar harabeleri: Şuayip Şehrinin 16 km kuzeyinde bulunur. Buradaki kalıntılar, Harran Sin kültürüne aittir. Kalıntılardan II. yüzyılda kale olduğu anlaşılmıştır. Süryanice kitabeler bulunur. Asıl önemi Asur ve Babil temelli gezegenlere tapan Pagan dini ve baş tanrısı Marelahe'nin merkezidir. Bu dine ait açık hava mabedinde kurban ve ibadet yapılırdı. Alanda bulunan kaya mezarları Romalılardan kalmadır.[2]

Senem (Senemığar-Sanem) mağarası: Soğmatar harabelerinin 11 km kuzeyinde Tektek Dağları üzerinde bulunur. Hristiyanlığın ilk yüzyıllarından kalma kaya oyma yapılar ve mimari kalıntılar mevcuttur. Köy içinde bir tepe üzerinde üç katlı kesme taşlı yapının saray veya manastır olduğu düşünülmektedir.[3]

Doğal Yaşam

Alanda doğal bitkiler şunlardır; melengiç, peygamber çiçeği, gelincik, kekik, sütleğen, papatya ve köygöçüren.

Park alanında şu hayvan türleri yaşar; ceylan, varan, vaşak, tavşan, tilki, kurt, toy, mezgeldek, kınalı keklik, turna, şahin, çilkeklik, atmaca, üveyik, kaya güvercini, kızkuşu, tepeli toygar, bağırtlak, karga, leylek, ibibik, sığırcık ve serçe.[1]

Alanın Kullanımı

Millî park alanında tesis ve konaklama olanağı yoktur.

Galeri

Kaynakça

  1. ^ a b "Tek Tek Dağları Milli Parkı". milliparklar.gov.tr. 15 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2015. 
  2. ^ "Soğmatar". Uygarlığın Doğduğu Şehir: Şanlıurfa. kulturturizm.gov.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2015. 
  3. ^ "Senemığar (Senem Mağara-Sanem Mağara)". Uygarlığın Doğduğu Şehir: Şanlıurfa. kulturturizm.gov.tr. 17 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Türkiye'deki millî parklar listesi, Türkiye'de bulunan millî parkların derlendiği listedir. Türkiye'de millî park kavramı ilk kez Selahattin İnal tarafından gündeme getirilmiş, "doğa koruma alanlarının millî park statüsü taşıması gerektiği ve doğal güzellik ile turistik potansiyel kıstaslarına göre belirlenmesi gerektiği" savunulmuştur. Kavram, 31 Ağustos 1956 tarihinde kabul edilen Orman Kanunu'nun 25. maddesinde yer bularak ilk kez yasal düzlemde yer almıştır. Kanunla millî parkların sorumluluğu kendisine verilen Orman Genel Müdürlüğü, gerekli gördüğü ormanlık bölgelerin fauna ve florasının korunması şartıyla bilimsel ve halka açık spor ile mesire alanı olarak kullanılması amaçlarıyla herhangi bir bölgeyi millî park ilan etmekle yetkili kılınmış, iki yıl sonra kurulan Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile görev bu kuruma devredilmiştir. 1983 yılına kadar yalnızca orman örtüsüne sahip olan yerler millî park dâhilinde değerlendirilirken 9 Ağustos 1983 tarihinde kabul edilen Millî Parklar Kanunu ile ormanlık olmasa bile tarihî, turistik ya da kültürel değeri haiz alanların da millî park ilan edilmesi sağlanarak tabiat parkı, tabiat koruma alanı, tabiat anıtı gibi yeni koruma statüleri tesis edilmiştir. Kanunun güncel hâline göre Tarım ve Orman Bakanlığı tasarrufunda olan millî park alanlarının belirlenmesi bu bakanlığın yanı sıra imar konularında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve tarihî ile turistik konularda Kültür ve Turizm Bakanlığının görüşleri alınarak sağlanmakta olup cumhurbaşkanlığı kararnamesinin yayımlanmasıyla resmiyete kavuşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nemrut Dağı Millî Parkı</span>

Nemrut Dağı Millî Parkı, Adıyaman ili; Kâhta ilçesinde bulunan ve içinde Kommagene Krallığı'nın bir antik kentini barındıran millî park ve ören yeri. Adıyaman il merkezinde Kâhta'ya bağlantı sağlayan karayolu ile ulaşım sağlanmakta olup, Millî Park Adıyaman il sınırları içerisindedir. Adıyaman hava alanından ulaşım oldukça rahat ve kolaydır. Adıyaman ve Kahta ilçesinden Nemrut dağına ve diğer tarihi yerlere servisler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Nemrut Dağı</span> Adıyaman ilindeki Kahta ilçesi yakınlarında Ankar dağları civarında bir dag

Nemrut Dağı, Türkiye'nin Adıyaman ilinde yer alan 2.150 metre yüksekliğinde bir dağdır. Adıyaman'ın Kahta ilçesinde yer alan Nemrut Dağı, Ankar Dağları civarında Toros dağ silsilesinde bulunur. 1987'de UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edilen Nemrut Dağı, 1988 yılında tesis edilen Nemrut Dağı Millî Parkı ile korumaya alınmıştır. Nemrut Dağı Kültür rotası Adıyaman merkezde bulunan Perre Antik Kenti ile başlayıp sonrasında Kahta ilçesinde bulunan Karakuş Tümülüsü, Cendere Köprüsü ve Kanyonu, Komagene Medeniyeti'nin yazlık başkenti olan Arsemia Ören Yeri, Kahta Kalesi, Şeytan Köprüsü ve nihayetinde Nemrut Dağı'nda son bulur.

<span class="mw-page-title-main">Karatepe-Aslantaş Millî Parkı</span>

Karatepe-Aslantaş Millî Parkı, 1958 yılında Akdeniz Bölgesi’nde, Osmaniye İlinin Kadirli İlçesine 22 km uzaklıkta ve Ceyhan Nehrinin kenarında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Millî Parkı</span> Türkiyede bir milli park

Dilek Yarımadası - Büyük Menderes Deltası Millî Parkı, Aydın il sınırları içinde Dilek Dağı'nın Ege Denizi'ne uzandığı son noktada yer alan millî parktır. 27.675 hektarlık bir alana sahiptir. Bu alanın 10.985 hektarı 19.05.1966 yılında Millî Park ilan edilen Dilek Yarımadasına, 16.690 hektarı 1994 yılında Millî Park ilan edilen Büyük Menderes Deltasına aittir.

<span class="mw-page-title-main">Leicester</span> Ingilterede bir şehir

Leicester, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Doğu Midlands bölgesinde bulunan tek-seviyeli-yerel-idare olan "Leicester Şehri Yerel İdaresi"nin merkezi ve 1919'da krallık beratı ile şehir olma statüsü de kazanmış bir yerleşkedir.

<span class="mw-page-title-main">Kazdağı Millî Parkı</span> milli park

Kazdağı Millî Parkı, Balıkesir, Edremit'te yer alan doğa temalı millî parktır. Marmara ve Ege bölgeleri arasında sınır oluşturan Kazdağı'ndan ismini alır. Bulunduğu geçiş iklimi ve yakın bölgedeki tek yüksek dağ olması ayrıca Biga Yarımadası'nda doğu-batı doğrultusunda uzanan dağın, yer yer en bilineni Şahinderesi Kanyonu olmak üzere, ırmaklar tarafından açılan kanyonlarla parçalara ayrılmış yapısı, deniz ile dağ ikliminin birbirine karışmasına olanak veren şartlar yaratmıştır. Tüm bu özel şartlar, bölgeyi endemik türler açısından zengin bir hale getirmiştir. Kazdağı Göknarı bu endemik türlerin başında yer alır. Bunun dışında dağda 77 tane Türkiye'ye özgü tür tespit edilmiştir. Bu türlerin 29, Kazdağı Göknarı gibi sadece bu dağda yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ (Karaman)</span>

Karadağ, Karaman ilinde bulunan sönmüş volkanik bir dağ. Konya ilinin güneyinde Karaman ilinin kuzeyinde Konya ile Karaman arasına yer alır. Dağ Hotamış bataklığı ile Karaman ve Çumra ovaları arasındadır. Karaman'a uzaklığı yaklaşık 30 km kadardır. Karadağ 3 yüksek tepenin birleşmesinden oluşmaktadır. Bunlar; Baştepe, Kızıltepe ve en yüksek noktası olan Mahalaç Tepe'dir. Baştepe'de 150 metre çaplı bir krater bulunmaktadır. Dağ kütlesinin içinde çokça ikincil tepenin yer alması, dağın farklı zamanlarda pek çok kez püskürdüğünü düşündürmektedir. Önemli zirveler şunlardır: Mahalaç, Kızıldağ, Yellibel, Başdağ, Göz (Maden) dağı.

<span class="mw-page-title-main">Canyonlands Ulusal Parkı</span>

Canyonlands Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Utah eyaletinde, Moab şehri yakınlarında bulunan, 1 366,21 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Havza Millî Parkı</span>

Great Basin Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Nevada eyaletin merkezî-doğusunda Utah eyaleti sınırında olan "Ely", "Baker" ve "Border" gibi küçük kentlerin yakınlarında, 312,3 km² yüzölçümünü kapsayan, 27 Ekim 1986'da kurulmuş olan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır.

<span class="mw-page-title-main">Cuyahoga Vadisi Ulusal Parkı</span>

Cuyahoga Vadisi Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Ohio eyaletinin kuzeydoğusunda, "Summit" ve "Cuyahoga" ilçelerinde (county) ve Akron şehri yakınlarında bulunan, 11 Ekim 2000'de kurulup ABD Ulusal Park Hizmetleri tarafından idare edilen bir millî park'dır. Bu Ohio eyaletinde bulunan tek ulusal parkdır. Cuyahoga Ulusal Parkı'nın misyonu kuzeydoğu Ohio'da Akron ve Clevaland şehirleri arasında bulunan Cuyahoga Nehri'nin uzerinde ve etrafındaki doğa güzelliklerini korumak ve bunların kırsal niteliklerini geliştirip devam ettirmektir. Ulusal parka dahil olan federal arazilerin alanı 8.230,99 hektar olup bunun yanında özel sektöre ait olan arazilerle toplam koruma arazisi alanı 13.286,65 hektar olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Clark Gölü Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Clark Gölü Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi, güneybatı Alaska'da bulunan bir ABD millî parkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Katmai Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Katmai Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi, Alaska'nın güneyinde yer alan, boz ayılarıyla ve Ten Thousand Smokes Vadisi 'yle ünlü bir ABD ulusal parkı.

<span class="mw-page-title-main">Şanlıurfa (il)</span> Türkiyenin Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bir il

Şanlıurfa Türkiye'nin bir ilidir. Merkezi Şanlıurfa olan ilin 2023 yılı verilerine göre nüfusu 2.213.964'tür. Şehrin doğuda Mardin, batıda Gaziantep, kuzeyde Adıyaman, kuzeydoğuda Diyarbakır illeri ve güneyde Suriye ile sınırı vardır. Şanlıurfa'nın 13 ilçesi vardır. Ortalama yükseltisi 518 metre olan Şanlıurfa, 19.451 km2'lik yüzölçümü ile Türkiye'nin en büyük yedinci ilidir.

<span class="mw-page-title-main">Ağrı Dağı Millî Parkı</span> 2004 yılında, Ağrı dağı ve çevresindeki 88.014 ha alanda ilan edilen millî park

Ağrı Dağı Millî Parkı, 2004 yılında, Ağrı dağı ve çevresindeki 88.014 ha alanda ilan edilen millî park. Nuh tufanı, Türkiye'nin en yüksek dağı ve en büyük buzulu, meteor çukuru, yaban hayatın çeşitliliği ile dikkat çeker.

<span class="mw-page-title-main">Güllük Dağı Millî Parkı</span>

Güllük Dağı (Termessos) Millî Parkı, Antalya ilinde 1970 yılında, 6.702 hektarlık alan üzerinde kurulan mili park. Toros dağlarının eteklerinde, Korkuteli ilçe sınırlarında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Puerto Princesa Yeraltı Nehri Millî Parkı</span>

Puerto Princesa Yeraltı Nehri Milli Parkı, Filipinler'de, Palawan'daki Puerto Princesa kent merkezinin yaklaşık 80 kilometre kuzeyinde bulunan bir koruma alanıdır. Milli park, adanın batı kıyısındaki Saint Paul Dağları'nda bulunur. Kuzeyde Aziz Paul Körfezi, doğuda Babuyan Nehri ile sınırlandırılmıştır. Puerto Princesa Kent Hükûmeti, 1992 yılından beri Milli Park'ı yönetmektedir. Yer altı nehri girişine, Sabang kasabasından kısa bir yürüyüş ya da tekne yolculuğu ile ulaşılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cupello</span> İtalyanın Abruzzo bölgesinde, Chieti iline bağlı ilçe (komün)

Bolognano İtalya'nın Abruzzo bölgesine bağlı Chieti ilinde bulunan bir komündür. Komünün nüfusu 30 Kasım 2014 tarihi itibarıyla 4.848'dir.

<span class="mw-page-title-main">Bayanaul Millî Parkı</span>

Bayanaul Millî Parkı, Kazakistan'ın güneydoğusundaki Pavlodar Eyaleti'nde, endüstriyel olarak gelişmiş Ekibastuz kentine 140 kilometre uzaklıkta, Orta Kazak Yaylası eteklerinde yer alan bir ulusal parktır. Kazakistan'ın korunan alanları listesinse yer almaktadır. Park 1985 yılında kurulmuştur ve Kazakistan'ın ilk milli parkıdır. Bayanaul Dağları'nda bulunan doğal flora ve faunayı korumak ve geliştirmek için kurulmuştur. Parkın toplam alanı 68.453 hektardır.

<span class="mw-page-title-main">Soğmatar Harabeleri</span>

Soğmatar Harabeleri - Soğmatar Antik Kent, Şanlıurfa İli Eyyübiye ilçesine bağlı Yağmurlu Mahallesi'nde yer alan antik kent, firavundan kaçan Musa'nın yaşadığı yer olduğu sanılmaktadır.