İçeriğe atla

Tehlikeli atık

Toplanmış çeşitli tehlikeli atık kutuları

Dünya çapında, Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), her yıl 400 milyon tondan fazla tehlikeli atığın, çoğunlukla sanayileşmiş ülkeler tarafından üretildiğini tahmin etmektedir (Schmit, 1999). Bunun yaklaşık yüzde 1'i uluslararası sınırların ötesine taşınıyor ve transferlerin çoğu Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) (Krueger, 1999) içindeki ülkeler arasında gerçekleşiyor.[1] Sanayileşmiş ülkelerin, tehlikeli atıklarını bertaraf için sanayileşmekte olan ülkelere göndermelerinin nedenlerinden biri, tehlikeli atıkların kendi ülkelerinde bertaraf edilmesinin yüksek maliyetli olmasıdır.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b Orloff, Kenneth; Falk, Henry (Ocak 2003). "An international perspective on hazardous waste practices". International Journal of Hygiene and Environmental Health (İngilizce). 206 (4-5): 291-302. doi:10.1078/1438-4639-00225. 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çevre mühendisliği</span>

Çevre mühendisliği, doğal kaynakların kullanımı ve insan sağlığına uygun çevre koşullarının yaratılması ile ilgili mühendislik dalıdır. Diğer mühendislik dallarından farklı olarak, doğanın kaynaklarını tüketmeyi değil, doğaya sahip olduklarını geri vermeye çalışan bir mühendislik dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tıbbi atık</span>

Tıbbî atık, Sağlık ünitelerindeki işlemler sırasında ortaya çıkan enfeksiyöz, patolojik ve kesici-delici atıklardan oluşan atıkların genel adıdır.

<span class="mw-page-title-main">İnsinerasyon</span>

İnsinerasyon, atığın içerisindeki organik materyalin, yüksek sıcaklık ve fazla oksijen eşliğinde yakılma işlemidir.

<span class="mw-page-title-main">Atık yönetimi</span>

Atık yönetimi, herhangi bir ürünün tasarım aşamasından başlayarak; üretim, tüketim, atık oluşumu, atığın geri dönüştürülmesi ve/veya bertarafını kapsayan bir disiplindir.

<span class="mw-page-title-main">Radyoaktif atık</span> İstenmeyen veya kullanılamayan radyoaktif maddeler

Radyoaktif atıklar, serbestleştirme sınırlarının üzerinde aktivite konsantrasyonu içeren ve bir daha kullanılması düşünülmeyen nükleer ve radyoaktif maddeler ile radyoaktif madde bulaşmış ya da radyoaktif olmuş yapı, sistem, bileşen ve malzemelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Elektronik atıklar</span>

Elektronik atık veya e-atık, elektronik cihazların kullanım ömrünün tamamlanması ya da bizim bildiğimiz haliyle çöpe dönüşmesidir. Günlük hayatta kullandığımız televizyon, radyo, bilgisayar, yazıcı, çamaşır makinesi, buzdolabı vs gibi elektronik eşyalar, kullanım ömrü bittiğinde elektronik atık sınıfına girmektedir. Gelişmekte olan ülkelerde e-atığın gayri resmi olarak işlenmesi, olumsuz insan sağlığı etkilerine ve çevre kirliliğine yol açabilir.

<span class="mw-page-title-main">Çöp</span> kullanılamaz hale gelmiş materyal

Çöp, işlevini yitirmiş ve kullanılamaz her türlü materyale verilen genel addır.

<span class="mw-page-title-main">Çöplük</span>

Çöplük, katı atıkların geleneksel biçimde depolanarak bertaraf edildiği alanlardır. Yakma veya kompostlaştırma gibi bertaraf etme yöntemleri arasında en az maliyetli olduğu için yaygın şekilde tercih edilir.

<span class="mw-page-title-main">İzmit Atık ve Artıkları Arıtma Yakma ve Değerlendirme A. Ş.</span>

İzmit Atık ve Artıkları Arıtma Yakma ve Değerlendirme A.Ş., İzmit Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı bir kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Atık</span>

Atık, kullanılmış, artık istenmeyen ve çevre için zarar oluşturan her türlü maddedir. Biyoloji'de ter, üre, dışkı gibi canlı artıkları da atık olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Radyonüklit</span>

En basit çekirdek olan hidrojen çekirdeği hariç bütün çekirdeklerde nötron ve proton bulunur. Nötronların protonlara oranı hafif izotoplarda birebir oranındayken periyodik tablonun sonundaki ağır elementlere doğru bu oran gittikçe artmaktadır. Bu oran daha da artarak nüklitin artık kararlı olmadığı bir noktaya gelir. Daha ağır nüklitler, dışarıya verecekleri fazla enerjileri olduğundan kararsızlardır. Bunlara radyonüklit denir. Bu süreçte radyonüklid radyoaktif bozunmaya uğrar ve bu esnada gama ışını ve/veya atom altı parçacıklar yayabilir. Bu parçacıklar iyonlaştırıcı radyasyonu oluştur. Radyonüklidler doğada bulunabildikleri gibi yapay yollarla da üretilebilirler.

<span class="mw-page-title-main">Biyoenerji</span> Yakın zamanda yaşamış organizmalardan elde edilen enerji

Biyoenerji, biyolojik kaynaklardan elde edilen malzemelerden sağlanan yenilenebilir enerjidir. Biyokütle, güneş ışığını kimyasal enerji şeklinde depolayan herhangi bir organik malzemedir. Yakıt olarak odun, odun atıkları, saman ve diğer mahsul artıkları, gübre, şeker kamışı ve çeşitli tarımsal işlemlerden elde edilen diğer birçok yan ürünü içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de çevre sorunları</span>

Türkiye'de çevre sorunları ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ilgilenmektedir.

Yan ürün, bir üretim sürecinden, üretim sürecinden veya kimyasal reaksiyondan türetilen ikincil bir üründür; üretilen birincil ürün veya hizmet değildir.

Asit katranları, katran ve özellikle de kömür katranından elde edilen fenollerden olup, herhangi bir fenolü kapsayan tehlikeli atık türüdür.

Dönüşüm Müzesi, Samsun'un İlkadım ilçesinde yer alan müze. Yüksek mimar Ali Kural'ın tasarımı üzerine 2014'te projelendirilen müze aynı yıl 230 m² alan üzerinde hizmete açılmış olup günde 750 ton katı atığın işlendiği Samsun Büyükşehir Belediyesi Katı Atık Düzenli Depolama ve Bertaraf Tesisi içerisinde yer almaktadır.

Sürdürülebilir kimya olarak da adlandırılan yeşil kimya, tehlikeli maddelerin kullanımını ve üretimini en aza indirecek veya ortadan kaldıracak ürün ve süreçlerin tasarımına odaklanan bir kimya ve kimya mühendisliği alanıdır. Çevre kimyası kirletici kimyasalların doğa üzerindeki etkilerine odaklanırken, yeşil kimya yenilenemeyen kaynakların tüketimini azaltma yollarını araştırır, kirliliği önlemek için teknolojik yaklaşımlar geliştirir ve kimyanın çevresel etkisine odaklanır.

<span class="mw-page-title-main">Allied Waste Industries, Inc</span>

Allied Waste Industries, Inc., merkezi Phoenix, Arizona'daki bir Fortune 500 şirketiydi. Katı atık toplama işletmelerine, geri dönüşüm tesislerine ve çöplüklere sahip olan ve bunları işleten dikey entegre şirket, Amerika Birleşik Devletleri'nde katı atık sektöründe liderdi. 37 eyalette ve Porto Riko'da 128 büyük pazarda 10 milyondan fazla konut, ticari ve endüstriyel müşteriye hizmet etti.

<span class="mw-page-title-main">Kimyasal atık</span>

Kimyasal atık, çoğunlukla büyük fabrikalarda üretilen kimyasallardan açığa çıkan atıktır. Kimyasal atıklar çevreye zarar verebilir ve sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle kimyasal atıklar Birleşik Krallık'taki COSHH veya ABD'deki Clean Water Act ve Resource Conservation and Recovery Act gibi yasal düzenlemelere tabi olabilirler. ABD'de, Çevre Koruma Ajansı (EPA), Mesleki Güvenlik ve Sağlık İdaresi (OSHA) ve eyalet yönetmelikleri ile yerel yönetmelikler de kimyasalların kullanımı ve bertarafını düzenlemektedir. Radyoaktif atıkların bertarafı ve yönetimi, radyasyonun çevre ve sağlık açısından riskleri ve emniyetli bir biçimde bertaraf etme zorlukları nedeniyle düzenleyici kurumların çalışmalarında odaklanılan noktalardan biridir.

Küresel atık ticareti, atıkların daha ileri seviyede arıtılması, bertaraf edilmesi veya geri dönüşümü için ülkeler arasında gerçekleşen uluslararası atık ticaretidir. Zehirli veya tehlikeli atıklar genellikle gelişmekte olan ülkeler tarafından gelişmiş ülkelerden ithal edilmektedir.