İçeriğe atla

Tebriz'in Zaptı (1514)

Tebriz'in Zaptı
Osmanlı-İran Savaşları

Osmanlı ordusunun 1514 İran seferinde ilerleyişi
Tarih6 Eylül 1514
Bölge
Tebriz,  İran
Sonuç Kesin Osmanlı zaferi. Tebriz bir kaç ay Osmanlı Hakimiyetinde kaldı.
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Safevîler
Komutanlar ve liderler
Yavuz Sultan Selim
Dükaginoğlu Ahmet Paşa		 Şah İsmail
Güçler
55-60.000

Tebriz'in Zaptı, İran-Osmanlı savaşlarında evre.

23 Ağustos 1514'te Şah İsmail komutasındaki Safevî ordusunu Çaldıran Muharebesi'nde ağır bir yenilgiye uğratan Yavuz Sultan Selim komutasındaki Osmanlı ordusu ileri harekâtını sürdürerek 6 Eylül 1514 tarihinde Safevî başkenti Tebriz'e girdi.

Harekât

Çaldıran Muharebesi (Sekümname)

Yavuz Sultan Selim komutasındaki Osmanlı ordusu Çaldıran zaferinden sonra 25 Ağustos 1514'te Tebriz'e doğru ilerledi.

Dukaginoğlu Ahmet Paşa, Defterdar Piri Çelebi ve (müverrih) İdris-i Bitlisî bir ihtiyat birliğiyle öncü kuvvet olarak Tebriz'e gönderildi. Bu öncü birlik şehri teslim aldı ve karşılama hazırlıklarına başlandı. Tebriz'in dışındaki Surhâb'a kadar Tebriz halkı yol boyunu şallar ve kıymetli kumaşlarla döşedi. Güzergâha dizilen askerler ve halk 6 Eylül 1514 tarihinde şehre giren Yavuz Sultan Selim ve Osmanlı ordusunu alkışladı.[1]

8 Eylül 1514 Cuma günü Sultan Yakub Camiinde (bazı kaynaklarda ise Hasan Han Camiinde) Cuma selamlığı icra edildi ve Yavuz Sultan Selim namına hutbe okundu. Selim ayrıca ihmal yüzünden harap olmuş camilerin onarılmasını emretti.

12 Eylül günü ise yaklaşık 1.000 bilimadamı ve sanatkârın Tebriz'den İstanbul'a sevkedilmelerine başlandı. 15 Eylül'de Osmanlı ordusu Tebriz'den ayrılarak Karabağ'a doğru ilerledi. Yavuz Sultan Selim'in Tebriz'de kalınması fikrine karşı çıkan Yeniçeriler, Selim'in Karabağ'da kışlayıp müteakip sefer mevsimi yeniden İran üzerine yürünmesi düşüncesine karşı da isyan ettiler (kaynaklarda Yeniçerilerin parçalanmış pabuçları ile elbiselerini mızraklarının uçlarına takarak Padişahın etrafında bağırdıkları, hatta Padişahın çadırına kurşun atıldığı rivayeti kayıtlıdır).

Kaynakça

  1. ^ "İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi", İsmail Hami Danişmend, c.2, s.14

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">I. Selim</span> 9. Osmanlı padişahı (1512–1520)

I. Selim veya bilinen adıyla Yavuz Sultan Selim, Osmanlı İmparatorluğu'nun 9. padişahı ve 88. İslam hâlifesidir. "Hâdimü'l-Haremeyni'ş-Şerîfeyn" unvanına ve divan edebiyatındaki "Selîmî" mahlasına sahiptir. Babası sekizinci Osmanlı padişahı II. Bayezid, annesi II. Gülbahar Sultan'dır. 1512-1520 yılları arasında süren yalnızca 8 yıllık saltanatında imparatorluğu muazzam bir hızla genişletti ve özellikle 1516 ile 1517 yılları arasında düzenlediği sefer ile tüm Doğu Akdeniz ile Mısır dahil önemli Orta Doğu bölgelerini ele geçirdi. Padişahlığı döneminde Anadolu'da birlik sağlandı ve Mısır'da hüküm süren Memlûk Devleti'ne son verildi. Devrin en önemli iki ticaret yolu olan İpek ve Baharat Yolu'nu da ele geçiren Osmanlılar, bu sayede doğu ticaret yollarını da tamamen kontrolleri altına aldılar.

Hadım Sinan Paşa, I. Selim saltanatında 18 Haziran 1515-23 Eylül 1515 ile 26 Nisan 1516-22 Ocak 1517 tarihleri arasında iki kez sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çaldıran Muharebesi</span> I. Selim ve I. İsmail arasındaki askeri muharebe

Çaldıran Muharebesi, Osmanlı padişahı I. Selim ile Safevi hükümdarı Şah İsmail arasında 23 Ağustos 1514'te, günümüzde İran sınırları içinde yer alan Maku şehri yakınlarındaki Çaldıran Ovası'nda yapılan meydan muharebesidir. Muharebe, Osmanlı imparatorluğu'nun kesin zaferiyle sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İran-Osmanlı savaşları</span> 16. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar İran ve Osmanlı arasında süren bir dizi savaş

İran-Osmanlı Savaşları, 16 ilâ 19. yüzyıl arasında Osmanlı İmparatorluğu ile İran'da otoriteyi elinde bulunduran birbirinin devamı niteliğindeki çeşitli hanedanlar arasında gerçekleşmiştir. Osmanlılar ile İran arasındaki ilk savaş 1514 Çaldıran Muharebesi'dir. Son savaş ise 1821-1823 Osmanlı-İran Savaşı'dır.

<span class="mw-page-title-main">1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Safevi Devleti arasında 1623-1639 yılları arasında yapılmış savaş

1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında, Irak meselesi için çıkan savaş.

Osmanlı Ordusu'nun doğuya yönelik en büyük ve en uzun süreli askerî harekâtlarından biridir. Irâk-ı Acem olarak adlandırılan İran'ın kuzeybatı kesimiyle, Irâk-ı Arap olarak adlandırılan Bağdat ve yöresine girilmesi sebebiyle tarihi kaynaklarda Irakeyn Seferi olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Safevi Devleti arasında 1578-1590 yılları arasında yapılmış savaş

1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında tüm Kafkaslar ile Güney Azerbaycan'da cereyan eden ve Osmanlıların zaferiyle sonuçlanan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Diyarbakır Kuşatması</span>

Diyarbakır Kuşatması; 1515 yılında Ustacalı Karahan komutasındaki Safevi ordusunun, yönetime karşı gelen Diyarbakır'ı ele geçirmek istemesiyle başlamıştır. Yaklaşık 9 ay süren kuşatma, Bıyıklı Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun 10 Eylül'de bölgeye gelmesi üzerine son bulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ovacık Muharebesi</span>

Ovacık Muharebesi; Bıyıklı Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu ile Nur Ali Halife komutasındaki Safevi ordusu arasında gerçekleşip, isyanla birlikte Nur Ali'nin hayatını da bitirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fırat-Dicle Seferi</span> 1514 yılında Osmanlı Ordusu tarafından başlatılan askeri harekât

Fırat-Dicle Seferi, 1514 yılında Osmanlı Ordusu tarafından Safevilere ve Memlûklara karşı Doğu Anadolu'da yapılan askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Mısır Seferi</span> 1516–1517 yılları arasında Osmanlılar ile Memlûkler arasında Orta Doğuda gerçekleşmiş olan bir dizi savaş

Büyük Mısır Seferi, Mısır Seferi veya 1516–1517 Osmanlı–Memlûk Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Memlûk Sultanlığı arasında Ağustos 1516 ile Ocak 1517 tarihleri arasında Orta Doğu'da gerçekleşmiş bir dizi savaştır. Sefer sırasında meydana gelen Mercidâbık, Gazze, Ridâniye ve son olarak Kahire muharebelerinde bozguna uğrayan Memlûk Devleti, akabinde Osmanlılar tarafından tamamen ilhak edildi ve Suriye, Filistin, Hicaz ve Mısır toprakları ele geçirildi.

<span class="mw-page-title-main">Kemah Muharebesi</span>

Kemah Muharebesi, 1548-1549 Osmanlı-İran Savaşı'nda evre, Çerkes Osman Paşa komutasındaki Osmanlı birliklerinin 2 Ekim 1548'de Kemah civarında yağma faaliyetlerinde bulunan Safevî birliğine karşı zafer kazandıkları askerî çarpışma.

<span class="mw-page-title-main">Alvar Muharebesi</span>

Alvar Muharebesi ya da Alivar Muharebesi, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre, Özdemiroğlu Osman Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 21 Eylül 1585'te Hamza Mirza komutasındaki Safevî ordusunu mağlup ederek 25 Eylül 1585'te Tebriz'i ele geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Tebriz Kuşatması (1585)</span>

Tebriz Kuşatması, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre, Özdemiroğlu Osman Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Safevîlerin eski başkenti Tebriz'i 23-25 Eylül 1585'te kuşatarak zaptetmesiyle sonuçlanan askerî çarpışma.

<span class="mw-page-title-main">Şenbigazan Muharebesi</span>

Şenbigazan Muharebesi ya da Şenb-i Gazan Muharebesi, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı esnasında 28 Ekim 1585'te Osmanlı ve Safevî güçleri arasında yaşanan muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Trabzon Seferi (1510)</span>

Trabzon Seferi, 1510'da Şah İsmail'in Trabzon'a bir askeri birlik göndermesi olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mayan Muharebesi</span>

Mayan Muharebesi, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Revan Kuşatması (1635)</span>

Revan Kuşatması, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Halep'in Zaptı</span>

Halep'in Zaptı, 1516-1517 Osmanlı-Memlûk Savaşında evre.

<span class="mw-page-title-main">Taht-ı Süleyman Muharebesi</span>

Taht-ı Süleyman Muharebesi, Osmanlı Padişahı Kanuni Sultan Süleyman'ın Safevîler üzerine açtığı Nahcıvan Seferi'nde evre.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.