UNESCO Dünya Mirası Listesi, UNESCO tarafından listelenen, özel kültürel veya fiziksel öneme sahip yerlerden her birine verilen addır.
Türkiye'de yirmi bir tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1985'te İstanbul'un Tarihî Alanları, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya ile Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, son olarak da 2023'te Gordion ile Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on dokuzu kültürel, ikisi karma alandır. Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde ise yetmiş dokuz tane varlığı bulunmaktadır.
2024 yılı sonu itibarıyla, 195 "Taraf Devlet"te 1.223 Dünya Mirası Alanı bulunmaktadır. 1,223 Dünya Mirası Alanının 952'si kültürel, 231'i doğal, 40'ı karma özelliktedir. Bu Dünya Mirası Alanlarının 49'u sınıraşırı alan olup, birden fazla ülke tarafından paylaşılmaktadır. Sınıraşırı alanları paylaşan toplam 72 ülke bulunmaktadır. Ülkeler Dünya Miras Komitesi tarafından Afrika, Arap Devletleri, Asya ve Pasifik, Avrupa ve Kuzey Amerika ve Latin Amerika ve Karayipler olmak üzere beş coğrafi bölgeye ayrılmıştır.
1972 yılında imzalanan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerler olan Dünya Mirasları kavramını tanımladı. Doğal özellikler, jeolojik ve fizyografik oluşumlar ve bilim, koruma veya doğal güzellik açısından önemli olan doğal alanlar doğal miras olarak tanımlanır. Azerbaycan, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşmeyi 16 Aralık 1993'te onaylamasıyla ülkedeki alanlar listeye dahil edilmiştir.
Dünya Mirası, UNESCO tarafından listelenen, özel kültürel veya fiziksel öneme sahip yerlerden her birine verilen addır. Genel Kurul tarafından seçilen 21 UNESCO üyesi ülkenin oluşturduğu Dünya Miras Komitesi tarafından yönetilen uluslararası Dünya Mirası Programı bu listeyi güncellemektedir.
Kıyı terası, kıyı taraçası veya seki, dalgalarla oluşturulmuş ama günümüzde deniz yüzeyinin üzerinde bulunan nispeten düz, yatay ve hafifçe eğimli eski aşınma platformudur. Kıyı terasları kıyıya paralel onlarca kilometre uzayabilir. Deniz dalgaları sayesinde oluşan bu yer şekli eğimlidir. Deniz yatağına alüvyonalarını yayarak yatağı kazmaktadır ve böylece derinleşerek basamakları oluşturmaktadır. Epirojenez sayesinde oluşan bu yer şekli, aşınan toprakların yükselmesiyle oluşmaktadır. Genişliği değişmektedir. Taraçalar östatik hareketler, iklim değişmeleri ve tektonik hareketlerle oluşabilir. Bunun başlıca örneklerinden biri Yeni Zelanda’daki Wellington yakınlarındaki taraçalardır. Houn taraçaları, Unesco’nun geçici listesinde yer almaktadır. Ayrıca taraçalar üzerinde araştırmalar yapmak amacıyla 1926 yılında Milletlerarası Coğrafya Birliği’ne bağlı Taraçalar Komisyonu kurulmuştur.
Kıbrıs Cumhuriyeti'nde üç tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1980'de Baf, son olarak da 1998'de Hirokitya listeye dâhil edildi. Listedeki tüm varlıklar kültürel alandır.
Sivrihisar Ulu Camii, Eskişehir'in Sivrihisar ilçesinde yer alan bir cami. 1232'de inşa edien cami, 1274'te yapılan restorasyonla bugünkü hâlini aldı. 1440'ta camiye minare eklendi. Dört girişi bulunan caminin çatısını altmış yedi ahşap sütun taşımaktadır. UNESCO, 2016'da camiyi Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dâhil etti.
1972 yılında imzalanan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerler olan Dünya Mirasları kavramını tanımladı. Doğal özellikler, jeolojik ve fizyografik oluşumlar ve bilim, koruma veya doğal güzellik açısından önemli olan doğal alanlar doğal miras olarak tanımlanır. Güney Kore'nin, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına İlişkin Sözleşmeyi 14 Eylül 1988'de onaylamasıyla ülkedeki alanlar listeye dahil edilmiştir.
Japonya'da 2016 yılı itibarı ile 20 adet Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1993'te Hōryū-ji Bölgesindeki Budist Anıtları, Himeji Kalesi, Yakuşima ile Shirakami-Sanchi, son olarak 2016'da Modern Harekete Üstün Bir Katkı Sağlayan Le Corbusier'in Mimari Çalışması listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan 16'sı kültürel, dördü doğal alandır.
Güney Çin Karstı, Çin'in Guangxi, Guizhou ve Yunnan eyaletlerinde bulunan bir UNESCO Dünya Mirası listesi alanıdır. Karst özellikleri ve peyzajlarının yanı sıra zengin biyoçeşitliliği ile de bilinmektedir. UNESCO tarafından "karst özelliklerinin ve peyzajlarının çeşitliliği açısından rakipsiz" olarak tanımlanmaktadır.
Yunanistan'da on sekiz tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1986'da Bassae'deki Apollon Epikurios Tapınağı, son olarak da 2016'da Filippi listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on altısı kültürel, ikisi karma alandır.
Tehlike Altındaki Dünya Mirasları Listesi, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından 1972 yılında yayımlanan Dünya Mirası Sözleşmesi'nin 11.4 maddesine uygun olarak Dünya Miras Komitesi tarafından Dünya Mirası Alanları'nı belirlemek ve yönetmek amacıyla derlenmiştir. Listelenen alanlar, korunması için büyük operasyonların gerekli olduğu ve "yardım talep edilen" Dünya Mirası Alanları'ndan oluşmaktadır. Listenin amacı uluslararası farkındalığı artırmak ve tehditlere karşı önlemler almaktır. Alana yönelik tehditler arasında yakın zamanlı, gerçekleşmesi kesinleşmiş tehditler veya alanda olumsuz etkilere neden olabilecek potansiyel tehlikeler sayılabilir.
Tongariro Millî Parkı, Yeni Zelanda'nın Kuzey Adası'nda bulunur ve ülkedeki en eski millî parktır. UNESCO tarafından 2017 itibarıyla karma olarak kabul edilen 28 Dünya Mirası alanından birisidir.
Yeni Zelanda Subantarktik Adaları, Yeni Zelanda'nın dışındaki adaların en güneydeki beş grubunu oluşturmaktadır. Bunlar topluca UNESCO Dünya Mirası Alanı olarak belirlenmiştir. Adaların çoğu, 60-85 milyon yıl önce Avustralya ve 130 ila 85 milyon yıl önce Antarktika'dan ayrılan ve Yeni Zelanda'nın güneydoğu kenarında yer alan batık Zelandiya kıtasının yakınlarında yer almaktadır.
Liverpool Deniz Ticareti Şehri, Liverpool, İngiltere'de UNESCO tarafından belirlenen bir Dünya Mirası sitesidir. Pier Head, Albert Dock ve William Brown Caddesi dahil olmak üzere Liverpool şehir merkezinde bulunan altı alandan oluşmaktadır ve kentin en ünlü simgelerinden birçoğunu içermektedir.
Cornwall ve Batı Devon Madencilik Peyzajı, İngiltere'nın güneybatısındaki Cornwall ve West Devon'da yer alan maden sahalarını içeren bir Dünya Mirası alanıdır. Alan, Temmuz 2006'da Vilnius'taki UNESCO Dünya Miras Komitesi'nin 30. Oturumunda Dünya Mirası listesine eklendi. 2011'de South Crofty'de madenciliği yeniden başlatmak ve Hayle Harbor'da bir süpermarket inşa etmek için planlar yapıldı ve Dünya Miras Komitesi, 2014 yılında, Dünya Mirası alanını Tehlike altındaki Dünya Mirasları listesi'ne dahil etme kararı aldı ancak bu karar reddedildi.
Fiordland Millî Parkı, Yeni Zelanda'nın Güney Adası'nın güneydoğu ucunda bulunan bir millî parktır. 1952 yılında kurulmuş olup 12,607 km²'lik alanı ile ülkenin en büyük millî parkıdır ve Te Wahipounamu Dünya Miras Alanı'nın bir parçasıdır.
Koramaz Vadisi, Türkiye'nin Kayseri ilinde yer alan bir vadidir. Deprem kırığı sonucunda oluşan ve doğu-batı yönünde konumlanan vadinin uzunluğu 12 km iken rakımı 250 m ila 1.550 m arasında değişmektedir. Vadide kayadan yapılmış kırk iki tane kilise vardır. UNESCO, 2020'de vadiyi Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil etti.
Yeni Zelanda