Taşhan (Tokat) - Turkipedia

Taşhan
Genel bilgiler
Tokat Taşhan

Tür	Han
Mimari tarz	Osmanlı mimarisi
Konum	Tokat
Koordinatlar	40°19′04″K 36°33′06″D / 40.31778°K 36.55167°D / 40.31778; 36.55167

Taşhan (Voyvoda Han), Tokat tarihî kent merkezi içinde bulunan, 17. yüzyılda inşa edilmiş Osmanlı eseri yapı. Gaziosmanpaşa Bulvarı üzerinde yer almaktadır.^[1]

Kuzey-güney konumunda, kesme taş ve tuğladan dikdörtgen planlı, açık avlulu, iki katlı bir yapıdır. Kuzey ve doğu yönlerde içeride açık hava dükkânları bulunan kapısız dükkânlar, güney ve batı yönlerde ise kapısız dükkânlar yer almaktadır. İkinci kata giriş, giriş koridorunun sonunda sağda ve soldadır. İkinci katta, tüm odalar salona açılmaktadır. Girişin üzerinde konsollardan çıkıntı yapan kubbeli bir mekan vardır. Her odada dışarıya açılan birer pencere, şömine ve niş bulunmaktadır.

Günümüzde 112 odalı yapının avlusu çay bahçesi, odaları el sanatları dükkanları ve atölyeleri olarak kullanılır.^[2]

1600’lü yılların ortalarından itibaren Tokat voyvodalık olmuştur. Voyvodalar tarafından şehre kazandırılan eserlerden biri olması sebebiyle Taş Han "Voyvoda Han" olarak da isimlendirilir.^[3]

Hanın avlusunda üzerindeki figür ve motiflerle işlenmiş bir çeşme bulunur. Çeşmenin 19. yüzyılda veya daha geç inşa edilmiş olduğu düşünülür.^[4]

1939 depreminden sonra doğu yönündeki revak tonozların ve avlu sundurmanın bir bölümü yıkılan Han, 1997- 2007 arasında kapalı, şehirden kopuk bir dönem geçirdi.^[5] 1998 yılında otel yapılmak üzere ihale edildi ancak ihale Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün girişimiyle iptal edildi. 2007’de yapılan restorasyonla orijinal haline getirildi ve yeni bir işlevle kullanılmaya başladı.^[6]

76 adet açık ve kapalı olmak üzere toplam 103 adet etkinlik mekanı bulunmaktadır.^[7]

Kaynakça

^ "Taşhan - Tokat". Türkiye Kültür Portalı. 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
^ "Tokat'ta 387 Yıllık Tarihi Handa Satılan Yöresel Ürünlere İlgi Büyük". Milliyet gazetesi, 10 Eylül 2019. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
^ Afyoncu, Erhan. "Osmanlı Döneminde Tokat" (PDF). =Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tokat Sempozyumu (1-3 Kasım 2012) Bildiri Kitapçığı, 2012. 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
^ Atak, Erkan. "Tokat'taki Osmanlı Çeşmelerinden Örnekler". Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tokat Sempozyumu (1-3 Kasım 2012) Bildiri Kitapçığı, 2012. 15 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
^ Saka Akın, Emine; Özen, Hamiyet. "Tarihi Yapılarda Yeniden Kullanım Sorunları Tokat Meydan ve Sulu Sokak". Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi I, Yıl: 2013. 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
^ "Taşhan'da restorasyon çalışmaları tamamlandı". Yeni Mesaj, 4 Haziran 2007. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
^ "Taşhan TOKAT". 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.

Dış bağlantılar

https://kulturenvanteri.com/tr/yer/tas-han-tokat/#16/40.317694/36.551642 5 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/tokat/gezilecekyer/tashan 12 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Topkapı Sarayı</span> İstanbulda bir saray

Topkapı Sarayı, İstanbul Sarayburnu'nda, Osmanlı İmparatorluğu'nun 600 yıllık tarihinin 400 yılı boyunca, devletin idare merkezi olarak kullanılan ve Osmanlı padişahlarının yaşadığı saraydır. Bir zamanlar içinde 4.000'e yakın insan yaşamıştır.

Eyüp Sultan Camii, İstanbul'un Konstantinopolis Surları dışındaki, Haliç kıyısında yer alan ilçesi Eyüpsultan'daki bir camidir. Külliyede, İslam peygamberi Muhammed'in sancaktarı ve sahabesi Ebu Eyyûb el-Ensarî'nin gömüldüğü türbe de yer almaktadır. Çok daha eski bir alanda bulunan mevcut yapı 19. yüzyılın başlarından kalmadır.

Nuruosmaniye Camii, İstanbul'da inşa edilmiş ilk barok özellikli camidir. Çemberlitaş semtinde, Kapalıçarşı girişinde yer alır. 1748-1755 yıllarında inşa edilmiştir.

Gevye Hanı Bursa, Kapalıçarşı'da bulunan, 15. yüzyılda Tokat ahileri’nden Ahi Bayezıt’ın oğlu Hacı İvaz Paşa tarafından Yeşil Camii'ye gelir temini için yaptırılıp, Çelebi Mehmet’e armağan edilmiş bir handır. Han, daha önce Hacı İvaz Paşa Hanı, Payigâh, Lonca ve Ütücüler Hanı olarak anılmıştır.

Koza Han 15. yüzyıl sonlarında II. Bayezid tarafından mimar Abdül ula bin Pulat Şah'a İstanbul'daki eserlerine vakıf olarak Bursa'da yaptırılmış handır.

Silahtarmustafapaşa Kervansarayı veya Kara Mustafa Paşa Kervansarayı, 1660 yılında Osmanlı veziri Merzifonlu Silahtar Mustafa Paşa tarafından külliye olarak yaptırılmıştır. İncesu ilçesinde bulunmaktadır.

Hekimoğlu Ali Paşa Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinde, Cerrahpaşa mahallesinde Kızılelma caddesi ile Hekimoğlu Ali Paşa caddesi kavşağında Osmanlı dönemi, 18. yüzyıla özgü bir camidir. Külliyesi ile birlikte klasik Türk mimarisinin son eseri olarak kabul edilir. 1734-1735 yılları arasında inşa edilmiştir. Üç kere sadrazamlık yapmış olan Hekimoğlu Ali Paşa adına yapılmıştır. Mimarları Çuhadar Ömer Ağa ile Hacı Mustafa Ağa'dır.

Hasan Paşa Hanı, Diyarbakır'da Ulu Camii'nin doğu girişinin karşısında, Gazi Caddesi'nin üzerinde yer alan tarihî han. Hanın iki kitabesinden öğrenildiğine göre, Diyarbakır'ın Osmanlılar tarafından alınmasından sonra üçüncü vali olan Sokollu Mehmet Paşa'nın oğlu Hasan Paşa tarafından 1572 ve 1575 yılları arasında yaptırılmıştır.

Büdeyri Hanı, İnceoğlu Hanı ya da Elbeyli Hanı, Gaziantep'te bulunan tarihi bir handır.

Büyük Han, Lefkoşa'nın kuzey kesiminde yer alan bir handır. Tarihsel olarak Kıbrıs'ın en büyük hanı olup kendisi gibi Asmaaltı Meydanı'nda yer alan Kumarcılar Hanı'yla birlikte Lefkoşa'da Osmanlı döneminden günümüze ulaşan iki handan biridir.

Büyük Samsun Yangını, 1869 yılında Samsun'da meydana gelen afettir. Bu yangın kentte daha önce meydana gelen yangınlardan çok daha şiddetli olduğu için büyük yangın olarak nitelendirilmektedir.

Lefkoşa Mevlevihanesi veya Mevlevi Tekkesi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin başkenti Kuzey Lefkoşa'da 1593 yılında Kıbrıs fatihlerinden Arap Ahmet Paşa tarafından kurulan mevlevihanedir. Semahane ve türbe kısmı günümüze kadar gelebilmiştir ve Mevlevi-Tekke Kültürü müzesi olarak kullanılmaktadır. Girne Kapısı yakınlarındaki Mevlevihane, Kıbrıs'ın Osmanlı döneminde en önemli yapılarından birisidir. Tarihi boyunca gemi ile hacca gidenlerin uğrak yeri olan mevlevihane, yetiştirdiği insanlar ve verdiği hizmetlerle Kıbrıs Türk tarihinin önemli kurumlardan birisi olmuştur. Dânişî ve İlmî mahlaslarıyla şiirleri olan Dânişî Ali Dede, Siyahi Mustafa Dede, Hızır Handi Dede, Siyahi Mustafa Dede'nin oğlu Arif Dede, Sadri Dede, Danişi Ali Dede'nin oğlu Muhammed Mukim Dede, Talib Dede, Nesib Dede, Müneccimbaşı Ahmed Dede, Derviş Lebib Lefkoşa Mevlevihanesi'nde yetişmiş şairler arasındadır. 17. yüzyılda bina bakımsızlıktan harap olunca Rumeli Beylerbeyi Ferhad Paşa Mevlevihane'yi yeniden inşa ettirmiş ve tekke kendi adıyla anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kurşunlu Han (Üsküp)</span>

Kurşunlu Han, tarihî Üsküp Çarşısı içinde bulunan, 16. yüzyılda inşa edilmiş Osmanlı dönemine ait kervansaray.

Kurşunlu Han; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Ankara Kalesi'nin yakınlarında bulunan tarihi bir handır. Kitabesi olmasa da 1471 yılında, Fatih Sultan Mehmet'in başvezirlerinden biri olan Rum Mehmed Paşa tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir. Güneyinde bulunan Mahmut Paşa Bedesteni ile aynı mimari özellikleri gösterdiği için hemen hemen aynı tarihlerde inşa edildikleri konusunda görüşler vardır. 1946 yılındaki onarımda ele geçirilen, II. Murat dönemine ait sikkeler ise; hanın 15. yüzyılın ilk yarısında var olduğunu kanıtlar niteliktedir.

Pilavoğlu Hanı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Atpazarı mevkiinde bulunan tarihi bir handır. Çengel Han’ın doğusunda yer alır.

Çukur Han; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Atpazarı mevkiinde bulunan tarihi bir handır. Ankara Kalesi’nin ana giriş kapısının yakınlarında, Çengel Han'ın kuzeybatısında bulunmaktadır. Dönemin şeyhülislamı Ankaravi Mehmet Emin Efendi tarafından, Suluhan gibi birkaç diğer yapıyla beraber vakfedildiği bilinmektedir. Yapım yılı 16.-17. yüzyıllar arasına tarihlenen Çukur Han, 1791 ve 1801 tarihlerinde iki büyük onarım geçirmiştir. 2000'li yıllara gelindiğinde hem uzun süredir kullanılmıyor oluşundan hem de kayda değer bir sağlamlaştırma çalışması geçirmediğinden dolayı Dünya Anıtlar Fonu tarafından "acilen kurtarılması gereken" yapılar listesinde gösterilmiştir.

Yağıbasan Medresesi, Dânişmendliler Beyliği döneminde Tokat'ta ve Niksar'da inşa edilen medreselerden birisidir. Türkler tarafından Anadolu'da inşa edilen ilk medrese olarak bilinmektedir.

Giritli Mustafa Paşa Hanı, İstanbul'un Fatih ilçesinde Çakmakçılar Yokuşu ile Fincancılar Sokak'ın kesiştiği köşede bulunup, Sümbüllü Han'a bitişik olarak inşa edilmiştir. 19. yüzyılda 1868 öncesi bir zamana tarihlenen han, kimi kaynaklarda ve kendi tabelasında Mustafa Paşa Hanı olarak geçmektedir. Buna ek olarak 18. Yüzyıl özellikleri gösterdiği de iddia edilmektedir.

Merzifon Taşhanı, Amasya'nın Merzifon ilçesinde yer alan bir handır. Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Külliyesi'nin bir parçası olarak 17. yüzyılda inşa edilen han, aynı külliyenin ana yapısı olan Kara Mustafa Paşa Cami ve bedestenin yanında bulunmaktadır.

Veli Paşa Hanı, Çorum'da şehir merkezinde bulunan, 19. yüzyıl sonunda inşa edilmiş iki katlı ahşap yapı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.