İçeriğe atla

Tazı

Tazı grubunun en çok bilinen üyesi, İngiliz tazısı greyhound. Yaşayan en hızlı köpek olan greyhoundlar 72 km/sa sürate ulaşabilirler.[1]

Tazılar, köpeklerin sınıflandırıldığı başlıca gruplardan biri.[2][3] Tazılar aslında av köpekleridir ancak çok çeşitli olmaları nedeniyle av köpekleri grubundan ayrı bir grup altında toplanmışlardır. Tazılar, koklayarak iz sürenler (scent hounds) ve görerek iz sürenler (sight hounds) olmak üzere ikiye ayrılırlar.[4] AKC ve TKC'nin tazı kategorilerinde 26'şar ırk bulunur.[2][3]

Ceylan avında kullanılmak üzere üretilmiş Afgan tazısı kayalık arazilerde dahi oldukça çevik hareket edebilir.[4]

Yere yakın dakhunddan (porsuk tazısı), çok hızlı İngiliz tazısı greyhounda kadar çok değişik cüsse, görünüm ve özelliklerde tazılar vardır. Afgan tazıları ve Salukiler (Gazal tazısı), kayalık arazilerde ceylan takip etmekte kullanılırlar. Beagle, base, harrier, foxhound (tilki tazısı) ve coonhound (rakun tazısı) gibi tazı ırkları sürüler halinde avlanırken; Afgan tazısı, Saluki, borzois, firavun tazısı gibi ırklar yalnız avlanırlar. Bazı diğer tazı ırkları Petit Basset Griffon Vendéen (PBGV), samur tazısı, aslan avında kullanılan Rhodesian ridgeback ve iz sürme yeteneği ile meşhur bloodhounddur. Ayrıca İrlanda kurt köpeği, İskoç deerhound, basenji, whippet ve Norveç elkhound da tazı grubundadır. Kanada'da dreverler, İngiltere'de de Grand Basset Griffon Vendéenler (GBGV) tazı kabul edilirler.[4] AKC ve TKC'ye göre İtalyan greyhoundu tazı değil süs köpeği kategorisindedir.[5]

Kaynakça

  1. ^ "Tazı." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.
  2. ^ a b Tazı grubu 23 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. AKC.org. Erişim: 12 Eylül 2011
  3. ^ a b Tazı grubu 27 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. the-kennel-club.org.uk. Erişim: 12 Eylül 2011
  4. ^ a b c "Tazı." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.
  5. ^ "Tazı." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Köpek</span> evcil, etçil ve memeli bir hayvan

Köpek ; köpekgiller (Canidae) familyasına ait, görünüş ve büyüklükleri farklı 400'den fazla ırkı olan, etçil bir memelidir. Bozkurt'un alt türlerinden biri olan köpek, tilki ve çakallarla da yakın akrabalardır. Kedilerle birlikte dünyanın en geniş coğrafyaya yayılan ve en çok beslenen iki evcil hayvanından biridir. 2001 yılı tahminlerine göre dünyada 400 milyondan fazla köpek vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kangal köpeği</span> Türkiye kökenli çoban ve bekçilik yapan köpek türü

Kangal, Türkiye kökenli bir çoban ve bekçi köpeği ırkı. Adını Sivas'ın Kangal ilçesinden alır.

<span class="mw-page-title-main">Afgan Tazısı</span> Köpek ırkı

Afgan Tazısı, av köpeği ve süs köpeği olarak yetiştirilen köpek ırkı. Afganistan kökenli olan Afgan Tazısı, kayalık arazide güçlü sıçrayışlar ve apansız dönüşler yapmaya elverişli bedeniyle kolayca hareket edebilen, görerek iz süren tazılar grubundaki birkaç av köpeği ırkından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Airedale teriyeri</span>

Airedale Teriyeri, İngiliz teriyer köpek ırkı.

<span class="mw-page-title-main">Mastif</span>

Mastif, iri bir köpek grubu.“Masty” kelimesinden türetilen bu ad “güçlü” anlamında kullanılmaktadır. Mastif olarak adlandırılan pek çok ırk vardır. Bunlara genellikle Molossus ırklar denir ve ortak bir atadan geldikleri düşünülür. Mastifler tarih boyunca genellikle savaş köpeği ve bekçi köpeği olarak kullanılmışlardır. Roma İmparatorluğu'nda arenalarda ayılar, aslanlar, kaplanlar, köpekler ve insanlarla dövüştürülmüşlerdir. İngiltere'de boğalarla ve ayılarla dövüştürülmüşlerdir.

Uluslararası Kinoloji Federasyonu (FCI), merkezi Belçika'da bulunan uluslararası köpek yetiştirme kulübüdür.

<span class="mw-page-title-main">Spitz</span> köpek grubu

Spitz; sık ve uzun kürklü; dik ve sivri kulaklı; kuyruğu geriye (sırtına) doğru kıvrılan bazı kuzeyli ırkların toplandığı bir köpek grubu. Chow chow, Pomeranian ve samoyed bu gruba örnek verilebilir. ABD'de spitz sözcüğü zaman zaman küçük cüsseli ve uzun, beyaz kürklü tüm köpekleri tanımlamakta kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Gazal tazısı</span>

Gazal tazısı, Gazel tazısı, Saluki(سلوکی), İran tazısı ya da Arap metinlerinde ondan sık sık bahsedilmesine dayanarak Arap tazısı, ceylan (gazal) avlamak üzere yetiştirilmiş bir tazı türü. Saatte 55 km hızla koşar. Yalnız başına ya da arkadaşlarıyla koşup oynarken çok mutludur. Kendisini kızdırmayan, uysal çocuklarla iyi geçinir. Kendi ırkından köpeklerle iyi anlaşır. Ailesiyle mesafeli ilişki kurar. Bekçilik işini iyi yapar. Tavşan, kobay, kuş gibi küçük hayvanları kovalamaktan hoşlanır.

<span class="mw-page-title-main">Greyhound</span>

Greyhound, genelde koşu ve av için kullanılan bir tazı ırkı. Otuza yakın tazı ırkı olmasına rağmen Türkçede tazı sözcüğü sıklıkla greyhound anlamında kullanılır. Yarış için yetiştirilmiş İngiliz tazısı uzun boyu, güçlü bacakları, uzun çenesi ve aerodinamik yapısıyla saatte 72 km hıza 1,5 saniyede erişebilir.

<span class="mw-page-title-main">Av köpeği</span> Avlanmaya yardımcı olan köpek türü

Av köpekleri ya da avcı köpekleri, çok iyi koku alan ve kuş avı esnasında avcılara istikamet göstererek, avları ürküterek ya da bulup getirerek yardımcı olan köpekler. Av köpekleri dünyadaki bazı önemli köpek kulüpleri tarafından kabul edilen köpek gruplarından birisidir. American Kennel Club'a (AKC) göre av köpeği grubuna örnek olarak pointerler, retrieverler, setterler, spanieller ile vizsla ve Weimaraner gibi bazı diğer ırklar verilebilir. Av köpekleri canlı ve hareketli hayvanlardır, bu nedenle ev köpeği olarak beslenildiklerinde sık ve yorucu egzersizlere gereksinim duyarlar.

<span class="mw-page-title-main">Süs köpeği</span>

Süs köpekleri veya oyuncak köpekler, sadece insanlara dostluk etmesi için yetiştirilmiş köpekler. AKC, TKC gibi başlıca köpek kulüpleri tarafından tanınan bir köpek grubudur. UKC'de süs köpekleri yerine refakatçi köpekler grubu, ve FCI'da refakatçi ve süs köpekleri bulunur. Süs köpekleri geçmişte saray halkının yanlarında gezdirebilmesi için küçük, taşınabilir ve iyi huylu olacak şekilde üretilmişlerdir. Hâlen günümüzde de aristokrat çevrelerde tercih edilirler.

<span class="mw-page-title-main">Malta köpeği</span>

Malta köpeği veya Maltese yaklaşık 2800 yıl öncesine dayanır. Maltese kelimesinin sonuna Terrier kelimesini ekleyenlerin aksine uluslararası bir kuruluş olan FCI'a göre ırkın adı Maltese'dir. Maltese ırkı köpeklerin Malta'da üretildiği düşünülmesine rağmen bu Maltese'in anavatanının Malta olduğu anlamına gelmez. Maltese kelimesi Sami dillerinde bulunan "Malat" kelimesinden gelmektedir. Malat, liman gibi anlamlara gelmektedir. Kökeni esasında orta akdenizdir. FCI'a göre 9. Grup olan refakatçi, süs köpeği grubunda değerlendirilir. Yetişkinleri yaklaşık 24 cm yüksekliğinde (gövde) ve 3–4 kg ağırlığındadır. Irkın spesifik özelliği şunlardır; Uzun beyaz tüylü, siyah iri gözlü. Maltese; siyah burunlu, siyah göz çevresi olan, siyah dudaklı, siyah pati yastıklı, siyah tırnaklı bir köpek ırkıdır. Sarkık kulaklı ve ufak vücutludur. Burunda depigmente ve siyah dışı renk tolore edilmez. Diskalifiye sebebidir. Çok az tüy döktüğünden dolayı non-alerjik köpeklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Çoban köpeği</span>

Çoban köpekleri, sürülerin "idaresinde" kullanılan köpekler. Bu yönleriyle öncelikli görevleri sürüleri "korumak" olan bekçi ve koruma köpeklerinden ayrılırlar. Çoban köpekleri grubu, dünyadaki başlıca köpek kulüpleri tarafından tanınan bir köpek grubudur.

İşçi köpekler veya iş köpekleri; çok çeşitli ve zaman zaman ince detaylı işlerde insanlara yardımcı olmak üzere yetiştirilmiş köpekler. Bekçilik, rehberlik, yakın koruma, yük çekme ve arama-kurtarma gibi işlerde kullanılırlar. Cüsseleri genelde orta boy ile büyük boy arasında değişir. Hemen hemen hepsi sağlam yapılı, kaslı köpeklerdir. İşçi köpekleri güçleri, dikkatleri, zekaları ve sadakatleri ile meşhurdurlar.

<span class="mw-page-title-main">Avustralya sığır çobanı köpeği</span> Avusturalya kökenli bir sürü köpeği

Avustralya sığır çobanı köpeği, 19. yy.da Avustralya'nın coğrafî koşullarına uygun olarak üretilmiş bir çoban köpeği ırkı. Sığırların topuklarını ısırarak sürüleri güttüğü için topukçu olarak da bilinir. Bu özellik atalarından olan dingodan miras kalmıştır. 1910 yılında doğmuş ve 29 yıl 5 ay yaşamış olan bir Avustralya sığır çobanı köpeği; bilinen, kayıtlı en uzun yaşamış köpektir.

<span class="mw-page-title-main">Border collie</span>

Border collie, İngiltere-İskoçya sınırında yaklaşık 300 yıldır koyun çobanı köpeği olarak kullanılan sıra dışı bir collie ırkı. En zeki ırklardan biri kabul edilen border collie yetenek yarışmalarında da çok başarılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Koklayarak iz süren tazı</span> Tazı cinsi

Koklayarak iz süren tazılar, görmeden ziyade koku alma duyuları ile iz süren bir tazı grubu. Genellikle iri kulaklı ve uzun burunludurlar. Geniş burun kanalları nedeniyle koku alma duyuları oldukça gelişmiştir. İri kulaklarının kokuları yüzlerinin civarında tutmaya yardımcı olduğu düşünülür. Gevşek ve ıslak dudaklarının da aynı şekilde koku partiküllerini yakalamaya yardımcı olduğu düşünülür. Bu gruba örnek olarak base, porselen, tilki tazısı (foxhound) ve su samuru tazısı (otterhound) verilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Görerek iz süren tazı</span>

Görerek iz süren tazılar, kokudan ziyade görme duyuları ile iz süren bir tazı grubu. Bu gruba örnek olarak yarış tazısı, İrlanda kurt köpeği, Afgan tazısı ve Saluki verilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Yunan tazısı</span>

Yunan Tazısı veya Yunan Harehound, Güney Yunanistan'da tavşan izi sürme amacıyla yetiştirilen, orijinali bir scenthound'a dayanan yalnızca siyah ve bronz (tan) renkte olabilen nadir bulunan bir köpek türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Azawakh</span>

Azawakh, Batı Afrikalı bir köpek ırkıdır. Aynı zamanda bir gözetleme tazısı olarak da kullanılır, bölgede av hayvanı olmaması nedeniyle ikincil bir kamp koruyucusu işlevi kazanmışlardır. Antik kökenleri ile birlikte Mali, Nijer ve Burkina Faso'nun Sahel bölgesi boyunca yetiştirilir. Bu bölge türün adını aldığı Azawagh Vadisi vardır. Genellikle göçebe Tuareg halkıyla ilişkilendirilir ama Pöl, Bella ve Hausa gibi diğer etnik gruplar tarafından da yetiştirilir ve sahiplenirler. Azawakah Sloughi ırkıyla Gazal tazısından daha fazla ilgilidir.