İçeriğe atla

Taymır Özerk Okrugu

Taymir Özerk Okrugu (Rusça: Таймы́рский автоно́мный о́круг), Rusya'nın Krasnoyarsk Krayı'na bağlı bir eski özerk okrug. Taymır bölgesinin özerkliği 1 Ocak 2007 yılında kaldırılıp Krasnoyarsk Krayı'na bağlanmıştır. Rusya'nın ve Asya'nın en kuzey noktasıdır.

Taymır Özerk Okrugu
Таймырский Aвтоно́мный Округ
Таймырия, Taymyriya
BayrakArma
BayrakArma
Konum
Taymır Özerk Okrugu
Taymır Özerk Okrugu
Yönetim
Ülke: Rusya
Federâl Bölge:Sibirya
Ekonomik Bölge:Doğu Sibirya
Başkent:Dudinka
Genel bilgiler
Yüzölçüm: 879.929 km² (339.742 sq mi)
 - Rusya içinde:7
Nüfus:38.372 (10/2007)
 - Yoğunluk:0 /km² (0 /sq mi)
Diğer bilgiler
Dili:Rusça
Kuruluş tarihi:10 Aralık 1930


İsmini Taymır Yarımadasından almıştır. Taymir Özerk Okrugunda Türk soyundan gelen Yakutlar'a yakın akraba olan Türk kökenli Dolganlar yaşamaktadır. Dolganlar Taymir Özerk Okrugunda yaşayan nüfusun %13.9'unu oluşturmaktadır ve 5,250 insana denk gelmektedir. Ayrıca bölgede Tatarlar ve Azeriler de yaşamaktadır. Bu yüzden Taymir'de toplam Türk nüfus oranı %15.2'dir. Nüfusun çoğunluğunu ise Ruslar oluşturmaktadır. Her ne kadar Ruslar çoğunlukta olsa da bu bölgenin yerlisi Dolganlar'dır. Ruslar Sibirya'yı işgallerinde gelip yerleşmişlerdir. Ayrıca bölgede Fin-ugor halklardan olan Nenetsler de yaşamaktadır. Bu yüzden bölge Dolgan-Nenets Özerk Okrugu olarak da anılır.

Demografisi

1939 1959 1970 1979 1989 2002
Dolganlar3,971 (13.8%) 3,934 (11.8%) 4,344 (11.4%) 4,338 (9.7%) 4,939 (8.9%) 5,517 (13.9%)
Nenetsler2,523 (8.8%) 1,878 (5.6%) 2,247 (5.9%) 2,345 (5.2%) 2,446 (4.4%) 3,054 (7.7%)
Enetsler103 (0.2%) 197 (0.5%)
Nganasan 682 (2.0%) 765 (2.0%) 746 (1.7%) 849 (1.5%) 766 (1.9%)
Evenkiler563 (2.0%) 412 (1.2%) 413 (1.1%) 338 (0.8%) 311 (0.6%) 305 (0.8%)
Rus16,931 (59.0%) 21,799 (65.3%) 25,465 (66.9%) 30,640 (68.2%) 37,438 (67.1%) 23,348 (58.6%)
Diğer 4,723 (16.5%) 4,677 (14.0%) 4,826 (12.7%) 6,546 (14.6%) 9,717 (17.4%) 6,629 (16.7%)

Zaman Dilimi

Taymir Krasnoyarsk zaman dilimindedir (KRAT/KRAST). UTC'e göre saat farkı +0700 (KRAT)/+0800 (KRAST).

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hakasya</span> Sibirya bölgesinde Rusyaya bağlı özerk cumhuriyet

Hakas Cumhuriyeti veya Hakasya Rusya Federasyonu'na bağlı Türk soylu Hakas Türklerinden adını alan özerk bir cumhuriyet.

<span class="mw-page-title-main">Nenetsler</span> Sibirya Samoyède halkı daha çok Yamal Yarımadası ve Krasnoyarsk Kraide bulunuyor

Nenetsler ya da Yuraklar, Rusya Federasyonu'nun yaşayan yerli bir halktır. 2002 yılı nüfus sayımına göre Rusya'da 41,302 Nenet yaşamaktadır ve nüfusları Yamalo-Nenets Özerk Okrugu ve Nenets Özerk Okrugu. Nenetslerin dili Nenetsçedir. Bazen İngilizcedeki çoğul takısı olan (s) ile karıştırıldıkları için Nenet şeklinde telaffuz edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Enetsler</span> Rusyadaki etnik grup

Enetsler veya Yenetsler, Entsiler, Yeniseyler, Yenisey-Samoyedler, Yenisey Samoyedleri veya Yeniseyliler. Rusya'da, Yenisey Nehri ağzında, geleneksel olarak göçebe bir yaşam süren halk.

<span class="mw-page-title-main">Karaçaylar</span> Kafkasya’da yaşayan Kıpçak kökenli Türki halk

Karaçaylar veya Karaçaylılar, çoğunluğu Rusya'ya bağlı Karaçay-Çerkesya'da yaşayan bir Türk halkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sibirya Federal Bölgesi</span>

Sibirya Federal Bölgesi, Rusya'nın 8 federal bölgesinden biridir. Orta Asya'nın kuzeyinde yer alır. Yüzölçümü 5.114.800 km², 2002 sayımına göre nüfusu 20.062.938'dir. Bu bölgede Türk, Moğol gibi Rus olmayan özerk devletler olduğundan ve zengin yer altı kaynakları bulunduğundan Sibirya adı altında okrug oluşturularak bölgedeki Rus olmayan cumhuriyetlerin ayrılmasının önüne geçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'daki Türk halkları</span>

Rusya Federasyonu Özerk Türk Devletleri veya Rusya Türkleri Rusya dahilinde yaşayan Türk halkları.

<span class="mw-page-title-main">Perm Krayı</span> Rusyanın idarî bir birimi

Perm Krayı,, 1 Aralık 2005 tarihinde Komi-Permyak Özerk Okrugu ve Perm Oblastı'nın birleşimi sonucu kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Fin-Ugor kavimleri</span>

Fin-Ugor halkları, bugün Kuzeydoğu Avrupa'da yaşayan ve aynı dil ailesini oluşturan halklar topluluğu. Fin-Ugor halklarının konuştuğu diller ve lehçeler Samoyed dilleri dışındaki tüm Ural dilleri değişkelerini kapsayan Fin-Ugor dilleri grubuna girmektedir. Bu kavimlerin toplam nüfusu 30 milyon civarındadır. Fin-Ugor halklarının en bilinenleri Macarlar, Finler ve Estonlardır.

<span class="mw-page-title-main">Kamçatka Krayı</span>

Kamçatka Krayı, Rusya'nın Uzak Doğu Federal Bölgesi'nde Kamçatka Yarımadasında yer alan kray.

<span class="mw-page-title-main">Rusya'nın ekonomik bölgeleri</span>

Rusya on iki tane "ekonomik bölge" 'ye bölünmektedir. Bu ekonomik bölgeler, ekonomik ve istatistiksel gereksinmeler için Rusya'nın federal yapılarının yeniden bir araya getirilmeleridir. Bu ekonomik bölgelere bölünme, ülkenin federal bölgelere bölünmesinden değişiktir, çünkü federal bölgelerinin tek amacı idareciliktir.

<span class="mw-page-title-main">Nenets Özerk Okrugu</span>

Nenets Özerk Okrugu ya da Nenetsya, Arhangelsk Oblastı'nda bulunan bir özerk okrug olarak Rusya Federasyonu'na bağlı bir federal bölge. Merkezi Naryan-Mar'dır. Bu okrugda Nenetsçe, Rusçayla birlikte resmî statüye sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Dolganlar</span> etnik grup

Dolganlar, — Rusya'nın kuzeyindeki Taymır yarımadası çevresinde yaşayan etnik grup. Soyları Evenkiler başta olmak üzere birkaç farklı Sibirya halkına dayanan Dolgalar, 18. yüzyıldan sonra Türk dillerini kabul etmiştir. Taymir yarımadası, idari olarak Krasnoyarsk Kray'a bağlıdır. Dolganlar'ın özerk illeri vardır. Bu özerk ilin adı, Taymir Özerk Okruğu'udur.

<span class="mw-page-title-main">Krasnoyarsk Krayı</span> Rusyanın Sibirya bölgesinde idarî birim

Krasnoyarsk Krayı, Rusya'nın Sibirya Federal Bölgesi'nde bulunan kray. Krayın idarî merkezi Krasnoyarsk'tır. Yüzölçümü 2.366.797 km²'dir. Yakutistan ve Batı Avustralya'dan sonra dünyanın en büyük üçüncü idari-bölgesel birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Yamalo-Nenets Özerk Okrugu</span>

Yamalo-Nenets Özerk Okrugu ya da Yamal Nenets Özerk Okrugu ya da Yamalya, toprağı Tümen Oblastı'nın kuzeyindeki Yamal Yarımadası ve bazı komşu bölgelerle oluşan bir özerk okrug olarak Rusya Federasyonu'na bağlı bir federal bölge. Merkezi Salehard'dır. Bu okrugda Nenetsçe, Rusçayla birlikte resmî statüye sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Koryak Okrugu</span> Rusyanın okrugu

Koryak Okrugu, Rusya'nın Kamçatka Krayı'na bağlı bir okrugdur. Yüzölçümü 301,500 km² olan okrugun nüfusu 2010 yılı itibarı ile 18,759'dur. Okrugun idari merkezi Palana'dır.

Devlet Duması şu anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Sibirya Ovası</span>

Kuzey Sibirya Ovası, ayrıca Taymır Ovası olarak da bilinir, Krasnoyarsk Krayı ve Yakutistan'da Yenisey ve Olenyok Irmakları alt ulaşımları arasındaki Rusya'ya ait bir düzlüktür. 1,400 km uzunluğunda ve 600 km genişliğindedir. Bu ovada, çok sayıda thermokarst gölünün bulunduğu geniş ve yoğun bataklıklar üzerinde yaklaşık 200–300 m yüksekliğinde düz tepe sırtları yükselir.

<span class="mw-page-title-main">Evenk Özerk Okrugu</span> okrugu

Evenk Özerk Okrugu veya Evenkiya, Rusya'nın Krasnoyarsk Krayı'na bağlı bir özerk okrug idi. Yüzölçümü 767,600 km² olan özerk okrugun nüfusu 2002 yılı itibarı ile 17,697'di. Okrugun merkezi Tura idi.

<span class="mw-page-title-main">Dudinka</span>

Dudinka, Rusya'nın Krasnoyarsk Krayı'na bağlı Taymır Dolgan-Nenets rayonunun merkezi olan şehirdir. Şehir, Yenisey Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 223,455.69 km² olan şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 22,175'tir.