İçeriğe atla

Tayland'da sansür

Makale serilerinden
Medyada
Metotlar
İçerik
Ülkeye göre

Tayland'da sansür, hükûmet kontrolü altındaki haberlerin sıkı kontrolünü içerir. Buna gazeteci ve aktivistlere yönelik çeşitli taciz ve manipülasyonlar da dahildir. Tayland'da ifade özgürlüğü 1997 yılında garantilenmiş 2007 yılında da devam etmiştir.[1] Sansür mekanizmaları arasında kral hakkındaki eleştirileri susturma, yayın medyası üzerinde doğrudan hükûmet/asker kontrolü ve ekonomik ve siyasi baskı kullanımı yer almaktadır.[2] Kralı eleştirmenin anayasal olarak yasaklanmasına karşın bu suç genel olarak yabancılara ya da direkt olarak hükûmete muhalif olan kişilere yöneltilmektedir.[3] Ayrıca mahkemeler tarafından verilen kararlar eleştirilemez.[4]

Ülke, Sınır Tanımayan Gazeteciler tarafından yayınlanan Basın Özgürlüğü Endeksi'nde 2004 yılında 167 ülke arasından 59. sıraya yerleşmiştir. Bu rakam 2005 yılında 107'ye çıkmıştır.[5][6] Bu rakam 2018 yılında 140 olarak açıklanmıştır.[7]

İfade ve basın özgürlüğünün garantilenmesi

Tayland'da ifade özgürlüğü 1997 yılında anayasa ile garantilenmiştir.[1]

  • Madde 36: Kişi, yasal yollarla iletişim özgürlüğünden yararlanır.
    • Kişiler arasında iletişimin sansürlenmesi, bu kişilerin gözaltına alınması veya ifşa edilmesi; devletin güvenliği, kamu düzenini ve iyi ahlakı korumak için çıkarılan kanun hükümleri haricinde uygulanamaz.

Yazılı medya

Tayland'da sansürün ilk örnekleri, matbaanın ülkeye gelişiyle gözlemlenmeye başlandı.[8] Tayland'ın ilk kanun kitabı yasaklanmakla beraber tüm kopyalar ve orijinal el yazmaları da imha edildi.[9]

1941 Basım ve Reklam Yasası uyarınca, Tayland Kraliyet Polis Özel Şubesi, barışı bozma, kamu güvenliğine müdahale etme veya kamu ahlakını ihlal etme gibi çeşitli ihlaller için yayınlara uyarı verebilme yetkisine sahiptir.[10]

Kitaplar

Thammasat Üniversitesi Siyaset Bilimi Kütüphanesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 1850-1999 yılları arasında "Her Taylandlı'ın okuması gereken 100 kitap" arasındaki birçok kitap da dahil olmak üzere 1.057 kitap ve süreli yayınlar resmî olarak yasaklanmıştır.

Kasım 2014'te Andrew MacGregor Marshall'ın Tayland kraliyet ailesini eleştirdiği A Kingdom in Crisis: Thailand’s Struggle for Democracy in the Twenty-First Century adlı kitabı yasaklandı.[11] Bu yasağa gerekçe olarak Tayland polisi tarafından kitap hakkındaki The Independent[12] ve South China Morning Post[13]'ta bulunan "barış düzenini bozmaya ve toplum ahlakına yönelik" eleştiriler sebep gösterildi.[14]

Dış bağlantılı yazılı medyanın sansürü ile ilgili bir örnek Bangkok Inside Out adlı turist rehberidir. Bu rehber, Tayland Kültür Bakanlığı tarafından "Tayland'ın imajını zedelediği ve kültürünü aşağıladığı" sebebiyle yasaklanmıştır.[15]

Otosansür Tayland'da giderek büyüyen bir trend olmaktadır.

Dergiler

Birçok dergi monarşiye zarar veren haberleri yayınladıkları gerekçesiyle sansürlenmiştir.

12 Kasım 2014'te, cunta temsilcileri ve 17 gazete editörü arasındaki bir toplantıda, askeri subaylar gazetecilere bildirebilecekleri haberler için kısıtlama getirmişlerdir.[16]

İnternet

Tayland'da İnternet araçlarında çeşitli sebepsiz sansürlemeler bulunmaktadır. Ülke Sınır Tanımayan Gazeteciler tarafından 2011 yılında "internetin gözetim altında olduğu ülkeler" listesine eklenmiştir.[17]

2006 Tayland darbesi sürecinde internet sansürünün çoğunluğu pornografik siteler üzerine uygulanmıştır. İlerleyen yıllarda şiddet içeren protestolar, bölgesel huzursuzluklar,[18] olağanüstü hâl kararnameleri,[19] yeni bir siber suçlar yasası[20] ve güncellenmiş İç Güvenlik Yasası'nın çıkarılması[21] gibi birçok olumsuz olay yaşanmıştır.

Tayland'da İnternet sansürü şu anda yalnızca bazı web sitelerine erişim içindir. Tayland'daki İnternet kullanıcıları sansürlenmeden e-posta, Anlık Mesajlaşma ve Twitter kullanan diğer kullanıcılarla etkileşimde bulunabilmektedirler.

Televizyon

BBC'nin Tayland Monarşisi hakkındaki haberi sırasında yayın akışı kesintiye uğramıştır.

Televizyon yayınları hükûmetin denetimi altındadır. Televizyon yayınlarında "göğüs dekolteli elbiseler, kan, bir erkeğin çıplak göğsü, insanlara doğrulan silahlar, alkol tüketimi ve hatta bir ayakkabının altı (Tayland'da topuk göstermek kaba bir hareket olarak kabul edilmektedir)" içeren sahnelerin bulanıklaştırılması olasıdır.[22][23] Diğer yayınlarda olduğu gibi televizyonlarda da kralı eleştirmek yasaklanmıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "Draft Constitution of the Kingdom of Thailand" (PDF). Rapor. 7 Şubat 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  2. ^ "Publish And Perish". TIME Asia. 11 Mart 2002. 6 Mayıs 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Thailand's lese majeste law claims another victim, opposition grows". 16 Ağustos 2011. 9 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Shortlist for EC candidates submitted on Aug 10". 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "PRESS FREEDOM INDEX". Reporters Without Borders. 2004. 7 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  6. ^ "PRESS FREEDOM INDEX". Reporters Without Borders. 2005. 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  7. ^ "Gagged by "Peace and Order"". Reporters Without Borders. 2018. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  8. ^ "Freedom of expression and the Media in Thailand" (PDF). 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  9. ^ "หนังสือนักศึกษา สมรภูมิแห่งการห้าม (และการต่อต้าน)" (Tayca). 23 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  10. ^ "Country Reports on Human Rights Practices". Rapor. Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor. 23 Şubat 2001. 16 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  11. ^ "Thai Police Ban Controversial Book On Royal Succession". Khaosod English. 13 Kasım 2014. 27 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  12. ^ "The two entangled conflicts that are tearing Thailand apart". The Independent. 8 Ekim 2014. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  13. ^ "Book depicts Thai monarch as pawn of country's elite". South China Morning Post. 4 Ekim 2014. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  14. ^ "Review of Kingdom in Crisis". New Mandala. 12 Kasım 2014. 4 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  15. ^ "Another book on Thailand banned". 1 Eylül 2006. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  16. ^ "Bowing To Junta's Pressure, Thai PBS Axes 'Reform' Broadcast". Khaosod English. 15 Kasım 2014. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  17. ^ "Internet Enemies" (PDF). 2011. 15 Mart 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  18. ^ "Thailand says southern unrest worsening". 7 Mart 2011. 22 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  19. ^ "Thai Cabinet agrees to lift emergency decree in Bangkok". CNN World. 21 Aralık 2010. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  20. ^ "Act on Computer Crime" (PDF). 16 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  21. ^ "Thailand lifts state of emergency, what now?". 22 Aralık 2010. 7 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020. 
  22. ^ "Thailand's Anime Censorship Sure Is Strict". 15 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  23. ^ "Thailand Censors Anime Into A Blur". 16 Ağustos 2013. 15 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tayland</span> Güneydoğu Asyada bir ülke

Tayland, resmî adıyla Tayland Krallığı, eski adıyla Siyam, Hindiçin yarımadasının orta kısmında bulunan Güneydoğu Asya ülkesi. Batıda Myanmar (1.800 km), doğuda Kamboçya (803 km), kuzeyde Laos (1.754 km) ve güneyde Malezya (506 km) ile sınırları bulunmaktadır. Güney kısmında Tayland Körfezi, batı kısmında ise Andaman Denizi yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bhumibol Adulyadej</span> Tayland kralı

Bhumibol Adulyadej, Asya ülkesi Tayland'da 1946 yılından öldüğü 2016 yılına kadar kral olarak tahtta bulunmuştur. 70 yıl 126 gün süren saltanatıyla, Kral XIV. Louis ve Kraliçe II. Elizabeth'ten sonra dünya tarihinde en uzun süre tahtta kalan üçüncü hükümdardır.

<span class="mw-page-title-main">Taksin Şinavatra</span> 23. Tayland başbakanı

Taksin Şinavatra, Çin asıllı Tayland eski başbakanı, politikacı ve iş adamıdır. Taksin Şinavatra 9 Şubat 2001'de başbakan olarak göreve gelmiş olup 19 Eylül 2006'da Askeri Darbe nedeniyle görevden alınarak yapılan askerî darbede devrildi. Partisi yasadışı ilan edildi ve siyasi faaliyetlerden men edildi. 5 yıl boyunca siyaset yapması yasaklandı. Thaksin o zamandan beri 2008'de Tayland'a yaptığı kısa süreli bir ziyareti dışında sürgünde yaşamaktadır. Gıyaben iktidarı kötüye kullanmaktan iki yıl hapse mahkûm edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İnternet sansürü</span> İnternette nelere erişilebileceğinin, nelerin yayınlanabileceğinin veya nelerin görüntülenebileceğinin kontrol edilmesi veya engellenmesi

İnternet sansürü, internetteki bilgilere erişmeye veya bilgi koymaya yönelik denetime verilen addır. İnternet sansür, sansürün en yeni türlerinden biridir. Devlet, hükûmet organları, İnternet sağlayıcı ve interneti kontrol etme imkânı olan şirket ve kurumların kullanıcıların İnternetteki faaliyetine kontrol veya yasaklar koyması demektir. İnternet sansürün giderilmesi şu anda İnternetin en büyük sorunlarından biridir. İnternetle ilgili olan birçok şirket internet sansürünün giderilmesi ve İnternet sansürden kaçınma yolları aramakla meşguldürler.

Sınır Tanımayan Gazeteciler, Paris kökenli, basın özgürlüğünü savunan uluslararası bir sivil toplum kuruluşudur. Robert Ménard, Rony Brauman ve gazeteci Jean-Claude Guillebaud tarafından 1985 yılında kuruldu. Jean-François Julliard 2008 yılına kadar genel sekreter olarak görev yaptı. İngiliz muhabirler organizasyondan bahsederken sıklıkla Fransızca ismini veya baş harflerini (RSF) kullanırlar. BM, UNESCO, Avrupa Konseyi ve Uluslararası Frankofoni Örgütü'nde danışman statüsündedirler. 10 farklı ülkede büroları ve 130 farklı ülkede muhabir ağları bulunmaktadır. Aldıkları fonlardan ve arka plan desteklerinden sonraki en önemli dayanakları, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin 19. maddesi olan "Her ferdin fikir ve fikirlerini açıklamak özgürlüğüne hakkı vardır. Bu hak fikirlerinden ötürü rahatsız edilmemek, memleket sınırları söz konusu olmaksızın bilgi ve fikirleri her araç ile aramak, elde etmek veya yaymak hakkını içerir." cümlesidir.

<span class="mw-page-title-main">Basın Özgürlüğü Endeksi</span> Sınır Tanımayan Gazeteciler tarafından hazırlanan bir endeks

Basın Özgürlüğü Endeksi, 180 ülkede basın özgürlüğünün durumunu değerlendirmek için Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) tarafından yıllık olarak hazırlanıp yayınlanan bir endekstir.

<span class="mw-page-title-main">Prayut Çan-oça</span> 29. Tayland başbakanı

General Prayut Çan-oça, Taylandlı bir subay ve siyasetçi. 2010-2014 yılları arası Tayland Kraliyet Ordusu komutanıydı. 22 Mayıs 2014 günü Tayland hükûmetine karşı bir darbe düzenledi. O zamandan beri, Barış için Ulusal Konseyi başkanı olarak devlet gücünü yürüttü. Prayut, 2010 yılında ordu komutanı olarak atanması sırasında, eski başbakan Thaksin Shinawatra gibi güçlü kralcılarla rakip olarak karakterize edildi.

<span class="mw-page-title-main">2014 Tayland askerî darbesi</span>

2014 Tayland askerî darbesi, 22 Mayıs 2014 tarihinde Tayland Kraliyet Silahlı Kuvvetleri'nin altı aylık hükûmet bunalımı sonrasında Tayland Hükûmetine karşı gerçekleştirilmiştir. Darbeden sonra, Barış ve Düzen Ulusal Konseyi (BDUK) kurulmuş ve ülkeyi yönetmek için bir cunta yönetimi kurulmuştur.

Her türlü kitap, dergi, gazete, yazılı ve görsel medya ve internet erişimi Suudi Arabistan'da sansüre tabidir.

İran'da sansür tanımlamasıyla; İran devletince belirlenmiş belirli konuların ve bazı bilgilerin, yayım ve dağıtımının kısıtlanarak veya tamamen yasaklanarak, bu bilgilere ulaşılmasının, geleneksel medya, internet ve sosyal medya üzerinden ulaşılmasının engellenmesi anlatılır. Sansür, pornografiden, belirli dinî konulara kadar değişik alanlarda uygulanır.

<span class="mw-page-title-main">Vajiralongkorn</span> Tayland Kralı

Maha Vajiralongkorn, Önceki Kral Bhumibol Adulyadej ve Kraliçe Sirikit Noah'ın en büyük oğlu ve şimdiki Tayland kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kore'de sansür</span>

Kuzey Kore'de sansür Dünya ülkeleri arasında, iletişim üzerinde en aşırı sıkı kontrol altına almış hükûmeti ile yapılan sansürdür. Ülke, rutin olarak Sınır Tanımayan Gazeteciler tarafından her yıl yayınlanan Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi sıralamasında alt sırada yer almaktadır. 2007 yılından itibaren 2016 yılına kadar Kuzey Kore, yaklaşık 180 ülke içerisinde, Eritre'nin arkasında, sondan ikinci sırada ve 2002 yılından 2006 yılına kadar dünyanın en kötüsü olarak listede yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan'da sansür</span>

Ermenistan'da sansür, farklı zamanlarda çeşitli yasalarla yürürlükte olmakla beraber uzun bir tarihe sahiptir.

Çoğu Azerbaycanlı, çeşitli bilgiyi zorunlu olarak hükûmet yanlısı ve hükûmet kontrolü altındaki televizyondan yayınlarından alıyor. Bir STK olan "Gazeteciler Özgürlüğü ve Güvenliği Enstitüsü (IRFS)" 2012 raporuna göre Azerbaycan vatandaşları Azerbaycan'daki insan hakları konuları ile ilgili nesnel ve güvenilir haberlere erişememekte ve halk kamu yararına olan konularda yetersiz bilgilendirilmektedirler. Yetkili güçler, ülke içindeki medya özgürlüğünü kısıtlamak için bir dizi kısıtlama getirmektedirler. Muhalefet, bağımsız medya kuruluşları ve gazetecilerin matbaalara ve dağıtım araçlarına erişimleri sınırlıdır. Bu kişiler uydurma suçlamalardan dolayı hapis cezası dahil olmak üzere hükûmetin susturma taktiklerine maruz kalabilmektedirler.

Ülkelere göre sansür; internet sansürü, basın özgürlüğü, ifade özgürlüğü ve insan hakları gibi alt başlıklara ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Honduras'ta sansür</span>

Honduras'ta sansür, ülkeye ilk kez 1830 yılında ülkeye eğitim, basın özgürlüğü, din özgürlüğü gibi konularda liberal reformlar sağlayan Orta Amerika Federal Cumhuriyeti başkanı Francisco Morazán ile girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tayland'da turizm</span>

Turizm, Tayland’a ekonomik bir katkı sağlar. 12 trilyon baht GSYİH'ya doğrudan katkıda bulunan turizm geliri tahminleri bir trilyon baht (2013) 2.53 trilyon baht (2016) arasında değişiyor. Dolaylı seyahat ve turizm gelirleri dahil edildiğinde, 2014 toplamının Tayland'ın GSYİH'sinin % 19,3'üne eşdeğer olduğu tahmin edilmektedir. Turizmin GSYİH'ye fiili katkısı bu yüzdelerin altındadır çünkü GSYİH gelirle değil katma değerle ölçülür. Tayland'ın turizm endüstrisinin katma değeri bilinmemektedir. Ulusal Ekonomik ve Sosyal Kalkınma Konseyi Ofisi'nin 2019 genel sekreterine göre, hükümet, turizm sektörünün 2019'daki % 20'den 2030'a kadar GSYİH'nın % 30'unu oluşturacağını öngörüyor.

İsrail'de sansür yasaları, 1945'ten itibaren İsrail'den veya İsrail üzerinden yerel medya, yabancı gazeteler ve tel servisi aktarımları için geçerli olan yayınlarına uygulanan İngiliz düzenlemelerine dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tayland ekonomisi</span>

Tayland ekonomisi, 2019 yılında ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) yaklaşık %60'ını oluşturan ihracata bağlıdır. Tayland, Dünya Bankası'na göre 2018 yılı itibarı ile 16.316 trilyon baht GSYİH ile Asya'nın 8. en büyük ekonomisi olan yeni sanayileşmiş bir ülkedir. 2018 yılı itibarıyla, Tayland'ın %1,06 ortalama enflasyonu ve ülkenin GSYİH'sının %7,5'i kadar bir cari fazlası bulunmaktadır. Para birimi Tayland bahtı, 2017'de en sık kullanılan 10. para birimi olarak yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Pheu Thai Partisi</span>

Pheu Thai Partisi (PTP) (Tayca: พรรคเพื่อไทย, romanize: Phak Phuea Thai; "Taylar için Parti"), Tayland'da bir siyasi partidir. Parti, 20 Eylül 2007 tarihinde Taksin Şinavatra tarafından kurulmuş olup yine Taksin Şinavatra tarafından kurulan Thai Rak Thai ve Halkın Gücü partilerinin devamıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.