İçeriğe atla

Tayet

Tayt (ayrıca Tait, Tayet ve Taytet) bir Mısır tanrıçasıydı.

Tekstil tanrıçası

Tayt, eski Mısır'ın dokuma, tekstil ve daha az ölçüde mumyalama tanrıçasıydı. Rolü Hedjhotep'e benziyordu . Taytet ismi, giysi anlamına gelen bir kelimeden gelmektedir.[1] Keten, eski Mısır'da kullanılan en yaygın tekstil olduğundan, Tayt, tanrılara ve üst düzey yetkililere genellikle keten başlıklar örer veya verirdi. Tanrı heykellerini yüksek kaliteli keten beziyle giydirildi ve keten, kalitesi ve özellikleri nedeniyle ilahi kabul edildi. Keten, keten bitkisinin sapından elde edilir: bitki ne kadar gençse, keten ürününün kalitesi o kadar yüksek olur. Ketenin koruyucu nitelikleri nedeniyle Tayt, koruyucu bir anne figürü rolü oynamaya başladı.

Cenaze tanrıçası

Tayt, mumyalama bandajları uygulamasıyla bir cenaze tanrıçası olarak da ilişkilendirildi. Tayt, “barış içinde uyanan” bir tanrıça olarak bilinir ve tanrıların gözdesi için tekstil ürünleriyle ilişkilendirilir.[2] Bir cenaze tanrıçası olarak, Ra'nın yeraltı dünyasındaki yolculuğunu ve lanetlilerle olan ilişkilerini anlatan Mağaralar Kitabının Beşinci Bölümünde tasvir edilmiştir. Alt kayıtta Ra ve Osiris'i selamlarken gösterilir.[3] Beşinci ve Altıncı Hanedanların Piramit Metinlerinde Tayt, ölü bir kralın üzerine bandaj saran anne figürü olarak tanımlanır. Mumya bandajları "Tait ülkesinden" geldi.[4]

Tait Tanrıçası

Tayt, Piramit Metinlerinden birinde bahsedildiği üzere Tait kasabasının vesayet tanrıçasıydı.[5]

Ayrıca bakınız

  • Neith, dokumayla ilişkili başka bir tanrıça

Kaynakça

  1. ^ Encyclopedia of Religion and Ethics: Mundas-Phrygians. Andover-Harvard Theological Library. s. 791. 
  2. ^ The coffin of Heqata : (Cairo JdE 36418); a case study of Egyptian funerary culture of the Early Middle Kingdom. Leuven: Peeters [u.a.] 1996. s. 400. ISBN 90-6831-769-5. 
  3. ^ "The Book of Caverns". www.touregypt.net (Rusça). 13 Aralık 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2020. 
  4. ^ Ancient Egyptian materials and technology. 1. publ., repr. Cambridge: Cambridge Univ. Press. 2000. s. 295. ISBN 0-521-45257-0. 
  5. ^ "The goddess of weaving Tait". www.reshafim.org.il. 3 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Mısır tanrıları Mısır mitolojisinde adı geçen tanrılardır.

<span class="mw-page-title-main">İsis</span>

İsis, Osiris'in, Seth ve Nephthys'in kardeşidir, Nut ve Geb'in kızları ve çocuk Horus'un annesidir. Bazı kaynaklara göre Anubis de İsis ile Osiris'in oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Firavun</span> Antik Mısırda hükümdarlara verilen isim

Firavun Antik Mısır'da hükümdarlara verilen isim. "Büyük Ev, Saray" anlamını taşıyan kelime daha sonraları hükümdardan bahsetmek şeklini almıştır. Firavunlar aynı zamanda tanrı Horus'un yeryüzündeki simgesi ve beşinci hanedandan sonra da güneş tanrısı Ra'nın oğlu olarak da kabul ediliyordu.

Mısır tarihinin Beşinci Hanedanı içinde yer alan bilinen yöneticiler.

<span class="mw-page-title-main">Bast</span>

Bast Antik Mısır dilinde 𓎰𓏏𓏏 şeklinde yazılır ve bu dilin modern devamı kabul edilen Kıptice dilinde Ⲟⲩⲃⲁⲥⲧⲉ şeklinde yazılır. Bastet ya da Bast, Mısır mitolojisindeki tanrıçalardan biridir. Kültünün merkezi bir delta şehri olan ve tarihçi Herodot'un vakayinâmelerinde yer bularak tanınan Per-Bast olan ana kedi tanrıça, Bast, antik tanrıçalardandı ve en azından İkinci Hanedan'dan beri tapınılmaktaydı. Kült merkezi Par-Bast'ta yapılan kazılarda mumyalanmış kutsal kedilerden oluşan bir mezarlık da bulunmuştur. Başlarda Aşağı Mısır'ın koruyucu tanrıçası konumundaydı ve vahşi bir aslan olarak betimlenirdi. Nitekim ismi de (dişi) "yiyici, (yiyerek) yok edici" anlamına gelmektedir. Ev kedileriyle özdeşleştirilmesi ve bu şekilde betimlenmesi MÖ 1456 yılında başlamıştır. Koruyucu tanrıça olarak firavunun savunucusu ve koruyucusu olarak görülürdü. Ra'nın kızı sayılan Bast ayrıca 'Ra'nın Gözü' olan tanrılardandı.

<span class="mw-page-title-main">Antik Mısır tanrıları</span> Antik Mısır dinindeki ilahlar

Antik Mısır tanrıları, Antik Mısır'da kendilerine tapınılan tanrı ve tanrıçalardır. Bu tanrılar çevresinde oluşan inançlar ve ritüeller tarihöncesi dönemde ortaya çıkmış ve Antik Mısır dininin özü hâline gelmiştir. Tanrı ve tanrıçalar doğa olaylarının ve fenomenlerinin simgesi olarak görülüyordu ve Mısırlılar doğa olaylarının ma'at'a yani ilahî düzene göre devam edebilmesi için ritüeller ve sunularla tanrı ve tanrıçaları yatıştırıyorlardı. Mısır devletinin MÖ 3100 yılı civarında kurulmasından sonra bu görevleri uygulama yetkisi, kendini tanrıların temsilcisi ilan eden ve ritüellerin yapıldığı tapınakları idare eden firavun tarafından kontrol edilmeye başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Antik Mısır dini</span>

Antik Mısır dini, Antik Mısır toplumunun ayrılmaz bir parçası olan ve çok tanrılı ve ritüelleri karmaşık bir inanç sistemi vardı. Mevcut olduğuna inanılan ve kuvvetler ve doğa unsurları, kontrolünde olan birçok tanrılar ile Mısırlıların etkileşimi üzerinde yoğunlaşmıştır. Mısırlı din uygulamalarını tanrılar sağlamakta ve halk ise onların beğenisi kazanmak için bir çabaları vardı. Mısır'ı tarihteki kral ile aynı statüsü ile aynı olan ve aynı zamanda tanrı olan Firavunlar yönetirdi. Firavunlar bir insan olmasına rağmen, Firavunların tanrıların soyundan olduğuna inanılıyordu. Firavunlar insanlar ve tanrılar arasında arabulucu olarak görev aldılar, evrendeki düzeni korumak ve tanrıların tekliflerini yerine getirmek zorundaydılar. Mısırlılar tanrılar için muazzam tapınaklar yapmışlardır.

Kebechet Mısır mitolojisinde bir tanrıça. Adı soğutma suyu anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Piramit metinleri</span>

Piramit metinleri, Eski Krallık dönemi 5., 6. ve 8. hanedana ait firavunların inşa ettirdiği piramitlerin iç duvarlarına yazılmış dini içeriğe sahip özlü sözlerdir. Bu piramitler 5. hanedana ait firavun Unas Piramidi, 6. Hanedana ait firavun II. Teti, I. Pepi, Merenre ve II. Pepi ile kraliçeler II. Anchenespepi, Behenu, Neith, Wedjebten ve II. Iput piramitleri ve son olarak 8. hanedana ait Qakare Ibi piramididir. Eski Mısır diline ait günümüze dek ulaşabilmiş en büyük metin grubu olan piramit metinleri daha sonra Orta Krallık döneminde tabutların iç taraflarında yeniden ortaya çıkmaktadırlar. Ancak daha yeni olarak ve piramitlerden ziyade tabutlarda ortaya çıkan bu metinler tabut metinleri olarak adlandırılırlar. Gerek piramit metinlerinde gerekse tabut metinlerinde karşılaşılan çoğu özlü sözün eski Mısır'ın geç dönemlerine kadar kullanıldığı kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Atum</span> Mısır tanrısı

Atum veya Atum-Ra, Mısır mitolojisinde diğer her şeyin kendisinden türediği ilksel Tanrı'dır.

Kherty, eski bir Mısır tanrısıdır. Arkeolojik olarak varlığı onaylanmış olmasına rağmen 2. Hanedan dönemine kadar, ne yaptığı ve özgün mitolojik rolü belirsizdir. Kherty'nin rolünün en eski mitolojik tanımları, Piramit Metinlerinde 6. Hanedanlığa kadar görünmüyor.

Mehet-Weret veya Mehturt Eski Mısır dininde gökyüzünün eski bir Mısır tanrısıdır. Adı "Büyük Sel" anlamına geliyor.

<span class="mw-page-title-main">Nehebkau</span>

Nehebkau, eski Mısır mitolojisindeki ilkel yılan tanrısıdır. Başlangıçta kötü bir ruh olarak görülmesine rağmen, daha sonra ölümden sonraki yaşamla ilişkili bir cenaze tanrısı olarak işlev görür.

<span class="mw-page-title-main">Neith</span> Antik Mısır tanrıçası

Neith, ilk ve birincil yaratıcı olduğu söylenen erken bir eski Mısır tanrısıydı. Evrenin ve içerdiği her şeyin yaratıcısı olduğu söyleniyordu ve nasıl işlediğini o yönetiyor. Bilgeliğin, dokumanın, kozmosun, annelerin, nehirlerin, suyun, doğumun, avlanmanın, savaşın ve kaderin tanrıçasıydı. Savaşçı bir tanrıçaydı.

Weneg eski Mısır'da Gökyüzü ve ölüm tanrısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Seker</span> Mısır tanrısı

Seker Mısır mitolojisinde şahin benzeri bir tanrıdır. Sefkhet-Abwy ismi de kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Hesat</span>

Hesat, inek benzeri yapıda eski bir Mısır tanrıçasıdır. İnsanlığa süt sağladığı ve özellikle firavunu ve birkaç eski Mısır boğa tanrısını emzirdiği söylenirdi. Piramit metinlerinde Anubis'in ve ölen kralın annesi olduğu da söylenir. Özellikle Heliopolis'te ibadet edilen yaşayan boğa tanrısı Mnevis ile bağlantılıydı ve Mnevis boğalarının anneleri Hesat'a adanmış bir mezarlığa gömüldü. Ptolemaik zamanlarda tanrıça İsis ile yakından bağlantılıydı.

<span class="mw-page-title-main">Mut (tanrıça)</span>

Maut ve Mout olarak da bilinen Mut, Eski Mısır'da tapılan bir ana tanrıçaydı. Adı, eski Mısır dilinde kelimenin tam anlamıyla anne anlamına geliyor. Mut'un binlerce yıllık eski Mısır kültürü boyunca değişen ve gelişen birçok farklı yönü ve niteliği vardı.

<span class="mw-page-title-main">Shezmu</span>

Shesmu, çelişkili bir karaktere sahip eski bir Mısır tanrısıdır. Eski Krallık döneminin başlarından beri ona tapınılıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Mehit</span>

Mehit veya Mehyt eski bir Mısır tanrıçasıydı. Erken Hanedanlık döneminde, sırtından çıkan üç direk ile yatan bir dişi aslan olarak tasvir edildi. O dönemde, birçok erken hanedan mühürlerinde ve fildişi eserlerinde, genellikle bir Yukarı Mısır tapınağının temsiliyle birlikte görülürdü. Ana ibadet yerleri Hierakonpolis ve Thinis'ti.