İçeriğe atla

Tataristan Cumhuriyeti Ulusal Marşı

Татарстан Республикасы Дәүләт гимны
Türkçe: Tataristan Cumhuriyeti Ulusal Marşı

 Tataristan
Ulusal Marşı

GüfteRamazan Baytimerov, 2013
BesteRüstem Yakhin, 1993
Ses örneği
noicon

Tataristan Cumhuriyeti Devlet Marşı, Tataristan Cumhuriyeti Devlet Arması ve Tataristan Cumhuriyeti Devlet Bayrağı ile birlikte cumhuriyetin resmî sembollerinden biridir. Marş, 14 Temmuz 1993’te Cumhuriyet Yüksek Kurulu kararıyla onaylanmıştır ve bu marşın yalnızca bestesi kabul edilerek o dönem güftesi onaylanmamıştır. Ünlü Tatar bestekâr Röstem Yahin’e ait olan bu beste, aslında şair Ramazan Baytimerov’un 1970’li yıllarda yazdığı “Tugan Yagım” adlı şiirinin şarkı olarak terennümü için bestelenmiştir. Bağımsızlık ilanının ardından düzenlenen devlet sembollerine ait yarışmalar arasında marş için yapılan ilk yarışmada bu marşın sözsüz olarak yalnızca bestesinin kabul edilmesi özellikle şart koşulmuştur.[1]

Yaklaşık yirmi yıllık bir zaman diliminin sonunda, devlet marşının sözlerine ne zaman kavuşacağı sorusu yeniden gündeme gelir. Bu vesileyle 2012 yılında, Tataristan devlet marşının bestesiyle uyumlu olacak en iyi metni seçmek için bir yarışma yapılacağı duyurulur. Bunun üzerine Baytimerov’un kızı Gölşat Kuşilkova, babasının şiirinin yeniden kabul edilmesi için bir mücadeleye girişir. Ramazan Baytimerov’un kızı, bu süreçte yarışmaya başvuran diğer isimleri ikna ederek marş için gönderdikleri metinlerini geri çekmelerini sağlar ve babasının şiirinin ciddi bir revizyonun ardından tekrar kabul ettirir.[1]

Hem Rusça hem de Tatarca, Tataristan’ın resmî dilleri olduğundan, marşın sözleri her iki dilde yazılmıştır.

Orijinal MetinTürkiye Türkçesi Çevirisi
(Tatar Türkçesi)(Tatar Türkçesi)
Mäňge yäşä, gaziz Vatanıbız,

Halkım teliy izge teläklär!

Gomerlekkä yakın tugan bulıp

Yäşi bezdä törle millätlär.

Küp gasırlar kiçkän çal tarihlı

Danlı ilem, üzen ber dastan!

Sindä genä bezneň yazmışıbız,

Respublikam minem, Tatarstan!

Ebediyen yaşa, aziz Vatanımız,

Halkım diliyor kutsal dilekler!

Ömürlük yakın dostlar olarak

Yaşıyor bizde türlü milletler.

Çok asırlar geçirmiş köklü tarihli

Şanlı ülkem, sen bir destan!

Sende ancak bizim kaderimiz,

Cumhuriyetim benim, Tataristan!

(Rusça)(Rusça)
Tsveti, svyasçennaya zemlya moya,

Da budet mirnım tvoy nebosvod!

Yedinıy dom u nas odna sem’ya,

Jivyot v soglasii naş narod.

Bogatıy mudrost’yu sedıh vekov,

Nadejdoy, veroyu tı nam stal,

İ pust’ hranit tebya moya lyubov’,

Moya Respublika, moy Tatarstan!

Filizlen, aziz toprağım (vatanım) benim,

Gökyüzün barışla dolsun!

Yegâne evimizde, bir aile olarak,

Uyum içinde yaşıyor bizim halkımız.

Eski çağların bilgeliğiyle zengin,

Umudu, inancısın sen bize,

Sevgim seni korusun,

Cumhuriyetim, Tataristan’ım benim!

Türkçeye Çeviren: Fatih Ekici[1]

Fakat ünlü Tatar şair Abdullah Tukay'ın "Tugan Tel (Anadil)" isimli şiiri tatar millî marşı olarak görülmektedir.

Tataristan'ın resmî internet sitesi olan adresinde hâlâ millî marşın yalnızca müzikten ibaret olduğu belirtilmektedir.[2]

Not

  1. ^ a b c Ekici, Fatih (1 Ocak 2021). "Tataristan Cumhuriyeti Devlet Marşı Üzerine Bir İnceleme - A Study on the State Anthem of the Republic of Tatarstan". Uluslararası İstiklâl Marşı'nın Kabulünün 100. Yılı ve Türk Dünyası Edebiyatlarında Hürriyet Fikri Sempozyumu. 18 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2024. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ekim 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İstiklâl Marşı</span> Türkiye ve Kuzey Kıbrısın ulusal marşı

İstiklâl Marşı, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin millî marşı.

<span class="mw-page-title-main">Tatarca</span> Tatarlar tarafından konuşulan Türk dili

Tatarca veya İdil Tatarcası, Türk dillerinin Kıpçak grubuna bağlı bir dildir. Aynı aileden bir lehçe olan Kırım Tatarcasından ayırmak için “Kazan Tatarcası” olarak da adlandırılır. Çoğunluğu, Rusya Federasyonu içindeki Tataristan'da yaşayan Tatarlar tarafından konuşulur. Tataristan Cumhuriyeti'nin Rusça ile birlikte iki resmî dilinden biridir.

Ant Etkenmen, Kırım Halk Cumhuriyeti'nin ve Kırım Tatarlarının ulusal marşıdır.

Onuncu Yıl Marşı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 10. yılı kutlamaları için 1933 yılında yazılmış bir marştır.

<span class="mw-page-title-main">Tataristan</span> Doğu Avrupa ve Kuzey Asyada yer alan federe yapı

Tataristan Cumhuriyeti, Rusya'ya bağlı ve Volga Federal Bölgesi'nin coğrafi sınırları içinde bulunan federal yapıdır. Rusya Federasyonu 2010 yılı nüfus sayımına göre 3.786.488 nüfusu ve 67.836 km2 alanı olan petrol ve maden zengini devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Mer Hayrenik</span> Ermenistanın ulusal marşı

"Mer Hayrenik", Ermenistan'ın milli marşıdır. Müziğin bestesini Barsegh Kanachyan, sözlerini Mikayel Nalbandian yazdı. İlk başta 1918'de kısa bir süre hayatta kalan Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nin marşı olarak kabul edildi. Daha sonra ülke işgal edildikten ve Sovyetler Birliği'ne dahil edildikten sonra yasaklandı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ve 1991'de Ermenistan'ın egemenliğin yeniden sağlanmasının ardından marş, biraz değiştirilmiş sözler ile Ermenistan'ın milli marşı olarak yeniden kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Himnusz</span> Macaristanın millî marşı

Macaristan Milli Marşı, Ferenc Kölcsey adlı yazarın eseridir. Eser Macar halkının fırtınalı yüzyıllarından alıntılar oluşturmaktadır. Aynı zamanda Macaristan anayasasınca da kabul görmüştür. “Himnusz” şairin 1823'te szatmarcseke adlı yerleşim biriminin yalnızlığında bir şafak vakti yazdığı en etkili şiiridir. Şiir, romantizmin ayırt edici özelliklerini taşır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Federasyonu Devlet Marşı</span>

Rusya Federasyonu Devlet Marşı, Rusya'nın resmî devlet marşı. Bestesinde, Aleksandr Aleksandrov'a ait Jit stalo luçşe ve Bolşevik Parti Marşı'ndan uyarlanan Sovyetler Birliği Marşı'nın müziği, güftede ise Sovyet marşının söz yazarı Sergey Mihalkov'un yeniden yazdığı sözler kullanılmıştır. Sovyetler Birliği Marşı, 1944 yılından itibaren "Enternasyonal" marşının yerine resmî marş olarak kullanılmaya başlandı. Marş, 1956-1977 yılları arasında destalinizasyon politikaları nedeniyle sözsüz, sadece enstrümantal çalındı. 1977 yılında eski Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin'e atıf yapan sözler çıkartıldı, yine Mihalkov tarafından yazılan komünizmin ve II. Dünya Savaşı'nın zaferlerine vurgu yapan sözlerle değiştirilerek kullanılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Ali Rıfat Çağatay</span> Türk müzisyen

Ali Rıfat Çağatay, Türk udî, çellist, kemençezen ve bestekâr. İstiklâl Marşı'nın ilk bestecisidir.

<span class="mw-page-title-main">Das Lied der Deutschen</span> Almanyanın ulusal marşı

Das Lied der Deutschen, Almanya'nın ulusal marşıdır. Ünlü Alman şair August Heinrich Hoffmann von Fallersleben'in 1841'de besteci Franz Joseph Haydn'in bir melodisinden ilham alarak Helgoland adasında dizdiği şiir, cumhuriyetçi ve liberal geleneği desteklemek amacıyla, şarkı Weimar Cumhuriyeti döneminde, 1922 yılında Almanya'nın millî marşı için seçildi. Nazi Almanyası döneminde (1933-1945) şiirin sadece ilk kıtası okunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hatikvah</span> İsrail milli marşı

Hatikvah, İsrail Devleti'nin ulusal marşıdır. 19. yüzyıl Yahudi şiirinin bir parçası olan Romantik kompozisyonun teması, Yahudi halkının özgür ve egemen bir ulus devlet olarak İsrail Topraklarına geri dönme yönündeki 2.000 yıllık arzusunu yansıtıyor. Parçanın sözleri Avusturya Galiçya'nın Złoczów kentinde yaşayan Yahudi şair Naftali Herz Imber'in bir eserinden uyarlanmıştır. Imber, şiirin ilk versiyonunu 1877'de Romanya'nın Yaş kentinde bir Yahudi bilim adamının evinde ağırlandığında yazdı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Devlet Marşı</span> Ulusal marş

Sovyetler Birliği Marşı, 15 Mart 1944'te Enternasyonal marşı yerine kabul edilmiştir. Sözler Sergey Mihalkov ve El-Registan (Эль-Региста́н) takma adıyla bilinen Gabriel Arkadiyeviç Ureklyan tarafından yazılmış, müzik Aleksandr Aleksandrov (1883-1946) tarafından bestelenmiştir. Sovyet askerlerinin, Enternasyonal'in uluslararası hareketi öven sözleri yerine Sovyetler Birliği'ne adanmış başka bir marş isteği üzerine ortaya çıktığı sanılır. Marşın aslı Bolşevik Partisi Marşı'na dayanır.

<span class="mw-page-title-main">Brezilya Ulusal Marşı</span> Ulusal Marş

Brezilya Ulusal Marşı, Francisco Manuel da Silva tarafından 1822 yılında en az iki farklı türde sözle bestelenmiş ve devlet başkanı Epitácio Pessoa'nın imzaladığı 1922 tarihli bir kararnameyle son halini almıştır. Marşın sözleri Joaquim Osório Duque Estrada'ya ait olup 1909 yılında yazılmıştır.

Millî marş ya da ulusal marş; bir ülkenin bağımsızlığının ve gücünün simgesi olan, yurtseverlik duygusunun ifadesi olarak hükûmet tarafından onaylanmış ya da halk arasında benimsenmiş, genellikle bestelenmiş haliyle çeşitli etkinliklerde seslendirilen sözlü müzik parçası.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı</span>

Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı veya şarkı sözlerinin ilk kısmının kullanıldığı resmî olmayan adıyla Mı, Byelarusı, Belarus'un devlet marşıdır. Ülkenin devlet sembolleri arasında yer alır. Marş ilk olarak 1940'lı yıllarda yazıldı ve 1955'te Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde kullanılmak üzere kabul edildi. Marşın müziği Nestser Sakalouski tarafından bestelendi, sözleri Mihas Klimkoviç tarafından yazıldı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonraki dönemde 1995'ten 2002'ye kadar marşı resmi törenlerde sözsüz olarak Sakalouski tarafından bestelenen müzikle birlikte kullanılmaya devam etti. Klimkoviç ve Uladzimir Karızna tarafından yazılan yeni şarkı sözleri, 2 Temmuz 2002'de yayınlanan devlet başkanlığı kararnamesiyle kabul edilirken, Belarus ile olan tarihi bağlantılarından dolayı bestede değişikliğe gidilmedi. Bu açıdan Belarus, Rusya, Özbekistan ve Tacikistan ile birlikte Sovyet marşlarının müziğini kullanımdan kaldırılmadan devam eden eski Sovyet ülkelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Patriotiçeskaya pesnya</span>

Patriotiçeskaya pesnya (Glinka) Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin (RSFSC) ve Rusya Federasyonu'nun 1990 ve 2000 yılları arasındaki milli marşıdır. Aslen RSFSC'nin 1990–1991 yılları arasında milli marşı olan beste, 1991'de Rusya Federasyonu'nun anayasal olarak kurulmasıyla onun da milli marşı olmuştur.

"Surudi milli", Tacikistan'ın ulusal marşıdır. Resmî olarak 7 Eylül 1994'te kabul edilmiştir.

Yakutistan Millî Marşı, Rusya'nın federal bir bölgesi olan Saha Cumhuriyeti'nin bölgesel marşıdır. Millî marş, Saha Cumhuriyeti'nin bayrağı ve arması ile birlikte Saha Cumhuriyeti'nin resmi simgelerinden biridir. Başlangıçta Saha (Yakut) dilinde Savva Tarasov ve Mihail Timofeyev tarafından yazılmıştır. Vladimir Fedorov, marşı Rusçaya çevirmiştir. Müziği Kirill Gerasimov tarafından bestelenmiştir. Marş resmi olarak 15 Temmuz 2004'te kabul edilmiştir.

Türkiye'nin ulusal sembolleri, Türkiye ve dünyadaki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarını temsil etmek için kullanılan sembollerdir.

<span class="mw-page-title-main">100. Yıl Marşı Yarışması</span>

100. Yıl Marşı Yarışması, Cumhuriyetin 100. yılı etkinlikleri kapsamında İstanbul'un Çekmeköy Belediyesi tarafından 2021'de düzenlenen ve iki yıla yayılan şiir ve beste yarışmasıdır.