İçeriğe atla

Tatar hanımeli

Tatar hanımeli
Biyolojik sınıflandırma
Cins: Lonicera
Tür: tatarica
Sinonimler
  • Caprifolium tataricum (L.) Kuntze
  • Chamaecerasus tatarica (L.) Medik.
  • Lonicera micrantha (Trautv.) Trautv. ex Regel
  • Xylosteon tartaricum (L.) Medik
  • Xylosteon tataricum (L.) Michx.

Lonicera tatarica, Tatar hanımeli olarak bilinen bir hanımeli türüdür.[1] Sibirya ve doğu Asya'nın diğer bölgelerine özgüdür (bu türün çoğunluğu Çin'de bulunur)[2] Lonicera tatarica'nın Himalayalar'da da yetiştiği bilinmektedir ancak Kuzey Amerika'da yaygın tanıtılan tür ve zehirli ot olarak daha iyi bilinir. Hanımeli, her iki yarım kürenin ılıman bölgelerine özgüdür. Kuzey Amerika'da bulunan birkaç egzotik çalı hanımelinden biri olan bu bitki,[3] 1752'de süs bitkisi olarak tanıtıldı.[4] Kıtanın batısında, Alaska ve Kaliforniya'ya kadar bilinir, burada kolayca bozulan doğal ortamlarda yetişir.

Tatar hanımeli ağacı, evcil kedilerin yaklaşık yarısında davranışsal tepki uyandırır. Kedi nanesi'ne tepki vermeyen kedilerin üçte biri Tatar hanımeline tepki verir.[5]

Tanım

Lonicera tatarica dik yükseklikte üç metre (9,8 ft) yaklaşabilen gür bir çalı’dır. 3 ila 6 santimetre (1,2 ila 2,4 in) uzunluğunda oval veya yuvarlak basit yapraklarla kaplıdır. Yapraklar ve gövde 1 ila 2 ½ inç uzunluğunda, ½ ila 1 inç genişliğindedir. Yumurta şeklindedirler ve ikisi de tüysüz ve dişsizdir. Dallar, içi boş kahverengi bir öz ile yeşilden kahverengiye kadar bir dizi renk olabilir.

Çiçek rengi koyu gülden açık pembeye kadar değişir ve beyaz da olabilir. Yaprakları genellikle ¾ ila 1 inç uzunluğunda, ince bir boru ve üst kısmı 4 lob içeren 2 dudak ve ortadaki ikisi dik ve tabanın yakınında kaynaşmıştır. Beyazdan pembeye ve kızıl çiçeklerin her biri yaklaşık 15 santimetre (5,9 in) uzunluğunda, ercikleri ve Dişi organ’ları çıkıntılıdır. Meyve, bir santimetre genişliğe kadar yemiş içeren parlak turuncu veya kırmızı bir tohumdur. Meyveler yaban hayatı için çekicidir.[6] Bitki çalılıklar oluşturur ve kuşlar ve diğer hayvanlar meyvelerini tükettiğinde kolayca yayılır. Çiçeklerin hanımeli andıran tatlı bir kokusu vardır. Tercih edilen ortam, nemli, tınlı topraklı kısmi güneştir. Ancak tam gölgede veya güneşte, kuru veya kumlu topraklarda da büyüyebilir.

Yetiştirmede, Lonicera tatarica, Lonicera 'nın diğer çalı türleri ile melezlenmiştir. Lonicera morrowii ile çaprazlanarak istilacı melez Lonicera × bella‘yı oluşturur..[7] Ayrıca Lonicera ruprechtiana ve Lonicera xylosteum ile melezleşebilir.[8]

Dağılım

Lonicera tatarica Avrasya kökenlidir. Bu nedenle, bu tür Kuzey Amerika'dayken istilacı bir tür gibi davranır. L. tatarica yerli yaşam alanlarını tehdit eder çünkü hızla büyür ve rakiplerini boğan kalın, aşılmaz örtüler oluşturur.[9]

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ BSBI List 2007 (xls). Botanical Society of Britain and Ireland. 2015-06-26 tarihinde kaynağından (xls) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2014. 
  2. ^ "honeysuckle | Description & Major Species". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 3 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2021. 
  3. ^ "US Forest Service Weed of the Week" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Nisan 2022. 
  4. ^ "Invasive.org". 9 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2022. 
  5. ^ "Responsiveness of cats (Felidae) to silver vine (Actinidia polygama), Tatarian honeysuckle (Lonicera tatarica), valerian (Valeriana officinalis) and catnip (Nepeta cataria)". 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2022. 
  6. ^ "Lonicera tatarica (Tatarian Honeysuckle)". North Carolina Extension Gardener Plant Toolbox. 3 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2021. 
  7. ^ Barnes, William J.; Cottam, Grant (1974). "Some Autecological Studies of the Lonicera × bella Complex". Ecology. 55 (1). ss. 40-50. doi:10.2307/1934616. JSTOR 1934616. 
  8. ^ Green, P.S. (1966). "Identification of the Species and Hybrids in the Lonicera tatarica Complex". Journal of the Arnold Arboretum. 47 (1). ss. 75-88. JSTOR 43781553. 
  9. ^ Drummond, Brie (2005). "The Selection of Native and Invasive Plants by Frugivorous Birds in Maine" (PDF). Northeastern Naturalist. 12 (1). ss. 33-44. doi:10.1656/1092-6194(2005)012[0033:TSONAI]2.0.CO;2. JSTOR 3858501 – JSTOR vasıtasıyla. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Baklagiller</span> Fabales takımından çoğunu otsu bitkilerin oluşturduğu çalı ve ağaç türlerini de içeren büyük bir familya

Baklagiller (Fabaceae), Fabales takımından çoğunu otsu bitkilerin oluşturduğu çalı ve ağaç türlerini de içeren büyük bir familya.

<span class="mw-page-title-main">Dere otu</span> bitki

Dere otu, maydanozgiller (Apiaceae) familyasından anavatanı Asya olan tek yıllık bir bitki türüdür. Bitkinin botanikteki adı ise Anethum Graveolens'tir ve bu cinsteki tek türdür. Anavatanı Avrupa'nın güneyi ve Asya'nın batısıdır. Türkiye'de de yabani olarak bulunduğu gibi, kültür bitkisi olarak bahçelerde de yetiştirilir. Dereotu, yaprakları ve tohumlarının yemeklere tat vermek için ot veya baharat olarak kullanıldığı Avrasya'da yaygın olarak yetiştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kapalı tohumlular</span> bitkiler aleminin çoğunluğunu kapsayan bir şube

Kapalı tohumlular, çiçekli bitkiler, anjiyospermler veya bilimsel ismiyle Angiospermae ya da Magnoliophyta; 64 takım, 416 familya ve bilinen yaklaşık 13,000 cins ve 300,000 tür ile kara bitkilerinin en çeşitli grubunu oluştururlar. Açık tohumlu bitkiler gibi kapalı tohumlu bitkiler de tohum üreten bitkilerdir. Çiçeklerinin, tohumlarındaki endospermlerinin ve tohumlarını içeren meyvelerinin özellikleri ile açık tohumlulardan ayrılırlar. Etimolojik olarak anjiyosperm, bir kılıf içinde tohum üreten bir bitki, başka bir deyişle meyve veren bir bitki anlamına gelir. Terim, Yunanca angeion ve sperma ("tohum") kelimelerinden gelir.

<span class="mw-page-title-main">Gümüşi akasya</span> Baklagiller familyasından bir bitki türü

Gümüşi akasya veya Mimoza Ağacı, baklagiller (Fabaceae) familyasından 15 m'ye kadar boylanan sarı çiçekli bir akasya türü.30 m yüksekliğe kadar büyüyebilir. Hızlı büyüyen yaprak dökmeyen bir ağaç veya çalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hünnap</span> Bitki türü

Hünnap, cehrigiller (Rhamnaceae) ailesinden bahar aylarında hoş kokulu sarı renkli çiçekler açan, dikenli bir ağaç türüdür.

<i>Lonicera</i>

Lonicera (Hanımeli), Caprifoliaceae familyasına ait, çalı ve/veya sarmaşık grubundan bir bitkidir. Yaklaşık 180 türü vardır, bunun 100 kadarı Çin'dedir. Avrupa ve Kuzey Amerika'da 20şer türü vardır. En çok bilinen türleri Lonicera periclymenum, Lonicera japonica ve Lonicera sempervirens dir.

<span class="mw-page-title-main">Tatar akçaağacı</span> bitki türü

Tatar akçaağacı, orta ve güneybatı Avrupa, güneydoğu Asya, Avusturya’dan Rusya’ya uzanan bölge ve Türkiye'nin güneyine ait bir ağaç türü. İsmini Rusya’nın güneyinde yaşayan Tatar Türklerinden almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Caprifoliaceae</span>

Hanımeligiller (Caprifoliaceae), Dipsacales takımına ait bir familyadır.

<span class="mw-page-title-main">Japon iğdesi</span>

Japon iğdesi, Güz zeytini veya Güz yemişi iğdegiller (Elaeagnaceae) familyasından iğde cinsinin bir türüdür. Güz zeytini adı ile de bilinir.Bu isim İngilizce ismi olan autumn-olive in çevirisidir. Doğu Asya'da Himalayalardan Japonya'nın doğusuna kadar olan geniş alana kadar yayılmıştır. Zira bitki azotu köklerine depolayıp, bağlar ve bu şekilde en verimsiz topraklarda bile yaşama kabiliyetine sahiptir. Doğal olarak bu özelliği ile verimsiz bir toprağı verimli hale getirebilir.

<span class="mw-page-title-main">Elaeagnus commutata</span>

Elaeagnus commutata, Elaeagnus ailesinin bir türüdür ve doğu kuzey Amerika,Güney Alaska,Kanada'nın İngiliz Kolombiyası eyaletinden ABD'nin Utah,Mettesota,Güney Dakota gibi eyaletkerinde kadar pek çok yerde yetişebilmektedir. Kumlu taşlık alanlar,orman alanlarının kenarları,kuru bölgelerden ıslak bölgelere kadar her toprakta tıpkı diğer iğde türleri gibi gelişebilir.

Kedi feromonları, kediler ve diğer kedigiller tarafından iletişim amacıyla kullanılan feromonlardır.

<span class="mw-page-title-main">Kedi otu</span> yaz aylarında hoş kokulu pembe veya beyaz çiçekler açan çok yıllık çiçekli bitki

Kedi otu yaz aylarında hoş kokulu pembe veya beyaz çiçekler açan çok yıllık çiçekli bir bitkidir. Kedi otu çiçeğinin ekstraktları 16. yüzyılda parfüm olarak kullanılmıştır.

<i>Solanum diphyllum</i>

Solanum diphyllum, Solanum cinsine bağlı bir bitki türüdür. Bu tür ilk olarak Carl Linnaeus tarafından 1753 tarihli Species Plantarum adlı kitabında tanımlanmışlardır.

<i>Ipomoea cairica</i>

Ipomoea cairica, palmat yaprakları ve büyük, gösterişli beyaz ila lavanta çiçekleri ile sarmaşık, otsu, çok yıllık bir bitkidir. Kahkahaçiçeğigiller familyasındandır.

<span class="mw-page-title-main">Asma</span> asmagillerden, dalları çardak üzerine yayılan üzüm vb. bitkiler.

Vitis, çiçekli bitki Vitaceae familyasındaki asma bitkilerinin kabul edilen 79 türünün bir cinsidir.

<i>Lonicera caucasica</i>

Lonicera caucasica, Caprifoliaceae (hanımeligiller) familyasından çok yıllık bir bitki türüdür. Süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Centaurea macrocephala</span>

Sarıbaş veya bilimsel adıyla Centaurea macrocephala, papatyagiller familyasından çok yıllık bir bitki türüdür.

<i>Viburnum davidii</i>

Viburnum davidii, Adoxaceae familyasıdan herdemyeşil bir çalı türü.

<i>Torilis japonica</i> bitki türü

Torilis japonica, Apiaceae familyasından orta ila uzun boylu, yıllık veya iki yıllık bir bitki türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kedi nanesi</span>

Nepeta cataria, bilinen adıyla kedi nanesi, Ballıbabagiller familyasının Nepeta cinsine ait bir bitki türüdür. Güney ve doğu Avrupa'ya, Orta Doğu'ya, Orta Asya'ya ve Çin'in belli kısımlarına has olmakta birlikte, kuzey Avrupa, Yeni Zelanda ve Kuzey Amerika'nın belli kısımlarında natüralize edilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.