İçeriğe atla

Tasmanya kaplanı

Tasmanya kaplanı
Yaşadığı dönem aralığı: 0,774-0,0001 myö
Orta Pleyistosen-Günümüz[1] 
PreЄ
J
Korunma durumu

Tükenmiş (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
Takım:Dasyuromorphia
Familya:Thylacinidae
Cins:Thylacinus
Tür: T. cynocephalus
İkili adlandırma
Thylacinus cynocephalus
Harris, 1808
Dağılımı

Tasmanya kaplanı ya da Tasmanya kurdu (Thylacinus cynocephalus), 20. yüzyılda soyu tükenen Avustralya'ya özgü büyük bir etçil keselidir.[1] Avustralya'nın Avrupalılar tarafından iskanından sonra soyu tükenen birçok türden sadece biri olmasına rağmen en büyüğü ve en ünlüsüdür.

Restorasyonu

Diğer kıtalardaki kurtlar ve kaplanlar (kaplan ve kurt plasentalı memelilerdir ve keseli thylacine ile akraba değillerdir) gibi thylacine de doruk yırtıcı idi ve hem boyutu hem de genel biçimi adını aldığı kuzey yarı-küreli yırtıcılara benzemekteydi.

Tasmanya kaplanının yaşayan en yakın akrabasının, Tasmanya canavarı veya numbat olduğu sanılıyor. Tasmanya kaplanı, her iki cinsinin de kese taşıdığı bilinen, iki keseli memeli türünden biriydi. (Diğeri, yüzen keseli.) Erkek tasmanya kaplanı, üreme organlarını kapatan ve koruyucu bir kılıf gibi davranan bir keseye sahipti.

Kaynakça

  1. ^ a b "Mindat.org". www.mindat.org. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Memeliler</span> kara omurgalıları sınıfı

Memeliler, hayvanlar aleminin insanların da dâhil olduğu, dişilerinde bulunan meme bezleri ve hem dişi hem erkek bireylerinde bulunan ter bezleri, kıl, işitmede kullanılan üç orta kulak kemiği ve beyinde yer alan neokorteks bölgesi ile ayrılan bir omurgalı sınıfıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hazar kaplanı</span> Soyu 1970 yılları civarında tükenmiş kaplan alt türü

Hazar kaplanı veya Turan kaplanı, kedigiller (Felidae) familyasından soyu 1970'li yıllarda tükenen kaplan alt türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kaplan</span> Asyaya özgü büyük kedi

Kaplan, kedigiller (Felidae) familyasından etçil bir memeli hayvan türü ve büyük kediler ailesinin dört üyesinden biridir. Panthera cinsinin en büyük kedisidir. Turuncu-kahverengi renge sahip kürkünün üzerindeki, koyu dikey çizgileri ile kolayca tanınabilir. Genellikle geyik ve yaban domuzu gibi toynaklıları avlayan bir süper avcıdır. Bölgeseldir ve genellikle yalnız ama sosyal bir avcıdır, yavruların yetiştirilmesi ve avlanmayı öğrenebilmesi için geniş bitişik yaşam alanlarına ihtiyaç duyarlar. Kaplan yavruları, bağımsız bir birey olmadan ve kendi yaşam alanlarını kurmak için ayrılmadan önce, anneleriyle yaklaşık iki yıl kalırlar.

<span class="mw-page-title-main">Tazmanya</span> Avustralyanın güneydoğusunda bulunan bir ada ve eyalet

Tasmanya ya da Tazmanya, Avustralya'nın güneydoğusunda bulunan bir ada. Avustralya'nın bir eyaleti olup, başkenti Hobart, en büyük ikinci şehri ise Launceston'dur.

<span class="mw-page-title-main">Tasmanya canavarı</span> Keseli Yırtıcı hayvan

Tasmanya canavarı veya Tasmanya şeytanı, bir yırtıcı keseli familyası olan keseli sansargiller'den (Dasyuridae) bir hayvan türü. Bu familyanın şu an yaşayan en büyük temsilcisidir ve Sarcophilus cinsinin tek üyesidir. Ufak bir köpek ebatlarında ama yapılı ve kaslıdır. Şu anda dünyadaki en büyük etobur keselidir.

<span class="mw-page-title-main">Nesli tükenen türler</span>

Nesli tükenen türler, nesli tamamen yok olmuş canlı türleridir. Bazı türler doğal afetlerle veya seçilim baskısı ile, bazıları ise insan türünün evrimleşmesinden çok önce yok olmuş, bazıları da insanoğlunun aşırı avlanması, nüfus artışı ve şehirleşmeyle doğal yaşam alanları tahrip olduğundan dünya üzerinden tamamen yok olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sibirya kaplanı</span> Kuzeydoğu Asyaya özgü kaplan alt türü

Sibirya kaplanı ya da bilinen diğer ismiyle Amur kaplanı, kedigiller (Felidae) familyasından Sibirya'da yaşayan bir kaplan alt türü.

<span class="mw-page-title-main">Keseliler</span>

Keseliler, memeliler sınıfının bir alt sınıfıdır. Eteneliler ile aralarındaki en önemli fark, yavruların henüz iyi gelişmemiş şekilde çok erken doğup annenin kesesinde gelişmeye devam etmesidir. Bugün Avustralya ve Amerika'da yaklaşık 320 keseli türü yaşamaktadır. Bunlar bütün memelilerin %6'sını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Bengal kaplanı</span>

Bengal kaplanı, kedigiller (Felidae) familyasından bir kaplan alt türü.

<span class="mw-page-title-main">Ameridelphia</span>

Ameridelphia, keseliler (Metatheria) alt sınıfının bir üst takımıdır. Australidelphia taksonuna mensup olan Chiloé keseli sıçanı dışında bütün Güney, Orta ve Kuzey Amerika'da yaşayan keseliler bu taksona aittir. Eskiden soyu tükenmiş olan Sparassodonta kladı da bu grubun içine konulurdu. Günümüzde ameridelphia kladının parafiletik olduğu kabul ediliyor.

<i>Thylacinus</i>

Thylacinus, Dasyuromorphia takımından soyu tükenmiş bir etçil keseli cinsidir. Son zamanlardaki tek üye, yaygın olarak Tazmanya kaplanı veya Tazmanya kurdu olarak da bilinen ve 1936'da insanlar tarafından aşırı avlanma nedeniyle soyu tükenmiş olan thylacine idi. Diğer tarih öncesi türler bu cinsten bilinmektedir. Tanımlanamayan bir tür, Pleyistosen devrinin Yeni Ginesi'nden bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Australidelphia</span>

Australidelphia, keseliler alt sınıfının iki üst takımından birisi. Diğer üst takım Ameridelphia, Chiloé keseli sıçanı dışında bütün Amerika'da yaşayan keselileri içine alırken Australidelphia bütün Avustralya'da, Yeni Gine'de ve civarındaki adalarda yaşayan keselileri içine almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Keseli karıncayiyen</span>

Keseli karıncayiyen veya numbat, yırtıcı keseliler (Dasyuromorphia) takımı içerisinde Myrmecobiidae familyasının tek türü olan bir keselidir.

<span class="mw-page-title-main">Keseli porsuğumsular</span>

Keseli porsuğumsular 21 türden oluşan bir keseli takımı. Çoğu kez İngilizce adından (Bandicoots) kaynaklanan bandikutlar adı'da kullanılır. Kelimenin kökeni Telugu dilinde bulunmakta ve domuz sıçanı anlamına gelmektedir. Bu ad eskiden Bandikut sıçanları (Bandicota) cinsi için kullanılırdı.

<span class="mw-page-title-main">Tasmanya Soykırımı</span>

Tasmanya Soykırımı, Avustralya kıtasının güneyinde eyalet olarak ona bağlı Tasmanya adasında yaşamış olan ve 48 kabileden oluşan avcı ve toplayıcı Tasmanya yerlilerine karşı 1803-1847 yıllarında Britanyalı yerleşimciler tarafından uygulanan soykırım. 1828-1832 yılları arasında yapılan Kara Savaş, kaydedilen ilk modern soykırım örneğidir. Kara Savaş çatışmaları safkan Tasmanyalıları yok etmeye yönelik bir soykırımdır. Tasmanya olayı Avustralya'daki soykırımın bilinen tek örneğidir. Tasmanya olayları çağdaş Avustralyalılar için «soykırım» (genocide) yerine ondan daha ciddi olan «imha» (') biçiminde görülür. Türkçe kaynaklarda Tasmanya adasındakiler ile Avustralya adasındakiler Aborjin Soykırımı adı altında da ele alınır.

<span class="mw-page-title-main">Diprotodontidae</span>

Diprotodontidae Oligosen ve Buzul Çağı boyunca, 28.4 milyon yıl ile 11.000 yılları arasında Avustralya'da yaşamış ve soyu tükenmiş olan geniş ve oldukça hareketli bir keseli familyası.

<span class="mw-page-title-main">Kuvaterner yok oluşu</span>

Kuaterner döneminde Pleistosen'den Holosene geçiş sırasında özellikle megafaunal türlerde birçok yok oluş olayı görülmüştür. Ancak, yok olma dalgası Pleistosen'in sonunda durmamış özellikle izole adalarda Holosen yok olmaları olarak devam etmiştir. Paleontologlar tarafından ortaya atılan hipotezlere göre yok olma olaylarının başlıca nedenleri olarak Orta-Geç Pleistosen ve Holosen sırasında dünyanın birçok bölgesine yapılan göçler, doğal iklim değişiklikleri ve insanlar tarafından yapılan avcılık faaliyetleri gösterilmektedir. Avcılığın diğer bir varyantı ise ikinci dereceden avlanmadır ve insan olmayan avcılardan kaynaklanan üstün rekabetten dolaylı gerçekleşen yok olmalar üzerine odaklanılmaktadır. Hastalıkların yayılması da olası bir neden olarak ele alınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">John Lewin</span>

John William Lewin, 1800 yılından itibaren Avustralya'da aktif olan İngiliz doğumlu bir sanatçıydı. Yeni Güney Galler kolonisinin ilk profesyonel sanatçısı olarak Avustralya doğa tarihine ilişkin eserleri resimlendirdi.

Büyük Avustralya Körfezi Anakara Avustralya'nın güney kıyısında bulunan bir körfezdir.

<i>Dromaius novaehollandiae diemenensis</i> Soyu tükenmiş kuş alt türü

Dromaius novaehollandiae diemenensis ya da yaygın adlandırmasıyla Tasmanya emusu, Tasmanya adasına özgü soyu tükenmiş ve uçamayan bir emu alt türüdür. Geç pleistosen çağda kendisinden küçük yakın akrabaları kral adası emusu ve kanguru adası emusu ile Avustralya anakarasından ayrılmış adalar üzerinde az miktardaki nüfusları ile izole olmuştur. Kayıtlara göre alt türün soyu adaya gelen insanların avcılık ve iskan faaliyetleri sebebiyle 1865 yılında tükenmiştir.