Tasman BuzuluYeni Zelanda'daki Güney Alpleri'nde bir buzul grubunun en büyüğüdür. Yayılımı, Mackenzie Teknesi'ne yönelen güney ve doğu istikametlerine doğru gerçekleşir. Tasman Buzulu, 27 km uzunluğunda ve 3 km genişliğinde olup, tamamı Mount Cook Milli Parkı içinde yer alır.
Buzul, güney istikametinde Minarets Peak'in güney yamacına ve zirvesi buzula sadece 5 km mesafede olan Cook Dağı'nın (Aoraki) doğu kanadına doğru yayılır. Tasman Buzulu kuzeydoğudan Murchison Buzulu'nun erimiş buzul suyu ile buluşur.
Her iki buzulun erimiş suları, Hooker Buzulu ve Müller Buzulu gibi, güneye akan ve Pukaki Gölü'ne dökülen Tasman Nehri'ne açılır. Su, Witaki Nehri üzerinden Oamaru'nun doğusunda Büyük Okyanus'a dökülür.
Buzulun geri çekilişi
Soldan sağa:Yeni Zelanda'nın Güney Alpleri'nde Müller, Hooker ve Tasman Buzulu'nun yaklaşık 1990 ile 2000 yılına kadarki geri çekilişi, resimde kendini gösteriyor. Dikkat çekici olan; Buzul dili göllerindeki büyüme, "beyaz buzun" (yani morensiz başka deyişle buzul taşsız buz) çekilişi ve buz erimesine mukayese ile büyümekte olan moren.
Alpler, Orta Avrupa'da yer alan büyük dağ silsilesi. İsviçre, Kuzey İtalya ve Fransa'nın pek çok bölümünde görülür. Avusturya'nın hemen hemen hepsini kaplar ve Almanya'nın güneyinde önemli yer tutar. Coğrafi olarak 44°-48° kuzey enlemleri ve 5°-18° doğu boylamları arasında bulunur. Ekvator'dan ve Kuzey kutbundan hemen hemen aynı uzaklığa sahiptir. 207.000 km² bir alanı kaplar.
Illinois, Amerika Birleşik Devletleri'nin Ortabatı eyaletlerinden birisi. Başkenti Springfield'dır. En büyük kenti Şikago'dur. Illinois, ABD'nin en kalabalık beşinci, en büyük yirmi beşinci eyaletidir. Michigan Gölü'nün batısında yer alır.
Buzul, dağ zirvelerinde yaz kış erimeyen ve yer çekiminin etkisiyle yer değiştiren büyük kar ve buz kütlesidir. Eğimli arazilerde yıllar boyunca biriken kar kütlesinin önce buzkar, sonra da buza dönüşmesiyle oluşur. Buzullar okyanuslardan sonra dünya üzerindeki ikinci büyük su deposu ve en büyük tatlı su deposudur, tatlı suyun % 98,5'ini oluştururlar. Hemen hemen her kıtada buzullara rastlanır. Dünya'nın belirli bölgeleri, bütün yıl erimeyen ve "buzul" adını alan buzlarla kaplıdır. Bunlar kutup bölgeleriyle yüksek dağların tepeleridir. Buzul oluşabilecek bölgenin deniz yüzeyinden yüksekliği, enlemin artmasıyla azalır. Ekvator yakınlarında 0° enlem çevresinde buzullara rastlamak için Runewenzorilerin 4.400 m yüksekliğine çıkmak gerekirken, Alplerde (45°) 2500 m'ye, Norveç'te (60°) 1500 m'ye çıkmak yeterlidir. Kutupta buzullara deniz yüzeyinde rastlanır.
Aletsch buzulu, yüzölçümü açısından Alpler'in en büyük ve en uzun buzuludur. Wallis Kantonu 'nda Bern Alpleri'nin güney çatısında, İsviçre'de bulunur. Buzul 23,6 km uzunluğunda (2002) olup 117,6 km²'lik bir alanı örter. Yaklaşık 27 milyar ton buzdan oluşur.
Fiescher Buzulu, İsviçre'nin Wallis Kantonu'nda Bern Alpleri'nin güney kanadında bir vadi buzulu. 16 km uzunluğu ile Alpler 'in en uzun ikinci buzuludur. Ama bununla birlikte buzul üst kısımlarda ortalama sadece 1 km genişliğinde olup, aşağı kısımlarda hatta 500 – 700 m civarındadır. Kenar buzullarıyla beraber Fiescher Buzulu 33 km² lik bir alanı örter.
Fee Buzulu, Wallis Alpleri 'nde Saas-Fee idari bölgesi sınırlarında bulunan Mischabel dağ grubunun, doğu yamacında yayılım gösteren bir sıradağ buzulu. Buzul 5 km uzunluğunda olup, birçok kayalık kabugadan geçen yukarı kesiminde 6 km genişliğe ulaşır. Toplam 17 km² alanı kaplar.
Balkaş Gölü Orta Asya'da bir göldür. Aral Gölü'nden sonra Orta Asya'nın en büyük ikinci gölüdür. 45°4′ Kuzey 76°2′ Doğu koordinatları üzerinde yer alır. Beslendiği başlıca kaynaklar İli Irmağı, Karatal Nehri, Lepsi Irmağı, Aksu Irmağı ve Ayagöz Nehri'dır. Toplam su havzası 413,000 km²dir. Kazakistan sınırları içerisinde bulunur, maksimum uzunluk 605 km, maksimum genişlik ise doğuda 74 km, batıda 19 km'dir. Yüzölçümü 16.996 km²dir. En derin noktası 25,6 metre iken ortalama derinlik 5,8 metredir. Toplam kıyılarının uzunluğu 2.385 km'dir. Denizden yüksekliği 341,4 metredir.
Buzul çağı ya da buz çağı, Dünyanın ve atmosferinin sıcaklığının uzun süren dönem boyunca azalarak kıtasal, kutup ve alp buzullarının genişlemesi ve varlığını sürdürmesidir. Dünyanın iklimi, gezegende buzulların olmadığı sera dönemleri ile buzul çağları arasında gidip gelir. Dünya halen Kuvaterner buzullaşması içindedir. Buzul çağındaki soğuk iklimin bireysel darbeleri buzul dönemi ve buzul çağındaki aralıklı sıcak dönemlere ise buzullararası denir.
Güney Adası, Yeni Zelanda'nın, 35 kilometre genişliğindeki Cook Boğazı ile yoğun yerleşimi olan Kuzey Adası'ndan ayrılan adasıdır. Alanı 151.757 km² tutar. Ada üzerinde, Yeni Zelanda'nın en yüksek dağı olan, Yeni Zelanda Alpleri'nin Cook Dağı bulunur. Adanın doğusunda Canterbury Düzlükleri bölgesi bulunurken, güneyinde çok sayıda fiyort vardır. Güney Adası'nın en büyük şehirleri Christchurch ve Dunedin'dir.
Cook Dağı ya da Aoraki, Yeni Zelanda'nın en yüksek dağıdır. Yeni Zelanda Alpleri'nde Güney Adası üzerindeki Mackenzie Distrikt'inde Canterbury Bölgesi'nde bulunur.
Tasman Denizi, Okyanusya bölgesinde Büyük Okyanus'a bağlı bir deniz. Avustralya ve Yeni Zelanda arasında yaklaşık 2000 km boyunca uzanır. Avustralya'nın doğu eyaletleri olan Yeni Güney Galler, Tasmanya, Queensland ve Victoria eyaletleri Yeni Zelanda'nın batısı ve Yeni Kaledonya'ya kıyıları vardır. Queensland ve Yeni Kaledonya arasındaki boğaz ile Mercan Denizi'nden ayrılır.
Vadi ya da koyak, akarsuyun içinde aktığı, kaynaktan ağıza doğru sürekli inişi bulunan ve birkaç kilometre ile binlerce kilometre arasında olabilen coğrafi alandır. Kısaca vadi, iki dağın arasında zamanla oluşan çukurluktur. Vadiler, akarsuların yaptığı aşınmayla yanlamasına, derinlemesine gelişir. Genellikle dağ ya da tepelerle çevrelenirler.
Karçal Dağları veya Karaçal Dağı veya Karçhali Dağı, Türkiye'nin kuzeydoğu ucunda, Artvin ili sınırları içinde kalan dağ silsilesidir. Karçal veya Karaçal adı, Gürcüce "Karçhali"den değişime uğramıştır ve Karçhali (კარჩხალი) "çıplak dağ", "kayalık dağ" anlamına gelir. Karçhali Vadisi ile Karçhali Deresi adını bu dağdan alır.
Engilçek buzulu, doğu Kırgızistan'da Tanrı Dağları başlarında yer alan yoğun, sert, devinimi çok yavaş; beslenme alanı, koyakları dolduran dilleri ve yan kollarıyla yerkabuğu üzerinde kendine özgü etkiler yapan buz dizgesidir.
Pleistosen ya da Pleyistosen, genellikle halk dilinde Buz Devri olarak adlandırılan, yaklaşık 2.580.000 ila 11.700 yıl öncesini kapsayan jeolojik çağdır. Dünyanın en son tekrarlanan buzullaşma dönemidir. Pleistosen'in sonu, son buzul döneminin sonuna ve arkeolojide kullanılan Paleolitik çağın sonuna karşılık gelir. Pleistosen, Kuvaterner Döneminin ilk dönemi veya Senozoik Çağın altıncı dönemidir. ICS zaman ölçeğinde, Pleistosen üç aşamaya ayrılır. Bunlar;
Gelasiyen,
Kalabriyen,
Çibanyen Bu uluslararası alt bölümlere ek olarak, çeşitli bölgesel alt bölümler sıklıkla kullanılır.Pleistosen'i alt bölümlere ayırmak için çeşitli şemalar.
Buz örtüsü veya örtü buzulu, 50.000 km²'den büyük buzulsal buz kütlesi. Dünya üzerine yayılmış olan büyük boyutlardaki buz tabakalarıdır. Bu tabakalar genelde yüksek kutuplarda bulunur ve etrafında yüzeyin yüksekliği azalmaktadır. Örtü buzulları yüksek kutuplarda bulunan volkanik adalar, vadiler ve dağları kaplar. Örtü buzulları, yüzeylerinde bulunan buzun tabakalarının aşındırılması ve yerleştirilmesi sonucu oluşan yüksekliği ile önemli bir geçiş noktası oluştururlar. Örtü buzulları, aşırı soğuk iklim koşulları nedeniyle etrafında pek çok bitki ve hayvan türünün yaşamasına olanak vermezler.
Mapourika Gölü, Güney Yeni Zelanda'nın batı Kıyısında yer almakta olan bir göldür. Franz Josef Buzulu'nun kuzeyinde yer alır ve dışarı akan Ōkārito Nehri onu Ōkārito Lagünü'ne boşaltır.
Laurentide Buz Tabakası, Kuvaterner buzul çağları sırasında 2.588 ± 0.005 milyon yıl öncesinden günümüze birçok kez Kanada'nın çoğu ve Kuzey Amerika Birleşik Devletleri'nin büyük bir kısmını da kaplamak üzere milyonlarca kilometre kareyi kaplayan devasa bir buz tabakasıydı.
Laurentide Buz Tabakası, Kuaterner buzul çağları sırasında 2.588 ± 0.005 milyon yıl öncesinden günümüze birçok kez Kanada'nın çoğu ve Kuzey Amerika Birleşik Devletleri'nin büyük bir kısmı da dahil olmak üzere milyonlarca kilometre kareyi kaplayan devasa bir buz tabakasıydı.
Tasman Dağı, Yeni Zelanda'nın West Coast bölgesinde bulunan bir dağdır. Dağ, Güney Alpleri'nde Cook Dağı'nın dört km kuzeyinde yer almakta olup Cook Dağı Millî Parkı'nın bir parçasıdır. 3.497 metre yüksekliği ile Yeni Zelanda'nın ikinci en yüksek dağıdır.
Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır. Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir. Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.
