İçeriğe atla

Tasarım

Tasarım (dizayn, İngilizcedesign) bir planın, bir nesnenin ya da bir inşa sürecinin (mimarî çizimler, mühendislik çizimleri, vb.) meydana getirilmesine denir. Elizabeth Adams Hurwitz tarafından kısa ve öz olarak “gerekli olanın araştırılması” şeklinde tanımlanmıştır.[1] Genellikle tatbikî sanatlar ve görsel sanatlar, mühendislik, mimarî, peyzaj ve diğer yaratıcı işler çerçevesinde ele alınır. Hem bir isim, hem de bir fiil (tasarlamak) olarak kullanılır. Tasarlamak, yeni bir nesne veya ürün (makine, mobilya, endüstriyel ürün vb.), mekân ve alan (yapı, peyzaj) için bir plan oluşturma ve geliştirme sürecine işaret eder. Tasarı ise hem son plan veya taslak (bir çizim, modelleme vb.) ya da bir plan veya taslağın sonucu (üretilen bir nesne, ürün, mekân ve alan) için kullanılır.

Fakat günümüzde tasarımın birçok alanı vardır. Görsel sanatlar içinde en bilinenlerinden grafik tasarım olmak üzere mimarlık, iç mimarlık, mühendislik, peyzaj tasarımı, endüstriyel tasarım ve moda tasarımı örnek gösterilebilir.

Tasarım türleri

İletişim tasarımı
Çevresel tasarım
Endüstriyel tasarım
Etkileşim tasarımı
Sanat tasarımları
Mühendislik tasarımları
Yaklaşımlı tasarımlar
  • Etkinlik merkezli tasarım
  • Uyarlanabilir web tasarımı
  • Duygusal tasarım
  • Beyin fırtınası
  • Komiteye göre tasarım
  • Sözleşmeye göre tasarım
  • C-K teorisi
  • Tasarım kapatma
  • Katılımcı tasarım
  • Konsept odaklı tasarım
  • Yapılandırma tasarımı
  • Bağlamsal tasarım
  • Sürekli tasarım
  • Beşikten beşiğe tasarım
  • Yaratıcı problem çözme
  • Yaratıcılık teknikleri
  • Kritik tasarım
    • Tasarım kurgu
  • Savunma tasarımı
  • Tasarım–teklif–inşa
  • Tasarım–yapı
    • Mimar liderliğindeki tasarım–inşa
  • Yaygın tasarım
  • Alan tabanlı tasarım
  • Ekolojik tasarım
  • Enerji nötr tasarımı
  • Mühendislik tasarım süreci
  • Olasılık tasarımı
  • Hataya dayanıklı tasarım
  • Çerçeve odaklı tasarım
  • Montaj odaklı tasarım
  • Davranışsal tasarım
  • Üretilebilirlik tasarım
  • Altı Sigma Tasarımı
  • Test odaklı tasarım
  • X odaklı tasarım
  • İşlevsel tasarım
  • Üretici tasarım
  • Geotasarım
  • İnsan merkezli tasarım
  • Üst düzey tasarım
  • Kapsayıcı tasarım
  • Entegre tasarım
  • Entegre borda tasarımı
  • İstihbarat tabanlı tasarım
  • Yinelemeli tasarım
  • KİSS ilkesi
  • Düşük seviyeli tasarım
  • Metatasarım
  • Zihin haritası
  • Modüler tasarım
  • Yeni Dalga
  • Nesne yönelimli tasarım
  • Açık tasarım hareketi
  • Parametrik tasarım
  • Katılımcı tasarım
  • Platform tabanlı tasarım
  • Politika tabanlı tasarım
  • Süreç merkezli tasarım
  • Kamu yararı tasarımı
  • Rasyonel tasarım
  • Yenileyici tasarım
  • Güvenilirlik mühendisliği
  • Araştırmaya dayalı tasarım
  • Sorumluluk odaklı tasarım
  • Duyarlı web tasarımı
  • Güvenli yaşam tasarımı
  • Sürdürülebilir tasarım
  • Sistemik tasarım
    • Sistem odaklı tasarım
  • Tablosuz web tasarımı
  • Kısıtlar teorisi
  • Yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıya tasarım
  • Dönüşüm tasarımı
  • Nesiller arası tasarım
  • TRIZ yaratıcı problem çözme
  • Evrensel tasarım
    • Herkes için Tasarım
  • Kullanım merkezli tasarım
  • Kullanım merkezli tasarım
  • Kullanıcı merkezli tasarım
    • Empatik tasarım
  • Kullanıcı yeniliği
  • Değer odaklı tasarım
  • Değere duyarlı tasarım
  • Gizlilik tasarımına göre
  • Tasarım seçimi
  • Tasarım bilgi işlem
  • Tasarım kontrolleri
  • Tasarım kültürü
  • Tasarım akışı
  • Tasarım liderliği
  • Tasarım yönetimi
  • Tasarım işaretçisi
  • Tasarım yöntemleri
  • Tasarım deseni
  • Tasarım örüntüsü
  • Tasarım bilimi
  • Tasarım koşusu
  • Tasarım stratejisi
  • Tasarım teorisi
  • Tasarım odaklı düşünme
İlgili tasarımlar
  • Tasarım özeti
  • Tasarım değişikliği
  • Tasarım klasiği
  • Tasarım yarışması
    • Mimari tasarım yarışması
    • Öğrenci tasarım yarışması
  • Tasarım direktörü
  • Tasarım eğitimi
  • Görsel tasarım öğeleri ve ilkeleri
  • Tasarım mühendisi
  • Tasarım firması
  • Tasarım geçmişi
  • Tasarım bilgisi
  • Tasarım dili
  • Tasarım hayatı
  • Tasarım yükü
  • Tasarım müzesi
  • Tasarım paradigması
  • Tasarım mantığı
  • Tasarım incelemesi
  • Tasarım özellikleri
  • Tasarım çalışmaları
  • Tasarım stüdyosu
  • Tasarım teknolojisi

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Becer, E., (2008). İletişim ve Grafik Tasarım. (6. Basım). Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mühendislik</span> tasarımdan ekipman imalatına kadar ilerleyişi sağlayan işlevler kümesi, uygulamalı bilim

Mühendislik, köprüler, tüneller, yollar, araçlar ve binalar dahil olmak üzere makineler, yapılar ve diğer öğeleri tasarlamak ve inşa etmek için bilimsel ilkelerin kullanılmasıdır. Mühendislik disiplini, her biri uygulamalı matematik, uygulamalı bilim ve uygulama türlerinin belirli alanlarına özel vurgu yapan, geniş bir yelpazede uzmanlaşmış mühendislik alanları’nı kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Mimarlık</span> bir ürünün hem planlaması, hem tasarımı ve hem de yapım süreci

Mimarlık veya mimari, binaları ve diğer fiziki yapıları tasarlama ve kurma sanatı ve bilimidir. İnsanların yaşamasını kolaylaştırmak ve barınma, dinlenme, çalışma, eğlenme gibi eylemlerini sürdürebilmelerini sağlamak üzere gerekli mekânları, işlevsel gereksinmeleri ekonomik ve teknik olanaklarla bağdaştırarak estetik yaratıcılıkla inşa etme sanatı; başka bir tanımlamayla, yapıları ve fiziksel çevreyi uygun ölçülerde tasarlama ve inşa etme sanat ve bilimidir. İnsan yaşamak için yurtlanmak ve doğa şartlarından korunmak için bir mekan ihtiyacı duyar ve bu mekanı kendine özgü kültürel, fonksiyonel, teknik ve farklı zevklerde inşa eder.

<span class="mw-page-title-main">Grafik tasarım</span> Zihin yoluyla geliştirilip, görsel ya da yazılı bir şekilde bir mesajı iletme

Grafik tasarım bir mesajı iletmek, bir görseli geliştirmek veya bir düşünceyi görselleştirmek için metnin ve görsellerin algılanabilir ve görülebilir bir düzlemde, iki boyutlu, üç boyut ve de dört boyut olarak organize edilmesini içeren yaratıcı bir süreçtir. Baskı, ekran, hareketli film, animasyon, iç mimari, ambalaj tasarımı gibi birçok ortamda dijital veya dijital olmayacak bir şekilde uygulanabilir. Grafik sanatı ve grafik tasarımlarda, görsel sanatların temel ilkeleri olan hizalama, denge, karşıtlık, vurgulama, hareket, görüntü, oran, yakınlık, tekrarlama, ritim ve birlik geçerlidir. Grafik tasarım için grafik tablet, grafik yazılımı, uygulama yazılımı ve programları kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Endüstriyel tasarım</span>

Endüstri ürünleri tasarımı veya endüstriyel tasarım seri üretim için tüketici ihtiyaç ve sorunlarına yönelik, estetik, yaratıcılık, teknik avantaj, işlevsellik, ergonomi, malzeme bilgisi, pazarlanabilirlik, üretim yöntemleri ve olanakları gibi çeşitli kriterleri gözeterek, yenilikçi ve güncel ürünler tasarlamaktır.

<span class="mw-page-title-main">Dieter Rams</span>

Dieter Rams, tüketici ürünleri şirketi Braun, mobilya şirketi Vitsœ ve endüstriyel tasarımın fonksiyonellik ekolü ile yakından ilişkili olan Alman endüstriyel tasarımcı ve emekli akademisyendir. Ürünlerinde fazladan dikkat çekmeme yaklaşımı ve "az ama iyi" tasarıma olan inancı, zamansız bir kalite yakalamasını sağladı ve Rams'a dünyaca tanınırlığın yanı sıra beğeni de kazandıran birçok ürünün tasarımını etkiledi.

Berlin Sanat Üniversitesi Berlin'in en eski üniversitelerinden biri olup, şehirde bulunan 4 üniversitenin en küçüğüdür. En eski enstitüsü 1696 yılında kurulmuştur. Üniversite, Almanya'da 'Üniversite' adını taşayan iki sanat yüksekokulundan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kullanıcı arayüzü</span> bir kullanıcının bir makineyle etkileşime girdiği ve makineyi kontrol ettiği araçlar

Kullanıcı arayüzü ya da kullanıcı arabirimi, insanların bir makine, cihaz, bilgisayar programı ya da karmaşık aletlerle etkileşimini sağlayan yöntemlerin bileşkesine verilen addır.

Bahçe, çeşitli çim türleri, yerörtücü bitkiler, çiçekler, çalılar, ağaççıklar, yaprak döken veya dökmeyen ağaçlar, süs bitkileri veya doğal bitki örtüsüyle oluşturulmuş, insanların doğa ve temel ihtiyaçlarını karşılayan, aile yapısına, isteklerine, kullanım alışkanlıklarına göre estetik tasarlanırken doğanın yapısının bozulmadan, ekolojik ölçütlerin göz önünde bulundurulduğu, bitkilerin birbirleriyle etkileşimlerinin incelendiği, ekosistemin devamlılığının sağlandığı, flora-fauna ilişkisinin göz önünde bulundurulmasının yanında birçok faktörü, yerel, bölgesel, ülkesel boyutlarda göz önüne alındığı yapı dışında kalan ve yakın çevresine ait açık alan mekanlardır.

<span class="mw-page-title-main">Akademik disiplinler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Akademik disiplinlere genel bir bakış ve güncel bir rehber olarak aşağıda ana hatlar verilmiştir:

<span class="mw-page-title-main">Peyzaj mimarlığı</span>

Peyzaj mimarlığı, doğal ve kültürel kaynakları ve fiziksel çevreyi insan yararı, mutluluğu, güvenliği, sağlığı ve konforu için estetik ve bilimsel ilkeler çerçevesinde ele alan, mekan ve yaşam ortamı oluşturan, biyoçeşitliliği destekleyen arazi planlaması, tasarımı, yönetimi, korunması, onarılması ve denetlenmesi konularını kapsayan eğitim, araştırmalar yapan ve ülkesel, bölgesel, kentsel ve kırsal ölçekte fiziksel planlar içerisinde yer alarak kültürel ve doğal değerlerin korunması ve sürdürülebilirlik adına ekolojik öncelikli projeler üretilmesini sağlayan bir planlama ve tasarım dalıdır.

Peyzaj mühendisliği, ekolojik ölçütler doğrultusunda araziyi ve suyu şekillendirmek için matematik ve bilimin uygulamasıdır. Ayrıca yeşil mühendislik diye tariflenebilir ama peyzaj mühendisliği için bilinen en iyi tasarım profesyonelleri peyzaj mimarıdır. Peyzaj mühendisliği, antropojenik peyzajın yaratılması ve tasarlanması için mühendislik ve diğer bilimlerin disiplinler arası uygulamasıdır. Bu farklılık geleneksel olarak alanın, arazinin yeniden ıslahı, iyileştirilmesi, yeniden kullanımını ve geri kazanımını kapsamaktadır. Bunu yaparken Peyzaj mühendisliği;

<span class="mw-page-title-main">Tasarımcı</span> tasarım yapan kimse

Tasarımcı, bir şeyin şeklini veya yapısını, yapılmadan önce çizim veya planlarını hazırlayan kişidir. Tasarım yönetimi, tasarım yöntemleri, tasarım aracı ve tasarım düşüncesini kullanmak, tasarımcı olmanın en önemli yönleridir.

<span class="mw-page-title-main">Metro (tasarım dili)</span> Microsoft tarafından geliştirilen tasarım dili

Microsoft Windows için önceki arayüz için Windows Aero, sonraki arayüz için Akıcı Tasarım Sistemi sayfasına bakın.

<span class="mw-page-title-main">Tasarım aracı</span> tasarım yapmak için kullanılabilen nesne

Tasarım araçları, tasarım yapmak için kullanılan her türlü nesne, ortam veya bilgisayar programlarıdır. Tasarım araçları tasarım fikirlerini, üretim biçimini ve algıyı etkilerler. Bu nedenle yetkin tasarımcılar tarafından doğru bir şekilde kullanılmaları gerekir.

<span class="mw-page-title-main">Otomotiv tasarımı</span>

Otomotiv tasarımı, otomobiller, motosikletler, otobüsler, şehirler arası otobüsler ve minibüsler, kamyon dahil olmak üzere motorlu taşıtların görünümünü ve bir dereceye kadar ergonomisini geliştirme sürecidir.

<span class="mw-page-title-main">Uygulamalı sanat</span>

Doğuştan gelen yetenek, sanatsal yetenek ve yaratıcılık yoluyla canlı hayal gücünü ifade etme becerisi olan uygulamalı sanat, bir meslek olarak ele alınabilecek bir zanaattır. 'Uygulamalı sanatların' tek amacı, yalnızca çeşitli ve geniş hayal gücünü kullanarak görsel bir muamele sağlamaktır. Uygulamalı sanat genellikle 'güzel sanatlar' olarak karıştırılır ancak iki terim arasında ince bir fark vardır. 'Güzel Sanatlar', sanatçının herhangi bir pratik faydası olmayan yaratıcı yeteneğini ifade ederken, 'uygulamalı sanatlar' çevremizdeki şeyleri ve günlük kullanımı güzel ve göze rahatlatıcı görünmesini sağlamaktadır. Bu nedenle 'uygulamalı sanatlar' grafik tasarım, iç tasarım, moda tasarımı, mimari, reklam ve görsel iletişimi içermektedir. Aynı zamanda fonksiyonel sanat, sepet dokuma, çanak çömlek, mücevher yapımı vb. el sanatı gerektiren unsurları da içermektedir. İnsanın doğuştan gelen bir çizim ve resim yeteneğine sahip olduğu söylenmektedir. Ama bazı insanlar için bu bir tutkudur. Bir kişi bir sanatçı olarak başarılı olmak istiyorsa, 'uygulamalı sanat'ın nüanslarını kavramak için bilgi edinmek için eğitimden geçmelidir.

Arkın Yaratıcı Sanatlar ve Tasarım Üniversitesi (ARUCAD), 2017 yılında Kuzey Kıbrıs'ta kurulmuş sanat, tasarım ve iletişim alanlarına odaklı tematik bir özel üniversitedir.

İletişim tasarımı yazılı, zanaat ürünü, elektronik medya ya da sunumların insanlarla nasıl iletişim kuracağı ile ilgilenen bilgi geliştirmenin ve tasarımın bir arada olduğu multi disiplinler bir alandır. İletişim tasarımının izlediği yol, medyada mesajı yalnızca estetik bir kaygı ile aktarmak ve geliştirmek değil, ancak aynı zamanda yeni medya kanalları oluşturarak mesajın hedef kitleye ulaştığından emin olmaktadır. Bazı tasarımcılar birbirleriyle örtüşen özellikleri nedeniyle iletişim tasarımı ve grafik tasarım alanlarını birbiri yerine tercih etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sürdürülebilir tasarım</span>

Çevresel açıdan sürdürülebilir tasarım, fiziksel nesnelerin, yapılı çevrenin ve hizmetlerin ekolojik sürdürülebilirlik ilkelerine uygun olarak tasarlanması felsefesinden doğmuştur ve aynı zamanda bir binada bina sakinlerinin sağlık ve konforunu iyileştirmeyi amaçlamaktadır. Sürdürülebilir tasarım, çevre, bina sakinlerinin sağlığı ve refahı üzerindeki olumsuz etkileri azaltmayı ve böylece bina performansını iyileştirmeyi amaçlamaktadır. Sürdürülebilirliğin temel hedefleri, yenilenemeyen kaynakların tüketimini azaltmak, atıkları en aza indirmek ve sağlıklı, üretken ortamlar yaratmaktır.

Sanat tasarım ana sanat dalı, üniversitelerin Güzel Sanatlar Fakültesi ya da Güzel Sanatlar Enstitüsü bünyesinde yer alan, sanat ve tasarım alanında eğitim ve araştırma faaliyetleri yürüten akademik ve genellikle yüksek lisans seviyesinde birimdir. Bu ana sanat dalı, sanatsal ve tasarımsal yetenekleri geliştirmeyi, yaratıcı düşünme becerilerini artırmayı ve öğrencileri profesyonel sanat ve tasarım dünyasına hazırlamayı amaçlar.