Tartarik asit

Tartarik asit^[1]
	; Ball-and-stick model of L-(+)-tartaric acid
Adlandırmalar
	Tercih edilen IUPAC adı 2,3-Dihydroxybutanedioic acid
	Diğer adlar Tartaric acid; 2,3-Dihydroxysuccinic acid; Threaric acid; Racemic acid; Uvic acid; Paratartaric acid; Winestone
Tanımlayıcılar
CAS numarası	R,R-isomer: 87-69-4; S,S-isomer: 147-71-7; racemic: 133-37-9; meso-isomer: 147-73-9;
3D model (JSmol)	Etkileşimli görüntü;
ChEBI	CHEBI:15674 ;
ChEMBL	ChEMBL333714 ; ChEMBL1200861 ;
ChemSpider	852 ;
DrugBank	DB01694 ;
ECHA InfoCard	100.121.903
E numaraları	E334 (antioksidanlar, ...)
KEGG	C00898 ;
MeSH	tartaric+acid
PubChem CID	875 unspecified isomer;
UNII	W4888I119H ;
CompTox Bilgi Panosu (EPA)	DTXSID501031477 DTXSID5046986, DTXSID501031477 ;
	InChI InChI=1S/C4H6O6/c5-1(3(7)8)2(6)4(9)10/h1-2,5-6H,(H,7,8)(H,9,10) Key: FEWJPZIEWOKRBE-UHFFFAOYSA-N ; InChI=1/C4H6O6/c5-1(3(7)8)2(6)4(9)10/h1-2,5-6H,(H,7,8)(H,9,10) Key: FEWJPZIEWOKRBE-UHFFFAOYAZ;
	SMILES O=C(O)C(O)C(O)C(=O)O;
Özellikler
Molekül formülü	C4H6O6 (basic formula); HO2CCH(OH)CH(OH)CO2H (structural formula)
Molekül kütlesi	150.087 g/mol
Görünüm	White powder
Yoğunluk	1.737 g/cm3 (R,R- and S,S-); 1.79 g/cm3 (racemate); 1.886 g/cm3 (meso)
Erime noktası	169, 172 °C (R,R- and S,S-); 206 °C (racemate); 165-6 °C (meso)
Çözünürlük (su içinde)	1.33 kg/L (L or D-tartaric); 0.21 kg/L (DL, racemic); 1.25 kg/L ("meso");
Asitlik (pKa)	L(+) 25 °C :; pKa1= 2.89, pKa2= 4.40; meso 25 °C:; pKa1= 3.22, pKa2= 4.85
Konjuge baz	Bitartrate
Manyetik alınganlık (χ)	−67.5·10−6 cm3/mol
Tehlikeler
	GHS etiketleme sistemi:
Piktogramlar
İşaret sözcüğü	Danger
Tehlike ifadeleri	H318
Önlem ifadeleri	P280, P305+P351+P338+P310
Benzeyen bileşikler
Diğer katyonlar	Monosodium tartrate; Disodium tartrate; Monopotassium tartrate; Dipotassium tartrate
Benzeyen carboxylic acids	Butyric acid; Succinic acid; Dimercaptosuccinic acid; Malic acid; Maleic acid; Fumaric acid
Benzeyen bileşikler	2,3-Butanediol; Cichoric acid
	Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). doğrula (bu nedir? )
	Bilgi kutusu kaynakları

Tartarik asit (E 334); bitkilerde yaygın olarak bulunan, kristal yapılı, renksiz organik asit. Başta gıda sanayi olmak üzere çeşitli sanayi dallarında kullanılan bu asit, şarabın mayalanması esnasında potasyumun yan ürünü olarak elde edilir. Tartarik asidi bu karışımdan ilk olarak Carl Wilhem Scheele ayırmıştır. Şarap üretiminede ortaya çıkan atıklar potasyum hidroksitle nötralleştirilir. Çöken kalsiyum tartarın sülfürik asitle işlenmesiyle de tartarik asit oluşur.

Tartarik asit gazozlarda, jelatinli tatlılarda, metallerin temizlenmesinde ve cilalanmasında ve yün boyama işlerinde kullanılır. Antimon potasyum tartarları da böcek ilacı ve mordan olarak kullanılır. Üzümsü meyvelerde toplam asidin %1,6–2,8'lik bölümünü tartarik asit oluşturmaktadır.

Tartarik asidin dört steroizomeri vardır. Bunlar üzümde ve başka meyvelerde bulunan d (deksro) tartarik asit, rasemik karışımdan elde edilen l (levo) tartarik asit ve yapay olarak elde edilen rasemik karışım dl tartarik asit ile mezo tartarik asittir.

Tartarik asitler suda çözünebilen dikarboksilik asitlerdir.

Kaynakça

^ Tartaric Acid – Compound Summary 4 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., PubChem.
^ Dawson, R.M.C. et al., Data for Biochemical Research, Oxford, Clarendon Press, 1959.

[pubchem-1] Tartaric Acid – Compound Summary 4 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., PubChem.

[2] Dawson, R.M.C. et al., Data for Biochemical Research, Oxford, Clarendon Press, 1959.

[1]

[2]