İçeriğe atla

Tart hamuru

Tart hamuru
BölgesiBatı Ülkeleri[1]
TürüHamur
Ana malzemelerUn, tuz, su, tereyağ (veya margarin)

Tart hamuru, tart, kiş, turta yapımında kullanılan bir hamur türüdür. Un, tereyağı, su ve yumurta kullanılarak yapılır.[2] Tart hamuru, pürüzsüz ve esnek bir kıvama gelene kadar yoğrulur ardından merdane kullanılarak belirli bir kalınlığa gelene kadar açılır. Hamurun fırında pişerken şişmesini engellemek için çatal veya kürdanla üzerinde delik açılabilir.[2][3]

Türleri

  • Pâte Brisée: Klasik Fransız tart hamurudur.[4] Genellikle tuzlu tatlı yapımında kullanılır fakat az miktarda şeker eklenerek tatlı tartlar için de kullanılabilir.
  • Pâte Sucrée: Tatlı tart hamuru olarak bilinir.[5] Pâte Brisée'ye kıyasla daha fazla tereyağı ve şeker içerir ve daha kırılgan ve şekerli bir yapıya sahiptir. Özellikle meyveli tatlılar için kullanılır.
  • Pâte Sablée: Kumlu tart hamuru olarak bilinir. Sucrée ile aynı malzemelere sahip olsa bile şeker oranı daha yüksektir. Ağızda kolayca dağılan bir yapıya sahiptir.[3] Hem tatlı hem tuzlu tatlılar da kullanılabilir aynı zamanda glutensiz tariflerde de kullanılabilir.

Kaynakça

  1. ^ Nagi (15 Kasım 2019). "Pie Crust (shortcrust pastry)". RecipeTin Eats (İngilizce). 17 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2024. 
  2. ^ a b "Tart Hamuru Nasıl Yapılır?". Nefis Yemek Tarifleri. 28 Eylül 2019. 17 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2024. 
  3. ^ a b "Gerisi Size Kalmış: Tart Hamuru - Yemek.com". yemek.com. 17 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2024. 
  4. ^ "Pâte Brisée - Short Crust Pastry". French-American Cultural Foundation (İngilizce). 1 Şubat 2021. 4 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2024. 
  5. ^ Nagi (16 Nisan 2021). "Sweet Tart Crust (French pastry – Pâte Sucrée)". RecipeTin Eats (İngilizce). 17 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Höşmerim</span> Türk mutfağına (Marmara, Ege, İç Anadolu, Doğu Marmara, Doğu Karadeniz yörelerine) ait tatlı

Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir. Rize'de ve diğer bazı Doğu Karadeniz yörelerinde de Kaymaklı taze süt süzgeçle süzülerek bir tavaya boşaltılır. Sonrasında tavaya mısır ununun, peynir ve tuzun eklenmesiyle Hoşmerim-Hoşmer (Höşmerim-Höşmer) yapılır. Doğu Karadeniz'de geleneksel olarak güneş duasına çocuklarca çıkıldıktan sonra evlerden toplanılan un, yağ, tuz, süt gibi yiyeceklerden helva ve höşmer yapılıp yenir.

<span class="mw-page-title-main">Krep</span>

Krep, cızlama veya akıtma ; un, yumurta, süt, erimiş yağ, şeker, tuz ve kabartma tozu ile hazırlanan sulu hamurun kızgın bir yüzeye dökülmesiyle yapılan yiyecek veya tatlı. Anadolu'da cızlama, Rumeli'de akıtma denir.

<span class="mw-page-title-main">Pişi</span>

Pişi diğer adlarıyla bişi, bavırsak, bavursak, tuzlu lokma, halka, mayalı hamurun kızgın yağda pişirilmesi ile yapılan bir yiyecektir. Orta Asya, Idel-Ural, Moğolistan ve Orta Doğu mutfaklarında bulunur. Anadolu'da genellikte arife günü yapılarak komşulara dağıtılır. Üçgen veya bazen küre şeklinde şekil verilerek servis yapılır. Hamuru için un, maya, süt, yumurta, margarin, tuz, şeker ve yağdan kullanılır. Tacik bavursağı genellikle kızartmadan önce küçük bir süzgecin alt kısmına basılarak çapraz bir desenle süslenir.

<span class="mw-page-title-main">Laz böreği</span> Karadeniz bölgesine özgü tatlı

Laz böreği ; yufka, tereyağı, muhallebi ve şerbet ile yapılan bir tatlı çeşididir. Türkiye'de Doğu Karadeniz bölgesinde ve özellikle Lazların yaşadığı Artvin, Rize ve Trabzon illerinde yapılır. Yunanistan'da ise "sütlü börek" anlamına gelen galaktobureko adıyla, yufka yerine irmik lapası kullanılarak yapılır. Günümüzde yufka yerine milföy, muhallebi yerine krema kullanılarak yapılanları da mevcuttur. Krema ya da muhallebi; limon, portakal veya gül suyu ile tatlandırılabilir.

Hamur işi, un, su ve katı yağdan oluşan bir hamurdur. Şekerli hamur işleri genellikle şekerleme ürünü olarak da tanımlanır. "Hamur işleri" sözcüğü, un, şeker, süt, tereyağı, katı yağ, kabartma tozu ve yumurta gibi maddelerden yapılmış birçok pişirilmiş ürünleri bildirir. Küçük tartlar ve diğer tatlı pişmiş ürünler de hamur işleri olarak adlandırılır. Fransızca kelime pâtisserie de aynı yiyecekler için kullanılır. Ortak hamur işleri turta, tart, kiş hamuru ve etli börek türlerini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Bakewell tart</span> ingiltere mutfagından bir tart

Bakewell tart İngiliz mutfağından bir tür turtadır. İsmini Derbyshire'da küçük bir kasaba'dan alır. Bakewell tartın iç harcı frangipane ve reçelden yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Galette</span>

Galette kırılgan ve kolay ufalanan bir hamur işidir. Pişmiş hamurun kırılgan dokusu soğuk tereyağı parçaları ile hazırlanan hamurundan geliyor. Bu hamur işi birçok mutfakta bulunur. Fransız yemek kitabı Larouse Gastronomique galette hamur işlerinin en eskisi olduğunu iddia ediyor. Neolitik cağında bal ile tatlandırılmış küçük yuvarlak kekler yapılırmış.

<span class="mw-page-title-main">Kozunak</span> Tatlı mayalı ekmek

Cozonac veya Kozunak, Romanya, Bulgaristan ve Sırbistan için geleneksel olan özel bir tatlı mayalı ekmektir. Yumurta, süt ve tereyağı bakımından zengindir. Genellikle Bulgaristan'da Paskalya'ya ve çoğunlukla Romanya ve Moldova'daki için hazırlanır.

<span class="mw-page-title-main">Hanım göbeği</span> Türk mutfağından tatlı

Hanım göbeği, kadın göbeği veya kadıboğan, Türk mutfağında hamur işi bir tatlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şu hamuru</span>

Şu hamuru, Pataşu hamuru veya Choux hamuru Fransız mutfağı'na ait bir hamur türüdür. Profiterol ve ekler gibi tatlıların yapımında kullanıldığı için profiterol veya ekler hamuru olarak da isimlendirilir. Aynı zamanda Türk mutfağı'ndaki tulumba ve İspanyol-Portekiz mutfağındaki churro'nun yapımında da pataşu hamuru kullanılır. Fransız Mutfağı'nda Paris-Brest ve Krokan Bush gibi tatlıların yanı sıra Gougère gibi tuzlu atıştırmalıklarda da kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Karpatka</span>

Karpatka, Polonya mutfağına özgü vanilyalı puding veya muhallebi ile doldurulmuş bir tatlı türüdür. Bazı tariflerde iki farklı hamur tipi beraber kullanılır. Bunlardan birincisi taban kısmında kullanılan tart hamuru ikincisi ise şu hamurudur. Taban kısmı için tart veya şu hamurundan herhangi biri kullanılabilir. Tatlının tabanı marmelatla hafifçe kaplanır ve ardından muhallebi veya kremayla doldurulur daha sonra ise üstüne bir tabaka şu hamuru yerleştirilir. Tatlının üstüne konulan şu hamurunun üzerine serpiştirilen pudra şekerinin Karpat Dağları'nın karla kaplı zirvelerini anımsatması nedeniyle tatlı Karpatka olarak isimlendirilmeye başlamıştır. Geleneksel olarak yapılan karpatka, çay ve kahvenin ile beraber servis edilir.

<span class="mw-page-title-main">St. Honoré keki</span>

Saint Honoré keki, Fransız mutfağında bulunan bir tatlı türüdür. Milföy hamuru, şu hamuru topları, vanilyalı pastacı kreması, karamel ve krem şanti gibi Fransız mutfağında sıkla kullanılan malzemelerin birer kombinasyonudur. Tatlı adını Fransa'da fırıncıların ve pastacıların koruyucusu Saint Honoré'den almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rahibe pufları</span>

Rahibe Pufları Fransız mutfağına ait hamurdan yapılan bir tatlı türüdür. Tatlının adı daha kaba bir tabirle "Rahibe'nin osuruğu" anlamına gelir. Kanada'nın Fransızca konuşan bölgeleri, ABD, İngiltere ve İspanya'da da yapılmaktadır. Tatlı aynı zamanda "Rüzgar çöreği", "Rüzgarlı çörek" ve "Rahibenin iç çekişi" ve "Rahibe huzuru" olarak da isimlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Chiboust kreması</span>

Chiboust kreması, pastacı kreması, jelatin ve beze kullanılarak yapılan Fransız mutfağına ait pasta kremasıdır. Tarifindeki jelatin ve beze, klasik pastacı kremasını hafifletmek amacıyla kullanılır bu nedenle Chiboust kremasının yapısı daha köpüksü bir yapıya tadı da daha tatlı bir kıvama gelir. Krema genellikle vanilya aromalıdır fakat portakal kabuğu, tarçın kabukları gibi çeşitli aromalarda tarifin içine eklenebilir. St. Honoré keki'nin ve Fransızların milföy (mille-feuille) tatlısının temel bileşenlerinden olduğu için St. Honoré veya Mille-feuille kreması olarak da bilinir. Fransız tatlılarında kek ve diğer hamur işlerinin içlerini doldurmak ve süslemelerini yapmak için kullanılır. Tart yapımında eğer krema hamurla beraber pişirilecekse tarifin içerisine jelatin eklenmesine gerek yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Meyve kreması</span>

Meyve kreması, Meyve curd ya da Meyve loru tatlılarda ve hamur işlerinde süsleme ve tatlandırma amacıyla kullanılan bir tür meyve ezmesidir. Çoğunlukla limon, misket limonu, portakal, greyfurt ve mandalina gibi turunçgiller kullanılarak yapılsa bile ahududu, kızılcık, böğürtlen, çarkıfelek meyvesi gibi çeşitli meyveler kullanılarak da yapılan türleri bulunur. Hamur işlerinin üzerine reçel gibi sürülerek ya da tart, krep, cupcake gibi hamur işlerinin içerisinde dolgu malzemesi olarak tüketilir.

<span class="mw-page-title-main">Mille-feuille</span>

Mille-feuille, milföy hamuru ve pastacı kreması ile yapılan Fransız mutfağına ait bir hamur işi türüdür. Kuzey Amerika'da Napolyon pastası, Birleşik Krallık'ta ise vanilya dilimi veya krema dilimi olarak isimlendirilir. Tatlı modern şeklini Marie-Antoine Carême'in yaptığı dokunuşlardan sonra almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Chouquette</span>

Chouqette veya petits choux şekerli ve fırınlanmış küçük şu hamurundan oluşan Fransız pâtisserie türüdür. Chouqette kelimesi 16. yüzyıldan beri kullanılmaktadır. Başlangıçta bu terim küçük tuzlu hamur işleri için kullanılırken, 17. yüzyıl itibariyle tatlı hamur toplarını belirtmek için kullanılmaya başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Melek kanatları</span>

Melek kanatları, kıvrılmış ince şeritler şeklinde şekillenip, derin yağda kızartılan ardından üzerine pudra şekeri serpilmiş olan hamurdan yapılan geleneksel bir hamur işi türüdür. Avrupa'nın çeşitli mutfaklarında bulunan tatlı, göçmenler tarafından Amerika gibi başka bölgelere taşınmış ve o bölgelerdeki mutfakların birer parçası olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Turnover (yiyecek)</span> Özel bir hamur ve farklı harçlar ile yapılan börek türü

Turnover hamurunun tatlı veya tuzlu iç harç ile doldurulmasının ardından ikiye katlanması ardından fırında pişirilmesi ile yapılan bir tür hamur işidir. Türk mutfağındaki börek ve poğaça türlerine oldukça benzer. Tatlı veya tuzlu olarak yapılabilir ve genellikle pratik bir yiyecek türü olarak kahvaltıda tüketilir.

<span class="mw-page-title-main">Bougatsa</span> Yunan atıştırmalığı

Bougatsa Yunan mutfağına özgü tatlı veya tuzlu olarak yapılabilen bir hamur işi türüdür. Sabah veya öğle saatlerinde atıştırmalık olarak tüketilebilir. Bougatsa'nın kıyma ve peynirle yapılan çeşitli versiyonları bulunsa bile irmikli muhallebi kullanılarak yapılan türü en popüler bougatsa türüdür. Bougatsa'nın yapısı Yunanistan'ın bölgelerine göre değişiklik gösterir. Karaferye bölgesindeki bougatsa daha fazla krema dolgusuna sahip olan tatlı bir hamur işiyken, Selanik'te yapılan türünün krema dolgusu daha azdır ve hamur işi daha çıtır bir yapıya sahiptir. Girit'te bulunan Hanya bölgesindeki bougatsa türü ise mizitra adı verilen bir peynirden yapılır, tatlı olmasa bile hamurun üzerine şeker ve tarçın serpilir.