İçeriğe atla

Tarsus (iskelet)

Kemik: Tarsus
Sağ ayak kemikleri
aşağıdan görünüşü (sol) ve yukarıdan görünüşü (sağ)
Tarsusu oluşturan 7 kemik A - Calcaneus. B - Talus. C - Cuboid. D - Navicular. E, F, G - Cuneiform kemikler
Tarsusu oluşturan kemikler.

  Calcaneus   Talus kemiği
  Cuboid kemik   Navicular kemik  Cuneiform kemikler (Medial, Intermediate, Lateral)

Latinceossa tarsi
Tutunduğu yerAyak

Tarsus, her ayağında tibianın alt ucu ile alt bacağın fibulası ve metatarsus arasında yer alan yedi eklem kemiği kümesi. Orta ayak (cuboid, medial, intermediate ve lateral cuneiform ve navicular) ve arka ayaktan (talus ve calcaneus) oluşur.

Tarsus, metatarsusun kemikleri ile eklemlenir, bu da ayak parmaklarının proksimal falanjları ile eklemlenir. Yukarıdaki tibia ve fibula ve aşağıdaki tarsus arasındaki eklem, ayak bileği eklemi olarak adlandırılır.

İnsanlarda tarsustaki en büyük kemik, ayağın topuklarındaki ağırlık taşıyan kemik olan calcaneus'tur.

İnsan anatomisi

Aksesuar tarsal kemiklerin yeri

Kemikler

Talus kemiği veya ayak bileği kemiği, ayak bileği eklemini veya takloral eklemi oluşturmak için alt bacağın, tibia ve fibula'nın iki kemiğine üstün şekilde aşağı, subtalar eklemde kalkaneus veya topuk kemiğine bağlanır. Birlikte, talus ve kalkaneus arka ayağı oluşturur.[1]

Orta ayağın beş düzensiz kemiği (Cuboid, Navicular ve üç Cuneiform kemikleri), bir amortisör görevi gören ayağın kemerlerini oluşturur. Orta ayak, arka ve ön ayağı kaslar ve plantar fasya ile bağlar.[1]

Hareketler

Subtalar eklemin karmaşık hareketi üç düzlemde meydana gelir ve subtalar inversiyon ve eversiyon üretir. Enine tarsal eklem ile birlikte (yani talonaviküler ve kalkaneokuboid eklem), subtalar eklem tibial rotasyonu ön ayak supinasyonuna ve pronasyonuna dönüştürür. Eklemdeki dönme ekseni yatay düzlemden 42 derece ve ayağın orta çizgisinden medial olarak 16 derece yönlendirilir. Bununla birlikte, subtalar fasetler, sağ ayağa sağ elle, subtalar hareketin meydana geldiği bir vida veya Arşimet spirali oluşturur. Böylece, subtalar inversiyon sırasında kalkaneus da saat yönünde döner ve vidanın ekseni boyunca ileriye doğru çevirir. Ortalama subtalar hareket 20-30 derece inversiyon ve 5-10 derece eversiyondur. Yürüyüş döngüsü sırasında fonksiyonel hareket 10-15 derecedir (topuk yere hafifçe ters çevirerek hızlı eversiyonla vurur).[2]

Talonaviküler ve kalkaneokuboid eklemler (yani talus ve naviküler kemikler ve kalkaneus ve küboid kemikler arasında) enine tarsal eklem veya Chopart eklemini oluşturur. İki hareket ekseni vardır. İnversiyon ve eversiyon, yatay düzlemden 15 derece yukarı ve ayağın boyuna ekseninden medial olarak 9 derece yönlendirilmiş uzunlamasına bir eksen etrafında meydana gelir. Fleksiyon ve ekstansiyon esas olarak yatay düzlemden 52 derece yukarı doğru ve antiromedial olarak 57 derece (ileri-içeri) yönlendirilmiş eğik bir eksende meydana gelir. İn vitro talonaviküler hareket; 7 derece fleksiyon uzantısı ve 17 derece pronasyon-supinasyon; kalkaneokuboid hareket 2 derece fleksiyon uzantısı ve 7 derece pronasyon-supinasyondan oluşur.[2]

Subtalar ve enine talar eklemlerin hareketleri, ayağı esnek veya sert hale getirmek için etkileşime girer. Subtalar eklem eversiyondayken, enine eklemin iki eklemi paraleldir, bu da bu eklemdeki hareketleri mümkün kılar. Subtalar eklem ters çevrilirken, enine eklemin eksenleri yakınsaktır, bu eklemdeki hareketler böylece kilitlenir ve orta ayak serttir.[2]

Diğer hayvanlar

Trematops gibi ilkel dört üyelilerde tarsus üç sıra kemikten oluşur. Alt ekstremite kemikleri ile eklem noktaları için adlandırılan üç proksimal tarsal, tibiale, medium ve fibular olarak adlandırılır. Bunları, centralia (tekil: centrale) olarak adlandırılan dört kemikten oluşan ikinci bir sıra ve ardından her biri tek bir metatarsal ile eklemlenen beş distal tarsal sırası izler. Bugün yaşayanlar da dahil olmak üzere dört üyelilerin büyük çoğunluğunda, bu basit model bazı kemiklerin kaybı ve füzyonu ile değiştirilir.[3]

Sürüngenlerde ve memelilerde normalde sadece iki proksimal tarsal vardır: kalkaneus (amfibi fibulare eşdeğer) ve talus (muhtemelen birden fazla kemik füzyonundan türetilir). İnsanlar dahil memelilerde talus, tibia ile özellikle artiodaktillerde iyi gelişmiş bir özellik olan bir menteşe eklemi oluşturur. Kalkaneus da değiştirilir ve Aşil tendonunun bağlanması için bir topuk oluşturur. Bu uyarlamaların hiçbiri, her iki kemiğe nispeten basit bir yapıya sahip sürüngenlerde bulunmaz.[3]

Beşinci distal tarsal evrimde nispeten erken kaybolur, cuneiform ve cuboid kemikler hâline gelir. Sürüngenler genellikle iki centralia tutarken, memelilerde tipik olarak sadece bir tane (naviküler) bulunur.[3]

Kuşlarda tarsus kaybolmuş, proksimal tarsallar tibia ile kaynaşmış, centralia kaybolmuş ve distal kemikler metatarsallarla kaynaşarak tek bir tarsometatarsus kemiği oluşturup bacağa etkili bir şekilde üçüncü bir segment vermiştir.[3]

Ek resimler

  • Ayak kemikleri - tarsus, metatarsus ve falanjlar.
    Ayak kemikleri - tarsus, metatarsus ve falanjlar.
  • Sağ ayağın kemikleri. Dorsal yüzey.
    Sağ ayağın kemikleri. Dorsal yüzey.
  • Sağ ayağın kemikleri. Plantar yüzey.
    Sağ ayağın kemikleri. Plantar yüzey.
  • CT 3D insan Ayak Derisi ve Kemik.
    CT 3D insan Ayak Derisi ve Kemik.
  • Ayağın iskeleti. Medial yön.
    Ayağın iskeleti. Medial yön.
  • Ayağın iskeleti. |Lateral yön.
    Ayağın iskeleti. |Lateral yön.
  • Gerçek bir iskeletten ayak kemikleri.
    Gerçek bir iskeletten ayak kemikleri.
  • Ayak kemikleri
    Ayak kemikleri

Kaynakça

  1. ^ a b Podiatry Channel, Anatomy of the foot and ankle
  2. ^ a b c Nordin-Frankel 2001, ss. 229-30
  3. ^ a b c d Romer-Parsons 1977, ss. 205-208

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Tarsus (iskelet) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Omur</span> Vertebral kolondaki kemik

Omur ya da vertebra, omurgayı oluşturan 33-34 kemikten her birine verilen bir addır. Kafatasının hemen altından başlayıp kuyruk sokumuna dek uzanırlar. Omurgada 7 adet boyun omuru, 12 adet sırt omuru, 5 adet bel omuru, 5 sakral vertebra (sakrum) ve 4 de koksigeal (koksiks) vertebra bulunur. Bu vertebraların ilk 24 tanesi birbirine eklemler aracılığıyla bağlanmıştır. Bunlara presakral vertebralar denilir. Kalan 9 vertebradan daha üstteki 5 tanesinin birleşmesinden sakrum meydana gelmiştir. En altta bulunan küçük ve tam gelişmemiş 4 vertebranın birleşmesinden koksiks denilen kemik meydana gelmiştir. Bu vertebraların her birinin yapısı içlerinden geçen oluşumlara ve fonksiyonlarına göre değişiklik göstermesine karşın, hepsinin ortak özellikleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Omurga</span> omurgalılarda bulunan kemikli yapı

Omurga, yani columna vertebralis vücudu destekleyen servikal, torasik, lumbar, sakral ve koksiks olarak gruplanan 26 kemikten 33 vertebradan oluşan ana yapıdır. Omurga, vücudu desteklemek üzere torasik ve pelvik uzuvların arasında bir köprü oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Fibula</span>

Fibula veya baldır kemiği kaval kemiğinin (tibia) lateral tarafında bulunan ve tibiaya hem aşağıdan hem de yukarıdan bağlanan kemiktir. Fibula, tibiadan boyca küçüktür ve tüm uzun kemiklerin çoğundan daha incedir. Üst kısmı büyüktür, tibianın kafasının arka kısmı diz ekleminin altına yerleşir ve bu eklemin oluşumunun dışındadır. Alt kısmı biraz öne eğilir, böylece üst ucuna göre daha önde durur; tibianın altında çıkıntı yapar ve ayak bileği ekleminin lateral kısmını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Femur</span> Uyluk kemiği

Femur veya uyluk kemiği, memelilerin vücutlarındaki en uzun, en hacimli ve en güçlü kemiktir. Kalçanın ve dizin bir bölümünü oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">İskelet</span> vücudun destek yapısını oluşturan kısmı

İskelet, çoğu hayvanın vücudunu destekleyen yapısal çerçevedir. Farklı iskelet türleri vardır: bir organizmanın vücut şekline yapısal destek sağlayan sert bir dış kabuk olan dış iskelet; organların ve yumuşak dokuların bağlı olduğu iç sert bir çerçeve olan iç iskelet; ve vücut sıvılarının basıncı ile desteklenen esnek bir iç yapı olan hidroskelet.

İnsan vücudunun belirli bölümlerindeki hareketler; bir takım anatomik terimlerle ifade edilir. Hareketle ilgili bu anatomik terimlerde genellikle anatomik duruşa göre belirlenmiş bir referans noktası kullanılır. Bu referans noktası vücudun orta hattı, uzvun orta hattı ya da hareketin yapıldığı eklemin kendisi gibi yerler olabilir. Aynı zamanda referans noktası kullanılarak belirlenmiş bu hareketler, vücudun bazı bölümlerinde farklı isimler alabilir.

<span class="mw-page-title-main">Bacak</span> genellikle bir sütun şekline sahip olan ve yürüme işlevini gören ayaklar ile gövde arasında yer alan ağırlık kaldırıcı anatomik yapı

Bacak, omurgalılarda alt üyelerin her birine verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">Ayak</span> hareket etmek için kullanılan biyolojik organ

Ayak, birçok omurgalıda bulunan anatomik bir yapıdır. Ağırlık taşıyan ve hareket etmeye olanak sağlayan bir uzvun terminal kısmıdır. Ayakları olan birçok hayvanda, ayak, bacağın terminal kısmında, genellikle pençeler veya tırnaklar da dahil olmak üzere bir veya daha fazla segment veya kemikten oluşan ayrı bir organdır.

<span class="mw-page-title-main">Ayak bileği</span> insan anatomisinde ayak ile bacağın birleştiği yer

İnsan anatomisinde ayak bileği eklemi, ayak ile bacağın birleştiği yerde oluşmuştur. Ayak bileği veya talocrural eklem, tibia ve fibulanın iki distal ucunu bağlayan sinoviyal menteşe tipi bir eklemdir. Tibia ve talus arasındaki eklem, daha küçük olan fibula ve talus arasındaki eklemden daha fazla ağırlık taşır.

El bileği, İnsan anatomisinde önkol ile el arasında bulunan esnek ve daha dar bir bağdır. El bileği temel olarak karpallar denilen ve birbiri üzerine sarılarak şekil verilebilir bir menteşe oluşturan, çift sıra kısa kemiklerden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">İnsan kas-iskelet sistemi</span> İnsanlara kas ve iskeletlerini kullanarak hareket etme yeteneği kazandıran organ sistemi

İnsan kas-iskelet sistemi, insanlara kas ve iskelet sistemlerini kullanarak hareket etme yeteneği veren bir Organ sistemidir. Kas-iskelet sistemi vücuda şekil, destek, denge ve hareket sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Aşık kemiği</span> Kemik

Aşık kemiği, talus ya da astragalus, ayak bileğinin alt kısmını oluşturan talus kemiklerinden birisidir. Tibia ve fibulanın uzantısı olan medial ve lateral malleolüs ile, tarsus kemikleri içerisinde, altta calcaneus ile ve önde naviküler kemik ile eklem yapar. Bu eklemler aracılığı ile, vücudun tüm ağırlığını ayağa aktarır.

<span class="mw-page-title-main">Fleksör karpi ulnaris</span> Ön kol kası

Fleksör karpi ulnaris, insan önkolunda bulunan bir kas. El bileğine fleksiyon (bükme) ve adduksiyon hareketlerini yaptırır.

<span class="mw-page-title-main">Anatomik terminoloji</span> Vikimedya liste maddesi

Anatomik terminoloji, uluslararası alanda anatomist, zoolog ve sağlık uzmanlarınca kullanılması amacıyla hazırlanmış bilimsel bir anatomi terminoloji standardıdır. Anatomik terimler Antik Yunan dönemine ve Latince'ye ait kelimeler, ön ek ve son ekler barındırırlar. Bu terimler uzmanlar arasında anlaşma açısından bir standard sağlar ve anlam karmaşasını ortadan kaldırır. Örneğin, el bileğinde oluşan bir yarayı tarif ederken kullanılan anatomik terimler yaranın tam olarak nerede olduğunu, konunun uzmanlarına kuşkuya yer bırakmayacak şekilde tarif eder. Her uzmanlık alanının kendine has terimleri olur. 1998 yılında hazırlanan standardın adı Terminologia Anatomica yani Anatomik Terminoloji dir. Öte yandan 2017'de yayınlanan makalesinde Strezelec bu standardın içerdiği hataları nedeniyle eleştirilerini sunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Metakarpal kemikler</span> el tarak kemikleri

Metakarpal kemikler veya tarak kemikleri, insan el iskeletinde parmak kemikleri ile karpal kemikler arasında yer alan kemikler. Metakarpal kemikler ayaktaki metatarsal kemiklere benzerdir.

<span class="mw-page-title-main">Squat</span>

Squat, hareketi gerçekleştiren kişinin ayakta durma pozisyonundayken kalçalarını alçaltması, sonrasında ise tekrar başlangıç pozisyonuna dönmesini içeren bir egzersiz. Egzersizin çömelme kısmında kalça ve diz eklemleri fleksiyona, ayak bileği eklemleri ise dorsifleksiyona uğrar, başlangıca dönülürken ise kalça ve diz eklemleri ekstense olur, ayak bileği eklemi de plantarfleksiyona uğrar.

Gracilis kası, uyluğun medial (addüktör) kompartmanının en yüzeysel kasıdır. Gracilis terimi, tıp dilinde kullanılmakta olan Latince bir kelimedir ve ince,zarif, narin anlamına da gelmektedir.

Yapay ankiloz veya sindez olarak da bilinen artrodez, iki kemik arasındaki eklem kemikleşmesinin ameliyatla yapay olarak indüklenmesidir. Bu, ağrı kesici ilaçlar, atel veya normal olarak belirtilen diğer tedavilerle tedavi edilemeyen bir eklemdeki inatçı ağrıyı gidermek için yapılır. Bu tip ağrının tipik nedenleri, eklemi bozan kırıklar, şiddetli burkulmalar ve artrittir. En çok omurga, el, ayak bileği ve ayaktaki eklemlerde yapılır. Tarihsel olarak diz ve kalça artrodezleri de ağrı giderici prosedürler olarak uygulanmaktaydı, ancak kalça ve diz artroplastisinde elde edilen büyük başarılarla, bu büyük eklemler için artrodezi birincil prosedür olmaktan çıkmıştır ve şimdi sadece bazı başarısız artroplastilerde son çare olarak kullanılmaktadır.

Astigmatizm (veya Astigmatizma) ile bir optik sistemde, iki dik düzlemde yayılan ışınların farklı odaklara sahip olduğu bir sistem sorunudur. Bir çarpı görüntüsünü oluşturmak için astigmatizma ile optik bir sistem kullanılırsa, dikey ve yatay çizgiler iki farklı mesafede keskin odakta olacaktır. Terim, "yok" anlamına gelen Yunanca α- (a- ) ve στίγμα ( stigma), ("bir işaret, nokta, delinme" anlamına gelen") birleşiminden oluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Karpal kemikler</span> eli ön kola bağlayan bileği (veya karpusu) oluşturan sekiz küçük kemik

Karpal kemikler veya el bileği kemikleri, eli ön kola bağlayan bileği oluşturan sekiz küçük kemiktir. "Karpus" terimi Latince carpus ve Yunanca καρπός (karpós) kelimelerinden türetilmiştir ve "bilek" anlamına gelmektedir. İnsan anatomisinde el bileğinin ana rolü, elin etkili bir şekilde konumlandırılmasını ve ön kolun ekstansör ve fleksörlerinin güçlü bir şekilde kullanılmasını kolaylaştırmaktır ve bireysel karpal kemiklerin hareketliliği el bileğindeki hareket özgürlüğünü artırır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.