İçeriğe atla

Tarih ve Toplum

Tarih ve Toplum: Aylık Ansiklopedik Dergi
Derginin 144. (Aralık 1995) sayısının kapağı
EditörMete Tunçay
KategorilerDergi, süreli yayın
Yayımcıİletişim Yayınları
İlk sayıOcak 1984
Son sayı240. sayı (40. cilt), Aralık 2003
ÜlkeTürkiye Türkiye
DilTürkçe
ISSN1019-4681

Tarih ve Toplum: Aylık Ansiklopedik Dergi, 1984 - 2003 yılları arasında Türkiye'de yayımlanmış aylık resimli tarih ve araştırma dergisidir.

İletişim Yayınları tarafından çıkartılan derginin ilk sayısı Ocak 1984'te yayımlanmış, Aralık 2003'te 240 sayı sonra kapanmıştır.[1][2] Günümüzde Tarih ve Toplum-Yeni Yaklaşımlar adıyla altı aylık bir dergi olarak yayını devam ettirilmektedir.[3]

Ele aldığı konular

Daha çok tarihçileri ve konunun uzmanlarını ilgilendiren konuları akademik bir dille ele alan dergi, tarihçi olmayan geniş bir okuyucu kitlesi tarafından da rahatlıkla okunabilecek popüler konulara da sıklıkla yer vermekteydi.

İlk sayısının önsözünde dergide Türkiye ve Türk tarihine öncelik verileceği belirtilmiş; yayın hayatı boyunca dergide az da olsa Antik Çağ (Örnek: "Antik Likya Şehirleri" yazı dizisi, sayı: 22) ve Orta Çağ (Örnek: "Ortaçağda Kadınlar" sayı: 22) ile ilgili yazılara yer verilmiştir.

Fasiküller

Dergi yetmiş ikişer sayfalık fasiküller halinde, 21x27 cm boyutlarında 1. hamur kağıda renkli ve siyah beyaz basılıyor, her altı sayıda bir cilt tamamlanıyordu. Dergileri yayınevinin özel olarak hazırlattığı cilt kapaklarıyla ciltlemek mümkündü.

Dili

Derginin önsözünde eski yazıları aktarırken tutucu davranmak kararında oldukları açık bir dille belirtilmiştir. Sadece bazı kelimelerin anlamlarının ayraç içinde verileceği, bu şekilde metinleri sadeleştirmeyerek eski dilin zevkine varmak istedikleri vurgulanmıştır.

Künyesi ve yazarları

Derginin ilk sayısında yayın yönetmeninin Mete Tunçay, sahibinin Zeki Türkkan, sorumlu yazı işleri müdürünün de Jülide Ergüder olduğu yazılmıştır. 2. sayıdan itibaren künyenin en üstüne genel yönetmen olarak Murat Belge'nin ismi eklenmiştir.

Yazarları arasında yer alan bazı isimler şunlardır: Tarık Zafer Tunaya, Talat Tekin, Cevdet Kudret, İlber Ortaylı, Şahin Alpay, Taha Toros, Cüneyt Ölçer, Uygur Kocabaşoğlu, Özdemir Nutku, Zeynep Menemencioğlu, Cemil Meriç, Tunca Varış.

Dergide Leo Begrow, Gerhard Stradner, William McNeil, Franz Babinger, Michael Mullett ve Stuart Andrews gibi yabancı yazarların yazılarına da sıklıkla yer verilmiştir.

Tarih ve Toplum: Yeni Yaklaşımlar

Tarih ve Toplum dergisinin yayını 2003 yılında sona erdikten sonra İletişim Yayınları tarafından altı aylık bir dergi olarak 2005 - 2014 yılları arasında "Tarih ve Toplum: Yeni Yaklaşımlar" adıyla yeniden yayımlanmıştır. Derginin yayımına 17. sayısından sonra ara verilmiş, Aralık 2021'de çıkarılan 18. sayıdan itibaren Tarih Vakfı ve İletişim Yayınları iş birliği ile yeniden yayımlanmaya başlamıştır.[4]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ http://mail.tumkitaplar.com/kitap/index.pl?kitap=91487[]
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2009. 
  3. ^ Büyükyıldırım, Ümit (4 Haziran 2009). "Türkiye'de geçmişten günümüze tarih dergileri". Bilim.org. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2022. 
  4. ^ "Yönetmen James Cameron'ın filmleri için yaptığı çizimler, kitap haline getirildi". Gazete Duvar. 19 Aralık 2021. 19 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Kitap-lık, Yapı Kredi Yayınları (YKY) tarafından 1993 yılından itibaren çıkarılan edebiyat dergisi.

Mehmet Murat Kadri Belge, Türk akademisyen, yazar, çevirmen, edebiyat eleştirmeni ve insan hakları savunucusu.

<span class="mw-page-title-main">Öner Ünalan</span>

Öner Ünalan, Türk yazar, çevirmen ve araştırmacıdır.

Türk Dili, Türk Dil Kurumunun Ekim 1951'den beri çıkardığı aylık dil ve edebiyat dergisi.

Türk Düşüncesi, Aralık 1953'ten Nisan 1960'a kadar 63 sayı olarak çıkan Türkçe fikir ve sanat dergisidir. Yönetmen ve başyazarı Peyami Safa idi. “Aylık fikir ve sanat dergisi” mottosu altında çıkan dergi, Türk milliyetçisi-muhafazakar çizgide yayın hayatına devam etti. İstanbul'da yayın faaliyetlerini yürüten dergi, aylık olarak yayımlanmıştı. Yayın düzenlemelerinden kaynaklı istikrarlı bir yayın serüveni olmamış ve bazen yayına aralar verilmişti. 33. sayısından sonra Ağustos ayında yayına ara verilmiş ve tekrar Aralık ayında yayına devam etmişti. Nisan-Mayıs 1958 sayısından sonra ise Ocak 1960 yılına kadar yine ara vermişti. Komünizm, İrtica, İnkılab, Masonluk ve Kıbrıs özel sayıları da çıkardı. İç sayfalarda makaleler, şiirler, hikâyeler ve romanlar yer almış ve son sayfalarında ise "Nekroloji" başlığı altında o ay ölen kayda değer kişiler hakkında bilgilere verilmişti.

Varlık, 15 Temmuz 1933'te Yaşar Nabi Nayır tarafından yayımlanmaya başlanan aylık sanat ve edebiyat dergisidir.

<i>Yel</i> (dergi)

Yel dil ve kültür dergisidir. 2006-2010 yılları arasında İzmir merkezli faal olan dergide Türkçe, edebiyat, kültür, Türk Dünyası gibi alanlarda yazılar çıkmıştır. 2006 yılının Haziran ayında yayın hayatına girmiş, 2010 yılında yayınına son verilmiştir. Dergi ilk iki sayıda Yenisey’den Tuna’ya adıyla yayınlandıktan sonra, üçüncü sayısıyla beraber Yel adını almıştır.

Toplum ve Bilim, Birikim Yayınları bünyesinde 1977 yılından beri, yılda dört sayı çıkaran, üç aylık toplum bilimleri dergisi. Dergi Türkiye'de yayınlanan akademik dergilerin yeterli olmadığı düşüncesiyle yayın hayatına başlamıştır. Toplum ve Bilim, 1980 öncesinde Osmanlı tarihi ve toplum düzeni tartışmalarının ana mecrası olmuştu. 1985 sonrasında, tarih tartışmalarına yine yer verirken, özellikle modernleşme sürecine eleştirel yaklaşımları gündeme getirdi. 1988-1993 döneminde, yöntem tartışmalarından kadın araştırmalarına, kentsel yapıya, ekonomi-politiğe uzanan çok geniş bir konu yelpazesinde, zengin bir makale kataloğu sundu. 1993’ten itibaren, her sayısında belirli bir konuya odaklanarak dosya düzeni izleyen derginin genel yayın yönetmenliğini Tanıl Bora üstlenmiştir.

<i>Mad</i> (dergi)

Mad 1952 yılından beri yayımlanmakta olan popüler bir Amerikan mizah dergisidir.

Memet Baydur, Türk oyun yazarı.

<i>Yeni Sinema</i> (dergi, 1966)

Yeni Sinema 1966 - 1970 yılları arasında Türkiye'de yayımlanmış aylık sinema dergisidir. Türk Sinematek Derneği'nin yayın organı olan dergi önceleri aylık olarak çıkarken yayın hayatına bazen 3 ayda bir, bazen de iki sayı bir arada çıkmak sureti ile devam etmiş ve 5 yıl içinde 30 sayı yayımlanmıştır. Yayınına 10 yıl ara verdikten sonra 1980 yılında Nisan/Mayıs aylarına ait olan 31. sayısı, Ağustos 1980'de de 32. sayısı çıktı ve dergi bir daha çıkmamak üzere kapandı.

Tekin Sönmez, Türk roman, öykü, deneme yazarı, gazeteci, şair, fotoğraf sanatçısı, sinevizyon editörüdür.

<i>Hayat Tarih Mecmuası</i> 1965-1982 yılları arasında Türkiyede yayımlanan aylık resimli tarih ve kültür dergisi

Hayat Tarih Mecmuası, 1965 ve 1982 yılları arasında Türkiye'de yayımlanmış aylık resimli tarih ve kültür dergisidir. İlk sayısı 1 Şubat 1965 tarihinde çıkan dergi 216 sayı sonunda 1982 yılında kapanmıştır. Nisan 1978 tarihinde derginin adı Hayat Tarih ve Edebiyat Mecmuası olarak değiştirilmiş, böylelikle tarih alanından çekilerek eski gazete ve dergi yazılarını yayımlamaya başlamış ve kısa süre sonra da kapanmıştır.

<i>Sinema</i> (dergi) Türkiyede 1994-2013 yılları arasında yayınlanmış dergi

Sinema, ilk kez 1 Ekim 1994'te "Popüler Sinema Dergisi" üst başlığı ile Türkiye'de yayımlanmaya başlayan aylık sinema dergisidir. Zaman içinde birkaç kez yayımcısı ve sahipleri değişmiş olsa da, bugüne kadar aynı isimle ve aynı formatta çıkmaya devam etmektedir. Aralık 2003 tarihli 104. sayıdan sonra dergi nüshalarına sayı numarası verilmesi uygulamasından vazgeçilmiş olmakla birlikte hesaplandığı zaman Eylül 2011 tarihi itibarıyla toplam 197 sayı yayımlanmıştır. Turkuvaz'ın dergiyi atv kanalıyla birlikte Kalyon İnşaat'a satmasıyla beraber, AutoMoto Sport, Global Enerji, Touch İstanbul, Cosmo Girl, Transport ve Aktüel dergileriyle birlikte 19 Aralık 2013'te kapatıldığı açıklanmıştır. Bu olay, medya tarafından da eleştirilmiştir.

Süreyya Yusuf Türk yazar ve Türkolog.

Hisar, 1950-1980 yılları arasında Ankara'da yayınlanmış olan aylık fikir, edebiyat ve sanat dergisi.

Çınaraltı, 1941-1948 yılları arasında yayımlanmış haftalık Türkçü fikir ve sanat dergisi.

<i>Papirüs</i> (dergi)

Papirüs, Cemal Süreya tarafından yayımlanmış dergidir. Belli aralıklarla yayın hayatı kesilen dergi toplamda elli üç sayı basılmıştır.

Yenilik, 15 Aralık 1952 - Aralık 1957 tarihleri arasında çıkan aylık kültür sanat dergisi. Derginin kurucusu ve yöneticisi Naim Tirali idi. 62 sayı olarak çıkan dergi ilk olarak gazete formatında yayımlandı. İlk yılında 8 sayfadan oluşan “Aylık Fikir ve Sanat Gazetesi” ibaresi geçerli oldu. Ocak 1954 sonrasında ise “Aylık Fikir ve Sanat Dergisi” şeklini aldı, sayfa sayısı da artmaya başladı. Derginin logosu mavi bir zemin içinde beyaz bir yazıdan oluşmaktaydı. Dergide kitap ve dergi reklamları dışında banka ve içki reklamları da bazı dönemlerde görüldü. 5 yıllık yayın hayatında satış ücreti 25 kuruştan 50 kuruşa kadar yükselmiştir.