İçeriğe atla

Tarih Boyunca İlim ve Din

Tarih Boyunca İlim ve Din
YazarAdnan Adıvar
ÜlkeTürkiye
DilTürkçe
TürBilimsel kitap
Yayım1944
YayımcıRemzi Kitabevi

Tarih Boyunca İlim ve Din, Adnan Adıvar'ın 1944 tarihli eseri. Eserde dinin bilim ve akılla birleşmeyeceğini, her ikisi arasındaki çatışmanın iki unsurun senkretize edilmek istenmesinden kaynaklandığı teorisi öne sürülmektedir. Önsözden kitabın Ahmed Midhat Efendi'nin Nizâ-ı İlm ü Dîn adıyla Türkçeye çevirdiği John William Draper’ait 1874 tarihli History of the Conflict between Religion and Science adlı eserini dengelemek amacıyla yazıldığı ima edilmektedir. Adıvar'ın eserine ilişlkin Rıza Tevfik Bölükbaşı, Hilmi Ziya Ülken, Ahmet Emin Yalman, Hasan Ali Ediz, Hasan Âli Yücel gibi isimlerin tasvipkâr kritikleri bulunurken Niyazi Berkes ise Adıvar'ın yaklaşımını onaylamakla birlikte muhtelif vurgu ve açıklamaları yetersiz bulmaktadır.[1]

Kaynakça

  1. ^ Ada, Turhan. Adnan Adıvar:Hayatı ve Kişiliği (2010 bas.). Kültür Aş. s. 360-62. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Adnan Saygun</span> Türk Beşleri arasındaki klasik müzik bestecisi, müzik eğitimcisi ve etnomüzikolog

Ahmed Adnan Saygun, Türk Beşleri arasında yer alan Klasik müzik bestecisi, müzik eğitimcisi ve etnomüzikologdur.

<span class="mw-page-title-main">Abdülhak Adnan Adıvar</span> Türk siyasetçi, hekim ve yazar

Abdülhak Adnan Adıvar, Türk siyasetçi, yazar, tarihçi, akademisyen ve hekim.

Kadirilik ya da Kadiriyye, Seyyid Abdülkâdir Geylânî tarafından 12. yüzyılın başlarında kurulan tarikattır.

<i>Anadoluda Vakit</i>

Anadolu'da Vakit, İslamcı ve muhafazakâr günlük siyasi gazeteydi. Hakkında verilen tazminat kararlarını ödeyemeyince kapanma kararı alan günlük Akit gazetesinin kadrosunca kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Halide Edib Adıvar</span> Türk yazar, öğretmen ve politikacı (1884–1964)

Halide Adıvar, Türk yazar, siyasetçi, akademisyen ve öğretmen. Halide Onbaşı olarak da tanınır.

<span class="mw-page-title-main">İsmaililik</span> İslâmın Şiilik koluna bağlı bir mezhep

İsmâilîlik, adını İsmâil b. Ca'fer es-Sâdık'tan alan Şii mezhebi.

Türkün Ateşle İmtihanı, Halide Edib Adıvar'ın Milli Mücadele yıllarında eşi Adnan Adıvar ile Anadolu' da geçirdikleri günlerden, Zafer'in kazanılıp İstanbul'a dönmelerine kadar olan döneme ait anılarını içeren kitaptır.

<span class="mw-page-title-main">Zeydîler</span>

Alevîler ya da Zeydî-Alevîler Hanedanlığı İran'ın bugünkü Taberistan (Mazenderan, Gilan ve Gülistan eyaletleri) bölgesinde 9. yüzyılda kurulan ve tarihte Elburz Dağları ile Hazar Denizi arasında yer alan Zeydî-Alevî olarak da bahsedilen, Caferîliğe bağlı olan Şiî Türkmen bir emîrliktir. Anadoludaki Alevîlerin büyük bir kısmının kökeni, günümüz İran'daki Taberistan ve Horasan bölgesindeki Türkmen Alevî, yani Ehl-i Beyt Hanedanına dayanmaktadır. Çapraz evliliklerle Arap-Türkmen aşiretleriyle Anadolu topraklarına uzanan ve varlıklarını sürdüren Zeydî-Alevîler isimlerini, soyundan geldikleri Zeyd-'ûl Alevî'den almaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Mesûdî</span> 10. Yüzyıl Arap tarihçi, coğrafyacı ve gezgin.

Mesûdî veya tam künyesiyle Ebu el-Hasan Ali bin el-Hüseyn bin Ali el-Mesûdî Irak, Bağdat doğumlu Arap tarihçi, coğrafyacı ve gezgin. "Arapların Herodotu" olarak da tanınan Mesûdî dünya tarihini konu eden eseri Murûc ez-Zeheb ve Ma'âdin el-Cevâhir ile tanınır. Bu eseriyle birlikte tarih ile coğrafyayı geniş çaplı ve ayrıntılı bir biçimde birleştiren ve aynı eserde sunan ilk Arap olmuştur. Irak başta olmak üzere, Orta Doğu'da Arabistan, Mısır, Suriye, İran, Ermenistan, Azerbaycan ve Hazar Denizi çevresindeki diğer bölgeleri gezmiş, ek olarak Hindistan, Sri Lanka ve Çin'e seyahat etmiştir. Bu ülkelerin yanı sıra Hint Okyanusu, Akdeniz, Kızıl Deniz ve Hazar Denizi'nde yelken açmıştır. Hayatının büyük bir bölümünü seyahate harcayan Mesûdî, 956 yılı Eylül ayında Mısır, Kahire'de öldü. Her ne kadar İslam dininden coğrafyaya kadar pek çok konuda eser vermiş olsa da eserlerinin birçoğu bugüne ulaşmamıştır.

Remzi Kitabevi, 1927 yılında İstanbul'da kurulmuş yayınevi ve kitapevi.

<span class="mw-page-title-main">Nizarîlik</span> Şii İslamın bir kolu

Nizârîlik, İslam'ın Şia mezhebi olan İsmâilîyye mezhebinin alt kollarından biridir.

Muhammed el-Bakır, On İki İmâmlar'ın beşincisidir. Dördüncü imam ve Hüseyin'in oğlu olan Ali bin Hüseyin'in (Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn) oğludur. Ayrıca annesi de ikinci imam Hasan bin Ali'in kızı olan Fatıma bint Hasan el-Mûctebâ'dır. İmâmet i'tikadına göre hem anne hem de baba tarafından İslâm dininin son peygamberi Muhammed'le akrabalık ilişkisi bulunan ilk imâmdır. Bir İslâm âlîmi olan "Muhammed el-Bakır" diğer bütün Ehl-i Beyt mensûbu imâmları gibi Sünnîlerce de sevilen ve sayılan büyük bir İslam önderidir.

Ahmet Ateş, Fars dili ve edebiyatı konusunda yaptığı araştırmalarla tanınmış Kürt kökenli Türk doğubilimcidir.

Serbedâriler, İlhanlı Devleti'nin yıkılışından sonra İran'da kurulan ve Horasan ile Esterabad yörelerinde 1337-1381 arasında hüküm süren devlet. Yöneticileri Şii inancına sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Türk Vakıf Hat Sanatları Müzesi</span>

Türk Vakıf Hat Sanatları Müzesi, İstanbul Beyazıt Meydanı'nda bulunan, Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne bağlı hat müzesidir.

Nizari fıkhı, İsmâil’îyye mezhebinin bir kolu olan Nizarîlik şubesinin kendine has İslâmî hukûk, ilke ve kurallarını tanımlayan, temelleri Meymûn’ûl-Kaddâh ve oğulları tarafından atılan Bâtınî fıkıh öğretisi. Bu fıkha göre İmâmet sona ermemiş olup hâlâ babadan oğula geçmektedir. Günümüzdeki imâmları Nizârîlik mezhebinin Kırk Dokuzuncu İmâm-ı Zamânı olan IV. Ağa Han'dır. Nizârî mezhebinin âkidesine göre İmâmet babadan oğula geçmek suretiyle hiç kesintiye uğramadan günümüze kadar ulaşmıştır. Nizar'ın Mısır'dan ayrılması ve vefât etmesinden sonra ise oğlu El-Hâdî bin el-Nizâr'ın Elemût Kalesi'nde Gayba halinde "Gizlenen-İmâm" olarak İmâmet'i devam ettirdiğine inanılmaktadır.

Hasan bin Zeyd'ûl-Alevî, Seyyid Zeyd bin Ali el-Alevî'nin oğlu İmam Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn’in torunudur. 785 yılında Taberistan'da başlattığı hûruç hareketiyle nâm salmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Davudi İsmaililik dâîleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Tâyyibî-Davûdîlik'teki Dâ'î el-Mutlak, Me'zûn (Mevâzin) ve Mûkasîr listesi

Hasan bin Ali el-Ûtruş, Hasan bin Ali el-Utrus ya da Sağır Hassan. En-Nâsser’ûl-Kebîr, En-Nâsır Li’l-Hâkk, En-Nâsır’ûl-Alevî, En-Nâsır Li-Dîn-il’Lâh, adlarıyla da anıldığı olur.

Osmanlı Türklerinde İlim, Adnan Adıvar'ın Fransızca yazdığı 1939 tarihli bilim tarihi kitabıdır.