İçeriğe atla

Tarihî Elektrik Fabrikası

Koordinatlar: 38°26′23″K 27°09′21″D / 38.43972°K 27.15583°D / 38.43972; 27.15583
Tarihî Elektrik Fabrikası
Harita
Genel bilgiler
Konumİzmir, Türkiye
Koordinatlar38°26′23″K 27°09′21″D / 38.43972°K 27.15583°D / 38.43972; 27.15583
Başlama1926
Tamamlanma1928

Tarihî Elektrik Fabrikası, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan eski bir elektrik fabrikasıdır.

Tarihçe

Belçika merkezli Traction-Electricite şirketi tarafından 1926'da temeli atılan fabrika, 18 Ekim 1928'de faaliyete geçti.[1] Fabrikada elektrik üretimi deniz suyu kullanılarak taş kömürü ve linyit ile yapılmaktaydı.[2] Bu özelliği ile Türkiye'de linyit kullanan ilk enerji üretim tesisi oldu.[3] 27 Temmuz 1943'te Resmî Gazete'de yayımlanan "İzmir Tramvay ve Elektrik Türk Anonim Şirketi imtiyaziyle tesisatının satın alınmasına dair mukavelenin tasdiki ve bu müessesenin işletilmesi hakkında kanun" uyarınca kamulaştırıldı.[4] Başlangıçtaki kurulu gücü 5 MW olan fabrika, ESHOT tarafından işletilmeye başladıktan sonra 1949, 1952, 1954 ve 1955 yıllarında kapasite artırımı sonucunda 40 MW güce ulaştı.[1] Fabrika, 1960'larda şehrin elektrik ihtiyacının %30'unu karşılıyordu.[1] İleriki yıllarda önce Etibank ve 1971'den itibaren Türkiye Elektrik Kurumu (TEK) tarafından işletildi.[1] Fabrikada üretim 1989'da sona erdi.[2] TEK'in bölünmesinin ardından fabrikanın mülkiyeti Ankara Doğal Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş.'ye geçti.[1] 8 Ocak 1998'de İzmir 1 No'lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu, fabrikayı "Korunması Gerekli Kültür Varlığı" olarak tescil etti.[5]

Fabrika, 2018'de Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) tarafından satışa çıkarıldı.[5][6] Kararın yargıya taşınması üzerine 2019'da fabrika için yeniden satış kararı verildi.[7][8] 16 Nisan 2019'da yapılan ihaleyi İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin bir iştiraki kazandı.[9][10][11] ÖİB belediyenin ihaleye katılamaycığı öne sürerek ihaleyi onaylamadı.[1][12]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f "Tarihi Elektrik Fabrikası'nda bitmeyen devir-teslim". BirGün. 16 Eylül 2019. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2019. 
  2. ^ a b "Yenilenebilir Enerji Alanında Sosyal Bilincin Arttırılması; İSEM: İzmir Yenilenebilir Enerji Müzesi" (PDF). Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fen ve Mühendislik Dergisi. 17 (51). Eylül 2015. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Kasım 2019. 
  3. ^ "Tarihi İzmir Elektrik Fabrikası müze olsun!". Aydınlık. 25 Ocak 2019. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2019. 
  4. ^ "İzmir Tramvay ve Elektrik Türk Anonim Şirketi imtiyaziyle tesisatının satın alınmasına dair mukavelenin tasdiki ve bu müessesenin işletilmesi hakkında kanun" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 27 Temmuz 1943. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Kasım 2019. 
  5. ^ a b "Tarihi Elektrik Fabrikası satışa çıkarıldı". Hürriyet. 21 Şubat 2018. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2019. 
  6. ^ "İzmir sanayi mirasının sonu merakla bekleniyor". Ege Telgraf. 13 Mart 2018. 16 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2019. 
  7. ^ "Tarihi elektrik fabrikası, arazisiyle birlikte satışa çıkarıldı". Sputnik Türkiye. 14 Ocak 2019. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2019. 
  8. ^ "İzmir'in Elektrik Fabrikası Yeniden İhaleye Çıkarıldı". Haberler.com. 14 Ocak 2019. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2019. 
  9. ^ "Tarihi Elektrik Fabrikası ihaleye çıkıyor". Hürriyet. 15 Nisan 2019. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2019. 
  10. ^ "Tarihi Elektrik Fabrikası'nın ihalesini İzmir Büyükşehir Belediyesi aldı". İzmir Büyükşehir Belediyesi. 16 Nisan 2019. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2019. 
  11. ^ "İzmir'de tarihi elektrik fabrikasını belediye 35 milyon liraya aldı". CNN Turk. 16 Nisan 2019. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2019. 
  12. ^ "Tarihi Elektrik Fabrikası ihalesini ÖİB onaylamadı". BirGün. 14 Eylül 2019. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İç Anadolu Bölgesi</span> Türkiyenin ortasındaki coğrafi bölgesi

İç Anadolu Bölgesi, Anadolu'nun orta kısmında yer alan, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Türkiye'de gelişmiş bölgeler arasında yer alır. Konumu sebe­biyle bu bölgeye "Orta Anadolu" da denir. İç Anadolu Bölgesi'nin yüzölçümü 151.000 km² olup bu alan Türkiye topraklarının %21'ini kaplar. Yüzölçümü bakımından Doğu Anadolu'dan sonra ikinci büyük bölgedir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi dışında diğer bölgelerin hepsiyle komşudur. Aynı zamanda Türkiye'nin "tahıl ambarı" olarak da anımsanır. İç Anadolu Bölgesi'nde toplam 13 il vardır.

<span class="mw-page-title-main">Jeotermal enerji</span> jeotermal kaynaklardan ve bunların oluşturduğu enerjiden doğrudan veya dolaylı yollardan faydalanma

Jeotermal yerkabuğunun çeşitli derinliklerinde birikmiş ısıya verilen genel addır. Jeotermal akışkan ise içerisinde birçok farklı element ve diğer maddeleri içeren sıcak su, buhar ve gazlardır. Jeotermal enerji bu akışkanların sahip olduğu entalpi ve ısının yarattığı enerjinin adıdır. Bu enerji, diğer farklı enerji çeşitlerine çevrilerek ya da direkt ısı enerjisinden faydalanılarak yenilenebilir enerji kaynağı oluşturmaktadır. Jeotermal enerji yeni, yenilenebilir, sürdürülebilir, tükenmez, güvenilir, çevre dostu, yerli ve yeşil bir birincil enerji kaynağıdır. İçinde su bulunmayan sıcak kuru kayalar da jeotermal enerji kaynağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yenilenebilir enerji</span> Bir enerji türü

Yenilenebilir enerji, güneş ışığı, rüzgar, yağmur, gelgitler, dalgalar ve jeotermal ısı gibi karbon nötr doğal kaynaklardan elde edilebilen ve insan zaman ölçeğinde doğal olarak yenilenen kaynaklardan elde edilebilen enerjiye denir. Bu kaynaklar güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, dalga enerjisi, jeotermal enerji, hidrolik enerjisi, biyokütle enerjisi olarak sıralanabilir. Bu tür bir enerji kaynağı, yenilenmekte olduklarından çok daha hızlı kullanılan fosil yakıtların tam tersidir.

Yozgat Şeker Fabrikası, Yozgat ili Sorgun ilçesinde kurulu bulunan şeker fabrikası. 1997 yılında deneme üretimine başlamış olup 1998 yılında tam üretime geçmiştir. 3600 ton/gün kapasiteye sahiptir. 2006 kampanyasında 261.500 ton pancar işleyip 37.000 ton şeker üretimi yapmıştır.

PETKİM, Türkiye Petrolleri tarafından 1965 yılında İzmir'de kurulan ve 2008'de özelleştirilerek SOCAR'a devredilen petrokimya şirketi. Etilen, benzen, polipropilen gibi petrokimya türevlerini üretmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şişecam</span> Şirket

Şişecam veya resmi adıyla Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş., cam alanında faaliyet gösteren Türkiye merkezli şirketler grubu.

<span class="mw-page-title-main">Tat Gıda</span> Koç Topluluğu kuruluşudur

Tat Gıda veya eski adıyla Tat Konserve 1967 yılında Koç Holding tarafından Bursa'da kurulan gıda şirketidir.

<span class="mw-page-title-main">Başak Traktör</span>

Başak Traktör, ASKO Holding, bünyesinde yerli traktör üreten Sakarya'da kurulu fabrikadır. 178.000 m²lik arazide, 35.000 m² kapalı alanda üretim yapmaktadır. Yılda 10.000 traktör üretme kapasitesine sahip fabrikada traktörün motoru dahil ana parçaları imal ve montajı yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de yenilenebilir enerji</span>

Türkiye'de yenilenebilir enerjinin resmi alt yapı kazanması 2005'te çıkartılan Yenilenebilir Enerji Kanunu (YEK)'e dayanmaktadır, ayrıca AB'ye uyum kapsamında 2011-2020 yıllarını kapsayan Ulusal Yenilenebilir Enerji Eylem Planı (YEEP) yürürlüğe girmiştir. Plana göre 2023'te Türkiye'de üretilen elektriğin %22'si hidroelektrikten ve %16'sı diğer yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilmesi hedeflendi YEEP'e göre ulaştırma sektörünün %10'u yenilenebilir enerjiden yararlanması planlandı. 2023 yılı sonu verilerine göre yenilenebilir enerji kurulu gücü 59 bin 236 megavat oldu. 2023 yılında yenilenebilir enerjinin kurulu güçteki payı %56, üretimdeki payı ise %42 oldu.

<span class="mw-page-title-main">Yatağan Termik Santrali</span> termik santral

Yatağan Termik Santrali, Muğla ili Yatağan ilçesinde bulunan termik santraldir. 4.500 GWH yıllık enerji üretimi kapasitesinin yanında 630 MWe kurulu güce sahip olan santral 20.11.1982 tarihinde ilk defa faaliyete geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de sanayi</span> Türkiye ekonomisinin sektörlerinden biri

Türkiye'de sanayi günümüzde GSYİH'nın %27'sini, ihracatın yaklaşık %93'ünü oluşturmaktadır. Sanayinin Osmanlı'nın son zamanlarında temelleri atılmış, bu günlere kadar gelişerek devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de enerji</span>

Türkiye her yıl birincil enerjisi 6 exajoule tüketiyor, kişi başı 20 megawatt saat (MW/s)'ten fazla. Türkiye'de enerji beşte dört'ten fazla fosil yakıtan: %31 petrol, %28 doğalgaz ve %27 kömür(2016 itibarıyla). Türkiye'nin enerji politikası fosil yakıtın ithalatını küçültmek ister, çünkü onlar ithalatın ödemelerinden dörtte biri kapsamaktadır.. Enerjisi kaynaklarının fosil yakıt olması yüzünden Türkiye’den sera gazı emisyonları dünyada ortalama kişi başından daha büyük, yılda kişi başına 6 ton'dan fazla gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'nin enerji politikası</span>

Türkiye'nin enerji politikası, kaynak ülke ve güzergâh çeşitliliğine gidilmesini, Türkiye'de enerji karışımında yenilenebilir enerjinin payını arttırırken, nükleer enerjiden de yararlanılmaya başlanılmasını, enerji verimliliğinin arttırılmasına yönelik çalışmalarda bulunulmasını ve Avrupa’nın enerji güvenliğine katkıda bulunulmasını amaçlamaktadır. 2019 itibarıyla, Türkiye'nin elektrik enerjisi toplam kurulu gücü 91 gigawatt'tır (GW). Bunun %31'ini hidroelektrik, %29'unu doğal gaz, %22'sini kömür, %8'ini rüzgâr, %6'unu güneş ve %2'sini jeotermal enerjisi oluşturmaktadır.

Enerji sistemleri mühendisliği; enerji üretimi, iletimi ve kullanımı konularında maksimum verim hedefi güden mühendislik branşıdır. Makine, elektrik ve kimya mühendisliği bölümleri ile ortak çalışma alanları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Huich'on</span>

Hŭich'ŏn Kuzey Kore'nin Chagang bölgesinden bulunan bir şehirdir. 2008 sayımlarına göre nüfusu 168,180 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Tarihî Havagazı Fabrikası</span> İzmir, Türkiyede bir kültür merkezi

Tarihî Havagazı Fabrikası, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan eski bir havagazı fabrikasıdır. Günümüzde kültürel ve sanatsal etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır.

Türkerler Holding, Türkiye'de inşaat, enerji, sağlık, gayrimenkul, tekstil sektörlerinde faaliyet gösteren holding. 1993 yılında, Kazım Türker tarafından kuruldu. Merkezi Ankara'dadır.

<span class="mw-page-title-main">Orhaneli Termik Santrali</span>

Orhaneli Termik Santrali, Bursa ili, Orhaneli Karıncalı mahallesi sınırlarında bulunan 210 MW kurulu güce sahip termik santral. Türkiye'nin en büyük 16. termik santralidir. Santralde yakılan linyit, Bursa Linyitleri İşletmesinden temin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan'da enerji</span>

Yunanistan'da enerji üretimi, devletin sahip olduğu Kamu Enerji Şirketi'ne aittir. 2009'da KES Yunanistan'daki tüm elektrik enerjisi talebinin %85,6'sını karşılarken, 2010'da bu rakam %77,3'e düşmüştür. KES'in güç üretiminin 2009'da %51,6'sı, 2010'da %48'i linyit kullanılarak üretilmiştir.

Bursa Merinos Enerji Müzesi, Türkiye'nin Bursa kentinde bulunan bir elektrik enerjisi müzesidir. Müze, 2012 yılında kurulmuş olup Osmangazi ilçesinde Sadık Ahmet Bulvarı üzerinde eski tekstil fabrikasının elektrik santralinde yer almaktadır.