| Tarbagatay Dağları | |
|---|---|
 | |
| En yüksek noktası | |
| Yükseklik | 2.992 m (9.816 ft 3+1⁄2 in) |
| Koordinatlar | 47°11′18″K 82°27′59″D / 47.18833°K 82.46639°D / 47.18833; 82.46639 |
| Coğrafya | |
| Konum | Çin, Kazakistan |
Tarbagatay Dağları (Kazakça: Тарбағатай жотасы Tarbağatay jotası; Çince: 唐古拉山; pinyin: Tánggǔlāshān; Moğolca: Тарвагатай нуруу Tarbagatay nuru), Çin ve Kazakistan arasında bulunan bir sıradağdır. Tanrı Dağları'nın bir parçası olup doğu uzantısı Saur Dağları olarak adlandırılmaktadır.
Toros Dağları ya da kısaca Toroslar, Türkiye'nin Akdeniz kıyılarına paralel olarak, Teke Yarımadası'ndan Suriye'ye, hatta iç kesimlere de uzayarak Irak sınırına varan, içinde birçok sıradağı da barındıran bir dağ zinciridir. Bu zincirin en yüksek noktası 3.767 metrelik Kızılkaya zirvesidir.
Dağ, çevresindeki karasal alanlardan daha yüksek olan kara kütlelerine verilen addır. "Dağlık" sıfatı, dağlarla ilişkili ve kaplı alanları tanımlamak için kullanılır.
Karluklar, 766-1215 yılları arasında, Orta Asya'da varlığını sürdüren Türk boylarıdır. "Karluk" adı Arap kaynaklarında "حارلوق Harluk", Farsça eserlerde "حاللوه Halluh", Çin yıllıklarında ise "Géluólù" biçimlerinde kullanılmıştır. Kadim Türk çağlarında Karluklara "Üç Oğuz" yani "Üçboy" da denilmiştir. Türkçe anlamı "karlık" olan Karlukların Türk soyundan geldiği ve bir Gök-Türk boyu olduğu Çin kaynağında (T'ang-shu) belirtilmiş ve oturduğu saha olarak Altaylar'ın batısındaki Kara-İrtiş ve Tarbagatay havalisi gösterilmiştir. Karluklar burada üç kabileden kurulu bir birlik halinde bulunuyorlardı. Daha İstemi zamanında Türk hakimiyetinin Hazar'ın kuzeyi ve Maveraünnehir'e doğru genişlemesinde şüphesiz büyük rolleri vardır. 630-680 yılları arasında, diğer Türk boyları gibi kendi başlarına buyruk olarak zaman zaman Çin'e karşı geldikleri görülmektedir.
Doğu Türkistan Cumhuriyeti, bugünkü Çin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin kuzey kesminde Gulca 'da 12 Kasım 1944'te Sovyetler Birliği siyasi müdahalesi ve Kızıl Ordu'nun askerî desteğiyle kurulan, 20 Ekim 1949'da Çin Komünist Partisi'ne itaat eden ve Aralık 1949'de Çin Halk Kurtuluş Ordusu'nun bölgeye konuşlandırılmasıyla Çin'e ilhak edilen cumhuriyet.
İli Kazak Özerk İli, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzey ve kuzeydoğusunda, Özerk bir ildir. İsmini İli Nehrinden almıştır. Gulca (Yining) başşehridir.
Tarbagatay İli, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde İli Kazak Özerk İli toprakları içinde bir ildir.
Çöçek (şehir), Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde Tarbagatay İli toprakları içinde bir şehirdir.
Usu (şehir),, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde Tarbagatay İli toprakları içinde bir şehirdir.
Dörbiljin İlçesi,, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde Tarbagatay İli toprakları içinde bir ilçedir.
Çağantogay İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde Tarbagatay İli toprakları içinde bir ilçedir.
Saven İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde Tarbagatay İli toprakları içinde bir ilçedir.
Toli İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde Tarbagatay İli toprakları içinde bir ilçedir.
Kobuksar Moğol Özerk İlçesi, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesinin kuzeyinde Tarbagatay İli toprakları içinde bir Moğol Özerk İlçedir.
Tarbagatay Kırgızları ya da Buddist Kırgızlar, Çin'e bağlı Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde Tarbagatay ilinin Taçen ve Emin ilçelerinde yaşayan Buddhist-Lamaist Kırgız halkı. Emin kazasındaki Kazaklar tarafından Moğol-Kırgız ya da Kalmak-Kırgız adlarıyla anılırlar. Moğollar ise Hamin Kırgız derler. Rus literatüründe Emel-Göl Kalmak Kırgızları, Emin Kırgızları adları da kullanılmıştır. Boy yapıları büyük ölçüde Tanrı Dağları Kırgızları'nınkiyle aynıdır. Tarbagatay Kırgızları hakkında en detaylı çalışma 1950 yılında bir Çinli bilim insanı tarafından yapılmıştır. Önceleri Müslüman iken 19. yy ortalarında Lamaizmi kabul etmişlerdir.
Cascade Sıradağları veya kısaca "Cascades" batı Kuzey Amerika kıtasında önemli sıradağlardır. Kanada'da güney Britanya Kolumbiyası eyaletinden güney doğru ABD'de Washington, Oregon ve kuzey Kaliforniya eyaletlerine kadar uzanırlar. Bu sıralar ham önemli volkanik olmayan zirveleri hem de "Yüksek Cascadelar" adı verilen bir sıra volkan zirvelerini ihtiva ederler. Batı Kanada'da Britanya Kolumbiyası eyaletinde bulunan kısmını Kanadalılar "Kanada Cascadeları" veya basitçe yerel dağlar olarak "Cascades Dağları" olarak adlandırırlar. ABD'nin kuzey-batı bölgesinde bulunan kısmının Washington eyaleti içinde bulunan kısmı genel olarak yerel ismi ile "Cascadeler"'dir; fakat genel olarak "Kuzey Cascadeler " olarak da anılırlar. Tüm Cascade Sıradağları üstünde bulunan en yüksek zirve rakımı ABD Washington Eyaletinde bulunan 4,392 m olan Rainier Dağı'dir.
Blue Ridge Dağları, ABD'nin doğusunda bulunan bir sıradağlardır.
Saur Dağları, Kazakistan ve Çin arasında bulunan bir sıradağdır. Tarbagatay Dağları'nın doğu uzantısı olup Çin-Kazakistan sınırında başlayarak ve doğuda Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne bağlı Kobuksar Moğol Özerk İlçesi ile Jeminay ilçesi arasındaki sınırı oluşturarak devam etmektedir.
Kuzeybatı Çin, Çin Halk Cumhuriyeti'nin coğrafi bölgelerinden biridir. Sincan ve Ningksia özerk bölgelerini ve Şensi, Kansu ve Çinghay eyaletlerini kapsar.
Tarbagatai Ulusal Parkı, ayrıca Tarbagatay, 2018 yılında Doğu Kazakistan'da ticari çeşitler tarafından genetik etkilerden izole olmuş yabani meyve ağaçları topluluklarını destekleyen bir dağ bozkır bölgesini korumak için kurulan millî parktır.
Çin Kırgızları, Çin'de gündelik kullanımda Kē'ěrkèzī zú terimi kullanılır, Çin Halk Cumhuriyeti Devleti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir.
