İçeriğe atla

Taranatha

Taranatha'nın geleneksel thangka yorumu

Tāranātha (1575–1634), Tibet Budizmi'nin Jonang okulundan bir Lama idi. O, yaygın olarak Jonang ekolünün en dikkate değer alimi ve temsilcisi olarak kabul edilir.

Taranatha'nın Tibet'te, Padmasambhava'nın doğum gününde doğduğu söylenir. Orijinal adı, Sanskritçe Anandagarbha'nın Tibetçesi olan Kun-dga'-snying-po idi. Bununla birlikte, Sanskrtiçe dil ustalığının Tibet'te eskiye göre çok daha az yaygın hale geldiği bir dönemde, Sanskritçe ilime verdiği değerin bir göstergesi olarak, genel olarak tanınan Sanskritçe adı olan Taranatha'yı benimsedi. Bu isim aynı zamanda onun oldukça saygı duyduğu Hint öğretmeni Buddhaguptanatha'ya yaptığı bir göndermedir.[1]

Olağanüstü niteliklerinin, diğer büyük ustaların çoğunda olduğu gibi, genç yaşta başkaları tarafından fark edildiği söylenir. İlk ve ana öğretmeni Buddhaguptanatha olmasına rağmen, Je Draktopa, Yeshe Wangpo, Kunga Tashi ve Jampa Lhundrup gibi diğer ustaların yanında da çalıştı.

Taranatha, Khenchen Lungrik Gyatso tarafından Krishnacarya'nın ve Khenchen'in kendi öğretmeni Jetsun Kunga Drolchok'un reenkarnasyonu olarak tanındı.[2]

Çalışmaları

Taranatha üretken bir yazar ve ünlü bir bilgindi. En iyi bilinen eseri, 1608 tarihli, 143 yapraklık Hindistan'da Budizm Tarihi'dir (dpal dus kyi 'khor lo'i chos bskor gyi byung khungs nyer mkho),. Diğer eserleri 1604'te yazdığı Altın Tespih, Bodhisattva Tara'nın Tantrasının Kökeni adlı eserdir. Shentong'un boşluk (şunyata) görüşünün savunucusuydu ve bu konuda birçok metin ve tefsir kaleme aldı.

Sonraki yaşamı

Muhtemelen 1614'ten kısa bir süre sonra Taranatha, Moğolistan'a gitti ve burada birkaç manastır kurulmasına ön ayak oldu. Urga'da öldüğü tahmin ediliyor. Moğolistan'ın 1. Bogd Gegeen ve Jebtsundamba Khutuktu'su olan Zanabazar'ın Taranatha'nın reenkarnasyonu olduğuna inanılıyor. En son reenkarnasyonu ise, inanıldığına göre 2012'de ölen 9. Jebtsundamba Khutughtu idi.

Ayrıca bakınız

  • Jonang
  • Şentong
  • Kalaçakra
  • Dolpopa Sherab Gyaltsen

Dipnotlar

  1. ^ "Buddhaguptanatha and the Late Survival of the Siddha Tradition in India," by David Templeman
  2. ^ The Treasury of Lives: Biographies of Himalayan Religious Masters.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

Kaynaklar

  • Taranatha (yazar), Hopkins, Jeffrey (çev.). Ötekinin Özü-Boşluk Kar Aslanı (2007).1-55939-273-8ISBN 1-55939-273-8
  • Stearns, Cyrus. Dolpo'dan Buda: Tibetli Usta Dolpopa Sherab Gyaltsen'in Yaşamı ve Düşüncesi Üzerine Bir Araştırma . New York Press Eyalet Üniversitesi (1999).0-7914-4191-1ISBN 0-7914-4191-1 (hc);0-7914-4192-X (pbk). -(Taranatha hakkında oldukça kapsamlı bilgiler içerir)

Daha fazla okuma

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Budizm</span> Bir din ve hayat felsefesi

Budizm, bugün dünya üzerinde yaklaşık 500 milyonu aşkın inananı bulunan bir dindir. İlk önce Hindistan’da ortaya çıkmış, daha sonra zaman içinde Güneydoğu ve Doğu Asya’da yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Johann Wolfgang von Goethe</span> 18. ve 19. yüzyılda yaşamış Alman yazar, siyasetçi, ressam ve doğabilimci

Johann Wolfgang Von Goethe, Alman hezarfen; edebiyatçı, siyasetçi, ressam ve doğabilimcidir. 1776 yılından itibaren, Weimar dukalığının bakanı olarak çeşitli idari ve siyasi görevlerde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mahatma Gandi</span> Hint bağımsızlık aktivisti (1869–1948)

Mohandas Karamçand Gandi, Hindistan'ın ve Hindistan Bağımsızlık Hareketi'nin siyasi ve ruhani lideri. Görüşleri Gandizm olarak anılır. Kötülüğe karşı aktif ama şiddetsiz direniş ve gerçek ile ilgili olan Satyagraha felsefesinin öncüsüdür. Bu felsefe Hindistan'ı bağımsızlığına kavuşturmuş ve dünya üzerinde vatandaşlık hakları ve özgürlük savunucularına ilham kaynağı olmuştur. Gandi, Hindistan'da ve dünyada, Tagore tarafından verilen ve yüce ruh anlamına gelen Mahatma ve baba anlamına gelen bapu adlarıyla anılır. Hindistan'da resmî olarak "Ulusun Babası" ilan edilmiştir ve doğum günü olan 2 Ekim Gandhi Jayanti adıyla ulusal tatil olarak kutlanır. 15 Haziran 2007'de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu oybirliği ile 2 Ekim gününü "Dünya Şiddetsizlik Günü" olarak ilan etmiştir. Gandi, hakkında en fazla eser yazılan kişiler listesinde 8. sırada yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tuva Cumhuriyeti</span> Rusya Federasyonu’nda Güney Sibiryada özerk bir Türk cumhuriyeti

Tuva Cumhuriyeti veya Tıva Cumhuriyeti ; Rusya Federasyonu’nda Güney Sibirya'da özerk bir Türk cumhuriyetidir. Tuva cumhuriyeti, adını, Türk halklarından biri olan Tuvalardan alır. Tıva Cumhuriyeti olarak da Türkiye Türkçesinde kullanımı vardır. Moğolistan'a komşu olan cumhuriyetin yüzölçümü 170.500 km²'dir. Nüfusu 313.612 kişidir. Konumu ise kuzeyinde Rusya Federasyonuna bağlı Krasnoyarsk Krayı, kuzeybatısında Hakas Özerk Cumhuriyeti, batısında Altay Özerk Cumhuriyeti, güneyinde Moğolistan, doğusunda Buryatya çevrelemiştir. Çevresindeki ülkelere göre Türk nüfusunun en yoğun olduğu Güney Sibirya ülkesidir.

Meditasyon ya da dalınç, Latince meditatio kelimesinden türetilmiş, sözcük anlamıyla birçok Batı dilinde "derin düşünme" anlamına gelmekte olan bir terim olup, sözlüklerde, "kişinin iç huzuru, sükûnet, değişik şuur halleri elde etmesine ve öz varlığına ulaşmasına olanak veren, zihnini denetleme teknikleri ve deneyimlerine verilen ad" olarak tanımlanır. Meditasyon tekniklerine, ait oldukları, Budizm (Hindistan), Taoizm (Çin), Bön (Tibet), Zen (Japonya) ve İslamiyet'te (tefekkür) gibi inanç sistemlerine göre ve izledikleri yöntemlere göre değişik adlar verilmiştir. Ayrıca günümüzde mevcut farklı inanç sistemleri, mezhepler ve ekoller meditasyonu farklı olarak yorumlamakta ve farklı şekillerde uygulamaktadırlar. Bu bakımdan standart ya da tek biçimli bir meditasyondan söz etmek olanaksızdır.

<span class="mw-page-title-main">Tibet Budizmi</span> Budizmin Vajrayana kolundan Budist inanış

Tibet Budizmi. Tibet, Moğolistan ve Bhutan başlıca olmak üzere Nepal, Hindistan, Çin, Rusya ve bazı Orta Asya Türklerinde takip edilen Budizm koludur. Kimi yerlerde Lamacılık olarak da adlandırılmaktadır. Tibetçe Lama den doğan bu kelime, aynı zamanda bir unvan olarak da kullanılmaktadır. Budizmin Vajrayana koluna aittir.

<span class="mw-page-title-main">Türk mitolojisi</span> altay türklerin oluşturduğu mitlerden oluşan mitoloji

Türk mitolojisi, tarihi Türk halklarının inanmış oldukları mitolojik bütüne verilen isimdir. Eski efsaneler, Türk halklarının eski ortak inancı Tengricilikten ögeler taşımaktan çok sosyal ve kültürel temalarla doludur. Bunların bazıları sonradan İslâmî ögeler ile değiştirilmiştir. Dünyanın en eski edebi belgelerinden biri olarak geçen Dede Korkut destanlarının orijinal yapıtları, Vatikan ve Dresden kütüphanelerinde bulunmaktadır. Ege ve Anadolu Uygarlığı mitolojisi ile benzerlikler bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türk halkları</span> Türk etnik gurupları

Türk halkları veya Türkî halklar, Avrasya'da geniş bir coğrafyada dağınık olarak yaşayan ve çeşitli Türk dillerini konuşan etnik Türk gruplarıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Nikolay</span> son Rus İmparatorluğu hükümdarı (1868-1918; çar 1894-1917)

II. Nikolay ya da Nikolay Aleksandroviç Romanov, Romanov hanedanına mensup tüm Rusya imparatoru, Polonya çarı ve Finlandiya büyük prensi, Albay (1892); buna ek olarak, İngiliz Filo Amirali ve İngiliz Ordusu Saha Mareşali idi. Saltanatı sırasında Rus İmparatorluğu, dünyanın önde gelen büyük güçlerinden biriydi ancak ekonomik ve askeri çöküşe geçti. Sovyet tarihçiler tarafından verdiği kararlar sebebiyle askeri yenilgilere ve milyonlarca insanın ölümüne yol açan zayıf ve beceriksiz bir lider olduğu ifade edildi. Batılı tarihçiler ise genel anlamda II. Nikolay'ı Sovyet sistemiyle eşdeğer gördü. Aleksey Tolstoy "Çar'ın rejimi hakkında birçok kötü şey vardı, ama otokrasiyi miras aldı, eylemleri şimdi perspektifte ve Sovyetler tarafından işlenen korkunç suçlarla karşılaştırıldığında görülüyor." ifadelerini kullandı.

<span class="mw-page-title-main">Georg Trakl</span> Avusturyalı şair (1887-1914)

Georg Trakl, Avusturyalı lirik şair. Avusturya dışavurumculuğunun önde gelen isimlerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Şecerüddür</span> Memlûk Sultanlığının ilk hükümdarı

Şecerüddür, Memlûk Sultanlığı'nın ilk hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Tuvalar</span> Türk etnik grubu

Tuvalar veya Tıvalar, Rusya'nın Tuva Cumhuriyeti'nde ve Moğolistan'ın kuzeyinde yaşayan bir Türk halkıdır. Dilleri Türk dilleri'nin Sibirya grubu'na ait Tuvaca'dır. Toplam nüfusları 350.000 civarındadır. Tuvalara bazı dönemlerde Soyon, Sayan, Soyot, Uranhay adları verilmiştir. Boy esasında ise Tuvaların Kırgız boyundan bazıları da Tuvaların Uygur boyundan olduğu bilinmektedir. Üst kimlik olarak Tuva adı benimsenmiştir. Moğolistan'da yaşayan Duhalar Tuvaların ayrıksı kabilesidir.

<span class="mw-page-title-main">Steven Seagal</span>

Steven Frederic Seagal, Amerikalı dövüş sanatları ustası, oyuncu, şarkıcı, yazar, yapımcı ve yönetmen.

Vajrayana Budizmi, farklı kaynaklarda Tantrik Budizm, Tantrayāna, Mantrayana, Mantranaya, Gizli Mantra, Ezoterik Budizm ve Elmas Taşıt adlarıyla da tanınır. Vajrayana Mahayana Budizminin bir uzantısıdır; felsefesinden çok benimsediği uygulamalarla ayrılır. Mahayana'da uygulamalar kabaca iki yola ayrılır: iyi niteliklerin mükemmelleştirilmesi metodu olan Sutrayana ve nihai Budalık hedefini yol olarak benimseyen Vajrayāna metodu. Vajrayana tam aydınlanmaya ulaşılmadan önce Buda-doğasının mistik tecrübe ile deneyimlenmesini gerektirir. Bu tecrübelerin aktarılması için, bir ezoterik bilgi kümesinin Budist tantrik yogiler tarafından toplanmış ve nesilden nesile aktarılmış olması gerekir. Uygulayıcı öncelikle yetkin bir ruhani öğretmen ya da guru tarafından kabul edilmelidir.

<span class="mw-page-title-main">Chögyam Trungpa</span>

Chögyam Trungpa Rinpoche Tibet Kagyu ve Nyingma geleneğinden gelen Budist rahip ve meditasyon öğretmenidir. Aynı zamanda sanatçıdır. Avrupa, Kanada ve ABD dışında, dünya çapında pek çok meditasyon merkezleri ve Naropa'nın adını verdiği Naropa Üniversitesi'ni kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Dinler tarihi</span> Dinlerin tarihsel gelişimleri

Dinler tarihi, dinleri benzer ve farklı yönleri ile karşılaştırmalı olarak inceleyen bir bilim dalıdır. Bu bilim dalının temelinde karşılaştırma, tarih ve din olmak üzere üç olgu bulunmaktadır. Bunlardan karşılaştırma kelimesi bu bilim dalının genel metodunu belirtir. Tarih kelimesi bu bilimin bir tarih bilimi olduğunu, din ise bu bilimin konusunun din olduğunu ifade eder. İnsan hayatında özel bir yere sahip olan dinleri konu edinen tarih branşına da ''karşılaştırmalı dinler tarihi'' veya sadece ''dinler tarihi'' denir.

<span class="mw-page-title-main">Nyingma</span> Tibet Budizminin büyük okullarından bir tanesi

Nyingma Tibet Budizmi'nin dört büyük okulundan biridir ve kelime olarak Tibetçe'de "eski okul" anlamına gelir. Ngangyur, yani "antik çeviri cemiyeti" olarak da bilinir. Nyingma okulu, sekizinci yüzyılda, Kral Trisong Detsen'in (710-755) hükümdarlığı sırasında, Budist kutsal metinlerinin ilk defa Sanskritçe'den Tibetçe'ye çevrilmesi ile kurulmuştur.

Kagyu okulu, aynı zamanda "oral silsile" veya "fısıltılı iletim" anlamlarına gelen Kagyü veya Kagyud olarak da bilinir ve Tibet Budizminin dört ana ekolünden biridir. Kagyucular silsilelerinin 11. yüzyılda yaşamış Hint Mahasiddaları olan Naropa, Maitripa ve yogini Niguma'ya dayandırırlar. Bu isimlerin öğrencisi olan Marpa Lotsawa (1012-1097) onların öğretilerini Tibet'e taşımıştır. Marpa'nın öğrencilerinden Milarepa da önemli bir şair ve öğretmendir.

<span class="mw-page-title-main">Karmamudra</span>

Karmamudrā, fiziksel veya görselleştirilmiş bir eşle cinsel birlikteliği içsel ısı (tummo) uygulaması ile birlikte kullanan ve bu yolla ikili olmayan bir mutluluk durumuna ve boşluğa dair içgörüye ulaşmaya çabalayan bir Vajrayana Budist tekniğidir. Tibet Budizminde, tummo yoga tekniğinde yeterlilik genellikle karmamudrā uygulaması için bir ön koşul olarak görülür.

<span class="mw-page-title-main">Sakya</span>

Sakya, Nyingma, Kagyu ve Gelug ile birlikte Tibet Budizmi'nin en büyük dört mezhebinden biridir.