İçeriğe atla

Taraca Muharebesi

Taraca Muharebesi
Moro İsyanı (1899-1913)
TarihNisan 1904
Bölge
Sonuç ABD zaferi
Taraflar
 ABD Moro Halkı
Komutanlar ve liderler
Leonard Wood Bilinmiyor
Kayıplar
2 ölü
8 yaralı
Bilinmiyor ancak çok sayıda kişi

Taraca Muharebesi, Filipin-Amerikan Savaşı sırasında Mindanao'nun Moro halkı ile Amerika Birleşik Devletleri arasında Filipinler'de şu anda Taraka, Lanao del Sur olarak bilinen yerde yapıldı.[1] :113General Leonard Wood bölgenin Datus'unu bir barış konferansına davet etti, ancak Taraca Sultanı katılmayı reddetti.[2] Sultana bağlı Datu Ampuanagus ve en cüretkar savaşçı Datu Duli'nin de aralarında bulunduğu Moroların çoğu da[3] Taraca Nehri Vadisi, Lanao Gölü Moroların çevresinde yaşamaktaydı.[1] :113

Wood, Taraca Nehri'nin ağzına iki piyade taburu ve iki süvari birliği gönderdi.[1] :114Albay Marion P. Maus'un 22. Piyade'nin Üçüncü Taburu nehrin ağzını tutarken, Wood karadan bir birlik yönetti. Maus'un adamları, birkaç cotta (Moro kale-yerleşim yerleri) yı ele geçirmek için bir Vickers-Maxim makineli tüfek ve bir Gatling silahı kullandı ve sadece burada Morolardan 65 kişiyi öldürdü.[1] :115Sonraki hafta, Wood'un adamları 130 cotta yı (Moro kale yerleşimlerini) yok etti, pek çok Morolu isyancı ve sivil öldürüldü veya yaralandı ancak ABD birlikleri, Sultan'ı ele geçirmeyi başaramadı.[1] :120

Kaynakça

  1. ^ a b c d e Arnold, J.R., 2011, The Moro War, New York: Bloomsbury Press, 9781608190249
  2. ^ "Moros Fight Americans: Two Soldiers Killed - Gen. Wood Tried To Avoid Bloodshed" (PDF). The New York Times. 12 Nisan 1904. 2 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Nisan 2008. 
  3. ^ "Mindanao, Sulu and ARMM Unsung Heroes". 19 Ağustos 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2008. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kansu Gavri</span> Mısır Memlûk sultanı (1501–1516)

Kansu Gavri ya da Gansu Gavri tam adıyla El-Eşref Kansu el-Gavri, Memlük Sultanı. Burci Hanedanı'ndan olup 1501-1516 yılları arasında Memlük hükümdarlığı yapmıştır. Memlük Devletinde hükümdarlar, birbirini takip eden iki hanedandan seçilmiş olup, bu hanedanlar Memalik-i Bahriye ve Memalik-i Çerakise (Burci)'dir. Kansu Gavri Çerkes asıllıdır. Edebiyat ve sanata olan desteğiyle bilinirdi; sarayında minyatür atölyesi barındıran tek Memlük hükümdarıdır. Arapça ve Türkçe şiirler yazdı; Farsça bilmesine rağmen Şehnâme'yi Türkçeye çevirtti.

<span class="mw-page-title-main">Beşinci Haçlı Seferi</span>

Beşinci Haçlı Seferi, 1217–1221 yılları arasında Katolik kilisesine mensup Avrupalılar tarafından gerçekleştirilen haçlı seferidir. Avrupalılar, Mısır'daki Eyyubiler'i yenerek Kudüs ve diğer kutsal toprakları ele geçirmek istemişlerdir ancak amaçlarına ulaşamamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Sencer</span> Büyük Selçuklu Devleti ve Horasan Selçuklularının 9. ve son sultanı

Ahmed Sencer veya Sultan Sencer ya da Muizzeddin Ahmed Sencer, 1097-1118 tarihleri arası Horasan Selçuklu Sultanı, 1118-1157 döneminde Büyük Selçuklu Sultanı.

<span class="mw-page-title-main">Şecerüddür</span> Memlûk Sultanlığının ilk hükümdarı

Şecerüddür, Memlûk Sultanlığı'nın ilk hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Moro İslami Kurtuluş Cephesi</span>

Moro İslami Kurtuluş Cephesi Filipinler merkezi hükümetinden Mindanao bölgesinde yaşayan Moro halkı için özerk bölge isteyen teşkilat. Uzun yıllar Moro halkı için bağımsızlık isteyen Moro İslami Kurtuluş Cephesi 2010 yılında bu hedefinden vazgeçerek geniş kapsamlı özerkliği yeni hedef olarak benimsedi. Teşkilat 2016'da Filipinler Devlet Başkanı Benigno Aquino III ve MİKC lideri Hacı Murat İbrahim'in de katıldığı bir törenle silah bıraktı. Bu teşkilat Bangsamoro, Mindanao, Sulu Takımadaları, Palawan, Basilan bölgelerinde ve diğer çevre adalarda kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Shingle Harekâtı</span> 1944te İtalyada yaşanmış savaş

Shingle Harekâtı, Müttefikler'in Monte Cassino Muharebesi'ndeki birliklerini desteklemek için yaptığı çıkartmadır. Müttefikler Almanlara karşı Monte Cassino için çatışmaya girdiler. Fakat şehir, kurulan Gustav Hattı'nın gerisindeydi ve bu hattı yaramamışlardır. Bu yüzden Wehrmacht askerî gücünü ikiye bölmek ve Roma'ya daha hızlı ulaşabilmek için bu çıkartmayı yapmışlardır.

Muazzam bin Adil, 1218-1227 döneminde dördüncü Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Muazzam Turanşah</span>

Muazzam Turanșah 1250 yılında önce çok kısa zaman için Eyyubiler Suriye Sultanı sonra Eyyubiler Mısır Sultanı olarak hükümdarlık yapmış ve bir Memluklu kliğinin komplosu ile suikaste kurban gitmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Moro İsyanı</span>

Moro İsyanı, Filipinler'in Mindanao bölgesinde Müslüman Morolar ile Filipinler Ordusu arasındaki çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Moro İsyanı (1899-1913)</span>

Moro İsyanı (1899-1913) Filipin-Amerikan Savaşı sırasında Moro halkı ile ABD ordusu arasında yaşanan silahlı bir çatışmadır. Özerk fiilen bağımsız konumdaki Moroların Filippinlerle birlikte, kendi bölgelerinde ABD işgaline uğraması neticesi başlayan bu ayaklanma, ABD ordusunca güç kullanılarak bastırılmış, bölgenin tümden ABD işgaline uğraması ve sonuçta Moroların özerkliklerini ve fiili bağımsızlıklarını tamamen kaybetmesi ile son bulmuştur. "Moro" kelimesi - İspanyolca "Moor" - Mindanao, Jolo ve komşu Sulu Takımadalarını içeren bir bölge olan Güney Filipinler'de yaşayan Müslüman halk için kullanılan bir terimdir. Sulu müslümanları olarak da bilinmektedir. II. Abdülhamid'in halife sıfatıyla Morolara yönelik olarak ABD Büyükelçisinin İstanbul'daki diplomatik faaliyetleri neticesinde, ABD lehine hazırlamış olduğu, sözde dini özgürlüklerine izin verilmiş olmak kayıtlı Abd'ye karşı gelmemelerini belirten fetva da Moroların o sırada ABD'ye karşı mücadele veren Hristiyan Filipinliler ve diğer yerli halk ile birleşmesini de engelleyerek bu isyanın başarısız olmasında önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Bud Dajo Muharebesi</span>

Moro Krateri Katliamı olarak da bilinen Birinci Bud Dajo Muharebesi, Mart 1906'da Filipinler'in güneybatısındaki Moro İsyanı sırasında Birleşik Devletler Ordusu tarafından Morolara karşı yapılan bir kontrgerilla eylemiydi. Bud Dajo sakinlerinin ABD kuvvetlerine düşman olup olmadıkları tartışmalıdır, zira Jolo Adası sakinleri daha önce kutsal saydıkları bu krateri İspanyol saldırıları sırasında sığınak olarak kullanmışlardır. Olayın meydana geldiği Sulu Eyaleti Yöneticisi Binbaşı Hugh Scott, kratere kaçanların "savaşmak gibi bir niyetleri olmadığını beyan ettiklerini, oraya sadece korkudan kaçtıklarını, [ve] bazı ekinler ektiklerini ve onları yetiştirmek istediklerini " anlatmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bud Bagsak Muharebesi</span>

Bud Bagsak Muharebesi, Filipin-Amerikan Savaşı'nın Moro İsyanı safhasında 11 Haziran ve 15 Haziran 1913 tarihleri arasında gerçekleşen bir muharebedir. Bölgeyi savunan Moro savaşçıları Sulu, Jolo adasındaki Bagsak Dağı'nın tepesinde tahkim kurmuşlardı. Saldıran Amerikalılar General John 'Black Jack' Pershing tarafından yönetiliyordu. Buradaki Morolar, liderleri Datu Amil de dahil olmak üzere tamamen ortadan kaldırıldı.

Hassan ayaklanması ya da Hassan ayaklanması, Moro İsyanı 'nın bir parçası olarak Jolo'nun Moro halkı arasında bir isyandı. Büyük Raja Muda Ammang'ın en küçük oğlu Datu Hassan (Hasan) adlı Müslüman bir datu bu ayaklanmaya önderlik ediyordu. Panglima Hassan, Jolo'nun Krater Gölü bölgesinde, Jolo'da ABD'den topraklarını geri almaya yönelik mücadelede, saldırmaya hazırlanan takipçilerini toplamıştı. Ancak ABDliler ondan önce davrandı. Leonard Wood, Robert L. Bullard'ın 28. Piyade Bölükleri de dahil olmak üzere 1.250 kişilik bir ABD kuvveti, " Sulu Takımadaları'ndaki en güçlü cotta " olan "Hassan'ın Yeri" adı verilen kaleye yapılan bir saldırıda bulundular. Morolar kaçtı ve Amerikalılar kaleyi yaktı. Hassan teslim oldu, ama sonra kaçmayı başardı, bu da Wood'un karşılaştığı düşman gördüğü her Moro yerleşimi ve kalesini yok etmesine yol açtı ve bu faaliyeti Suliman Dağı'nda Datu Andung'un ölümüyle sonuçlandı. ABD'nin atadığı Bölge valisi Wood, bu yaptığı hareketlerle, Hasan'ı asla yakalayamamasına rağmen, aralarında kadın ve çocuklarında bulunduğu 1.500 Moro'yu öldürüp bir katliama imza attı.

Malalag Nehri Muharebesi, Filipin-Amerikan Savaşı sırasında Filipinler ve Amerika Birleşik Devletleri arasında yapıldı ve bu muharebe Amerikalıları diğer Moro liderlerinden daha uzun süre atlatan, kaçak hayatı yaşayan, Amerikaların peşine düştüğü Moro lideri (Datu) Ali'nin ölümüyle sonuçlandı.

İkinci Bud Dajo Muharebesi, Filipin-Amerikan Savaşı'nın Moro İsyanı aşamasında, Aralık 1911'de Amerikan askerleri tarafından yerli Morolara karşı yapılan bir kontrgerilla eylemiydi.

<span class="mw-page-title-main">Bayang Muharebesi</span>

Bayang Muharebesi ,Pandapatan Muharebesi, Moro İsyanı'nın fiili anlamda ilk büyük çatışmasıydı. Bu ABD iddialarına göre Moroların Malabang'da ve Parang'ın Mindanao adasında işlediği cinayetlere misilleme olarak Albay Frank D. Baldwin liderliğindeki ABDlilerce düzenlenen bir cezalandırma harekâtıydı. Albay Baldwin, özellikle Bayang köyü olan Lanao Gölü'nün güney kıyısında Morolara karşı 27. Piyade Taburu ve 25. Hafif Topçu Bataryası 'nın yedi bölüğüne liderlik etti. Amerikalılar, Fort Pandapatan'ı ve Datu Binadayan'ın cottasını (kalesini) alarak bu süreçte Bayang Sultanını öldürdüler.

Carpenter antlaşması 22 Mart 1915'te bir Muhtıra (memorandum) şeklinde Sulu Sultanı Jamamul Kiram II ile ABD Filipin Adaları Genel Valisi Frank Watson Carpenter arasında imzalanan antlaşmadır. Kiram- Bates Antlaşması'nın imzalanması sonrası ABD, 1902'de saldırıları vs. gerekçe göstererek kendisine bağlı ama özerk gözüken Sulu ve Moro topraklarını işgal etti ve çıkan Moro İsyanı 'nı 1913'te bastırdıktan sonra bölgede hakimiyetini iyice pekiştirdi. Sulu sultanını bu anlaşmayı imzalamaya zorladı. Anlaşma hükümleri şu şekildedir.

"Ekselansları Genel Vali ve Sulu Sultanı Hacı Muhammed Cemalül Kiram tarafından usulüne uygun olarak yetkilendirilen Mindanao ve Sulu Departmanı Valisi Frank W. Carpenter, Hükümetin diğer memurları ve Sultanın çeşitli danışmanları ile birlikte, Genel Vali ve Filipin Komisyonu Başkanı Luke E. Wright ve adı geçen Sulu Sultanı ve ilgili ortakları, Bates Antlaşması'nın 21 Mart 1904 tarihinde Birleşik Devletler Başkanı tarafından feshedilmesini takiben 19, 20 ve 26 Temmuz 1904 tarihlerinde Manila'da yapılan belirli görüşmelerde, söz konusu görüşmenin sonucuna ilişkin aşağıdaki karşılıklı mutabakata varmışlardır:

MADEM Kİ, Sulu Sultanı, Amerika Birleşik Devletleri hükümeti altında böyle bir dini otorite tarafından kullanılabilen ve aynı sınırlamalara tabi olan tüm Muhammedan (Müslüman) hakları ve ayrıcalıkları ile Sulu Takımadaları'ndaki Muhammedan Cemaatinin'nin ünvansal ruhani başkanıdır; bu haklar, din adamlarının ayinlerini ve dini nitelikteki diğer gerekli yasal harcamaları desteklemek için gönüllü halk katkılarını isteme ve alma hakkı da dahil olmak üzere, Amerikan topraklarında mevcut diğer tüm dinlerin en yüksek ruhani başkanları için geçerli olan sınırlamalar onun içinde geçerlidir.

Sulu Sultanı, kendi adına ve Sulu Takımadaları'ndaki ve Amerikan topraklarının başka yerlerindeki taraftarları adına, herhangi bir çekince veya sınırlama olmaksızın, Ekselansları Genel Vali ve bu hükümetin Mindanao ve Sulu'daki temsilcisi tarafından, Hükümetin kanun ve emirlerine giren tüm medeni ve cezai konularda hükümet mahkemeleri veya usulüne uygun olarak yetkilendirilmiş diğer memurları tarafından karar verilmesi de dahil olmak üzere, Amerikan toprakları ve bağımlılıklarında başka yerlerde uygulanan egemen hükümetin tüm niteliklerinin kullanılması yönünde Amerika Birleşik Devletleri'nin egemenliğini tanıdığını onaylar ve teyit eder,

Sulu Sultanı ve taraftarları ile Müslüman inancına mensup kişiler, Amerika Birleşik Devletleri yasalarının temel ilkelerini ihlal etmeyen dini özgürlüklere ve inançlara sahip olacaklardır..."

<span class="mw-page-title-main">Jamalul Kiram II</span>

II. Cemalül Kiram, Sulu Sultanıydı. Uzun hükümdarlığı sırasında birçok ülkeyle anlaşmalar imzaladı. Hem İspanya hem de Amerika altında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Datu Ali</span>

Datu Ali,, 1899'dan 1905'e kadar Buayan Sultanı olarak kuzeni Datu Uto'nun yerini almadan önce, büyük ayrıcalıklara sahip önde gelen bir Moro Reisi ve Tinukop'un Rajahmuda'sıydı. O, Datu Djimbangan ve Kudarangan Sultanı Tambilawan'ın kardeşiydi ve yükselen bir lider olarak Datu Ali, Kudarangan'ı yönetmek için kardeşlerini yenip liderliğe yükseldi.

<span class="mw-page-title-main">Jolo</span>

Jolo güneybatı Filipinler'de volkanik bir adadır ve aynı adı taşıyan başkentin bulunduğu Sulu eyaletinin birincil adasıdır. Sulu Takımadalarında, Borneo ve Mindanao arasında yer alır ve yaklaşık 500.000 kişilik bir nüfusa sahiptir.