İçeriğe atla

Tandı (il)

Tandı ili
Тандинский кожуун (Rusça)
Таңды кожуун(Tuva Türkçesi)
Konum
Tandı ili
Tandı ili
Özerk Tuva Türk Cumhuriyeti haritası içinde Tandı ili
Yönetim
Ülke: Rusya
Federâl Bölge: Tuva Cumhuriyeti
Başkent:Bay-Haak
Genel bilgiler
Yüzölçüm: 5.100 km² (1.969 sq mi)
Nüfus:13.792 
 - Yoğunluk:3 /km² (7 /sq mi)
Diğer bilgiler
Dili:Tuva Türkçesi


Tandı ili (Tuva Türkçesi:Таңды кожуун/Tandı kojuun) — Tuvada bir belediyeli bölgesidir. Yönetim Merkezi — Bay-Haak yerleşimidir (3,5 bin. kişi. (2002) yaşar).

Coğrafya

Bölge ülkenin merkezinde yer alır. Alanı — 5,1bin. km².

Rölyef

Güneyde Doğu Tannu-ola dağları engebe oluşturur.

Su kaynakları

Çagıtay göl, Tuz-göl ve Çeder göl su kaynakları arasında sayılabilir.

Nüfus

Tandı nüfusu 13,6 bin. kişidir (2002).

Yönetim ilçeleri

Belediyeler ve merkezleri

  • Arıg-Bajı belediyesi - Kızıl-Arıg;
  • Bay-Haak belediyesi - Bay-Haak;
  • Balgazın yerleşimi - Balgazın;
  • Dürgen yerleşimi - Dürgen;
  • Koçetovo yerleşimi - Koçetovo;
  • Mejegey yerleşimi - Mejegey;
  • Uspenka yerleşimi - Uspenka.

Ekonomi

Tahıl, mandıra, koyunculuk; gıda sanayii ekonominin temelidir. Rus politikası Tuva'da çok alanlı sanayi ve üretimin önüne geçmiştir. Tuva ve bölgenin ilerlemesine engel olmuştur. Tuva ve Tandı bölgesi için çeşitli alanlarda üretim şarttır.

Görülecek yerler

  • Koçetovo — mimari anıt kompleksi, burada 1921 yılında tarihi Tuva meclisi yani (hural) açılmış, Tannu-Tuva Milli Cumhuriyeti kurulmuştur.
  • Balgazın çam ormanı .

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tuva Cumhuriyeti</span> Rusya Federasyonu’nda Güney Sibiryada özerk bir Türk cumhuriyeti

Tuva Cumhuriyeti veya Tıva Cumhuriyeti ; Rusya Federasyonu’nda Güney Sibirya'da özerk bir Türk cumhuriyetidir. Tuva cumhuriyeti, adını, Türk halklarından biri olan Tuvalardan alır. Tıva Cumhuriyeti olarak da Türkiye Türkçesinde kullanımı vardır. Moğolistan'a komşu olan cumhuriyetin yüzölçümü 170.500 km²'dir. Nüfusu 313.612 kişidir. Konumu ise kuzeyinde Rusya Federasyonuna bağlı Krasnoyarsk Krayı, kuzeybatısında Hakas Özerk Cumhuriyeti, batısında Altay Özerk Cumhuriyeti, güneyinde Moğolistan, doğusunda Buryatya çevrelemiştir. Çevresindeki ülkelere göre Türk nüfusunun en yoğun olduğu Güney Sibirya ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tuva Halk Cumhuriyeti</span> Komünist, 20. yüzyıl türk devleti

Tuva Halk Cumhuriyeti, 1921-1944 yılları arasında Güney Sibiryada şimdiki Tuva Cumhuriyeti topraklarında bağımsız yaşamış bir Türk cumhuriyetidir. 11 Ekim 1944'te SSCB'ye bağlanmıştır. Kuruluşta Tandı Uranhay ülkesindeki Tañnı Tuva Cumhuriyeti adı sonra Tuva Halk Cumhuriyeti olarak değiştirilmiştir. Tuva meclisinin ilk başkanı Buyan Badırgıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bay-Tayga (il)</span>

Bay-Tayga kojuun — Tıva Cumhuriyeti'nde bir (kojuun). Yönetim Merkezi — Teeli.

<span class="mw-page-title-main">Turan (şehir)</span>

Turan, Tuva Cumhuriyeti'nde bir şehir. Tuva Cumhuriyeti'nin başkenti Kızıl'a 70 km kuzaybatısındadır. 1945 yılında şehir durumuna yükselmiştir. 1989 yılı nüfusu 5976 kişi iken Rus nüfusunun Tuva'dan ayrılması üzerine 2002 yılına göre nüfus 5598 kişi olmuştur. Bu şehirde bir havaalanı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Şagaan-Arıg</span>

Şagaan Arıg Tuva Cumhuriyeti'nde 1945 yılından beri Ulug-Hem İli'nin yönetim merkezidir. Yenisey akarsuyunun sol tarafında yer alır. Kızıl şehrinin batısına 115 kilometre (71 mi) mesafededir.

<span class="mw-page-title-main">Kaa-Hem (il)</span>

Kaa-Hem ili ; Rusça:Каа-Хемский кожуун), Tuva Cumhuriyetinin 17 idari biriminden biridir. Yönetim merkezi Sarıg-Sep'tir.

<span class="mw-page-title-main">Erzin (il)</span>

Erzin bölgesi 17 idari birime ayrılmış Tuva Cumhuriyetinin bir yönetim merkezidir. Erzin Bölgesi İlçe Belediyesi olarak kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Çöön-Hemçik (il)</span>

Çöön-Hemçik İli Rusya Federasyonu özerk Tuva Cumhuriyetinin 17 idari yönetiminden bir il belediyesidir. Çöön-Hemçik ilinin yönetim merkezi Çadaana yerleşim merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Möngün-Tayga (il)</span>

Möngün Tayga İli — Tuva Cumhuriyetinde belediye. Bölgenin idari merkezi — Mugur-Aksı.

<span class="mw-page-title-main">Süt-Göl (il)</span> Tuva Cumhuriyetinde bir idari bölge

Süt Göl İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. Bölgenin idari merkezi — Sug-Aksı.

<span class="mw-page-title-main">Toju (il)</span>

Toju İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Toora-Hem. Öbür yerleşimler — Saldam, Adır-Kejig, Çazılar, İy, Irban, Sıstıg-Hem.

<span class="mw-page-title-main">Ulug-Hem (il)</span>

Uluğ-Hem İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Şagaan-Arıg. Bir öteki büyük yerleşim yeri de Arıg-Bajı'dır

<span class="mw-page-title-main">Çaa göl (il)</span>

Çaa-Höl İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Çaa-Höl.

<span class="mw-page-title-main">Çedi-Göl (il)</span>

Çedi-Höl (Yedigöl) İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Hovu-Aksı. Eski bir şehir yerleşimi üzerindedir.

<span class="mw-page-title-main">Bay-Haak</span>

'Bay-Haak — Tuva Cumhuriyetinde Tandı bölgesinde bir köydür.

Tuva Cumhuriyeti idari yapılanması — Sovyetler Birliği devrinden kalma bir yönetim birimi olan rayon denilen ilçe tipi idari yapılanma görülür. Sumon köy tipi yerleşimlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Uvs Nuur Havzası</span>

Ubsunur Çukuru, Moğolistan ile Rusya'daki Tuva Cumhuriyeti sınırı arasında bulunan, adını, merkezinde yer alan sığ ve çok tuzlu bir göl olan Uvs Nuur Gölü'nden alan kırılgan dağ endorheik havzadır. Havzada birkaç küçük göl dağılmış durumdadır. Tannu-Ola ve Altay dağlık bölgelerinde bulunan yüksek arazilerin ve çukurların bileşiminin bir parçasıdır. Burada, dünyanın en kuzeyde yer alan çölü ile Kuzey Yarımküre'nin en güneydeki tundra bölgesi karşılaşmaktadır. Uvs Nuur Havzası, 2003 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.

Kujuget Seree oğlu Şoygu, Sovyet partisi üyesi ve devlet adamı, SBKP Tuva bölge komitesinin sekreteri, Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Bakanlar Kurulunun ilk başkan yardımcısıdır. Altı yıl boyunca Tuva'da cumhuriyetçi sosyo-politik gazete "Şın"ın editörlüğünü yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Solçur (sum)</span>

Solçur sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Övür kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Sınır bölgesinde yer almaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.