İçeriğe atla

Tamzara

Tamzara (ErmeniceԹամզարա; AzericeTənzərə; YunancaΤάμσαρα or Τάμζαρα), adını Şebinkarahisar'a bağlı yerleşkeden alan halk oyunu.[1] Azerbaycan Türkleri,[2] Hemşinliler,[3] Ermeniler,[4] Süryaniler,[5] Rumlar,[6] Türkler,[7] Acaralılar tarafından oynanan bir halk oyunudur. 1 veya 2 kadın ve 1 erkekle oynanır. Türkiye'den göç eden Ermeniler ve Pontuslu Rumlar tarafından göç ettikleri ülkelerde de hâlâ oynanmaktadır.

Tarih ve açıklama

Nahçıvan'ın Şarur bölgesinin Çarçiboğan, Çomahtur ve diğer köylerinde meşhur olan bu dansın anlamı, kelime kelime tercümesiyle "Gizili tanbatan" (yarı altın)'dır. Tamzara sırasıyla folklor dansları topluluklarının repertuvarına dahil edilmiştir. Dans eden kadınlar lüks giyinir ve kendilerini yüzükler, küpeler, bilezikler, zincirler ve diğer altın aksesuarlarla süslerlerdi.

2018 yılında Azerbaycan tarzı Tamzara, Yallı ve Koçari ile birlikte UNESCO'nun acil koruma altına alınması gereken Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne kaydedildi.[8]

Tarz

Tüm Tamzaralar her ölçünün sonunda iki vurgulu vuruşla 9,8 ritmine sahiptir. Buna ek olarak, istisnalar olmasına rağmen çoğu Tamzara'nın melodisi çok benzerdir. Ermeni Dağlarındaki çoğu halk dansı gibi Tamzara da, birbirine kenetlenmiş serçe parmakları olan büyük bir grup insanla çizgi dansı veya daire dansı olarak yapılır. Ancak Tamzara'nın bir versiyonu, bir erkek tarafından omuz omuza duran ve aynı yöne bakan, kolları birbirlerinin beline dolanan bir veya iki kadın tarafından yapılır.

Tamzara, Amerika Birleşik Devletleri'nde Ermeni-Amerikan topluluğu tarafından korunan en popüler Ermeni halk danslarından biridir.[9]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Şebinkarahisar Ve Yöresinde Oyun". T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2015. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2015. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2015. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Ocak 2015. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 17 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 27 Ocak 2015. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2015. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2015. 
  8. ^ Fujie, Linda; Polonaise, Radio (1996). "Pologne. Chansons et dances populaires [Poland. Folk Songs and Dances]". Yearbook for Traditional Music. 28: 233. doi:10.2307/767845. ISSN 0740-1558. 
  9. ^ KORKMAZ, M. Akif (29 Nisan 2021). "HASAN TAHSİN OKUTAN'S COLLECTION OF GİRESUN ŞEBİNKARAHİSAR FOLK DANCES AND FOLK SONGS FROM THE TAMZARA WEDDING CUSTOMS". Karadeniz İncelemeleri Dergisi. 15 (30): 579-614. doi:10.18220/kid.929812. ISSN 2146-4642. 
Harici video
Darulelhan Heyeti Tarafından - Sivas Tamzarasi (Taş Plak Arşivi)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ermeniler</span> anayurdu Ermeni Yaylaları olan bir halk

Ermeniler, anayurdu Batı Asya'daki Ermeni Yaylaları olan etnik grup ve millettir.

<span class="mw-page-title-main">Kilikya Ermeni Krallığı</span> Ortaçağda kurulmuş, Tarsus merkezli Ermeni krallığı

Kilikya Ermeni Krallığı, Kilikya Ermeni Prensliği ya da kısaca Kilikya, 1080-1198 arası prenslik ve 1198-1375 arası krallık olan Çukurova bölgesinde bulunan bir devlettir. Bölgedeki I. Ruben adında olan bir Ermeni beyi tarafından Bizans İmparatorluğundan aldığı toprak üzerine kurulmuştur ve zamanla daha geniş bir alana yayılmıştır. 1375'te Memlük Sultanlığı tarafından varlığına son verilmiştir.

Koçari, Kars ve Artvin yöresinde oyuncuların birbirlerini omuzlarından tutup, halka oluşturarak 2/4 ritminde oynadığı bir horon türüdür.

Türkiye Ermenileri, Türkiye sınırları içinde yaşayan ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan etnik azınlıktır. 1914-1921 yılları arasında 2 milyondan fazla olan Ermeni nüfusunun, günümüzde 40.000 ila 76.000 arasında olduğu tahmin edilmektedir. Bugün Türkiye Ermenilerinin ezici çoğunluğu İstanbul'da yaşamaktadır. Kendi gazetelerini, kiliselerini ve okullarını desteklemektedirler ve çoğunluğu Ermeni Apostolik inancına mensuptur ve Türkiye'deki Ermenilerin azınlığı Ermeni Katolik Kilisesi'ne veya Ermeni Evanjelik Kilisesi'ne mensuptur. Dört bin yıldan fazla bir süredir tarihi anavatanlarında yaşadıkları için Ermeni Diasporası'nın bir parçası olarak görülmemektedirler.

Şebinkârahisar İsyanı, 2 Haziran 1915 tarihinde Osmanlı askerî birliklerinin Ermeni mahallesine asker kaçaklarını toplamak maksadıyla girdikleri esnada mevzilenmiş Ermeni çetecilerinin açtıkları ateşle başlayan ve yaklaşık yirmi beş gün süren Ermeni isyan hareketidir.

<span class="mw-page-title-main">Buz dansı</span>

Buz dansı, müzik eşliğinde buz zeminde yapılan figüratif buz pateni türü. 1952 yılında Dünya Artistik Patinaj Şampiyonaları kapsamına alınmış; fakat Kış Olimpiyat Oyunları içinde 1976 yılından beri yer almaktadır. Çiftlerde olduğu gibi bir kadın ve bir erkek sporcu ile yapılır. Kaldırışlarda ve dönüşlerde olan kural farklılıkları ve atlayışların olmaması gibi konularda çiftlerden ayrılır. Bu şampiyonalarda sporcular 3 değişik program sunmaktadırlar.

Van Papurisi, Papouri Khorkom köyünden derlenen geleneksel bir erkek dansıdır. Bölgeden ayrılan Ermeniler tarafından da oynanmaktadır. 2-4 ritimle başlar, 6-8 ritimle devam eder ve 2-4 ritimle biter. İlhan Şeşen bu oyunun müziğine söz yazarak Ankara'dan Abim Geldi adlı şarkıyı yapmıştır, ancak bu bestede 6-8'lik ikinci kısım yoktur. Van papurisi dansını New York Ermeni Halk Dansları Derneğindeki ilgililere 1939 yılında ressam Arshile Gorky’nin amcası Arşag Muradyan tarafından öğretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Ermenistan-Türkiye ilişkileri, Ermenistan ile Türkiye'nin 1918 yılından bu yana sürdürdüğü uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Dağlık Karabağ Savaşı</span> 1988-1994 yılları arasında Karabağ bölgesinde Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanmış askeri bir çatışma

Birinci Dağlık Karabağ Savaşı, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlanmasını isteyen Ermeniler ile bunu kabul etmeyen Azeriler arasında başlayan ve Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Azerbaycan ile Ermenistan arasında çatışmaya dönüşen Şubat 1988-Mayıs 1994 tarihleri arasında süren savaştır. Savaş öncesinde ve etnik çatışmaların sıcak savaşa dönüşmesi sonrasında Sumqayıt Pogromu, Kirovabad Pogromu, Bakü Pogromu gibi pogromlar, Hocalı Katliamı, Malıbeyli ve Kuşçular Katliamı ve Maragha Katliamı gibi katliamlar yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ölçülü, Kars</span>

Ölçülü, Kars ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Dağlık Karabağ Cumhuriyeti</span> 1991-2023 yılları arasında Karabağda varlığını sürdüren de facto bir devlet.

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti veya 2017-2023 yılları arasındaki resmî ismiyle Artsah Cumhuriyeti, Güney Kafkasya'da, Azerbaycan'ın uluslararası tanınmış sınırları içinde de facto devletti. Azerbaycan Devleti'nin 2023 yılında egemenliğini tesis etmesinin ardından lağvedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Süryani Katliamı</span> Osmanlı İmparatorluğu tarafından gerçekleştirilen sürgün

Süryani Soykırımı veya Arami Katliamı, I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu ordusunun güneydoğu Anadolu ve İran'ın tarihi Azerbaycan bölgesinde, bazı Kürt aşiretlerinin yardımıyla Süryani Hristiyan azınlıklara karşı işlediği, tüm Süryani ve Süryani-i Kadim nüfusu 1914'de 58.983 iken bu sayının yaklaşık 5 katı olan 270 bin ila 300 bin arasında Süryani'nin öldüğü iddia edilen, sürgün etme ve katliamdır. Lakin daha sonra, alttaki Görüntüler kısmında bulunan resimden de görüldüğü üzere Rosie Malek-Yonan, Los Angeles, California'da bulunan Süryani Soykırım Anıtı'na bu sayıları 3 katına çıkarıp, 500 bin daha arttırarak 750 bin Süryani'nin soykırıma uğratıldığını belirten plakayı koydurmuştur ki bu da aslen 1914'te yaşayan tüm Süryani sayısının 12.7 katıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kara Ocak</span> Sovyetler Birliği tarafından gerçekleştirilen katliam

Kara Ocak, Kara Cumartesi veya 20 Ocak faciası, 1990 Ocağı’nda 19'unu 20'sine bağlayan gece Sovyet Ordusu'nun Azerbaycan SSC'nin başkenti Bakü'ye girmesiyle gerçekleştirilen katliamdır.

Levon Panos Dabağyan, Ermeni asıllı Türk araştırmacı-yazar. Alparslan Türkeş ve Milliyetçi Hareket Partisi ile ilgili kitap yazan ilk Ermenidir. Türk tarihinde Ermenilere yapılmış bir soykırımın olmadığını savunmuştur. Türkiye'nin doğusunda isyan çıkaran Ermenilerin sürüldüğünü söyleyen Dabağyan, Türk Tarih Kurumu Tarih Araştırmaları Grubunda çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Şalaho</span> Şalaho veya Şelekoy, ,, Kafkasyada oynanan popüler bir danstır. Ritmi 6/8liktir

Şalaho veya Şelekoy, ,, Kafkasya'da oynanan popüler bir danstır. Ritmi 6/8'liktir.

Hayhoromlar, Rum Ortodoks Kilisesine inanan ve Ermenice konuşan bir topluluktur. Etnik kökenleri tartışma konusudur. Bu grubun üyelerinden bazıları 16. yüzyıla kadar Kemaliye kentinde yaşamaktaydı ve Ortodoksluk inancına - çoğu Ermeniden farklı olarak Ermeni Apostolik Kilisesi inancına sahip değillerdi. Bu grubun diğer üyeleri ise Hemşinliler ile beraber Rum Ortodoks Kilisesine inanmaktaydı. Bu topluluğun kültürünü yansıtan eşyalar Atina'daki Benaki Müzesi'nde rastlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan'da konuşulan diller</span>

Ermenistan'daki resmî dil Ermenicedir; ülkenin etnik açıdan homojen olmasından dolayı, burada yaşayan insanların çoğu Ermeniceyi anadil olarak konuşur.

<span class="mw-page-title-main">Halk dansı</span> Belirli bir bölgedeki kişiler tarafından geliştirilmiş danslar

Halk dansı veya folk dansı, belirli bir ülke veya bölge halkının yaşamını yansıtan, insanlar tarafından geliştirilen bir danstır. Halk dansları her bir ülkenin en önemli kültürel servetlerinden biridir. Tüm etnik danslar halk dansı değildir. Örneğin tören dansı veya ritüel kökenli danslar halk oyunları olarak kabul edilmez. Ritüel danslar, amaçları nedeniyle genellikle "dini danslar" olarak da adlandırılır. Çoğu zaman halk sanatı, halk müziği, halk kostümü, art brut, halk etimolojisi, halk inançları ile ilişkilidir.

Ermeni dansı, bulunduğu coğrafyada en eski ve içeriği en zengin olanlardan biri olarak kabul edilir. M.Ö beşinci ile üçüncü bin yıllar arasında, Ermenistan'ın yüksek bölgelerinde, Ağrı bölgesinde, kır danslarının sahnelendiği kaya resimleri bulunmuştur. Bu danslara muhtemelen belirli türden şarkılar veya müzik aletleri eşlik ediyordu. Beşinci yüzyılda Horenli Musa, Aram'ın eski soyundan gelenlerin lir baladlarında, şarkılarında ve danslarında bu destansı masallardan nasıl bahsettiklerini duymuştu.

<span class="mw-page-title-main">Kolo dansı</span>

Kolo UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'nde yazılı Güney Slav çember dansı, bu adla Bosna-Hersek, Hırvatistan ve Sırbistan'da bulunuyor.