İçeriğe atla

Tamaz Çiladze

Tamaz Çiladze
თამაზ ჭილაძე
Doğum5 Mart 1931(1931-03-05)
Siğnaği, Gürcistan
Ölüm28 Eylül 2018 (86 yaşında)
Tiflis
MeslekYazar
MilliyetGürcü

Tamaz Çiladze (Gürcüceთამაზ ჭილაძე, "tamaz ç'iladze"), (d. 5 Mart 1931, Siğnaği, Gürcistan ö. 28 Eylül, 2018, Tiflis, Gürcistan), Gürcü yazar, şair ve oyun yazarı. Şair ve yazar Otar Çiladze’nin büyük kardeşidir. Bazı şiirleri Türkçeye de çevrilmiştir.

Biyografi

Tiflis Devlet Üniversitesi Filoloji Fakültesi’ni bitirdi (1954). Aynı yıl ilk şiir kitabı çıktı. İlk öyküsü "გასეირნება პონის ეტლით" (Midilli Faytonuyla Gezinti) Tsiskari dergisinde yayımlandı. 1965 yılında Rustaveli Tiyatrosu’nda აკვარიუმი (Akvaryum) adlı oyunu sahneye kondu. En ünlü roman ve öyküleri arsında შუადღე (“şuadğe” / Öğle), აჰა, მიიწურა ზამთარი ("aha, miitsura zamtari" / Bak, Kış da Geçti), წერო (“tsero” / Turna), ვინ ცხოვრობს ვარსკვლავებზე? ("vin tshovrobs varskvlavebze" / Yıldızlarda Kimler Yaşıyor), კაქტუსის ბაღი (“kaktusis baği” / Kaktüs Bahçesi) sayılabilir.

Yapıtları ve Ödüller

Çiladze’nin yapıtları pek çok dile çevrildi. Bazı şiirleri Türkçeye de çevrildi ve bu şiirler dergilerde, antolojilerde yayımlandı. Yazar, Şota Rustaveli Ödülü dahil pek çok ödüle değer bulundu.

Roman ve öyküleri

  • ვინ ცხოვრობს ვარსკვლავებზე (1965; “vin tsh'ovrobs varsk'vlavebze” / Yıldızlarda Kimler Yaşıyor), roman
  • აჰა, მიიწურა ზამთარი (1967; “aha, miits'ura zamtari” / Bak, Kış da Geçti), roman
  • თეთრი კვამლი (1967; “tetri k'vamli” / Beyaz Duman), roman
  • წერო (“ts'ero” / Turna), öykü
  • ბრეიგელის მთვარე (2007: breigelis mtvare / Brueghel'in Ayı), roman

Şiirleri

  • ღია სარკმელი (1958; “ğia sark'meli” / Açık Pencere)
  • მზის საათი (1962; “mzis saati” / Güneş Saati)
  • ივლისი (1966; “ivlisi” / Haziran)
  • მახსოვრობა (1978; “mah'sovroba”, Hatıralar)
  • ლექსები (1987; “leksebi” / Şiirler),
  • მზე დეკემბერში (1999; “mze dek'emberşi” / Aralık Güneşi);

Oyunları

  • ბუდე მეცხრე სართულზე (“bude mesh're sartulze” / Dokuzuncu Kattaki Yuva)
  • არაბეთის სურნელოვანი ბალახები (“arabetis surnelovani balah'ebi” / Arabistan’ın Kokulu Otları)
  • ნადირობის სეზონი (“nadirobis sezoni” / Av Zamanı)
  • მესამე ზარი (“mesame zari” / Üçüncü Zil)

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">James Joyce</span> İrlandalı yazar ve şair (1882-1941)

James Augustine Aloysius Joyce İrlandalı yazar, şair, öğretmen ve edebiyat eleştirmeni. Modernist avangart akıma katkıda bulunduğu için 20. yüzyılın en etkili ve önemli yazarlarından biri olarak kabul edilmektedir. Joyce'un Ulysses (1922) adlı romanı, Homeros'un Odisseia'indeki bölümlerinin, özellikle bilinç akışı olmak üzere çeşitli edebi tarzlarda paralelleştirildiği bir dönüm noktasıdır. Diğer bilinen eserleri kısa öykü derlemesi Dublinliler (1914) ile Sanatçının Gençlik Portresi (1916) ve Finneganın Vahı (1939) romanlarıdır. Diğer yazıları arasında üç şiir kitabı, bir oyun, mektuplar ve zaman zaman gazetecilik bulunmaktadır.

Yaşar Nabi Nayır, Türk şair, yazar ve yayıncıydı.

<span class="mw-page-title-main">Boris Pasternak</span> Rus yazar (1890-1960)

Boris Leonidoviç Pasternak, Rus şair, oyun yazarı, romancı, çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Necati Cumalı</span> Türk yazar ve şair (1921-2001)

Necati Cumalı, Türk yazar, şair.

<span class="mw-page-title-main">Murathan Mungan</span> Türk yazar

Murathan Mungan, Türk yazar, oyun yazarı ve şairdir.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandre Kazbegi</span>

Aleksandre Kazbegi, Gürcü roman ve oyun yazarı, şair, çevirmen ve tiyatro oyuncusu. Yazar olarak “Akaki Moçhubaridze”, tiyatroda “Moheve” takma adlarını kullanmıştır. 1882'de yayımlanan Baba Katili adlı yapıtıyla tanınır. Kitap, Kafkaslar'ın Robin Hood'u Koba'yı anlatır. Daha sonra Stalin olarak anılan İoseb Cugaşvili, Aleksandre Kazbegi'nin bu önemli yapıtının kahramanından esinlererek Koba takma adını almıştır. Yazarın birkaç öyküsü ve Elguca adlı romanı Türkçe yayımlanmıştır.

Melisa Gürpınar, Türk şair, yazardır. Şiir, oyun, roman, çocuk kitabı türlerinde eserler vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fahrettin Çiloğlu</span> Türk yazar

Fahrettin Çiloğlu, Türkiye'ye göç etmiş Gürcü bir aileden gelen yazardır. İki dilde yazan yazar, Gürcüce yazar adı olarak önce ფარნა ჭილაძე, sonra ფარნა-ბექა ჩილაშვილი ve bazı Türkçe çevirilerde Parna-Beka Çiladze ile Parna-Beka Çilaşvili adlarını kullanmıştır. Tanrı'nın Sıcak Eli adı öykü kitabında Parna-Beka Çiladze adını kullanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nodar Dumbadze</span>

Nodar Dumbadze, dünyaca ünlü Gürcü yazardır. 20. yüzyıl Gürcü edebiyatının en ünlü adlarından biridir. Romanları otobiyografik özellikler taşır. Güneşi Görüyorum (1967) adlı romanı Almancadan ve Güneşli Gece (2015) ile Ben, Ninem, İliko ve İlarion adlı romanları ise Gürcüceden Türkçeye çevrilerek yayımlanmıştır.

Otar Çiladze, Gürcü şair ve yazardır. Stalin sonrası dönemde Gürcü edebiyatının canlanmasında belirleyici rol oynadı. Romanlarında Sümer ve Yunan mitolojilerinden büyük ölçüde yararlandı. Efsanevi bir Yunan anlatısını trajik bir aşk hikâyesiyle birleştiren Yolda Bir Adam Gidiyordu adlı epik romanı Türkçeye çevrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Miheil Cavahişvili</span>

Miheil Cavahişvili , Gürcü yazar.

<span class="mw-page-title-main">Memmed Said Ordubadi</span>

Memmed Said Ordubadi, Azerbaycan yazar, şair, oyun yazarı ve gazeteciydi.

<span class="mw-page-title-main">Giorgi Leonidze</span> Gürcü şair

Giorgi Leonidze, Gürcü şair ve yazar. "Dilek Ağacı" adlı öyküsü, Gürcü sinema yönetmeni Tengiz Abuladze'nin aynı adlı filmine esin kaynağı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Barbare Corcadze</span>

Barbare Corcadze, Gürcü yazar, şair ve kadın hakları savunucusu. Gürcü mutfağı konusunda yazdığı kitap, yüzyılı aşkın bir süre sonra, unutulmuş Gürcü yemeklerinin yeniden hayata döndürülmesini sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Beka Kurhuli</span>

Beka Kurhuli, Gürcü yazar. "Başka Yerdeki Ev" adlı öyküsü, Türkçe Sessiz Harfler Antolojisi (2017) adlı antolojide yayımlanmıştır.

<i>Kaplan Postlu Şövalye</i> şiir

Kaplan Postlu Şövalye, Gürcistan'ın ulusal şairi Şota Rustaveli tarafından 12. yüzyılda yazılan Orta çağ epik şiiridir. Gürcistan'ın Altın Çağı'nın karakteristik bir çalışması olan şiir, 1.600'den fazla kafiyeli dörtlükten meydana gelir ve Gürcü edebiyatının başyapıtı kabul edilir. Şiirin bir kopyası, 20. yüzyılın başına kadar gelinlerin çeyizine konurdu.

Şuşanik’in Şehadeti, Kutsal Kraliçe Şuşanik'in Şehadeti olarak da bilinir, Gürcü edebiyatının günümüze ulaşan en eski eseridir. Şuşanik'in şehadetini anlatan elyazması ilk kez 1882'de basıldı. Eser ayrıca Rusça, Fransızca, İngilizce, Almanca, İspanyolca, Macarca, İzlandaca ve Türkçe gibi başka dillere de çevrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcü edebiyatı</span>

Gürcü edebiyatı, 4. yüzyılda Hristiyanlığın benimsenmesinden sonra dinsel kitapların ana dile çevrilmesine duyulan gereksinme sonucunda ortaya çıktı. Dinsel kitapların çevirilerini azizlerin yaşamlarını anlatan ürünler izledi.

Gürcistan kültürü, ülkenin uzun tarihi ile beraber gelişmiş, Gürcü dili ve alfabesi üzerine dayanan güçlü bir edebiyat geleneği ve eşsiz bir ulusal kültür barındırmaktadır. Bu özelliği güçlü bir ulusal kimlik sağlayarak tarih boyunca tekrarlanan yabancı işgali ve asimilasyon çabalarına rağmen Gürcü kimliğinin korunmasına yardımcı olmuştur.

Guram Rçeulişvili Gürcü yazar.