İçeriğe atla

Talış Dağları

Talış Dağları
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik2.493 m (8.179 ft)
Çıkıntı2.433 m (7.982 ft)
Koordinatlar38°42′0″K 48°18′0″D / 38.70000°K 48.30000°D / 38.70000; 48.30000
Coğrafya
Azerbaycan üzerinde Talış Dağları
Talış Dağları
Talış Dağları

Talış Dağları (Farsça:کوههای تالش/Kuhha-yı Tevaliş), Azerbaycan'ın güneydoğusunda yer alan dağ sırası.

Talış Dağları, Aşağı Aras Çukurluğu'nun güneydoğusundadır. Dağ sisteminin Elburz Dağları'nın kuzeybatı kısmını oluşturduğuna dair görüşlerde vardır. Genel olarak kuzeybatıdan-güneydoğuya doğru uzanan dağlar, Talış, Peştasar ve Alaşar-Burovar (Buravar) sıralarından oluşur. Kuzeyde dağlar daha geniş alan kaplarken güney doğru daralma oluşur.[1]

Peştesar silsilesinin üzerinde Gılıh, Sahlabaran, Uzunbaşı, Paşagol zirveleri bulunur. Bu silsile Eosen yaşlı volkanik kayaçlardan oluşur. Talış bölümü, Hazar Denizi'ne akan çaylar ile İran topraklarına akan çayların su bölümü çizgisini oluşturur. Bu silsile 100 km uzunluğundadır. Talakeç, Bambadın, Kızyurdu, Galaput gibi zirvelere sahiptir. Alaşar-Burovar ile Peştasar silsilesi birbirine çapraz uzanır, aralarında Deman, Mistan, Yardımlı ve Diabar gibi çukurluklar oluşmuştur.[1]

Alaşar-Burovar silsilesi, Peştasar silsilesine paralel uzanır. Hazar Denizi'ne bakan kuzeybatı kısmı akarsularla parçalanmıştır. Bu grubun üzerinde Pişov, Tambinaj, Girdedo, Dangu, Tambinay zirveleri yer alır. Alandan akan Vileşçay, Lenkerançay ve Tengarutçay dağlık alandan Lenkeran Ovasına ulaştığı noktalarda geniş yataklar oluşturmuştur.[1]

Talış Dağları Azerbaycan'ın diğer bölgelerinden farklı olarak 4. jeolojik zamanda buzullaşmaya uğramamıştır. Büyük Kafkas ve Küçük Kafkas dağ sıraları buzullaşmaya uğramıştır. Talış Dağları'nın yüksekliği buzullaşma için yeterli değildir. Talış Dağları ile Hazar Denizi arasında Lenkeran Ovası uzanır. Talış Dağları batıda Savalan Dağları ile, güneydoğuda Elburz Dağları ile birleşir.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b c RZAEV, Aflatoun. "Lenkaran Bölgesinde Ziraat Hayatı" (PDF). acikerisim.istanbul.edu.tr. 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2018. 
  2. ^ "Talış dağları". coqrafiya.info. 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz Bölgesi</span> Türkiyenin Akdeniz kıyısındaki coğrafi bölgesi

Akdeniz Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Anadolu'nun güneyinde Akdeniz kıyısı boyunca uzanır. Genişliği 120–180 km arasında değişir. Batı ve kuzey batısında Ege Bölgesi, kuzeyinde İç Anadolu Bölgesi, doğusunda Güneydoğu Anadolu Bölgesi, güneyinde ise Akdeniz bulunur. Güneydoğudan Suriye ile komşudur. Türkiye'nin başka bölgelerinde olduğu gibi Akdeniz Bölgesi'nde de bölge sınırları ile yönetim birimleri olan illerin sınırları tümüyle çakışmaz.

<span class="mw-page-title-main">Hazar Denizi</span> Dünyanın en büyük gölü

Hazar Denizi dünyanın en büyük gölü veya eksiksiz bir deniz olarak sınıflandırılan dünyanın en büyük iç su kütlesidir. Adını Hazar Kağanlığı'ndan almıştır. Güneydoğu Avrupa ve güneybatı Asya'dadır ve dünyanın en büyük tuzlu su gölüdür. Hem deniz, hem de göl özelliklerini taşımaktadır. Petrol yataklarınca zengindir. Tektonik göllere örnektir. Endoreik bir havza olarak, Avrupa ile Asya arasında, Kafkasya'nın doğusunda, Orta Asya'nın geniş bozkırlarının batısında ve Batı Asya'daki İran platosunun kuzeyinde yer almaktadır. Denizin yüzey alanı 371.000 km2 ve hacmi 78.200 km3'tür. Tuzluluk oranı yaklaşık %1,2 olup, bu oran çoğu deniz suyunun tuzluluğunun yaklaşık üçte biri kadardır. Kuzeydoğuda Kazakistan, kuzeybatıda Rusya, batıda Azerbaycan, güneyde İran ve güneydoğuda Türkmenistan ile sınırlanmıştır. Hazar Denizi çok çeşitli canlı türlerine ev sahipliği yapmaktadır ve en çok havyar ve petrol endüstrileriyle tanınmaktadır. Petrol endüstrisinden kaynaklanan kirlilik ve Hazar Denizi'ne akan nehirler üzerine inşa edilmiş barajlar, denizde yaşayan organizmaları olumsuz etkilemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya</span> Karadeniz ve Hazar denizi arasında yer alan, Avrupa ve Asyanın sınırında bulunan bölge

Kafkasya, Karadeniz ve Hazar denizi arasında yer alan, Avrupa ve Asya'nın sınırında bulunan bölgenin ismi. Kafkas sıradağlarında, Avrupa'nın en yüksek dağı olan ve Kafkas halklarının sözlü edebiyatını oluşturan Elbruz Dağı bu bölgede bulunmaktadır. Kafkasya bölgesi siyasi ve coğrafi olarak Kuzey Kafkasya ve Güney Kafkasya olmak üzere ikiye ayrılır. Güney Kafkasya, bağımsız ve egemen devletlerden oluşmaktadır. Kuzey Kafkasya ise Rusya içinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Cilo Dağı</span> Türkiyede bir dağ

Cilo Dağı ya da Buzul Dağı, Türkiye'nin 2. en yüksek dağıdır. Zirvesi dört mevsim boyunca erimeyen kar ve buz örtüsü ile kaplı tektonik bir dağ olan Cilo Dağı Güneydoğu Toroslar'ın en doğu uzantısını oluşturur. Türkiye'nin güneydoğu ucunda, Hakkâri ilinin sınırları içerisinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dağ</span> çevresindeki karasal alanlardan daha yüksek olan kara kütlelerine verilen ad

Dağ, çevresindeki karasal alanlardan daha yüksek olan kara kütlelerine verilen addır. "Dağlık" sıfatı, dağlarla ilişkili ve kaplı alanları tanımlamak için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kaçkar Dağları</span> Türkiyenin kuzeyinde, Doğu Karadeniz sahili boyunca uzanan bir dağ sırası

Kaçkar Dağları, Türkiye'nin kuzeyinde, Doğu Karadeniz sahili boyunca uzanan bir dağ sırası. Kuzey Anadolu Dağları'nın doğudaki bölümünü oluşturur. Doğusundaki birçok zirvesi 3500 m üzerindeyken, batı kesimi 2000 m yüksekliğe kadar ulaşır. En yüksek noktası olan Kaçkar Kavrun Dağı 3932 m yüksekliktedir. 1994 yılında Kaçkar Dağları Millî Parkı tesis edilmiştir. Millî parkın büyük bir bölümü Rize ili Çamlıhemşin ilçesi sınırları içinde, küçük bir bölümü de Artvin ili Yusufeli ilçesi sınırları içinde kalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Elbruz Dağı</span>

Elbruz Dağı, 5.642 m yükseklikle Kafkasların, Rusya'nın ve Avrupa'nın en yüksek dağı. Elbruz; şu sıralar faal olmayan, yoğun olarak buzullarla kaplı, çift zirveli bir stratovolkandır. İki zirve arasındaki mesafe 1.500 metre olup zirve noktası güney krater kenarında bulunur. 70'ten fazla buzul, Elbruz'dan aşağıya, vadiye akar. Toplam 145 km² buzla örtülüdür.

<span class="mw-page-title-main">Altay Dağları</span> Orta Asyada bir sıradağ

Altay dağları, Orta ve Doğu Asya'da bulunan; Rusya, Çin, Moğolistan ve Kazakistan'ın birleştiği ve İrtiş ve Obi nehirlerinin kaynaklarının bulunduğu sıradağdır. Sıradağ, kuzeydoğuda Sayan Dağları ile birleşir ve güneydoğuda giderek alçalarak Gobi Çölü'nün yüksek platosuyla birleşir. Yaklaşık 45° ila 52° K ve yaklaşık 84° ila 99° D arasında uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Kafkas Dağları</span>

Kafkas Dağları, Kafkas Sıradağları Kafkasya'da Karadeniz ve Azak Denizi ile Hazar Denizi arasında, kuzeybatı ve güneydoğu doğrultusunda uzanan sıradağlar ve dağ sistemi. Bu dağlar kuzeybatıda Taman Yarımadası yakınlarında başlar ve güneydoğuda Apşeron Yarımadasına değin uzanır. Kafkas Dağları, Kuzey ve Güney Kafkaslar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Kuzeyde kalan sıra dağlara Büyük Kafkas Dağları, Güney Kafkas Dağlarına ise Küçük Kafkas Dağları denir.

<span class="mw-page-title-main">İran coğrafyası</span>

İran, Güneybatı Asya'da, Umman Körfezi, Fars Körfezi, Hazar Denizi, Irak, Türkiye ve Pakistan arasında bir coğrafik konuma sahiptir. İran yeryüzündeki en dağlık ülkelerden biridir. Dağlar, üzerlerinde ana tarım ve yerleşim bölgelerinin yer aldığı çok sayıda dar havza veya platoyu çevrelemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Talış Hanlığı</span> Azerbaycan hanlığı

Talış Hanlığı, 1747-1826 yılları arasında hüküm süren Azerbaycan hanlıklarından biri.

<span class="mw-page-title-main">Batı Gat Dağları</span>

Batı Gat Dağları veya Sahyādri, Hindistan'ın batı tarafında bir dağ silsilesini oluşturmaktadır. UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan dağlar, dünyadaki biyolojik çeşitliliğin sekiz "sıcak noktasından" biridir. Deccan Platosu'nun batı kenarı boyunca kuzeyden güneye uzanır. Platoyu, Konkan diye adlandırılan Arap Denizi boyunca dar bir sahil şeridinden ayırır. Milli parklar, vahşi hayvan barınakları ve rezerv ormanları dahil olmak üzere toplam 39 yer dünya mirası olarak tayin edildi. Bunların 20'si Kerala'da, 10'u Karnataka'da, 5'i Tamil Nadu'da ve 4'ü Maharaştra'da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya coğrafyası</span>

Abhazya Güney Kafkasya bölgesinde yer almaktadır. De facto olarak bağımsız bir cumhuriyettir ama çoğunlukla uluslararası tanımlamalarda Gürcistan içinde bir özerk cumhuriyet olarak kabul edilmektedir. Abhazya Cumhuriyeti adını taşıyan bu yönetim bazı ülkeler tarafından tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'daki ormanlar</span>

Azerbaycan'da 1.021.880 hektar ormanlarla kaplıdır ve bu ülkenin toplam yüz ölçümünün %11,8'i oluşturur. Azerbaycan'daki ormanların hepsi devlete aittir ve Azerbaycan Cumhuriyeti Ekoloji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın sorumluluğu altındadır. Azerbaycan'daki orman biyomları ılıman yaprak döken ormanlar, ılıman geniş ve iğne yapraklı karışık ormanlar, ılıman iğne yapraklı ormanlar ve riparian ormanlardan oluşur. Uzmanlar 8.-9. yüzyıllarda şimdiki Azerbaycan topraklarının %30-35'i ormanlarla kaplı olduğunu tahmin etmektedir ve ormanların çoğu o zaman olduğu gibi bugün de dağlık bölgelerde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan iklimi</span>

Azerbaycan iklimi, çok çeşitlidir. Azerbaycan'da mevcut 11 iklim bölgesinden dokuzu mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan coğrafyası</span> Asya kıtasında bir ülke

Azerbaycan, Avrasya'nın Kafkasya bölgesinde yer almaktadır. Üç fiziksel özellik Azerbaycan'da belirgindir: Kıyıları doğuda doğal bir sınır oluşturan Hazar Denizi; kuzeydeki Büyük Kafkas dağları; ve ülke merkezindeki geniş düzlüklerdir. Azerbaycan, eski Sovyetler Birliği'nin arazi alanının %0,4'ünden daha az, toplamda 86.600 kilometrekare toplam alana sahiptir. Üç Transkafkasya devletinden Azerbaycan en büyük toprak alanına sahiptir. Özel idari alt bölümler, Azerbaycan'ın geri kalanından bir Ermeni bölgesi şeridiyle ayrılan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ve tamamen Azerbaycan'da bulunan Dağlık Karabağ Özerk Bölgesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Lenkeran Ovası</span>

Lenkeran Ovası, Güney Azerbaycan'da Hazar Denizi kıyısındaki dar bir ova şerididir. Kendi içinde Aral-Hazar Çöküntüsünün bir uzantısı olan Kura-Aras Ovası'nın güneye doğru uzantısıdır. Adını Lenkeran şehrinden almıştır.

Azerbaycan faunası veya Azerbaycan hayvanlar alemi, Azerbaycan'da belirli bir toprak veya su alanında yaşayan farklı hayvan türlerinin çeşitliliğini ifade etmektedir.

Azerbaycan'ın florası veya Azerbaycan'ın bitki örtüsü, Azerbaycan'da bulunan bitkileri, ağaçları, çiçekleri ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Suor Uyata</span>

Suor Uyata, Saha Cumhuriyeti, Uzak Doğu Federal Bölgesi, Rusya'da bir yer alan dağ silsilesidir. Aşağı Kolima Bölgesi'nin küçük bir yerleşim yeri olan Andryushkino'nun 70 kilometre (43 mi) güney güneydoğusunda yer alır.