İçeriğe atla

Taksim Camii

Koordinatlar: 41°02′13″K 28°59′03″D / 41.03694°K 28.98417°D / 41.03694; 28.98417
Taksim Camii
Harita
Temel bilgiler
KonumTaksim Meydanı, Beyoğlu, İstanbul, Türkiye
Koordinatlar41°02′13″K 28°59′03″D / 41.03694°K 28.98417°D / 41.03694; 28.98417
İnançİslam
Açılış28 Mayıs 2021[1]
Mimari
Mimar(lar)Şefik Birkiye, Selim Dalaman
Mimari türArt deco[2]
İnşaat başlangıcı2017
Tamamlanma28 Mayıs 2021
Özellikler
Kapasite3.000 kişi iç alanda, toplam 4.000[3]
Uzunluk20,70 metre (zemin üstü bina yüksekliği)[4]
Kubbe yüksekliği (dış)33 metre (zeminden yükseklik)[3]
Kubbe yüksekliği (iç)9,6 metre [5]
Kubbe çapı (dış)28 metre [6]
Minare sayısı2
Minare yüksekliği64,8 metre [3]

Taksim Camii, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki Taksim Meydanı'nda bir camidir. Caminin mimarları Şefik Birkiye ve Selim Dalaman'dır. Caminin inşaatına 9 Şubat 2017 tarihinde başlanmıştır. 28 Mayıs 2021'de Cuma namazı sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı törenle ibadete açılmıştır.

Tarihçe

Taksim Meydanı'nda bir cami inşa edilmesi ilk olarak 1968 yılında gündeme geldi. Projenin gerçekleştiği alan imar planında 1977 yılından itibaren cami olarak belirlendi.[7] Ancak Danıştay'ın 1983 yılında aldığı karar sebebiyle inşaat gerçekleşmedi.[8]

1990'lı yıllarda tekrar inşaatı gündeme gelen cami projesi hususu 2011 yılında tekrar bir dava konusu oldu. Beyoğlu’nun birçok bölümü 1993 yılında “Kentsel Koruma Alanı” olarak ilan edildi. Bu ilana bağlı olarak koruma amaçlı imar planı hazırlanmasına başlandı. 2011 yılında Taksim Cami projesinin de dayanağı olan 1/1000 ölçekli “Beyoğlu Kentsel Sit Alanı Koruma Amaçlı Uygulama Planı” ile 1/5000 ölçekli “Beyoğlu Nazım İmar Planı yürürlüğe girdi. Aynı yıl bu planların iptal edilmesi amacıyla Cihangir Güzelleştirme Derneği ve Galata Derneği, Beyoğlu Belediyesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi aleyhine dava açtı. İstanbul 10’uncu İdare Mahkemesi 25 Eylül 2013’te oybirliğiyle bu planları iptal etti.[9][10] Beyoğlu Belediyesi karara itiraz ederek temyize gitti ve yürütmenin durdurulmasını talep etti. Temmuz 2015'te Danıştay 6. Dairesi Beyoğlu imar planlarının iptaline ilişkin İstanbul 10’uncu İdare Mahkemesi'nin kararını bozdu.[11]

Bu cami inşaatı ile ilgili birçok proje planlaması yapıldı. Bunların başında Ahmet Vefik Alp tasarladığı Taksim Cumhuriyet Camisi ve Dinler Müzesi projesi gelmektedir. Bu proje 2012 yılında Uluslararası Mimarlar Birliği (International Union of Architects) Ödülü'nü kazandı.[12]

En son olarak Şefik Birkiye ve Selim Dalaman’ın tasarımını yaptığı cami projesi İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun onayına sunuldu. Bu sunum 19 Ocak 2017 tarihinde kuruldan ada pafta parsel numarası ile kabul edildi.[13][13][14][15]

İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 19 Ocak 2017 tarihindeki toplantısında cami inşaatına onay vermesinin ardından, projenin inşa edileceği arazide Taksim Mescidi'ne ek olarak Fransız Başkonsolosluğu'na bakan tarafında bulunan pide salonu, küçük bir ofis ve bir tuvalet işletmesinin [16] şantiye hazırlıkları sürecine bağlı olarak boşaltılacağı resmen açıklandı. Şantiye hazırlıkları 9 Şubat 2017 tarihinde başladı.[8][17] Beyoğlu Belediye Başkanı olan Ahmet Misbah Demircan 10 Şubat 2017'de yaptığı açıklamada projenin mimarının Şefik Birkiye olduğunu ve Sur Yapı'nın bu proje inşaatını tüm bedeli karşılayarak yapacağını resmen duyurdu.[10][14]

28 Mayıs 2021'de Cuma namazı sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katıldığı törenle ibadete açılmıştır. Tören öncesi Taksim Meydanı'na gülsuyu sıkılmıştır.[18]

Konum

Cami I. Mahmud tarafından 1731 yılında inşa edilmiş Taksim Maksemi'nin hemen arkasında yer almaktadır.[8] İstiklal Caddesi'nin Taksim Meydanı'na açıldığı yerde yer alan bu camiye en yakın ibadet yeri Aya Triada Rum Ortodoks Kilisesi'dir.[4]

Mimari özellikleri

Sur Yapı tarafından bedeli karşılanıp inşa edilen[3] cami projesi toplamda 2.482 metrekarelik bir alanda yer almaktadır. 163 araçlık otoparka sahip olan yapıda, namaz için 2950 metrekarelik alan ayrılmıştır. Cami, 3 katlı olarak planlanmıştır. 3.000 kişi cami içerisinde olmak üzere, toplam namaz kapasitesi 4.000 kişidir. Kadınlar için ayrılan bölümde 620 kadın aynı anda namaz kılabilmektedir. Bodrum ve zemin katlarında salon, sergi salonu, kütüphane ve aşevi bulunmaktadır.[3]

Zemin üstü bina yüksekliği 20,70 metre olan caminin kubbe yüksekliği 9,6 metre, toplam mahya yüksekliği 30,3 metredir.[5] Yapılan açıklamalara göre bu yükseklikler projenin hemen yakında yer alan Aya Triada Rum Ortodoks Kilisesi ve Surp Asdvadzadzin Ermeni Katolik Kilisesi'nin yükseklikleri dikkate alınarak projelendirildi.[4]

Görseller

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Taksim'e yapılan cami kılınan cuma namazıyla ibadete açıldı". Anadolu Ajansı. 28 Mayıs 2021. 28 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Taksim Meydanına yapılacak caminin fotoğrafları ortaya çıktı". İhlas Haber Ajansı. 19 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2017. 
  3. ^ a b c d e "Taksim'e yapılan ve bugün açılacak cami birçok yeniliği barındırıyor". Anadolu Ajansı. 27 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  4. ^ a b c "Proje ortaya çıktı! İşte cami yapılınca Taksim'in görünüşü". HaberTürk. 19 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2017. 
  5. ^ a b "Taksim Camii hakkında tüm gelişmeler". Hürriyet Gazetesi. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  6. ^ "Taksim Camii yarın açılıyor". TRT Haber. 27 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2021. 
  7. ^ "Taksim'deki cami projesi 'Allah rızası için' Sur Yapı'ya ihalesiz olarak verilmiş". T24. 22 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2017. 
  8. ^ a b c "Taksim'deki cami alanında şantiye hazırlıklarına başlandı". Hürriyet Gazetesi. 19 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2017. 
  9. ^ "Taksim için büyük karar". Hürriyet. 19 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2017. 
  10. ^ a b "Beyoğlu Belediye Başkanı, Taksim'e yapılacak camiyle ilgili bilgi verdi". Hürriyet. 19 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2017. 
  11. ^ "Taksim'e cami için onay çıktı... İşte caminin yapılacağı yer". Cumhuriyet. 19 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2017. 
  12. ^ "İşte Taksim Camisi!". Arkitera. 19 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2017. 
  13. ^ a b "Taksim Camii için Kurul'dan onay çıktı". Hürriyet. 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 
  14. ^ a b "Taksim'e camiyi yapan isim belli oldu". NTV. 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 
  15. ^ "Fotoğraflarla 'Taksim'e cami' projesi". Diken. 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 
  16. ^ "Taksim'e Yapılacak Caminin Şantiyesi Kuruluyor". Arkitera. 20 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2017. 
  17. ^ "Taksim Camii açılış için geri sayıma geçti". 28 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2019. 
  18. ^ "Taksim Camii açılış töreni". Son dakika haberleri. haberturk.com, 28 Mayıs 2021. 28 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Beyoğlu</span> İstanbul ilçesi (Avrupa Yakası)

Beyoğlu veya eskiden Pera, İstanbul ilinin Avrupa yakasında bulunan ilçelerinden biridir. Kuzeybatıda Şişli ve Kâğıthane, doğuda Beşiktaş ve İstanbul Boğazı, güneyde ve batıda ise Haliç ile sınırlı ilçenin yüzölçümü 8,76 km2'dir ve 45 mahalleden oluşmaktadır. İsmini Pera da denen, Tünel–Taksim arasında uzanan İstiklal Caddesi ve ona açılan sokakların belirlediği alanı kapsayan Beyoğlu semtinden alır.

<span class="mw-page-title-main">Taksim Meydanı</span> İstanbul, Türkiyede bir meydan

Taksim Meydanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde yer alan ve İstanbul kentinin en ünlü noktalarından biri olan meydan. Çevresindeki lokanta, mağaza, otel, eğlence ve kültür yerleriyle İstanbul'un en büyük turistik çekim merkezinden biridir. Cumhuriyet Döneminde bir meydan haline gelmiş olan Taksim Meydanı, pek çok siyasi ve toplumsal olaya da ev sahipliği yapmıştır. Meydandaki trafiği kısmen yer altına indiren Taksim Yayalaştırma Projesi, 2013 yılında kısmen tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Arda</span> Türk mimar

Ahmet Orhan Arda, Türk mimar ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Kültür Merkezi (İstanbul)</span> Mimari yapı

Atatürk Kültür Merkezi (AKM), İstanbul'da Taksim Meydanı'nda bulunan opera, bale, tiyatro, konser ve kongre amacı ile kullanılan içinde bir sergi salonu ve sinema da bulunan yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şişli Camii</span> İstanbul, Türkiyede bir cami

Şişli Camii, İstanbul, Türkiye'de, Şişli ilçesinde bulunan bir camidir. Halâskârgazi Caddesi ile Abide-i Hürriyet Caddesi'nin kesişmesiyle oluşan bir adacıkta konumlanır.

<span class="mw-page-title-main">Beyazıt Meydanı</span> Istanbul, Fatihte meydan

Beyazıt Meydanı, İstanbul’da tarihî yarımadada merkezî bir konuma sahip meydandır. Konumu Bizans döneminde şehrin en önemli meydanlarından olan Theodosius Forumu’yla büyük ölçüde örtüşmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Taksim Gezi Parkı</span>

Taksim Gezi Parkı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki şehir parkıdır. Taksim Meydanı'nın kuzeydoğusunda Cumhuriyet, Asker Ocağı ve Mete caddeleri arasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Topçu Kışlası</span> 1806-1940 yıllarında Taksim Meydanında bulunan kışla

Taksim Kışlası ya da Halil Paşa Topçu Kışlası, 1806 - 1940 yılları arasında İstanbul Taksim Meydanı'nda günümüzde Taksim Gezi Parkı'nın durduğu yerde bulunan yapı. Askeri işlevlerinin yanı sıra cambaz gösterileri, at yarışları, Rum hacıların konaklaması gibi amaçlarla da kullanıldı. 1940 yılında İstanbul Valisi ve Belediye başkanı sıfatıyla Lütfi Kırdar'ın isteği ve Avrupalı şehir planlamacılarından Henri Prost'un tavsiyesi üzerine yıkılan kışlanın yerine konut ve sosyal etkinlik alanları inşa edilmesi kararlaştırıldı, fakat planlanan düzenlemelerin pek azı yapılabildi. Şimdi yapının yerinde Taksim Gezi Parkı vardır.

Türkiye'de cami mimarisi 1923’te Türkiye devletinin kurulmasıyla başlayan ve günümüze kadar gelen süreçte, Türkiye toprakları üzerinde süregelen camii mimarisi ve bu mimari uygulamalarla ilgili süreçleri inceler.

Osmanlı Camii, Arnavutköy'de bir cami. Horasan şeklinde, 1595 tarihinde yapılmıştır. Mimarı bilinmemektedir. Kilise iken 1991 yılında Anıtlar Genel Müdürlüğünden alınan izne göre cami olarak ibadete açılmıştır. Buraya Rumların yerleşmesiyle birlikte kilise yapıldığı düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Taksim Yayalaştırma Projesi</span>

Taksim Yayalaştırma Projesi İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin finanse ettiği ve Kalyon İnşaat tarafından inşa edilen ve Taksim Meydanı’nin araç trafiğini tünellere alarak meydanı genişletme ve meydanın yanında bulunan Gezi Parkı'na AVM, otel, rezidans kullanımı için Topçu Kışlası'nı yeniden inşa etmek üzere hazırlanmış bir projedir. Meydan düzenlemesinin ilk kısmı biten projenin dayanağı olan 1/5000 ve 1/1000 ölçekli planlar İstanbul 1. İdare Mahkemesi tarafından 6 Haziran 2013 tarihinde iptal edilmesi dolayısıyla proje de iptal edilmiştir. Ancak inşaat tamamlanmış, 13 Eylül 2013 tarihinde Taksim tünelleri açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Karaköy Camii</span> Tarihi bir camii

Karaköy Camii veya diğer adıyla Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii, 1903'te Karaköy Meydanı'nda Raimondo D'Aronco tarafından inşa edilen cami. 1956'da dönemin Başbakanı Adnan Menderes tarafından başlatılan “İstanbul’da İmar Hareketi” kapsamında Karaköy Meydanı'ndaki tarihi caminin de yerinden sökülerek Kınalıada'da yeniden inşa edilmesine karar verildi; bu yüzden günümüzde, camii Karaköy Meydanı'ndaki yerinde bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çamlıca Camii</span> İstanbulun Çamlıca semtinde bir cami

Çamlıca Camii, Türkiye'nin İstanbul şehrinde yer alan bir camidir. Çamlıca, Üsküdar'da yapımına 29 Mart 2013'te başlanan ve 3 Mayıs 2019'da açılışı yapılan cami, cumhuriyet tarihinin en büyük camisidir. 63 bin kişi kapasiteli ve 6 minareli cami 57 bin 500 metrekarelik alana sahiptir. Cami külliyesinde aynı zamanda müze, sanat galerisi, kütüphane, bin kişilik konferans salonu, 8 sanat atölyesi ve 3 bin 500 araçlık otopark bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Marmara İlahiyat Camii</span> Cami

Marmara İlahiyat Camii, İstanbul'un Üsküdar semtinde yer alan cami ve kültür merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Galataport</span>

Galataport, İstanbul Karaköy'de yer alan ve kruvaziyer limanı ve karma kullanımlı tesis niteliği taşıyan yapıdır. İnşaatı kısmi miktarda tamamlanmış olmakla birlikte çalışmalar 2022 yılı itibarıyla devam eder. Konum olarak İstanbul Boğazı'nın Avrupa yakasında, Haliç ile birleştiği noktada yer almaktadır. Proje, Doğuş Grubu ve Bilgili Holding ortak girişimidir. Her iki grup da projeye 1,8 milyar ABD dolarının üzerinde yatırım yapmıştır. Tesis, Boğaz kenarında 1.2 km'ye sahip sahil şeridinde yer alır. Otel, kafe, restoran, butik mağazaları, ofisleri ve iki sanat müzesini bünyesinde barındırır.

<span class="mw-page-title-main">Şişhane Meydanı</span>

Şişhane Meydanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki Şişhane semtinde yer alan meydan.

<span class="mw-page-title-main">Tarlabaşı Bulvarı</span> İstanbulda bir bulvar

Tarlabaşı Bulvarı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde Taksim Meydanı'ndan başlayarak Tarlabaşı boyunca devam eden ve Tepebaşı, Refik Saydam Caddesi'nde sonlanan bulvar.

Nevvar Salih İşgören Ulu Camii, Türkiye'nin İzmir şehrinde yapımı devam eden bir camidir. Nevvar Salih İşgören Vakfı tarafından yaptırılan cami, Ege Bölgesi'nin en büyük camisi olacaktır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Metrosu tarihi</span> İstanbul Metrosunun tarihçesi

İstanbul Metrosu, tarihi çok eskilere dayanan bir düşünce olmasına karşılık ancak 20. yüzyılın sonlarında gerçek anlamıyla hayat bulabilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul mimarisi</span> İstanbul mimarisine genel bakış

İstanbul mimarisi, şehrin tüm semtlerinde silinmez bir iz bırakan birçok etkiyi yansıtan yapıların geniş bir karışımını tanımlar. Şehrin antik kısmı hala kısmen, şehri istiladan korumak için İmparator II. Theodosius tarafından 5. yüzyılda yaptırılan Konstantinopolis Surları ile çevrilidir. Kent içindeki mimari, Bizans, Ceneviz, Osmanlı ve modern Türkiye kaynaklarından gelen bina ve yapıları içermektedir. Kentin mimari açıdan önemli birçok varlığı vardır. İstanbul, uzun tarihi boyunca kültürel ve etnik bir eritme potası olarak ün kazanmıştır. Sonuç olarak şehirde gezilecek çok sayıda tarihi cami, kilise, sinagog, saray, kale, kule ve sarnıçlar bulunmaktadır.