İçeriğe atla

Takograf

Yeni nesil dijital bir takograf
Dijital bir takograf.
Üzerine kayıt yapılmış bir takograf kartı.

Takograf,[1] sürat veya katedilen mesafe gibi bilgileri kaydetmek üzere başta otobüsler ve kamyonlar olmak üzere bazı taşıtlara monte edilen cihaz. Özellikle nakliye şoförlerinin yasalarca müsaade edilen sürüş sürelerini ve süratleri geçmemesini sağlayarak trafikte can ve mal güvenliğini artırmasının yanı sıra, şirketlerin şoförlerinin faaliyetlerini daha rahat izlemesine yardımcı olur.

Takograf şoförün faaliyetlerini seçilen modlardan birine uygun olacak şekilde kaydeder. Taşıt harekete geçtiğinde "sürüş modu" otomatikman devreye girer. Pek çok ülkede uzun yol şoförlerinin takograf kullanma zorunluluğu vardır ve takograf verilerine müdahale etmek kanunen suçtur.

Türkçeye Almanca tachograph sözcüğünden geçmiştir.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b "takograf." Güncel Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu. Erişim: 27 Şubat 2012

İlgili Araştırma Makaleleri

Fren sistemi, motorlu taşıtın yavaşlamasını ve durmasını sağlayan düzenek. Yokuş aşağı inen taşıtın hız kazanmasını önlemek, duran taşıtın bu durumunu sürdürmek üzere de kullanılır. Fren sistemi taşıttaki kinetik enerjiyi sürtünme yoluyla ısı enerjisine çevirerek taşıtın durmasını veya yavaşlamasını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Off-road</span> Zorlu yol şartlarında yapılan bir tür motor sporu

Off-road, yani araçla veya taşıtla düzensiz yüzeylerde, kum, toprak, çakıl, nehir yatakları, çamur, kar, kayalar ve diğer doğal arazilerde sürme veya yolculuk yapma etkinliğidir. Off-road türleri, değiştirilmemiş araçlarla yapılan keyifli sürüşlerden, özel olarak hazırlanmış araçlarla ve profesyonel sürücülerle gerçekleştirilen yarışlara kadar çeşitli yoğunluklarda olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Rota</span>

Rota, genellikle deniz ve hava taşıtları için kullanılan, taşıtın bir referans noktasına göre "izlemeye çalıştığı" düz hattı belirten bir kavram. Amerikan sistemini kullanan ülkelerde course, Britanya sistemini kullanan ülkelerde track olarak adlandırılır ve bu durum zaman zaman karışıklıklara yol açmaktadır. Uluslararası standardizasyonu sağlamak amacıyla ICAO da, track sözcüğünün kullanımını tavsiye etmektedir.

Otomatik şanzıman veya otomatik vites, motorlu aracı sürerken belli bir motor devir hızı için, tekerleklerin devir hızının kademeli olarak, motor gücünü ileten dişlileri değiştirerek yükseltilmesi ya da alçaltılması işleminde sürücünün işini kolaylaştıran bir mekanizmadır.

<span class="mw-page-title-main">Motosiklet</span> Ulaşım aracı

Motosiklet, iki ya da üç tekerlekli, bisiklet benzeri, içten yanmalı motora sahip bir ya da iki kişilik ulaşım aracıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yarı paletli araç</span>

Yarı paletli araç, ön kısmında yönlendirme için tekerlek veya kızak çifti, arka kısmında ise tahrik ve yükünün büyük kısmını taşımak için palet bulunduran, sivil veya askeri amaçlı olarak kullanılan taşıttır. Yarı paletli taşıtlarda tank ve benzeri paletli araçlardaki yol dışı seyir ve yük taşıma faydaları ile tekerlekli bir taşıttaki sürüş karakteristikleri bir arada bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tekne</span> küçük deniz taşıtı

Tekne ya da bot, su üzerinde kalmak ve hareket etmek amacıyla inşa edilen araçlara verilen genel addır. Genelde polyester veya ahşap malzemeden imâl edilir.

<span class="mw-page-title-main">Hız göstergesi</span> motorlu araçlarda hız göstergesi

Hız göstergesi ya da sürat saati, taşıtlarda sürati bildiren gösterge. Aracın birim zamanda katettiği mesafeyi mesafe/zaman formatında sürücüye bildirir.

<span class="mw-page-title-main">Takometre</span>

Takometre, devir saati ya da RPM saati, motorlu cihazlarda motorun birim zamandaki devir sayısını gösteren motor saati. Genellikle 1 dakikadaki devir adedini gösteren analog bir saattir ancak dijital göstergeler de yaygınlaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İşarî hava sürati</span>

İşarî hava sürati (IAS), hava taşıtlarındaki ana sürat göstergesinde görülen hız. IAS, İngilizce indicated airspeed kavramının kısaltmasıdır. İşarî hava sürati, pito-statik sistemden gelen dinamik ve statik basınç verileri ile hesaplanır. Uçağın performans ve aerodinamik hesaplamalarında kullanılan ana sürattir. Pek çok hava taşıtında sürat knot cinsinden kullanılır ve sürat saatlerindeki değerler KIAS olarak verilir.

Düzeltilmiş hava sürati (RAS) veya kalibre edilmiş hava sürati (CAS), işarî hava süratinin (IAS) alet, montaj ve konum hataları giderilmiş hali. RAS İngilizce rectified airspeed ve CAS calibrated airspeed sözcüklerinin akronimidir. İşarî hava sürati, pito-statik sistemden gelen verilerle hesaplanır ve hava taşıtındaki ana sürat göstergesinde görülür. Uçaktaki pito tüpünün montajı esnasında oluşabilecek hatalar, değişik konfigürasyonlarda oluşacak hava akışı farklılıkları gibi nedenlerle IAS değeri küçük hatalar içerir. CAS sürati bu hataların giderilmiş halidir.

<span class="mw-page-title-main">Hakikî hava sürati</span>

Hakikî hava sürati ya da gerçek hava sürati (TAS), bir hava taşıtının içinde hareket ettiği hava kütlesine nazaran sürati. TAS, İngilizce true airspeed kavramının akronimidir. İçinde bulunduğu hava kütlesi ile birlikte aynı yönde ve hızda hareket eden bir nesnenin hakikî hava sürati sıfırdır.

<span class="mw-page-title-main">Buharlı gemi</span>

Buharlı gemi, hareket enerjisini su buharı gücünden alan deniz taşıtıdır. Özellikle askerî amaçlarla kullanılan daha küçük buharlı gemilere ise istimbot denir.

<span class="mw-page-title-main">Yer sürati</span>

Yer sürati (GS), uçuştaki herhangi bir hava aracının yeryüzü üzerindeki izdüşümünün hızı. GS kısaltması İngilizce ground speed kavramının akronimidir. Havacılıkta yer süratinin hava sürati ile ilişkisinin anlaşılabilmesi için öncelikle şu süratlerin bilinmesi gerekir:

<span class="mw-page-title-main">Araç simülasyon oyunu</span>

Araç simülasyon oyunları, araçların çeşitli işletimsel sistemler tarafından gerçekçi bir şekilde yorumlanarak oyuncuya sunulan video oyunlarıdır. Otomobil, uçak, deniz taşıtları, uzay araçları, askeri araçlar vb. çeşitli araçları ve taşıtları içerir. Oyuncunun, sürücünün perspektifinden bu taşıtları kullanmasına veya rakip araçlar ile mücadele etmesine olanak sağlar. Oyunlar genellikle gerçekçiliğe dayalıdır ve yakıt yönetimi, belirlenen noktaya ve belirlenen zamanda yapılan yolcu ve yük teslimatlarını içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Dingil mesafesi</span> Ön ve arka tekerler arası mesafe

Dingil mesafesi, aks mesafesi, aks açıklığı, aks aralığı, dingil açıklığı ya da dingil aralığı, ön tekerlek merkezi ile arka tekerlek merkezi arasındaki yatay uzaklıktır.

<span class="mw-page-title-main">Akıllı kart</span>

Akıllı kart, çipli kart veya tümleşik devre kartı (ICC), entegre devreler içeren herhangi bir mikroçip boyutunda karttır. Akıllı kartlar plastikten, genellikle polivinil klorürden, ancak bazen de polietilen tereftalat bazlı polyesterler, akrilonitril bütadien stiren veya polikarbonattan yapılır. Nisan 2009'dan bu yana, bir Japon şirketi, kâğıttan yapılmış yeniden kullanılabilir finansal akıllı kartlar üretti.

<span class="mw-page-title-main">Hidropnömatik süspansiyon</span>

Hidropnömatik süspansiyon, Paul Magès tarafından tasarlanan, Citroën tarafından icat edilen ve Citroën otomobillerine takılan ve özellikle Rolls-Royce, Maserati ve Peugeot gibi diğer otomobil üreticileri tarafından lisans altında kullanılan bir tür motorlu taşıt süspansiyon sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Şoför</span>

Şoför, yolcu motorlu araç, özellikle büyük bir sedan veya limuzin gibi lüks araç kullanan bir kişidir. Ayrıca, taksi, kamyon, otobüs gibi taşıtları kullananlara da şoför denilebilir. Türkçede şoför anlamında sürücü, haydavcı ve yöndemci gibi sözcükler de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Odometre</span>

Odometre bisiklet veya araba gibi araçların kat ettiği mesafeyi ölçmek için kullanılan bir araçtır. Cihaz elektronik, mekanik veya ikisinin bir kombinasyonu (elektromekanik) olabilir.