İçeriğe atla

Takeo Fukuda

Takeo Fukuda
福田 赳夫
67. Japonya Başbakanı
Görev süresi
24 Aralık 1976 - 7 Aralık 1978
Hükümdar Shōwa
Yerine geldiğiTakeo Miki
Yerine gelenMasayoshi Ōhira
Kişisel bilgiler
Doğum 14 Ocak 1905(1905-01-14)
Takasaki, Japonya
Ölüm 5 Temmuz 1995 (90 yaşında)
Tokyo
Partisi Liberal Demokrat Parti
Evlilik(ler) Mie Fukuda
Çocuk(lar) 5
Bitirdiği okul Tokyo Üniversitesi
İmzası

Takeo Fukuda (福田 赳夫, Fukuda Takeo, 14 Ocak 1905 – 5 Temmuz 1995) 24 Aralık 1976 - 7 Aralık 1978 tarihleri Japonya'nın 67. Başbakanlığı görevinde bulunmuş olan Japon siyasetçidir.[1]

Çocukluğu ve eğitim hayatı

Fukuda, 14 Ocak 1905 tarihinde Gunma'da dünyaya geldi.[1] Samuray kökenli bir aileden gelen Fukuda'nun babası Gunma'nın valisiydi.[2] Eğitimini ise Tokyo Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde tamamladı.[3]

Siyasi kariyeri

II. Dünya Savaşı sırasında ve öncesinde Fukuda, Maliye Bakanlığı'nda bürokratlık yaptı. Hükûmette Baş Kabine Sekreteri görevini yürüttü. Savaştan sonra ise 1946-47 yılları arasında Japon Bankacılık Bürosunun başkanlığını üstlendi. 1947'den 1950'ye kadar da Bütçe Bürosunda çalıştı.[2]

Fukuda 1952 seçimlerinde Gunma 3. Bölgesi'nden milletvekili olarak Japonya Temsilciler Meclisi'ne girdi. Fukuda'nın siyasi akıl hocası Nobusuke Kishi, savaştan sonra A sınıfı savaş suçlusu suçlanacak, sonrasında ise başbakan olacaktı.

Fukuda 1957 yılında parti sekreterliğine seçildi. Sonrasında çeşitli bakanlık görevlerinde bulundu. 1959-69 arasında Tarım Orman ve Balıkçılık Bakanlığı, 1969-1971 Yılları arasında Maliye Bakanlığı, 1971-1973 yılları arasında Dışişleri Bakanlığı ve 1974-1976 yılları arasında da Ekonomik Planlama Ajansı Başkanlığı görevlerinde bulundu. 1972 seçimlerinde başbakanlık seçimlerinde Kakuei Tanaka karşısında mağlubiyete uğradı.

Fukuda (soldan ikinci) 1978 yılı G7 zirvesinde

İktidardaki Liberal Demokrat Parti'nin, 1976 seçimlerinde aldığı kötü sonuç neticesinde, partinin lidirliğini Takeo Miki'den aldı. 1978 yılına kadar bu görevde kaldı.[3] Fakat hükûmeti parlamentodaki diğer küçük partilerin desteğine bağlıydı. İzlediği agresif dış politikalar sebebiyle "şahin" olarak adlandırılan Fukuda, Japon hava yollarının kaçırılan bir uçağı olayında, hava korsanlarına karşı btakındığı teslimiyetçi tutum ağır eleştiriler almasına sebep oldu. Bu eleştirilere şu şekilde yanıt vermişti "İnsan hayatının değeri yeryüzünde başka hiçbir şeyle ölçülemez."

LDP'nin içindeki klikleşmeyi ve bölünmeleri engellemek amacıyla partisine ön seçim sistemini getirdi. İronik bir şekilde, 1978 yılında parti genel başkanlığı ile ilgili yapılan ilk ön seçimde rakibi Masayoshi Ōhira tarafından yenilgiye uğratıldı ve başbakanlıktan istifa etmeye zorlandı. Fukuda daha sonra InterAction Council of Former Heads of State and Government isimli organizasyonda yer aldı ve 1990 yılında da aktif politikayı bıraktı.[2]

Yaşantısı

Fukuda, tek evliliğinden beş çocuk sahibi oldu: çocuklarının üçü erkek, ikisi ise kızdı.[3] Büyük oğlu Yasuo Fukuda, Shinzō Abe'nin ani istifası neticesinde, Eylül 2007'de başbakan oldu ve bu makamda bir yıl boyunca görev yaptı. Böylelikle ilk kez, bir başbakanın çocuğu Japonya'da babası gibi başbakan oluyordu.[4] Buna ilave olarak, Japonya başbakanlarından Junichiro Koizumi, siyasi hayatına Fukuda'nın sekreteri olarak başlamıştı. Bu iki politikacı, 1970'lerden sonra, hem özel hem de siyasi, çok yakın dostluk geliştirmişlerdi. Hatta Koizumi'nin nikâh töreninde damadın sağdıcı Fukuda idi.

Ölümü

Fukuda, Tokyo Women's Medical College hastanesinde kronik anfizemden dolayı 5 Temmuz 1995 tarihinde, 90 yaşında yaşamını yitirdi.[3]

Kaynakça

  1. ^ a b "List of prime ministers". Kantei. 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2013. 
  2. ^ a b c Sayle, Murray (8 Temmuz 1996). "Obituary: Takeo Fukuda". The Independent. 26 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2013. 
  3. ^ a b c d Pace, Eric (6 Temmuz 1995). "Takeo Fukuda, 90, Ex-Premier And Backer of China Pact, Dies". The New York Times. 24 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2013. 
  4. ^ Parry, Richard (21 Eylül 2007). "The reluctant Prime Minister prepares to step up to the plate". The Times Online. News International Group. 24 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2014. 
Siyasi görevi
Önce gelen
Kunio Miuchi
Japonya Tarım ve Orman Bakanı
1959–1960
Sonra gelen
Tokuo Nanjō
Önce gelen
Kakuei Tanaka
Japonya Maliye Bakanı
1965-1966
Sonra gelen
Mikio Mizuta
Önce gelen
Mikio Mizuta
Japonya Maliye Bakanı
1968–1971
Önce gelen
Kiichi Aichi
Japonya Dışişleri Bakanı
1971–1972
Sonra gelen
Masayoshi Ōhira
Önce gelen
Seigo Hamano
Japonya İdari Yönetim Ajansı Başkanı
1972–1973
Sonra gelen
Shigeru Hori
Önce gelen
Kakuei Tanaka
Geçici
Japonya Maliye Bakanı
1973–1974
Sonra gelen
Masayoshi Ōhira
Önce gelen
Tadashi Kuranari
Japonya Ekonomik Planlama Teşkilatı Müdürü
1974–1976
Sonra gelen
Uichi Noda
Önce gelen
Takeo Miki
Japonya Başbakan Yardımcısı
1974–1976
Sonra gelen
Masayoshi Itō
Japonya Başbakanı
1976–1978
Sonra gelen
Masayoshi Ōhira

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hikmet Çetin</span> 20. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Hikmet Çetin, Türk siyasetçi, devlet adamı ve eski Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı. CHP Genel Başkanlığı görevini Şubat 1995 - Eylül 1995 tarihleri arasında sürdürmüştür. Mart 1995 - Ekim 1995 ve Ekim 1978 - Kasım 1979 tarihleri arasında Başbakan yardımcılığı görevini sürdüren Çetin, birçok hükûmette görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cuniçiro Koyzumi</span>

Cuniçiro Koyzumi Takma adı: Jun-chan), (d. 8 Ocak 1942, Yokosuka, Kanagawa, 2001-2006 yılları arasında Japonya'nın 89. Başbakanı. Eski Meclis Başkan Yardımcısı Koisumi Matajirō'nun torunu ve eski Savunma Bakanı Junya Moizumi'nin oğludur.

<span class="mw-page-title-main">François Mitterrand</span> 21. Fransa cumhurbaşkanı

François Maurice Adrien Marie Mitterrand Fransız siyasetçi, 1981-1995 yılları arasında iki dönem görev yapan Fransa cumhurbaşkanı. Beşinci Cumhuriyet'in kuruluşundan (1958) sonra Sosyalist Parti'den seçilen ilk cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Eisaku Satō</span> Japonyanın 61., 62. ve 63. başbakanı

Eisaku Satō Japonya'nın 61, 62 ve 63. başbakanı Japon siyasetçi. İlk kez 9 Kasım 1964 tarihinde başbakan seçilmiştir. 17 Şubat 1967 ve 14 Ocak 1970 tarihlerinde yeniden seçilmiş ve 7 Temmuz 1972 tarihine kadar görevde kalmıştır. Japon tarihinde Şinzo Abe'den sonra en uzun süreyle başbakanlık görevi yapmış olan siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Hayato Ikeda</span>

Hayato Ikeda , 19 Temmuz 1960'tan 9 Kasım 1964'e değin Japonya başbakanı. İzlediği politikalarla Japonya'nın II. Dünya Savaşı sonrasındaki ekonomik kalkınmasına katkıda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Shigeru Yoshida</span> Japon siyaset adamı (1878–1967)

Şigeru Yoşida , Japon siyaset adamı. Ülkede Müttefik işgalinin sürdüğü ve yeni demokratik kurumların kurulmaya çalışıldığı II. Dünya Savaşı sonrası geçiş döneminde beş kez başbakanlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yasuo Fukuda</span>

Yasuo Fukuda , Japonya'nın 91. başbakanı ve Japonya Liberal Demokrat Parti başkanı. Shinzō Abe'in başbakanlıktan istifa etmesi üzerine başbakan seçilmiştir. 1959'da Waseda Üniversitesi'nden Ekonomi derecesiyle mezun olmuştur. Babası Takeo Fukuda 1976 ile 1978 yılları arasında Japonya başbakanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Yorgo Papandreu (1888 doğumlu siyasetçi)</span> Yunanistan başbakanı (1888-1968; hd. 1963 & 1964-1965)

Yorgo Papandreu, üç dönem başbakanlık yapan Yunan liberal siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Taro Aso</span> Japon siyasetçi

Tarō Asō , Japon siyasetçi. 2008-2009 yılları arasında Japonya Başbakanlığı yapmıştır. 2005-2007 yılları arasında, eski başbakanlar Shinzo Abe ve Junichiro Koizumi hükûmetlerinde dışişleri bakanlığı görevini yürüttü.

<span class="mw-page-title-main">Jacques Chaban-Delmas</span> 82. Fransa başbakanı

Jacques Michel Pierre Delmas,, Fransız siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Morihiro Hosokawa</span>

Morihiro Hosokawa(細川 護煕), 9 Ağustos 1993- 28 Nisan 1994 tarihleri arasında görev yapmış olan 79. Japonya başbakanıdır. Kendisinin başbakanlık yaptığı koalisyon hükûmeti 1955 yılından beri Liberal Demokrat Parti'nin yer almadığı ilk hükûmettir.

<span class="mw-page-title-main">François Léotard</span> Fransız siyasetçi (1942 – 2023)

François Léotard, Fransız siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz başbakanı</span> Portekizin hükûmet başkanı

Portekiz Başbakanı, Portekiz Cumhurbaşkanı'nından sonra ülkede bulunan en yüksek 2. siyasi makamdır. Hükûmet başkanlığını yürütür. Başbakan, meclise karşı sorumlu olmakla birlikte, hükûmeti altında bulunan bakanlıkların faaliyetlerini koordine etmekle görevlidir. Başbakan, eğer gerek görürse başbakanlık makamı dışında, diğer bakanlıkların da başında bulunabilir. Başbakanlığın görev süresi yoktur. Mecliste temsil edilen partileri dinledikten sonra, yasama seçimlerinin ardından cumhurbaşkanı tarafından atanır. Mevcut başbakan, 2 Nisan 2024'ten tarihinden beri Luís Montenegro'dur

<span class="mw-page-title-main">Tony Abbott</span>

Anthony John "Tony" Abbott, Avustralya Başbakanı seçilen Liberal Parti lideri ve politikacı. 1994 yılından itibaren Warringah'ın Parlamento Üyesi olarak görev yapmaktadır. Meclis girmeden önce, İktisat Lisans ve Sydney Üniversitesi'nde Kanunlar lisansı okudu ve daha sonra Oxford, Queen's College'da Rhodes bursu ile Sanatlar Yüksek Lisansı aldı. Daha sonra bir gazeteci, işletme yöneticisi ve siyasi danışman olarak çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Yasuhiro Nakasone</span> Japon siyasetçi (1918 – 2019)

Yasuhiro Nakasone 27 Kasım 1982 ve 6 Kasım 1987 tarihleri arasında Japonya Başbakanlığı görevinde bulunmuş Japon siyaset adamı. Brian Mulroney, Ronald Reagan, Helmut Kohl, François Mitterrand, Margaret Thatcher ve Mikhail Gorbachev gibi önemli Dünya liderleriyle eşzamanlı olarak başbakanlık görevini sürdüren Nakasone, ülkesinde özelleştirme konusunda attığı adımlarla ve gerek başbakanlığı döneminde, gerekse de sonrasında Japon milliyetçiliğini canlandırma konusundaki faaliyetleriyle tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Heisei Dönemi</span>

Heisei dönemi, Japonya tarihinde 8 Ocak 1989-30 Nisan 2019 tarihleri arasında İmparator Akihito'nun saltanatını kapsayan dönemdir. Heisei dönemi, 8 Ocak 1989'da İmparator Hirohito'nun ölümünden bir gün sonra oğlu Akihito'nun tahta geçmesiyle başlamış olup 30 Nisan 2019 tarihinde İmparator Akihito'nun tahtından feragat ederek yerine oğlu Naruhito'nun tahta geçmesiyle sona ermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kakuei Tanaka</span> Japon siyasetçi (1918 – 1993)

Kakuei Tanaka, 1972-1974 yılları arasında Japonya'nın 40. başbakanı olarak görev yapmış Japon siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Fumio Kishida</span> Japonya başbakanı

Fumio Kishida, Japon siyasetçi, Japonya'nın eski başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Japonya başbakanı</span> Japonyanın hükûmet başkanı

Japonya başbakanı, Japonya hükûmeti başkanı ve Japon Silahlı Kuvvetleri Komutanıdır. Başbakan, Ulusal Diyet tarafından tayin edildikten sonra Japonya İmparatoru tarafından atanır ve Temsilciler Meclisi'nin görevde kalması konusunda güven duyması gerekir. Bakanlar Kurulu Başkanı ve diğer Devlet Bakanları Başbakanın rızasıyla görev yapmaktadır. Japonca ofisinin isminin gerçek çevirisi, Bakanlar Kurulu Kapsamlı İdare Başkanlığı 'dır.

<span class="mw-page-title-main">Şigeru İşiba</span> Japonya Başbakanı

Şigeru İşiba, 2024 yılından bu yana Japonya başbakanı ve Liberal Demokrat Parti genel başkanı olan Japon siyasetçi. 1986'dan bu yana Temsilciler Meclisi üyesi olup, 2007-2008 yılları arasında Savunma bakanı, 2008-2009 yılları arasında Tarım, Orman ve Balıkçılık bakanı olarak görev yaptı, ayrıca 2012-2014 yılları arasında LDP'nin genel sekreterliğini yaptı.