İçeriğe atla

Tahtalu Muharebesi

Tahtalu Muharebesi
1454-1483 Osmanlı-Macar Savaşı

Semendire Kalesi
Tarih1458, Sonbahar
Bölge
Sonuç Kesin Osmanlı zaferi
Coğrafi
Değişiklikler
Müteakip sene Semendire Osmanlılarca ilhak edildi
Taraflar
Osmanlı Devleti Macaristan Krallığı
Komutanlar ve liderler
 ?? Matyas Corvinus
Kayıplar
Hafif Ağır

Tahtalu Muharebesi, 1454-1483 Osmanlı-Macar Savaşı'nda evre.

1458 sonbaharında Fatih Sultan Mehmed'in Edirne'ye dönmesinin ardından Sırbistan topraklarına taarruza geçen Matyas Corvinus komutasındaki Macar ordusu Tahtalu (bugünkü Drvengrad yakınları) civarında bölgedeki Osmanlı birliklerince yenilgiye uğradı ve Tuna kuzeyine çekildi.[1] Bu suretle, Macar Krallığı'nın Sırbistan'ın Osmanlılarca tamamen ilhakını engelleyebilecek direnci kalmadı.

Muharebe öncesi

1455-1459 arasında Sırbistan Despotluğu

Sırp Despotu Vılkoğlu Brankoviç'in 24 Aralık 1456'da, halefi (II. Mehmed'e 1457'de bağlılık yemini eden) Lazar Brankoviç'in de 20 Şubat 1458'de ölümüyle Sırbistan tahtında çıkan kargaşanın ardından, bu ülkeyi tamamen ilhak etmeyi hedefleyen II. Mehmed (kendisi Mora Seferi'ndeyken) Veli Mahmud Paşa komutasındaki ikinci bir orduyu da Sırbistan üzerine gönderdi. Mahmud Paşa da Güzelcehisar, Sivricehisar (Ostroviç), Böğürdelen (Šabač) ve Rudnik'i Osmanlı topraklarına kattı. RamazanNiş'te geçiren Osmanlı ordusu tekrar taarruza geçerek Ağustos ortalarında Güvercinlik'i de (Golubac) ele geçirdi. Ardından Tuna kuzeyine düzenlenen akından sonra, Veli Mahmud Paşa Üsküp'e gelerek Mora Seferinden dönen II. Mehmed'le buluştu.[2]

Muharebe

Fatih Sultan Mehmed'in, Edirne'ye dönmesinin ardından ordunun kışlaklara dağılması emrine mukabil, Sadrazam Veli Mahmud Paşa Macar ordusunun Osmanlılar çekildikten sonra kış gelmeden saldırıya geçme ihtimaline binaen bir bölüm birliklerin seferber olarak silah altında tutulmasını sağladı.[3]

Sonbahara gelince filhakika Macar Kralı Matyas Corvinus komutasındaki Macar ordusu Tuna'yı aşarak Sırbistan'daki Osmanlı topraklarına girdi ve Mokra Gora-Uziçe bölgesinde Osmanlı kalesi Tahtalu civarına gelerek çevresini yağmalamaya başladı.

Bununla birlikte, Osmanlı ordusunun uzakta olduğu zannına kapılan Macar ordusu Veli Mahmud Paşa'nın bölgede bıraktığı ihtiyat birliklerinin baskınına uğradı ve meydana gelen muharebede ağır kayıplara uğrayarak süratle Tuna kuzeyine çekildi. II. Mehmed ve Veli Mahmud Paşa ise 1458 Aralık'ında Edirne'ye döndüler.[4]

Muharebe sonrası

Tahtalu Muharebesi, her ne kadar doğrudan ana Osmanlı ordusu tarafından kazanılmış bir askerî çarpışma olmasa da, Sırbistan Despotluğu tarihi açısından kaydadeğer bir gelişme oldu. Nitekim, müteakip sefer mevsiminde önceki despot Lazar Brankoviç’in dul eşi Helena, Katolik Bosna Krallığı'nın hâkimiyetine girmek istemeyen Sırp halkının tercihine riayet ederek 20 Haziran 1459’da Semendire kalesini Osmanlılar’a teslim etti ve Sırbistan Despotluğu tarihe karıştı.

Kaynakça

  1. ^ ""A History of the Crusades", Kenneth Meyer Settons c.6, University of Wisconsin Press (1969), s. 324-325". 29 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2021. 
  2. ^ "The Sultan of Vezirs: The Life and Times of the Ottoman Grand Vezir Mahmud Pasha Angeloviů (1453-1474)", Theoharis Stavrides, Brill (2021), s.123-125
  3. ^ "The Grand Turk: Sultan Mehmet II - Conqueror of Constantinople, Master of an Empire and Lord of Two Seas", John Freely, Bloomsbury Publishing (2009)
  4. ^ "İslam Ansiklopedisi, "II. Mehmed" maddesi, Türk Diyanet Vakfı, Ankara (2003), c.28, s.398-399". 30 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Murad</span> 6. Osmanlı padişahı (1421–1444; 1446–1451)

II. Murad veya Koca Murat, 6. Osmanlı padişahı, I. Mehmed'in oğlu, Fatih Sultan Mehmed'in babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Mustafa</span> 22. Osmanlı padişahı (1664-1703)

II. Mustafa veya Mustafa Gazi, lâkabı Gazi, Divan edebiyatındaki adı İkbâlî; 22. Osmanlı padişahı ve 101'inci İslâm halifesidir. Babası Sultan IV. Mehmed, annesi Emetullah Râbi'a Gülnûş Sultan'dır. Kuvvetli bir ilim tahsili yaptı. Osmanlı padişahları arasında sefere çıkan son padişahtır.

<span class="mw-page-title-main">Veli Mahmud Paşa</span> 13. Osmanlı sadrazamı

Veli Mahmud Paşa, II. Mehmed saltanatında 1455-1466 ve 1472-1474 yılları arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Osmanlı tarihinde sadrazamlığa getirilmiş ilk yeniçeri yetiştirmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Edirne-Segedin Antlaşması</span> Barış antlaşması

Edirne-Segedin Antlaşması, 1444 yılında Osmanlı Devleti ve Macaristan arasında imzalanmış bir barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">János Hunyadi</span> Orta çağ Macar ordu komutanı

Hünyadi Yanoş ya da Yanoş Hunyadi, Orta Çağ Macar ordu komutanıdır. Hunyadi soyadı, János adıdır, Macar geleneğine göre önce soyadı, sonra adı yazılır, Türkçeye de bu şekilde geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">III. Vlad</span> Eflak prensi ve voyvodası

III. Vlad, bilinen adıyla Kazıklı Voyvoda veya yaşadığı dönemde kullanımıyla Vlad Dracula, 1448'den ölümüne kadar üç kez Eflak Voyvodası olmuş Rumen komutan ve liderdi. Özellikle düşmanları olarak gördüğü, esir Osmanlı askerlerini ve Bulgar topraklarının Türk sakinlerini kazığa oturtarak öldürtmesi ile bilinir. Eflak tarihinin en önemli yöneticilerinden biri olarak görülür ve günümüzde Romanya'nın ulusal kahramanı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Sırp Despotluğu</span>

Sırp Despotluğu, Sırpların Osmanlı Devleti egemenliğine girmeden önce kurdukları son devlet. 1403 yılında Sırbistan Prensi Stefan Lazareviç'in kendisini despot ilan etmesiyle kurulmuş devlettir. Başkenti Belgrad'dır. 1459 yılında Osmanlı Devleti tarafından fethedilmiştir. 16. yüzyıl boyunca Macaristan Krallığı'nın koruyuculuğu altına alınmış daha sonra tamamen Osmanlı topraklarına katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Târgovişte gece baskını</span>

Târgovişte gece baskını, Eflak bölgesine sefer düzenlemiş olan II. Mehmed komutasındaki Osmanlı birliklerine karşı, 17 Haziran 1462 tarihinde III. Vlad komutasındaki Eflak birlikleri tarafından Târgovişte yakınlarında düzenlenen baskındır. Daha sonra baskını önceden tahmin eden Fatih Sultan Mehmed gizlediği Yeniçerilere Hücum emri vererek baskını savuşturur, ardından Sultan Targovişte'ye yürür ve yeni Eflak Voyvoda'sı III. Radu olur.

<span class="mw-page-title-main">Eflak Seferi (1462)</span> Osmanlı İmparatorluğu’nun, Eflak bölgesinde 1462 yılında bastırdığı ayaklanma

Eflak Seferi, Fatih Sultan Mehmed'in 1459'da Osmanlı Devleti'ne bağlılığını sonlandırıp Osmanlı topraklarına saldıran Eflak Prensliği Voyvodası Vlad Tepeş'in üzerine 1462 yılında düzenlediği tedip seferidir.

<span class="mw-page-title-main">Mora Seferi (1458)</span>

Mora Seferi, 1458 yılında II. Mehmed'in Mora Yarımadası'nı Osmanlı Devleti topraklarına katmak için düzenlediği iki askerî harekâtın birincisidir.

<span class="mw-page-title-main">Mora Seferi (1460)</span>

1460'ta gerçekleşen Mora Seferi, Fatih Sultan Mehmed'in Mora yarımadasını Osmanlı Devleti topraklarına katmak için düzenlediği iki askerî harekâtın ikincisidir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Macar Savaşı (1437-1444)</span>

1437-1444 Osmanlı-Macar Savaşı, 1437 ve 1444 arasında Osmanlı Devleti ile Macar Krallığı arasında süren ve 12 Haziran 1444 tarihinde Edirne-Segedin Antlaşması'nın imzalanmasıyla biten savaş.

<span class="mw-page-title-main">İzladi Derbendi Muharebesi</span>

İzladi Derbendi Muharebesi, 1437-1444 Osmanlı-Macar Savaşı'nda bir evre. 1443 kışındaki uzun mesafeli seferiyle Niş ve Sofya'yı işgal ederek Osmanlı başkenti Edirne'yi ele geçirmeye çalışan Macar-Haçlı ordusu, Osmanlı padişahı II. Murad komutasındaki Türk ordusu tarafından Bulgaristan'ın batısındaki İzladi geçidinde durduruldu. Macar-Haçlı ordusu ağırlıklarını terkederek geri çekilmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Güvercinlik Kuşatması (1428)</span> kuşatma

Güvercinlik Kuşatması, 1426-1428 Osmanlı-Macar Savaşı'nda bir evre. Macar Kralı Sigismund'un bir yıl önce Osmanlıların Sırbistan Prensliği'nden devraldıkları Güvercinlik (Golubac) kalesini ele geçirmek için 1428 ilkbaharında icra ettiği askerî harekât. Macarların kuşatması başarısız olduğu gibi, kaleyi kurtarmak için gelen Türk birlikleri de geri çekilen Macar ordusunu büyük bir yenilgiye uğrattı.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Macar Savaşı (1426-1428)</span>

1426-1428 Osmanlı-Macar Savaşı, 1426 ve 1428 arasında Osmanlı Devleti ile Macar Krallığı arasında süren ve Osmanlıların zaferiyle biten savaş.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan Seferleri</span>

Sırbistan Seferleri,1454 - 1459 yılları arasında II. Mehmed önderliğindeki Osmanlı İmparatorluğunun, Sırbistan toprakları üzerine düzenlediği askeri seferlerdir. İstanbul'un fethinden sonra düzenlenen ilk seferler arasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">1454-1483 Osmanlı-Macar Savaşı</span>

1454-1483 Osmanlı-Macar Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Macaristan Krallığı arasında 1454 yılından 1483 yılında imzalanan ateşkes antlaşmasına kadar fasılalarla ve çeşitli cephelerde süren savaş.

<span class="mw-page-title-main">1444-1449 Osmanlı-Macar Savaşı</span>

1444-1449 Osmanlı-Macar Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Macaristan Krallığı arasında 1444 yılında Macarların Edirne-Segedin Antlaşması'nı bozmalarıyla başlayan ve 1449 yılında yapılan mütareke ile sona eren büyük çaplı askerî mücadele.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan Seferi (1477)</span>

Sırbistan Seferi, 1454-1483 Osmanlı-Macar Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">İzvornik Muharebesi (1464)</span>

İzvornik Muharebesi, 1454-1483 Osmanlı-Macar Savaşı'nda evre.