İçeriğe atla

Tahta kaşık

Tahta kaşık, yemek hazırlamada yaygın olarak kullanılan bir mutfak aletidir. Genellikle ahşaptan yapılmış büyük bir kaşıktır. Mutfakta kullanımının yanı sıra, tahta kaşıklar halk sanatında ve kültüründe de yer almaktadır.

Tipik bir tahta kaşık.
Filipinler'de geleneksel yemek odası dekoru olarak kullanılan dev tahta kaşık ve çatal.

Tarih

Kaşık kelimesi, daha büyük bir parçadan oyulmuş tahta veya boynuz parçası anlamına gelen eski bir kelimeden türemiştir.[1] Tahta kaşıkların oyulması kolay ve dolayısıyla ucuz olduğundan tarih boyunca yaygın olarak kullanılmışlardır.

Britanya'nın Demir Çağı Keltleri (y. MÖ 250) tarafından kullanılmışlardır. Glastonbury Göl Köyü'ndeki arkeolojik kazılar sırasında bulunan küçük bir kepçe örneği bunu kanıtlamaktadır. Londra Şehri'ndeki kazılarda Roma dönemine ait kaşıklar bulunmuştur. Vikingler gibi Anglo Saksonlar da iyi ahşap işçileriydi. Britanya Adalarına yerleşen bu iki grup da gündelik kullanım için tahta kaşıklar üretmiştir.

Kullanım Alanları

Pratiklik

Aşçılık

Çeşitli yapı ve kullanım amaçlarına sahip bir dizi tahta kaşık
İstanbul, Türkiye'de diğer ahşap eşyaların yanında çeşitli tahta kaşıklar satan dükkan

Günümüzde tahta kaşıklar genellikle yemek pişirmek için malzemeleri karıştırmak amacıyla kullanılan orta ila büyük boy kaşıklardır. Orta kısımları düz veya çukur olabilir.

Mikser (karıştırıcı) kullanımı yaygınlaşmadan önce tahta kaşıklar çoğunlukla kurabiye gibi tariflerde tereyağı ve şekerden krema yapmak için kullanılırlardı.

Günümüzde hala birçok farklı yiyecek ve içecek hazırlarken, özellikle çorba ve güveç karıştırmak için kullanılmaktadırlar, ancak soğan ve sarımsak gibi güçlü kokular üzerlerinde kalabilmektedir. Tahta kaşıklar genellikle çok amaçlı olmaları nedeniyle yemek pişirmek için tercih edilir. Örneğin bazı aşçılar risotto hazırlarken tahta kaşık kullanmayı tercih ederler çünkü metal kaşıklar kadar ısı iletmezler. Ayrıca metal kaşıkların aksine, yapışmaz tavaları çizmeden güvenle kullanılabilirler.

Tahta kaşıklar soğuk sıvı emiliminden korunmak için hindistan cevizi yağı veya mineral yağ ile işlenebilir. Kenevir tohumu yağı, ceviz yağı ve keten yağı gibi yağlar kullanılarak daha dayanıklı bir yüzey elde edilebilir. En iyi neticenin alınabilmesi için yağlamadan sonra kaşığın polimerize olması beklenmelidir. Kullanıldığında zamanla ekşiyip pişirilen yemeğe bulaşmasından dolayı kaşığı işlemede diğer bitkisel yağların kullanımından kaçınılmalıdır. Kaynatma veya yıkama sonrasında kaşıkta kabarma meydana gelirse, kaşığa hafif bir zımparadan sonra hindistan cevizi yağı uygulaması kaşığın kabarmasını ve bakteri barındırmasını önleyecektir.

Kaynakça

  1. ^ Encyclopædia Britannica, 15. baskı, cilt IX.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mutfak</span> yemek yapılan yer (oda)

Mutfak ya da ocaklık, yemek hazırlamak için kullanılan alandır. Modern mutfak tipik olarak; set üstü ocak, fırın, mikrodalga fırın gibi pişirme aletlerine sahiptir. Bulaşık yıkamak gibi işleri yapabilmek için bir evyesi vardır. Modern mutfaklarda genellikle bulaşık makinesi de bulunur. Yemek depolamak için kullanılan kiler, mutfak dolabı ya da buzdolabı gibi ekler de mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Aşçılık</span> yemek yapma

Aşçılık, besinlerin çeşitli yöntemlerle yemeye hazır duruma getirilmesine denir. Ahçılık olarak da bilinir. Ev ekonomisi'nin temel bileşenlerinden biridir. Şef, aşçı, yardımcı şef, pasta şefi, mutfak şefi, fırıncı, gastronomcu, çikolatacı gibi mesleklerle sıkı ilgilidir. Birçok ülkelerde aşçılık mesleği öğrenmek için aşçılık okulu, aşçılık fakültesi, aşçılık akademileri bulunmaktadır. Aşçılığın en temel yöntemi pişirmedir. Ama "aşçılık" terimi, pişirmenin yanı sıra kurutma, isleme, dondurma ya da salamura gibi başka yöntemleri de kapsar. Besinler birkaç nedenden dolayı pişirilir. Bazı besinleri çiğ yeme düşüncesinden hoşlanmayız. Belirli besinleri pişirerek yemeye alışık olduğumuzdan, pişirmenin besinlere iyi bir tat kazandırdığına inanırız. Öte yandan pişirildiklerinde besinlerde değişiklikler oluşur ve bu da bazı besinlerin yenmesini ve sindirilmesini kolaylaştırır. Moleküler gastronomi, fizik ve kimya perspektifinden beslenmenin bilimsel yaklaşımıdır.

<span class="mw-page-title-main">Palmiye</span> bitki ailesi

Palmiye, palmiyegiller familyasını oluşturan tropik iklimlerde yetişen türlerin ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Hint cevizi</span>

Hint cevizi ya da Muskat (Myristica), portakal ağacına benzeyen, anavatanı Banda Adaları olan bir tropik ağaç cinsi ve baharat olarak kullanılan meyvesi. Hindistan cevizi ile ad benzerliği dışında ilgisi yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Fırın</span>

Fırın, malzemeleri sıcak bir ortama maruz bırakmak için kullanılan bir araçtır. Fırının içi boş bir bölümü vardır ve bu bölüm kontrollü şekilde ısıtılır. Antik çağlardan beri kontrollü ısıtma gerektiren çeşitli işlerde fırın kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Yemek çubukları</span>

Bazı Asya ülkelerinde kullanılan yemeği tabaktan ya da kaseden almak için çatal ve kaşık yerine yemek çubukları kullanılır. Odundan, altından, gümüşten, fildişinden, bambudan ya da plastikten yapılırlar. Altın ve gümüş yemek çubukları hem ağır hem de pahalıdır, bu yüzden sadece süs eşyası olarak kullanılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Çin mutfağı</span>

Çin mutfağı başta Çin olmak üzere Tayvan, Singapur, Malezya, Endonezya gibi Çin kültürünün yaygın olduğu Uzak Doğu ülkelerinden kaynaklanan ve Çin lokantaları sayesinde dünyanın birçok yörelerinde geniş bir biçimde tanınan bir mutfaktır. Çeşit bakımından dünyanın en zengin mutfaklarından biri olan Çin mutfağı Uzakdoğu'da bile Çinlilerin yaşadığı her bölgede büyük farklılıklar gösterir. Ayrıca Uzakdoğu dışındaki Çin lokantalarında hazırlanan yemekler bulundukları ülkelerin kültürlerine uyarlandıkları için Uzakdoğu'dan çok farklı malzemeler kullanırlar ve farklı lezzetler sunarlar. Bunlara rağmen Çin mutfağı bazı ortak özelliklerden yoksun değildir. Sebze ağırlıklı yemekler, yemeklerin wok adı verilen çukur tavalarda pişirilmesi ve yemeklerin sofralarda yemek çubuklarıyla yenmesi Çin mutfağının en çarpıcı özellikleri arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Mısır ekmeği</span>

Mısır ekmeği, mısır unu ile yapılan bir ekmek çeşididir. Mısır unu içerisine tuz, süt ve az miktarda şeker eklenerek mayalandıktan sonra ya fırında ya da kızartma olarak pişirilir. Kimyon ve pul biber gibi baharatlar ise isteğe bağlı eklenebilir.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya mutfağı</span>

Endonezya mutfağı 17.000'den fazla adadan oluşan Endonezya üzerinde yaşayan binlerce kültürün çeşitliliğinden meydana gelir. Bu nedenle tek bir çeşit Endonezya mutfağı yoktur fakat bölgesel yemek çeşitleri vardır. Endonezya mutfağı Endonezya kültürünün bir yansımasıdır. Yemek pişirme tarzı ve stili bölgeden bölgeye farklılıklar gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Meksika mutfağı</span>

Meksika mutfağı, özellikle eski yerlilerin ve İspanyol koloni devriyle Fransız, Arap ve Karayip geleneklerinin bir sentezi olarak kendini gösterir. Genelde zengin bitki örtüsüne sahip olan bu sıcak, topik ülkenin mutfağında mısır, fasulye, meyve çeşitleri ve belirli sebze türleri önemli bir rol oynar. Meksika'da birbirinden çok farklı bölgesel mutfaklar mevcuttur. Kuzeyde İspanyol mutfağının etkisi görülürken, güneyde yerlilerin mutfağı korunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Teppanyaki</span> Japon mutfağının, yemek pişirmek için demir tava kullanılarak yapılan yemeklerin genel adı

Teppanyaki, Japon mutfağının, yemek pişirmek için demir tava kullanılarak yapılan yemeklerin genel adıdır. Teppanyaki kelimesi, demir tabak anlamına gelen “teppan” ve ızgaralanmış ve az yağda pişirilmiş anlamına gelen “yaki” kelimelerinden türemiştir. Japonya'da, teppanyaki, et, karides, “okonomiyaki”, “yakisoba” ve “monjayaki” de dahil olmak üzere demir tabak kullanılarak pişirilen yemekler olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Tayland mutfağı</span>

Tayland mutfağı Tayland'ın milli mutfağıdır. Birden fazla Güneydoğu Asya geleneğini harmanlamıştır ve hafif hazırlanmış, güçlü aromatik unsurlar ihtiva eden yemekleriyle tanınır. Tayland mutfağında baharatlar çok yaygın kullanılmaktadır. Diğer Asya mutfaklarında olduğu gibi Taylandlı şefler de yemeklerde denge, detay ve çeşitliliğe çok önem verirler. Tayland yemeklerinde, her bir yemekte ya da tüm sofrada, ekşi, tatlı, tuzlu ve acı olmak üzere dört ana lezzetin dengesi gözetilir.

<span class="mw-page-title-main">Satsivi</span> Gürcü mutfağında kümes hayvanlarından yapılan ceviz soslu yemek

Satsivi, cevizli tavuk olarak da bilinir), Gürcü mutfağında tavuk ve hindi gibi kümes hayvanlarından yapılan ceviz soslu yemek. Bu yemekteki ana malzeme çekilmiş cevizdir. Satsivi kelimesi Gürcüce “tsivi” kelimesinden gelir ve “soğuk yemek” demektir.

<span class="mw-page-title-main">Tatar mutfağı</span> Tatarlara özgü yemek kültürü

Tatar mutfağı, başta Rusya içindeki Tataristan olmak üzere farklı ülkelerde ve coğrafi bölgelerde yaşamakta olan Tatarların yemek kültürüdür.

<span class="mw-page-title-main">Hamur</span>

Hamur, tahıl veya baklagillerden üretilen yoğrulabilir, bazen elastik bir besin maddesidir. Hamur tipik olarak un ve az miktarda su veya başka bir sıvı ile karıştırmak suretiyle yapılır ve bazen maya veya başka kabartma maddeleri ile çeşitli yağlar veya aromalar gibi diğer bileşenleri içerir.

<span class="mw-page-title-main">Pirinç keki</span>

Bir pirinç keki, tek bir nesne halinde şekillendirilmiş, yoğunlaştırılmış veya başka şekilde birleştirilmiş pirinçten yapılan herhangi bir gıda maddesi olabilir. Pirincin yenildiği birçok farklı kültürde çok çeşitli pirinç kekleri mevcuttur ve özellikle Asya'da yaygındır. Yaygın varyasyonlar arasında pirinç unuyla yapılan kekler, öğütülmüş pirinçten yapılanlar ve birlikte sıkıştırılmış veya başka bir bağlayıcı madde ile birleştirilmiş tam pirinç tanelerinden yapılanlar bulunur. Pirinç kekleri genellikle çeşitli türlerde.

<span class="mw-page-title-main">Discada</span>

Discada; Kuzey Meksika mutfağında popüler olan karışık bir et yemeğidir. Diskada yapmak için gerekli olan etler sığır eti, domuz pastırması, jambon, sosis ve Meksika chorizosu adı verilen domuz sucuğudur. Yemeği yapmak için; etleri pişirmek için kullanılan disk açık bir alevin üzerine yerleştirilir ve malzemeler birer birer eklenir. Etler aşçının tercihine göre terbiye ve marine edilir. Beyaz veya mor soğan, dolmalık biber, Jalapeño veya Serrano biberi ve domates gibi aromatikler de yemeğe lezzet ve renk katmak için kullanılır. Genellikle tortillaların içinde taco ile birlikte ya da ayrı bir tabakta tek başına servis edilir.

<span class="mw-page-title-main">Umman mutfağı</span>

Umman mutfağı Arap, İran, Hint, Asya, Doğu Akdeniz ve Afrika mutfaklarından etkilenmiştir. Yemekler genellikle tavuk, balık ve kuzu etinin yanı sıra pilavdan yapılır. Umman'daki yemeklerin çoğu, zengin bir baharat, bitki ve turşusu karışım içerir.

<span class="mw-page-title-main">Gabon mutfağı</span> Gabonun yemekleri ve yemek pişirme gelenekleri

Gabon mutfağı, Orta Afrika'nın batı kıyısında egemen bir devlet olan Gabon'un yemek pişirme gelenekleri, uygulamaları ve yemekleridir. Fransız mutfağından dikkate değer bir şekilde etkilenmiştir ve büyük şehirlerde Fransız mutfağına özgü çeşitli yemekler yaygındır. Kırsal alanlarda manyok, pirinç ve yam gibi temel gıda maddeleri yaygın olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Macar mutfağı</span> Macaristanın mutfak gelenekleri

Macar mutfağı, Macaristan ulusunun ve onun birincil etnik grubu olan Macarların mutfağının karakteristik özelliklerini ortaya koyar. Geleneksel Macar yemekleri öncelikle et, mevsim sebzeleri, meyveler, ekmek, süt ürünleri ve peynirlere dayanmaktadır.