İçeriğe atla

Tahsin Nahit

Tahsin Nahit
Doğum1887
Ölüm12 Mayıs 1919
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
EğitimGalatasaray Lisesi
Mekteb-i Hukuk
MeslekŞair ve oyun yazarı
EvlilikMüfide Sonumut
Çocuk(lar)Mina Urgan
21 Ocak 1918 tarihli Ati gazetesinde Tahsin Nahid Bey

Tahsin Nahit (1887 İstanbul - 12 Mayıs 1919, İstanbul), Galatasaray Spor Kulübü'nün 9 numaralı kurucu üyesidir. Hukuk eğitimi almıştır, "Adalar Şairi" olarak tanınmış bir şair ve oyun yazarıdır. Fecr-i Ati topluluğunun bir üyesidir. Yazar ve çevirmen Mîna Urgan'ın babasıdır. Faik Üstünidman' ın yeğenidir.

Hayatı

1887 yılında İstanbul'da doğdu. Galatasaray Lisesi'ni bitirdikten sonra bir süre hukuk öğrenimi gördü. Öğrencilik yıllarında edebiyat ve politikayla ilgilendi, İttihat ve Terakki Partisi'ne girdi ancak partinin çalışmalarından hoşnut olmayınca politikayı bıraktı. Galatasaray Spor Kulübü kurucularından olan Tahsin Nahit, sağlık sebepleri nedeni ile 11 Eylül 1906' da Galatasaray' dan ayrıldı.[1] Bu nedenle adı kurucular listesinden çıkarılsa da Galatasaray' ın son tüzük değişikliği ile adı tekrar kurucular listesine girdi.[2]I. Dünya Savaşı yıllarında İaşe Müfettişliği’nde bulundu. Büyükada'da doğup yetişmiş Şefika Hanım ile yaptığı evlilikten kızı Mina Urgan doğdu. 12 Mayıs 1919 günü, Rakibe adlı oyunun Darülbedayi'deki provaları sırasında hayatını kaybetti. Mezarı Büyükada'dadır.

Edebi Kişiliği

Tahsin Nahit, yazı yaşamının başlangıcında şiirle ilgilendi. II. Meşrutiyet'ten sonra oyun yazarlığına yöneldi. İlk şiirleri Selanik’te çıkan Çocuk Bahçesi dergisinde “T.Nahide” adıyla yayımlandı (1905). Hale, Muhit, Resimli Kitap dergilerinde şiir ve öyküleri yayımlandı. Aşiyan’da yayımlanan “Ben, Rûh-ı mağdur, Şiirlerim için, Serab-ı müstakbel, yaz gecesi” gibi manzumeleri daha geniş bir çevrede tanınmasını sağladı. Genellikle aşk üzerine şiirler yazan şaire en çok ün getiren şiiri “Adalar, Kamer ve Zühre ” oldu. Şiirlerinde Ahmet Haşim etkisi vardır. Son şiirleri Şair (1918) ve Nedim (1919) mecmualarında yayımlanmıştır.

Tiyatroya olan ilgisi onu başka yazarlarla ortak eserler vermeye yönelltti. Fecr-i Ati'nin kadn yazarlarından Ruhsan Nevvare ile üç perdelik Jön Türk adlı oyunu yazdı (1908). Bu oyun, Ferah Tiyatrosu'nda sahnelendiğinde bir sanat olayı olarak nitelendi. Ruhsan Nevvare ile Aşkımız (1907) ve Sanatkârlar isimli basılmamış birer perdelik iki komedisi daha bulunmaktadır.

Başka yazarla ortak yazdığı eserlerin en ünlüsü Şahabettin Süleyman ile birlikte yazdığı Kösem Sultan adlı tarihi piyestir (1910). Tiyatro alanında etkisi altında kaldığı Şahabettin Süleyman başka ortak eserler de vermiştir. Tahsin Nahid’i asıl tanıtan eseri üç perdelik Rakibe adlı oyundur. Rakibe, Henry Kıstemaeckers ve Eugene Delard’ın La Rivale adlı dört perdelik oyunundan adapte edilmiştir. Eser, yazarın ölümünden sonra 16 Haziran 1919'da oynandığı zaman çok başarılı sayılmıştır.

Tahsin Nahid, Fecr-i Ati ve Servet-i Fünûn dergilerinde tiyatro eleştirileri de yazmıştır.

Eserleri

Oyun

  • Yakarım bu şehri evlendiğin gün (1906)
  • Aşkımız (R. Nevvare ile, 1907)
  • Hicranlar (1908)
  • Sanatkarlar (R. Nevvare ile, 1908)
  • Jön Türk (R. Nevvare ile, 1909)
  • Firar (1911)
  • Kösem Sultan (Ş. Süleyman ile, 1912)
  • Kırk Muhafaza (Ş. Süleyman ile, 1913)
  • Osman-ı Sani(Ş. Süleyman ile)
  • Talak(Ş. Süleyman ile)
  • Bir Mücadele-i Hissiye(Ş. Süleyman ile)

Uyarlama

  • Bir Çiçek İki Böcek (Robert de Flers, Gaston de Gaillavet, Etienne Réne’nin birlikte yazdıkları “La Belle avanture”den, 1917)
  • Rakibe(H. Kistemaeckers-E. Delard, 1919)
  • Akortacı (M.Thieery’nin L’accordeur’undan)
  • Bursalı Hâle (La tante d’Honfleur’)

Şiir

  • Ruh-ı bikayd (1911)
  • "Çocuk Bahçesi" dergisinde Fener şiiri (1905)

Kaynakça

  1. ^ Tekil, Süleyman. Galatasaray dünden/bugüne, 1905-1982: tarihi, olaylar, anılar, sf(41). İstanbul: Arset Matbaacılık Koll. Şti, 1983.
  2. ^ "Galatasaray Spor Kulübü Tüzüğü". 8 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2011. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Servet-i Fünûn edebiyatı veya topluluğun kendini anarken kullandığı adıyla Edebiyat-ı Cedîde, II. Abdülhamid döneminde, Servet-i Fünûn adlı derginin çevresinde toplanan sanatçıların Batı etkisinde geliştirdikleri bir edebiyat hareketidir.

İhsan Raif Hanım, Türk şair ve besteci.

<span class="mw-page-title-main">Emin Bülent Serdaroğlu</span> Türk futbolcu ve Fecr-i Âti şairi

Emin Bülent Serdaroğlu, Galatasaray Lisesi mezunu eski Türk futbolcu ve Fecr-i Ati şairidir.

<span class="mw-page-title-main">Fecr-i Âtî</span> Türk edebiyatının 1910-1912 arasındaki kısmı olan edebî topluluk

Fecr-i Ati bir edebi topluluktur. Fecr-i Ati'nin Edebiyat-ı Cedide’ye tepki olarak doğan bir akım olduğu savunulmuştur. Fecr-i Ati batıdaki benzerlerinde olduğu gibi belli ilkeler çevresinde birleşen bir yazın topluluğu biçiminde ortaya çıkmıştır. 1908 özgürlük bildirisiyle Servet-i Fünûn dergisinin çevresinde toplanan gençlerin açtığı bu çığır; en fazla "Fransız sembolizmi" üzerinde çalışarak Ahmet Haşim gibi büyük bir şairin doğmasına olanak hazırlar.

<span class="mw-page-title-main">Halit Fahri Ozansoy</span> Türk şair, gazeteci, oyun yazarı ve öğretmen (1891-1971)

Halit Fahri Ozansoy, Türk şair, gazeteci, oyun yazarı ve öğretmendir.

<span class="mw-page-title-main">İzzet Melih Devrim</span> Türk yazar

İzzet Melih Devrim, Türk şair, romancı ve oyun yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Ziya Ortaç</span> Türk yazar

Yusuf Ziyaettin Ortaç, Türk şair, yazar, edebiyat öğretmeni, yayımcı ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Enis Behiç Koryürek</span> Türk şair, öğretmen, diplomat ve bürokrat (1891- 1949)

Enis Behiç Koryürek, Türk şair, öğretmen, diplomat ve bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Faruk Nafiz Çamlıbel</span> Türk şair, siyasetçi, öğretmen (1898 - 1973)

Ahmet Faruk Çamlıbel, Türk şair, siyasetçi, öğretmendir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Haşim</span> Türk şair

Ahmed Haşim, Fecr-i Ati topluluğu üyesi Türk şair ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Cenap Şahabettin</span> Türk şair, anı yazarı ve hekim (1870 - 1934)

Cenap Şahabeddin, Türk şâir ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Yakup Kadri Karaosmanoğlu</span> Türk yazar, diplomat

Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Türk yazar ve diplomattır. Türk Dil Kurumunun kurucularındandır.

<span class="mw-page-title-main">Fâik Âli Ozansoy</span> Türk bürokrat, eğitimci ve şair (1876 - 1950)

Fâik Âli Ozansoy, Türk bürokrat, eğitimci ve şairdir.

Mîna Urgan, Türk İngiliz edebiyatı profesörü, yazar, filolog, çevirmen ve sosyalist siyasetçidir.

Türkiye'de genel olarak tüm alanlarda batılılaşma süreci, 1839 yılında ilân edilen Tanzimat Fermanı ile başlamıştır. 1838 - 1860 yılları arasında yetişmiş gençler 1860 yılında sonra Edebiyat alanında batılaşmayı sağlamışlardır. Bu dönem edebiyatına Tanzimat Edebiyatı denmektedir.

Nahid Sırrı Örik Türk hikâye, roman ve oyun yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Safveti Ziya</span>

Safveti Ziya, Türk roman ve hikâye yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şahabettin Süleyman</span> Türk yazar (1885  - 1921)

Şahabettin Süleyman,, Türk yazar.

Müfit Ratip, Fecr-i Âti'nin kurucularından biri olan eski oyun yazarı ve çevirmen. Aynı zamanda ilk tiyatro eleştirmenlerinden biridir. 1908 yılında Galatasaray Lisesi'ni bitirdikten sonra sanatla yakından ilgilenen Müfit Ratip, şiirler ve makaleler kaleme almış ve tiyatro ile ilgilenmiştir. Bunların yanında, matbaacılık, çevirmenlik ve başkâtiplik görevlerinde de bulunmuştur.

Rübâb, 1912-1914 arasında İstanbul’da yayımlanmış haftalık edebiyat dergisidir.