İçeriğe atla

Tahsin Mayatepek

Hasan Tahsin Mayatepek, Türk diplomat. Soyadının Mayatepek olmasının nedeni, Maya dilinde tepe sözcüğünün "tepek" olmasından ileri gelir. Diplomat ve iş insanı Osman Mayatepek torunlarındandır.

Mesleki hayatı

Zaten Maya uygarlığı ile ilgili araştırmaları olan Mayatepek, 1935-1937 yılları arasında 3 yıla yakın bir süre Meksika'da maslahatgüzar olarak çalışmış ve bu süre zarfında, Mustafa Kemal Atatürk'ün görevlendirmesiyle tarih ve dil üzerine araştırmalar yapmıştır. Orta Amerika'da Maya kültüründeki güneş kültü ve güneşe tapınma eyleminin Orta Asya'daki güneş kültü ile olan ilişkisini, Maya dili ile Türkçe ve diğer Asya dillerinin ilişkisini incelemiştir.

Raporları ve yayınlanması

Mayapetek, araştırmaları sırasında tuttuğu yüzlerce sayfayı bulan notlarını[1] 14 rapor halinde hem Atatürk'e hem Türk Dil ve Tarih Kurumuna göndermiştir. Raporların ilki 1932, sonuncusu 1938 tarihlidir.[2] Ayrıca bu 14 raporu da içeren 3 ciltlik bir çalışması mevcuttur. Bu çalışmanın iki cildi 1970'li yıllara kadar Türk Dil Kurumu arşivinde saklanmıştır. Fakat üçüncü cildin varlığı hakkında kesin bir bilgi yoktur. Bu ciltte Maya ve Mu kültürü hakkındaki araştırmalarının devamı olduğu bilinmektedir. Ancak Atatürk tarafından oluşturulup TDK aracılığıyla Tahsin Bey'e sorulan İslamiyet ve Mu ilişkisi ile sorulardan dolayı Mustafa Kemal Atatürk, Tahsin Mayatepek ile çalışmayı yarım bırakmış olup, 14. raporun sonunda Tahsin Mayatepek'in Rio De Janeiro Büyükelçiliği'ne atanma teklifini geri çevirmiştir.[3]

"(...) 1935-36 yılları arasında bu incelemeleri yapan Tahsin Mayatepek, Atatürk'e muntazaman bilgiler yollayarak çalışmalarına devam ettiyse de belli bir zaman sonra Atatürk bu beyin çalışmalarını saptırdığını sezerek geçici olarak sona erdirmiştir."[4]

3. Türk Dil Kurultayı'nda Güneş Dil Teorisi'ni desteklemek için Mayatepek'in raporları da kullanılmıştır.

Çok gecikmeli de olsa 2006 yılında bu raporlar kitap olarak basılabilmiştir.[5] Türk Tarih Tezi'nde dile getirilen iddiaları desteklemek yolunda çabada bulunduğu görülmektedir.[6]

Kaynakça

  1. ^ Türk Dil Kurumu kitaplığı 9 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Tahsin Mayatepek'in Mu Kıtası ile ilgili yazışmaları.
  2. ^ Habertürk'te Aycan Saroğlu'nun Osman Mayatepek ile yaptığı röportaj.
  3. ^ Sinan Meydan- Atatürk ve Kayıp Kıta Mu Syf.161-162
  4. ^ Atatürk'ün Yanı Başında- Mustafa Kemal Ulusu Syf.69
  5. ^ Mayatepek Raporları Türk Tarih Tezi ve MU Kıtası, Kemal Şenoğlu, İstanbul, Kaynak Yayınları, 2006.
  6. ^ Atatürk ve Kayıp Kıta Mu, Sinan Meydan, ISBN 975-10-2800-6.


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türk Dil Kurumu</span> Türkçeyi incelemek ve Türkçenin gelişmesi için çalışmak amacıyla oluşturulmuş kamu kurumu

Türk Dil Kurumu (TDK), Türkçeyi incelemek ve Türkçenin gelişmesi için çalışmak amacıyla 12 Temmuz 1932'de Mustafa Kemal Atatürk tarafından kurulan kurumdur. Türkiye'nin başkenti Ankara'da yer alan kurum, Türk dili üzerine çalışmaların yapılıp yayımlandığı bir merkezdir. Türk Dil Kurumu 1955'ten başlayarak çeşitli dallarda ödüller verdi. Ödüller her yıl 26 Eylül Dil Bayramı'nda Ankara'da yapılan törenle sahiplerine verilirdi. Ödül verilen dallar farklı yönetmeliklere göre zaman zaman değişirdi. 1983'te Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu bünyesine alındıktan sonra Türk Dil Kurumu ödülleri kaldırıldı. Günümüzde "Türk Diline Hizmet Ödülleri"ni vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Afet İnan</span> Türk sosyolog ve tarihçi

Afet İnan, Türk sosyolog, tarihçi ve akademisyen. Mustafa Kemal Atatürk'ün manevi kızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türk Tarih Kurumu</span> Devlet kurumu

Türk Tarih Kurumu, Türk tarihinin ilk kaynaklardan araştırılması amacı ile Mustafa Kemal Atatürk'ün direktifi sonucu 15 Nisan 1931'de kurulmuş bir araştırma kurumudur. 664 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Türk Tarih Kurumu ayrı bir kamu tüzel kişiliğe sahip olup 1983 yılında kurulan Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumunun denetim ve gözetimine bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mu</span> 14 bin yıl önce batarak yok olduğu söylenen efsanevi kıta

Mu kıtası veya kısaca Mu, ilk olarak 19. yüzyılda yaşamış yazar ve gezgin Augustus Le Plongeon tarafından Büyük Okyanus'ta yer aldığı ve 14 bin yıl önce batarak yok olduğu ileri sürülmüş, günümüzde bilim çevrelerinde sözdebilimsel bir iddia olduğu kabul gören efsanevi kıtadır. Le Plongeon, kıtada Antik Mısır ve Mezoamerika toplumlarının atalarının yaşadığını iddia etmiştir. Kavram daha sonra, kıtanın bir zamanlar Pasifik Okyanus'unda var olmuş olduğunu iddia etmiş James Churchward tarafından popülarize edilmiştir.

Güneş Dil Teorisi, Türkçenin dünya tarihindeki ilk dillerden biri olduğunu savunan sözdebilimsel ve sözdedilbilimsel bir teoridir. Teori, 1930'lu yıllarda Mustafa Kemal Atatürk tarafından desteklendi ve bizzat geliştirildi, ancak dilbilimciler tarafından kabul görmedi ve kısa sürede önemini yitirdi. Terimin kökeni, "dili Güneşe saygı göstermek için yarattığı varsayılan Güneş'e tapan Orta Asyalılardı".

<span class="mw-page-title-main">Türk Tarih Tezi</span> sözdebilimsel çalışma

Türk Tarih Tezi, 1930'lu yıllarda, Mustafa Kemal Atatürk'ün teşvikiyle oluşturulan tarih yorumu. 1930 yılında yüz adet basılan Türk Tarihinin Ana Hatları isimli eser Türk Tarih Tezi'nin bildirgesi sayılır. Bu eser doğrultusunda hazırlanan ve 1931-1941 yılları arasında liselerde okutulan dört ciltlik ders kitabı da Türk Tarih Tezi'nin temel metinlerindendir. İslam ve Hristiyan çatışmasına dayalı Osmanlı tarihi tezine ve Türkler aleyhinde yazılan Batılı tarih tezlerine tepki olarak ortaya konmuştur. Bilimsel çevrelerde Türk Tarih Tezi, siyasi gayeler taşıdığı, hayalci veya romantik milliyetçi yönlerinin olduğu savlarıyla eleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Agop Dilâçar</span> Türk dilbilimci

Agop Dilâçar, Türk dilleri üzerine uzmanlaşmış Ermeni asıllı Türk dilbilimcidir.

<span class="mw-page-title-main">James Churchward</span> Britanyalı asker, araştırmacı, kâşif, balık uzmanı, maden bilimcisi ve tarihçi

James Churchward, Britanyalı asker, araştırmacı, kâşif, balık uzmanı, maden bilimcisi, tarihçi.

Öz Türkçe ya da ÖzTürkçe; yabancı sözcüklerden arındırılmış, arı durumdaki Türkçedir. Öz Türkçecilik ise kullanımdaki dil içerisinden yabancı kökenli sözcüklerin atılarak yerine Türkçe kökenli sözcüklerin kullanıma sokulmasını amaçlayan bir yaklaşımdır.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi</span> İstanbul’da kurulan, benzerleri arasında Türkiye’nin ilk ve en büyük fakültesi

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi (İÜEF), 1933 yılında İstanbul Üniversitesi bünyesinde Edebiyat Fakültesi adı ile kurulan fakülte. Türkiye'nin ilk edebiyat yüksek okuludur.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk milliyetçiliği</span> Atatürkün milliyetçilik anlayışı

Atatürk milliyetçiliği, Atatürk'ün millet tanımından yola çıkarak Kemalizm'in milliyetçilik ilkesini oluşturur. Atatürk'e göre millet, geçmişte bir arada yaşamış, bir arada yaşayan, gelecekte de bir arada yaşama inancında ve kararında olan, aynı vatana sahip, aralarında ortak dil, kültür, ahlak ve siyasi birlik olan insanlar topluluğudur. Atatürk'ün tanımladığı milliyetçilik; din ve ırk ayrımı gözetmeksizin, ulus tanımını vatandaşlık ve üst kimlik değerlerine dayandıran sivil milliyetçi bir vatanperverlik anlayışıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ruşen Eşref Ünaydın</span> Türk gazeteci, siyasetçi ve diplomat

Mehmet Ruşen Ünaydın, Türk gazeteci, yazar, siyasetçi ve diplomat. Türk Dil Kurumu ve Galatasaray'ın kurucularından biridir.

<i>Tek Adam</i> (kitap)

Tek Adam, Şevket Süreyya Aydemir'in 1963-1965 yılları arasında kaleme aldığı biyografi kitabı. Mustafa Kemal Atatürk'ün hayatının anlatıldığı üç ciltlik bu eser, biyografi olmasının yanı sıra bir inceleme-araştırma kitabı da sayılmalıdır. Mustafa Kemal'in farklı dönemlerini tarafsız bir şekilde işleyen yazar, bu kitabında yalnız Mustafa Kemal'i değil, aynı zamanda 19. yüzyılın sonlarından 20. yüzyılın başlarına kadar uzanan bir süreci ele almıştır. Kitap dikkatli incelenirse, Kemalist devrimin oluşum süreci, Kemalist kadro içindeki çatışma, bu çatışmada Mustafa Kemal Paşa'nın etrafındakiler ile olan ilişkileri, Türkiye'nin kuruluşu, kuruluş döneminde yaşanan olaylar, devrimler, devrimlerin yapılma amacı, bu devrimlerin dayandığı ya da dayandırılmaya çalışılan kaynakları, bu kaynaklar arasındaki çelişki, devrimin yerleşmesi için yapılan çalışmalar, bu çalışmaların doğru ve yanlış yanları ile Kemalist devrimin tamamlanması için Mustafa Kemal'in uygulanmasını zorunlu gördüğü noktalar, eksikleri ve neden yarım kaldıkları, ne amaçla yapıldıkları, yapılamayanların ise neden yapılamadıkları, neden yarım kaldıkları ve neye göre devrimin şekillendiği üzerinde durulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Atatürk Lisesi</span> Ankarada köklü bir Anadolu lisesi

Ankara Atatürk Lisesi, Ankara'nın Sıhhiye semtinde bulunan bir Anadolu lisesidir. Okul, Ankara İdadisi adıyla 1886 yılında kurulmuş, 1908'de ismi Ankara Sultanisi olarak değiştirilmiştir. Cumhuriyetin kurulması ile birlikte 1924'te Ankara Erkek Lisesi adını almıştır. Türkiye'de Atatürk'ün adını alan ilk lisedir. Mustafa Kemal Atatürk 30 Aralık 1919'da Ankara Sultanisini ziyaret etmiş ve burada bir konuşma yapmıştır. Okul kuruluş tarihi itibarıyla Türkiye'nin ilk on lisesinden biridir.

Mimar Sinan Anıtı, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Binası bahçesinde yer alan büyük Türk mimarı Sinan'ın mermer heykeli. İlk Mimar Sinan anıtıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sinan Meydan</span> Türk tarihçi

Sinan Meydan, Türk tarihçi ve yazar.

Ahmet Osman Mayatepek, Türk diplomat ve iş insanı. Enver Paşa, Osmanlı Hanedanı'ndan Naciye Sultan ve 1930'lu yılların Meksika büyükelçisi Tahsin Mayatepek'in torunudur. Babası diplomat Hüveyda Mayatepek'tir.

Zeynep Korkmaz, Türkolog ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Maya takvimi</span>

Maya takvimi, Kolomb öncesi Mezoamerika'da ve dağlık Guatemala ile Veracruz, Oaxaca ve Chiapas, Meksika'daki birçok çağdaş topluluk tarafından kullanılan bir takvimler sistemi. Maya takvimine göre her bir yıl her biri 20 günlük 18 aydan oluşuyordu. Ayrıca "haab" denilen 5 ekstra gün daha vardı. "Tun" adı verilen 360 günlük periyot Maya takviminin temelini oluşturuyordu. Maya takviminde ikinci bir sistem daha vardı. Bu sisteme göre 20 tun 7200 gün veya 1 katun; 20 katun 14.400 gün veya 1 baktun olarak adlandırılmaktaydı. Ay ve günlerin katlarından oluşan Maya takvimi bu şekilde 23.040 milyon günden veya 63 milyon yıldan oluşan 1 alautun'a kadar devam etmekteydi. Bugünkü modern sistemde bu sayıyı yazabilmek için 11 rakam gerekirken, binlerce yıl önceki Maya takviminde 9 rakamla yazılabiliyordu. "Mayalar önemli olayların tarihlerini belirtmek için çok kompleks bir sistem kullanmaktaydılar. Bu sistem "Güneş Yılı", "Dini Yıl" ve "Venüs Yılı" olmak üzere üç farklı zaman ölçeğini temel olarak almaktaydı. 260 günlük dini yıl güneş yılına bağlanır ve her ikisi de 584 dünya günü süren Venüs yılının içinde yer alırlardı.

<span class="mw-page-title-main">Mayalar</span> Orta Amerikada bulunan yerli halk.

Mayalar ya da Maya halkları, Mezoamerika'da Maya uygarlığını kuran atalarının topraklarında, günümüzdeki Guatemala, Güney Meksika ve Yukatan Yarımadası, Belize, El Salvador ve Batı Honduras'ta yaşayan ve 7 milyon nüfusa sahip olan Orta Amerika'nın en tanınmış yerli Kızılderili halkıdır. Konuştukları anadil Maya dillerine giren dil ve lehçeler olsa da İspanyolca ve İngilizce (Belize) gibi sömürge dilleri de kullanılır.