Tahir ile Zühre
Tahir ile Zühre, bir Türk anonim halk hikâyesidir. Padişahın kızı olan Zühre ile vezirin oğlu Tahir'in ölümle son bulan aşk yolculuklarını anlatır. İkilinin birleşmesi Zühre’nin annesi tarafından kati surette engellenir. Sürgün edilen Tahir, Zühre’nin başka biriyle evlendirileceğini öğrenince geri döner. Tahir öldürülünce Zühre de buna dayanamaz ve kendi yaşamına son verir. Kabirlerinde büyüyen gül fidanı ve aralarındaki karaçalı geçmişlerini temsil eder. Hikâye sadece Anadolu’da efsaneleşmemiş, Azerbaycan, Türkmenistan, Özbekistan gibi ülke veya bölgelerde de yaygın hale gelmiştir. Bu yaygınlık aynı doğrultuda farklılıkları da beraberinde getirmiştir.[1]
Nâzım Hikmet de bu hikâyeye atıfta bulunan "Tahir ile Zühre" adlı şiirini Bursa Cezaevi'nden gönderdiği bir mektubun arkasına yazmıştı (1949).[2]