İçeriğe atla

Tahir Hayreddin Bey

Tahir Hayreddin Bey
Ticaret ve Ziraat nâzırı
Görev süresi
11 Ağustos 1919 - 11 Eylül 1919
Hükümdar VI. Mehmed
Başbakan Damad Ferid Paşa
Yerine geldiğiİbrahim Edhem Bey
Yerine gelenBağdatlı Mehmed Hadi Paşa
Tunus Adalet Bakanı
Görev süresi
1921-1934
Yerine geldiğiMakam oluşturuldu
Yerine gelenAli Sakkat
Meclis-i Mebûsan
3. Dönem Mebusu
Görev süresi
17 Aralık 1908 - 18 Ocak 1912
Seçim bölgesi1908 – İstanbul
Kişisel bilgiler
Doğum 1875
Tunus  Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 1937
Tunus
Milliyeti  Osmanlı İmparatorluğu
 Tunus
Ödülleri Osmaniye Nişanıİmtiyaz Nişanı

Tahir Hayreddin Bey, (d. 1875, Tunus - ö. 1937, Tunus), Osmanlı ve Tunuslu gazeteci ve siyasetçi.

Harbiye Mektebi mezunudur. II. Abdülhamid'e yaverlik, Kudüs mutasarrıflığı gibi görevlerde bulunmuştur. Jön Türk Devrimi (1908) sonrası İkdam gazetesinde ve kardeşleri Mehmed Hayreddin Bey ve Salih Hayreddin Paşa ile birlikte çıkardıkları Şehrah (1911-1913) adlı günlük gazetedeki yazılarıyla ünlendi.[1] 1911 yılının Aralık ayında yapılan ara seçim, İstanbul mebusu ve Hariciye Nazırı Mehmed Rifat Paşa'nın Paris Büyükelçiliği'ne atanması sonucu gündeme gelmiştir. İttihat ve Terakki Fırkası, Adliye Nazırı Mehmed Memduh Bey’i aday gösterirken; Hürriyet ve İtilaf Fırkası ise Tahir Hayreddin Bey’i aday göstermiştir. 195 oy alan Memduh Bey'i 1 oy farkla geçerek 196 oy alan Tahir Hayrettin Bey, mebus seçilmiştir.[2]

İttihad ve Terakki Fırkası'nın etkin karşıtlarından biri olması nedeniyle, Sadrazam Mahmud Şevket Paşa'nın öldürülmesiyle sonuçlanan hükûmet darbesi girişiminde kardeşleriyle birlikte gözaltına alındı. Kardeşi Salih Hayreddin Paşa'nın idamı üzerine kardeşleriyle birlikte 1913 yılında ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Birinci Dünya Savaşı sonunda İstanbul'a döndü. Sivil paşa rütbesi ile 1919 yılında Ziraat ve Ticaret Nazırlığı yaptı. Daha sonra Tunus'a gitti. Kendisine orada da paşalık rütbesi verildi ve 1921-1934 yılları arasında Adalet Bakanlığı görevini yürüttü. Nisan 1937'de Tunus’ta öldü.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b Sefer Ersin Berzeg, Kafkas Diasporasında Edebiyatçılar ve Yazarlar Sözlüğü, Samsun-1995
  2. ^ Saygı, Serhan Kemal (2014). Meclis-i Mebusan’da İzmir Mebusları 1908-1918 (PDF) (Doktora). İzmir: T.C. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yakınçağ Tarihi Ana Bilim Dalı. s. 44 dip not 159. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Şubat 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">V. Mehmed</span> 35. Osmanlı padişahı (1909–1918)

V. Mehmed ya da Mehmed Reşad, Osmanlı İmparatorluğu'nun 35. padişahı ve 114. İslam halifesi.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Said Paşa</span> 201. Osmanlı sadrazamı

Mehmed Said Paşa, Osmanlı devlet ve siyaset adamı. II. Abdülhamid saltanatında yedi kez ve İkinci Meşrutiyet döneminde iki kez olmak üzere, toplam dokuz dönemde dokuz yıla yakın sadrazamlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Rıza Paşa (sadrazam)</span> 217. Osmanlı sadrazamı

Ali Rıza Paşa ya da Düztaban Ali Rıza Paşa, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında Harbiye Nazırı ve Bahriye Nazırı, Ayan Meclisi üyesi ve 2 Ekim 1919 - 3 Mart 1920 tarihlerinde VI. Mehmed saltanatında ve İstanbul'un işgal altında bulunduğu dönemde Sadrazamlık görevlerinde bulunmuş bir devlet adamı, Osmanlı müşiri.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Ferit Tek</span> Türk politikacı

Ahmet Ferit Tek, Türk siyasetçi, diplomat, fikir adamı.

<span class="mw-page-title-main">Tevfik Rüştü Aras</span> Türk siyasetçi (1883–1972)

Ahmet Tevfik Rüştü Aras, 1920-1939 yılları arasında beş dönem milletvekilliği, 1925-1938 yılları arasında Türkiye Dışişleri Bakanlığı yapmış, öncesinde İttihat ve Terakkî'nin önemli isimlerinden biri olmuş, sonrasında da gazete yazıları yazarak hayatını sürdürmüş Türk siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Meşrutiyet</span> Osmanlı Devletinde ikinci anayasal monarşi dönemi (1908–1920)

İkinci Meşrutiyet, Osmanlı Anayasası'nın, 30 yıl askıda kaldıktan sonra, 23 Temmuz 1908'de yeniden ilan edilmesiyle başlayan ve Mebuslar Meclisinin Sultan Vahdettin tarafından 11 Nisan 1920'de tasfiyesi ile sona eren dönemdir. Bu dönemde parlamenter demokrasi, seçim, siyasi parti, askerî darbe ve diktatörlük olgularıyla tanışılmış, iki büyük savaş yaşanmış ve imparatorluğun dağılmasına tanık olunmuştur.

Hürriyet ve İtilaf Fırkası, İkinci Meşrutiyet döneminde iktidardaki İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne (İTC) karşı kurulmuş olan en önemli muhalefet partisidir. 1911-1913 arasındaki ilk etkinlik dönemi, 23 Ocak 1913'te İttihat ve Terakki'nin Bâb-ı Âli Baskını ile hükûmeti ele geçirmesiyle sona erdi. Mondros Mütarekesi'nden sonra Ocak 1919'da yeniden kurulan parti, ertesi yıl başlarında etkinliğini kaybetti.

<span class="mw-page-title-main">Bâb-ı Âli Baskını</span> 1913te hükûmet binası olan Bâb-ı Âlinin basılmasıyla yapılan askerî darbe

Bâb-ı Âli Baskını, Osmanlı İmparatorluğu'nda 23 Ocak 1913 günü Enver Bey ve Talat Bey'in önderlik ettiği bir grup İttihat ve Terakki üyesi tarafından hükûmet binası Bâb-ı Âli'nin basılmasıyla yapılan askerî darbedir. Bu baskın sırasında Harbiye Nazırı Nâzım Paşa öldürülmüş, Sadrazam Kâmil Paşa'ya zorla istifası imzalattırılmıştır. Darbe sonrasında Mahmud Şevket Paşa Hükûmeti kurulmuş ve İttihat ve Terakki Partisi yönetime hakim hale gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İttihat ve Terakki</span> Osmanlı İmparatorluğunda siyasal teşkilat

İttihat ve Terakki Cemiyeti, sonraları İttihat ve Terakki Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nda İkinci Meşrutiyet'in ilanına önayak olup 1908-1918 yılları arasında faaliyet gösteren, 21 Mayıs 1889 tarihinde kurulmuş bir siyasal hareket ve siyasi partidir. Triumvira sistemi ile yönetilen bir meclis yapısında egemenlik sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi</span>

Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi, 1908 Osmanlı genel seçimleri ile Meclis-i Mebûsan'a seçilen mebusların tam listesidir. 17 Aralık 1908 - 18 Ocak 1912 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Ahrar Fırkası</span> Osmanlı İmparatorluğunda siyasi parti

Osmanlı Ahrar Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nun İkinci Meşrutiyet döneminde etkinlik gösteren siyasî parti.

<span class="mw-page-title-main">Kara Kemal</span> İttihat ve Terakki üyesi, İzmir Suikastı suçlularından birisi

Kara Kemal, Osmanlı devlet adamı. I. Dünya Savaşı sırasında iaşe nazırı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Adliye Nezâreti</span>

Adliye Nezâreti ya da Adliye Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükûmetleri'nde bugünkü Adalet Bakanlığı'nın yaptığı işi yapan nazırlıktır. Türkiye'de Cumhuriyet'in kurulmasıyla birlikte önce Ankara'ya taşınmış ve sonrasında ise dilde sâdeleşme çalışmalarının ardından adı "Adalet Bakanlığı" olarak değişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Maârif-i Umûmiye Nezâreti</span> Osmanlının son dönemlerinde eğitim işlerinden sorumlu bakanlık

Maarif Nazırlığı ya da Maarif Nezareti son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde eğitim işlerinden sorumlu olan nazırlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Ticaret ve Ziraat Nezâreti</span>

Ticaret ve Ziraat Nazırlığı, Osmanlı Devleti'nde ticaret ve tarım işlerinden sorumlu bakanlığa verilen isimdir.

Mehmed Rifat Paşa, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında hizmet vermiş bir devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dahiliye Nezâreti</span>

Dahiliye Nazırlığı veya Dahiliye Nezareti, son dönem Osmanlı hükûmetlerinde içişlerinden sorumlu bakanlığa verilen isimdir.

Arif İsmet Bey, İsmetzade Doktor Mehmed Arif olarak da bilinir, Osmanlı siyaset adamı ve yazar. Yazar olarak daha çok Gürcü Köyleri adlı kitabıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Gümülcineli İsmail Bey</span> Osmanlı siyasetçi

Gümülcineli İsmail Bey, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">1912 Osmanlı genel seçimleri</span> Meclis-i Mebusan 4. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1912 Osmanlı genel seçimleri, II. Meşrutiyet döneminin ikinci Meclis-i Mebûsan'ı padişahın birincisini 18 Ocak 1912'de feshetmesi ve yapılan seçimlerdir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.