İçeriğe atla

Tagureti Kilisesi

Koordinatlar: 41°01′48″K 42°21′25″D / 41.03000°K 42.35694°D / 41.03000; 42.35694
Tagureti Kilisesi
Harita
Temel bilgiler
KonumBağdaşen, Ardahan
Koordinatlar41°01′48″K 42°21′25″D / 41.03000°K 42.35694°D / 41.03000; 42.35694
İnançDoğu Ortodoks Kilisesi
MezhepGürcü Ortodoks Kilisesi
DurumYıkılmış
Mimari
Mimari türKilise
Mimari biçimGürcü mimarisi
Tamamlanma? Orta Çağ
Özellikler
MalzemelerYontu taş, kesme taş, kireç harcı

Tagureti Kilisesi (Gürcüce: თაგურეთის ეკლესია), Tavgeti Kilisesi olarak da bilinir, Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı Bağdaşen köyünün sınırları içinde Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü kilisesidir.[1]

Tarihçe

Tagureti Kilisesi, ortadan kalkmış olan Tagureti köyünün kiliseydi. Tagureti, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Artani'deki köylerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre Taguret (تكوریت) olarak kaydedilmiş olan köy 10 Hristiyan haneden oluşuyordu. Vegi vermekle yükümlü hane reislerinin adları bu yerleşimin bir Gürcü köyü olduğunu göstermektedir. 1878 yılına gelindiğinde köyde sadece bir hane kalmıştı.[2][3] Bağdaşen köyünün 4,4 kilometre güneybatısında bulunan Tagureti köyünün tarihinden Tagureti Kilisesi'nin Osmanlı döneminden önce inşa edildiği anlaşılmaktadır.[1]

Mimari

Tagureti Kilisesi, Tagureti köyünün kalıntılarının bulunduğu yerde, bir sırtta inşa edilmiş tek nefli bir yapıdır. Bir vadinin sol kıyısında dikdörtgen planlı (7,8×4,8 m) bir yapı olan kilise, kaba yonu gri taşlarla kireç harcı kullanılarak inşa edilmiştir. Yıkılmış olan kiliseden geriye kalan duvar bölümlerinin yüksekliği yarım metreyi bulur. Kilisenin hemen yakınında ayrıca irice kesme bir taş tespit edilmiştir. Bu taşın bir yüzeyinde yuvarlak bir oyuğun bulunması, bir haçtaşın kaidesi olma ihtimalini desteklemektedir. Kilisenin etrafında eski köy evlerinin izleri bulunmaktadır.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 124. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-7362-5
  2. ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 434". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2023. 
  3. ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 517". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Taşkıran, Posof</span> Posofda bir köy

Taşkıran, Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Bağdaşen, Ardahan</span>

Bağdaşen, Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Çatalköprü, Ardahan</span>

Çatalköprü, Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Kartalpınar, Ardahan</span> Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köy

Kartalpınar, Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Tepeler</span>

Tepeler, Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Bolacuri</span>

Bolacuri, Gürcistan’ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Adigeni Belediyesi’nde bir köydür. Kvabliani Deresi’nin sağ tarafında, deniz seviyesinden 1.220 metre yükseklikte yer alır. Adigeni kasabasına 7,5 km uzaklıktadır.

Sairme, Gürcistan’ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Adigeni Belediyesi’nde bir köydür. Kvabliani Çayı’nın sağ yakasında yer alır. Çeçla temine bağlıdır. Adigeni kasabasına yaklaşık 10 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mushi</span>

Mushi, Gürcistan’nın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahaltsihe Belediyesi’nde bir köydür. Ahaltsihe Havzası'nda, Uraveli Deresi'nin sağ yakasında, deniz seviyesinden 1.100 metre yükseklikte yer alır. Ahaltsihe kentine 16 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hizabavra</span>

Hizabavra, Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Aspindza Belediyesi'nde bir köydür. Ahalkalaki Platosu'nun batı kısmında, Paravani'nin sağ kolu olan Çobareti Deresi kıyısında, deniz seviyesinden 1.590 metre yükseklikte yer alır. Aspindza kasabasına 19 km uzaklıktadır.

Ampuri Kilisesi, tarihsel Cavaheti bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı ve eski adı Ampuri olan Kenardere köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kilisedir.

Muriana Kilisesi, Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı Bağdaşen köyünün sınırları içinde Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü kilisesidir. Bu yapı, ortdan kalkmış olan ve yöre halkı tarafından "Muriana" olarak adlandırılan köyün kilisesiydi.

Cocorta Kilisesi, Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı Kayabeyi köyünün sınırları içinde Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü kilisesidir. Eski bir yerleşim olan Cocorta köyünün kilisesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Ahalşeni Kilisesi</span> Ardahan Hanak Sazlıçayır Köyü Orta Çağ Gürcü Kilisesi

Ahalşeni Kilisesi, tarihsel Eruşeti bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Hanak ilçesine bağlı ve eski adı Ahalşeni olan Sazlıçayır köyünde Orta Çağ'da inşa edilmiş bir Gürcü kilisesiydi. Bu yapı tamamen yıkılmış ve yerinde cami inşa edilmiştir.

Mglivani Kilisesi, tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Hanak ilçesine bağlı Çayağzı köyünün sınırları içinde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kilisedir. Ortadan kalkmış olan Mglivani köyünün kilisesiydi. Mglinavi Kilisesi olarak da bilinir.

Heva Kilisesi, tarihsel Kola bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı ve eski adı Heva olan Sürügüden köyünde Orta Çağ'dan kalma bir kilisesidir.

Tetrtsihe Kilisesi, tarihsel Palakatsio bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı ve eski adı Tetrtsihe olan Akçakale köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.

Çamhusi Kilisesi veya Kamhisi Kilisesi, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı ve eski adı Kamhisi / Çamhusi olan Dokuzelma köyünde Gürcü döneminden kalma bir kiliseydi.

Anuşivani, tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Komki olan Tepeler köyünün sınırları içinde eski bir köy ve bu köye ait kilisedir.

Akameti Kilisesi, tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Şadevani olan Çatalköprü köyünün sınırları içinde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kilisedir. Ortadan kalkmış olan Akameti köyünün kilisesi olduğu için bu adla anılmaktadır.

Mşehi Kilisesi veya Muşeh Kilisesi, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı ve eski adı Mşehi olan Aydoğdu köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kilisedir. Kilise, Aydoğdu köyünün eski adından dolayı bu şekilde adlandırılmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.