Dövüş sanatları veya savaş sanatları, çeşitli kurallara bağlanarak sistemleştirilmiş fiziksel mücadele ve talim geleneklerinin ve spor dallarının ortak adı. Günümüzde bu sporlar; fitness, kendini koruma, zihinsel disiplin, karakter gelişimi, kendine güven ve karşılıklı mücadele amacıyla yapılmaktadır. Bir kısmı özel silah ve ekipmanlar gerektirir.
Türkiye'de yirmi bir tane UNESCO Dünya Mirası bulunmaktadır. İlk olarak 1985'te İstanbul'un Tarihî Alanları, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya ile Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, son olarak da 2023'te Gordion ile Anadolu'nun Ortaçağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri listeye dâhil edildi. Listedeki varlıklardan on dokuzu kültürel, ikisi karma alandır. Türkiye'nin Dünya Mirası Geçici Listesi'nde ise yetmiş dokuz tane varlığı bulunmaktadır.
2024 yılı sonu itibarıyla, 195 "Taraf Devlet"te 1.223 Dünya Mirası Alanı bulunmaktadır. 1,223 Dünya Mirası Alanının 952'si kültürel, 231'i doğal, 40'ı karma özelliktedir. Bu Dünya Mirası Alanlarının 49'u sınıraşırı alan olup, birden fazla ülke tarafından paylaşılmaktadır. Sınıraşırı alanları paylaşan toplam 72 ülke bulunmaktadır. Ülkeler Dünya Miras Komitesi tarafından Afrika, Arap Devletleri, Asya ve Pasifik, Avrupa ve Kuzey Amerika ve Latin Amerika ve Karayipler olmak üzere beş coğrafi bölgeye ayrılmıştır.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Afrika'da 145 Dünya Mirası belirlemiştir. Bu sit alanları 35 ülkede yer almaktadır.
Atina Akropolisi, Atina'ya hakim yüksek bir kayalık üzerinde bulunan ve büyük mimari ve tarihi önemi olan birçok antik yapı kalıntılarını içeren eski bir hisardır. Atina Akropolisi, tüm akropolislerin en bilineni olduğu için genellikle Akropolis denilince tüm dünyada ilk akla gelen yerdir.
1972 yılında imzalanan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerler olan Dünya Mirasları kavramını tanımladı. Doğal özellikler, jeolojik ve fizyografik oluşumlar ve bilim, koruma veya doğal güzellik açısından önemli olan doğal alanlar doğal miras olarak tanımlanır. Azerbaycan, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşmeyi 16 Aralık 1993'te onaylamasıyla ülkedeki alanlar listeye dahil edilmiştir.
Dünya Mirası, UNESCO tarafından listelenen, özel kültürel veya fiziksel öneme sahip yerlerden her birine verilen addır. Genel Kurul tarafından seçilen 21 UNESCO üyesi ülkenin oluşturduğu Dünya Miras Komitesi tarafından yönetilen uluslararası Dünya Mirası Programı bu listeyi güncellemektedir.
UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri, somut olmayan kültürel miras unsurlarının (SOKÜM) dünya çapında daha iyi korunmasını sağlamak ve bunların öneminin fark edilmesini sağlamak amacıyla, UNESCO tarafından 2008 yılından beri güncellenip hazırlanan; farklı ülkelerdeki önemli SOKÜM unsurlarını, acil koruma gerektirenleri ve korma alanındaki iyi uygulamaları içeren listelerdir.
Paseo del Prado İspanya’nın başkenti Madrid’in ana bulvarlarından birisidir. Şehrin en eski kentsel tasarımlarından birisi olup Bien de Interés Cultural (BIC) statüsündedir. Plaza de Cibeles ile Plaza del Emperador Carlos V arasında kuzey-güney istikametinde yer almaktadır.
Changdeokgung, Güney Kore'nin başkenti Seul'de bulunan bir saraydır. Saray Joseon Hanedanı döneminde inşa edilen beş büyük saraydan biridir. Deoksugung, Joseon Hanedanı kralları tarafından yaptırılan "Beş Büyük Saray"'dan biridir.
Jongmyo, Güney Kore'nin başkenti Seul'de Joseon Hanedanı zamanında ölen kral ve kraliçelerin anmılmasına adanmış bir Konfüçyüs tapınağıdır. Tapınak 1995 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine eklenmiş olup UNESCO'ya göre, tapınak korunan en eski kraliyet konfüçyüs tapınağıdır ve ayin törenleri 14. yüzyılda kurulan bir geleneğe göre devam etmektedir.
Tripitaka Koreana, 13. yüzyıldan kalma 81,258 adet Kore Tripitaka ahşap baskı bloku grubudur. 1496 başlık ve 6568 ciltlik bölümde düzenlenen 52.330.152 karakterde bilinen hatasız veya hatalı bir şekilde Hanja karakterler ile yazılmış olup dünyadaki en kapsamlı ve en eski sağlam Budist kutsal yazıtlardır. Her bir tahta blokun yüksekliği 24 cm ve uzunluğu 70 cm olup kalınlığı ise 2,6 ile 4 cm arasındadır ve her biri yaklaşık üç ile dört kilogram ağırlığındadır. Ahşap bloklar üst üste dizildiğinde 2.74 km ile Baekdu Dağı kadar uzun, sıraya dizildiğinde ise yaklaşık 60 km uzunluğunda ve 280 ton ağırlığında olabilmektedirler. Ahşap bloklar, 750 yıl önce oluşturulmalarına rağmen günümüze kadar bozulmadan kalabilmişlerdir. Tripitaka Koreana Güney Kore'nin Güney Gyeongsang eyaletinde bulunan Haeinsa Tapınağı'nda saklanmaktadır.
Antequera Dolmen Sitleri, üç kültürel anıt ile iki doğal anıttan oluşmaktadır. Antequera şehrinde, Andalusia, İspanya'nın Endülüs Eyaleti'nin Antequera ilçesinde yer almaktadır. 2006 yılında UNESCO tarafından bir Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.
El Torcal de Antequera, İspanya'nın Endülüs Eyaleti'ndeki Málaga ilinin Antequera ilçesinin güneyinde bulunan Sierra del Torcal dağında bulunan bir doğa rezervidir. Avrupa'daki en etkileyici karst manzaralarından biridir. Yakınlarında bulunan üç kültürel anıt ile Peña de los Enamorados doğal anıtı ile birlikte UNESCO tarafından bir Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.
Kurtarma arkeolojisi ya da diğer bilinen adlarıyla kurtarma kazıları, prevantif (önleyici) arkeoloji ya da ticari yahut sözleşmeli arkeoloji, devlet tarafından onaylanmış, kâr amacı güden arkeolojik kazı ve araştırmalara verilen addır. Bu tür kazılar bir inşaat, yol ya da baraj inşası planlanırken arazi çalışmaları sırasında tesadüfen bulunan buluntuların en kısa sürede belgelenerek kayda alınmasını amaçlamaktadır.
Heritage Malta Malta ulusal müzeler, koruma uygulamaları ve kültürel miras ajansıdır. 2002 yılında çıkarılan Kültürel Miras Yasası tarafından oluşturulan ulusal ajans, eski Müzeler Departmanının yerini aldı. Başlangıçta Heritage Malta, müzelerin, sitelerin ve koleksiyonlarının yönetimi ile görevlendirildi, ancak 2005'te ajans, eski Malta Restorasyon Merkezi'nin korumadan sorumlu ulusal ajans olması yönünde de görevlendirilmiştir. Müzeler, kültürel miras ve korumadan sorumlu ulusal ajans olan Heritage Malta, Bakanlık tarafından atanan bir Yönetim Kurulu tarafından idare edilmektedir. Kurul, bir Başkan tarafından yönetilir ve genellikle üç yıl üst üste atanır.
Rudreshwara tapınağı olarak da bilinen Ramappa Tapınağı, Güney Hindistan'daki Telangana eyaletinde bulunan bir UNESCO Dünya Mirası alanıdır. Warangal'dan 66 kilometre (41 mi), Mulugu'dan 15 kilometre (9,3 mi), Haydarabad'dan 209 kilometre (130 mi) uzakta yer almaktadır. Mulugu ilçesinin Venkatapur mandalında, 13. ve 14. yüzyıllarda görkemli zamanlar geçiren Palampet köyündeki bir vadide yer almaktadır. Tapınaktaki bir yazıttan edinilen bilgiler, yapının MS 1213'te bir Kakatiya generali olan Recharla Rudra tarafından, Kakatiya hükümdarı Ganapati Deva döneminde inşa edildiğini göstermektedir.
Azerbaycan halı dokumacılığı Azerbaycan halkının tarihi ve geleneksel bir faaliyetidir. Azerbaycan halısı, desenleri Azerbaycan'ın birçok halı yapım bölgesinin karakteristiği olan, yoğun dokulu ve havlı veya havsız bir yüzeye sahip, çeşitli boyutlarda geleneksel el yapımı bir tekstildir. Halıcılık sözlü ve uygulamalı olarak aktarılan bir aile geleneğidir.
Jongmyo jerye, Güney Kore'nin başkenti Seul'de Jongmyo Tapınağı'nda ölen Joseon hükümdarlarına ibadet etmek için düzenlenen geleneksel bir törendir. Her yıl Mayıs ayının ilk Pazar günü düzenlenmektedir. Jongmyo ayinine genellikle saray müziği çalma (Jerye-ak) ve Ilmu veya çizgi dansı adı verilen dans eşlik eder. Jongmyo jerye ve jeryeak, 2001 yılında UNESCO tarafından Güney Kore'nin İnsanlığın Sözlü ve Somut Olmayan Mirasının Başyapıtları arasında ilki olarak belirlendi.
Kültürel peyzaj, coğrafya, ekoloji ve miras çalışmaları alanlarında insan faaliyeti ve çevrenin simbiyozunu tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Dünya Miras Komitesi tarafından tanımlandığı gibi, "doğanın ve insanın ortak eserlerini temsil eden kültürel varlıklar"dır ve üç ana kategoriye ayrılır:
- "İnsan tarafından kasıtlı olarak tasarlanan ve yaratılan bir manzara"
- "Kalıntı bir manzara" veya "devam eden bir manzara" olabilen "organik olarak gelişmiş bir manzara"
- "doğal unsurun dini, sanatsal veya kültürel çağrışımları" nedeniyle değerlenebilecek bir "ilişkisel kültürel manzara".
Kore