Tacikistan, resmî adıyla Tacikistan Cumhuriyeti, 143.100 km2 yüzölçümü ve 9.537.645 kişilik tahmini nüfusu ile Orta Asya'da denize çıkışı olmayan bir ülkedir. Komşuları güneyde Afganistan, batıda Özbekistan, kuzeyde Kırgızistan ve doğuda Çin'dir. Resmî dil, en büyük etnik grup olan Tacikler'in anadili olan Tacikçe'dir. Tacik halkının geleneksel anavatanları, günümüz Tacikistan'ının yanı sıra Afganistan ve Özbekistan'ın bazı kısımlarını içerir. Ülke başkanlık sistemiyle yönetilmekte olup, seküler bir yapıya sahiptir. Başkent ve en büyük şehir Duşanbe'dir.
Orta Asya, dar anlamıyla geçmişte Sovyetler Birliği'nin parçası olan beş ülkeyi tanımlar. Geniş anlamda ise Afganistan, Pakistan'ın kuzeyi, Çin'in batısı, Moğolistan ve Rusya'nın bir kısmı ile kuzeydoğu İran'ı içeren bölge ve bölgeyi tanımlamak için kullanılan coğrafi terim. Asya'nın dünya okyanuslarından uzak iç kesimini belirtmek için kullanılır, bölgenin bu denizlere kapalı oluşu başlıca ana özelliğidir. Orta Asya, aynı zamanda Türk halklarının anayurdudur.
Fergana Vadisi, Orta Asya'da Özbekistan'ın doğusunu, Kırgızistan'ın güneyini ve Tacikistan'ın kuzeyini kapsayan vadi.
Tanrı Dağları ya da Tien-Şan, Orta Asya'da bulunan büyük dağ sistemlerinden birini oluşturan sıradağlardır.
Fergana Eyaleti Özbekistan'ın 12 ilinden birisidir.
Karakum Çölü Orta Asya'da yer alan bir çöl.
Oş, Fergana Vadisi'nin güneyinde bulunan ve "güneyin başkenti" olarak adlandırılan, Kırgızistan'ın en büyük ikinci şehridir.
Dağlık Bedehşan Özerk Bölgesi Pamir Dağları'nda bulunan ve Tacikistan'ın doğusunda yer alan özerk (muhtar) bir bölgedir. Yüzölçümü Tacikistan'ın %45'ini kaplasa da nüfus olarak ülkenin sadece %3'ünü oluşturmaktadır. Başkenti Horog şehridir.
Ceyhun Alp ya da Amuderya, Orta Asya'nın en uzun ırmaklarından biridir. Ceyhun, Afganistan'dan, Pamir ve Hindukuş dağlarının kesiştiği yerden, yaklaşık 4950 m rakımdaki kaynağından Aksu adı altında doğarak batıya doğru ilerler ve kuzeyden, başlıca Pamir Vahan suyu, Kızılsu (Vahş/Uranovodsk), Kâfirnihân ve Surhân, güneyden de Kökçesu kollarını kendisine katarak Kunduz-Belh hizasında kuzeybatıya döner. Bu dönüşten sonrası bir bölümü çöller ve stepler içinde kurak iklim kuşağından geçerek, hiçbir kol kendisine katılmadan kuzeybatı yönünde ilerler ve sonunda değişik kollara ayrılarak Aral Gölü'ne suyunu boşaltır. 2540 km uzunluğundaki ırmağın kıyılarında tarih boyunca önemli yerleşim merkezleri kurulmuştur.
Kırgızistan, Orta Asya'da, Çin'in batısında karayla çevrili bir ülkedir. Orta Asya'nın yeni bağımsız ülkelerinin en küçüğü olan Kırgızistan, yaklaşık 198,500 kilometrekarelik yüzölçümüyle Türkiye Cumhuriyeti'nin Doğu Anadolu Bölgesi ile hemen hemen aynı büyüklüktedir. Millî toprakları yaklaşık olarak doğudan batıya 900 kilometre, kuzeyden güneye 410 kilometre halinde erişmektedir.
Seyhun veya Siriderya, Orta Asya'da bir nehirdir. Ceyhun nehri ile birlikte tarihi Maveraünnehir bölgesini oluştururlar.
Özbekistan Orta Asya'da bir ülkedir.447,000 kilometrekarelik yüz ölçümüne sahip olan ülke 1,425 kilometre doğu-batı, 930 kilometre ise kuzey-güney yönünde uzanır. Komşuları güneybatıda Türkmenistan, kuzeyde Kazakistan, güneyde ve doğuda Tacikistan ve Kırgızistan ile güneyde Afganistan'dır.
Narın Nehri, 807 km uzunluğunda olup Seyhun nehrinin sağ kaynak nehridir. Narın Nehri Kırgızistan'ın en büyük ve en uzun nehridir, batıya Fergana Vadisi üzerinden Özbekistan'a doğru akan Narın nehri Kara derya ile özbekistan'da birleşerek Sir derya havzasını oluşturan önemli bir hidrolojik sistem yaratır.
Vakhsh Nehri, Orta Asya'da Amu Derya Nehri'nin kolu olan nehir.
Pamir-Alay Tacikistan, Kırgızistan ve Özbekistan'da, Tanrı Dağları'ndan batıya uzanan ve Pamir Dağları'nın ana menzilinin kuzeyinde yer alan çeşitli sıradağlarını kapsayan bir dağ sistemi. Kuzeyinde Seyhun ve güneyinde Vahş Nehri uzanmaktadır. En yüksek zirvesi, Türkistan menzilinde yer alan 5621 m yüksekliğindeki Pik Skalisty'dir.
Zerefşan Nehri, Orta Asya'da bulunan önemli bir nehirdir. Doğu Türkistan (Pamirlerde) sıradağlarının doğusundan kaynak alan Zerefşan nehri Özbekistan ve Tacikistan boyunca 877 km akarak Türkmenistan'ın Türkmenabad şehri yakınlarında çöl kıyısında kaybolur. Çok sayıda Özbek şehri bu nehrin havzasına dahilinde uzanmaktadır.
2011 Fergana Vadisi depremi, 19 Temmuz 2011 tarihinde yerel saat ile sabaha karşı 01.35'te 6.1 büyüklüğünde meydana gelen Fergana Vadisi merkezli depremdir.
Türkmenistan, Orta Asya'da karayla çevrili bir ülkedir ve batıda Hazar Denizi, güneyde İran ve Afganistan, kuzeydoğuda Özbekistan ve kuzeybatıda Kazakistan ile komşudur. 1991'in sonunda Sovyet sonrası devletlerin çoğu tarafından oluşturulan gevşek federasyon olan Bağımsız Devletler Topluluğu'nun (BDT) en güneydeki cumhuriyetidir.
Kırgızistan'daki nehirler listesi, kısmen veya tamamen Kırgızistan'da bulunan nehirlerin listesidir. Nehirler drenaj havzalarına göre gruplandırılmıştır. Başka nehirler ile birleşen nehirler, aktıkları nehirlere göre listelemiştir. Bazı nehirler kendileri Kırgızistan'dan akmazlar, ancak Kırgızistan'dan geçen kollara sahip olduklarından listelenmiştir; bu nehirler İtalik olarak verilmiştir. Anlaşılır olması için, yalnızca drenaj havzası alanı 1.000 km2'nin üzerinde olan nehirler gösterilmiştir. Kırgızistan nehirlerinin alfabetik bir özeti için Kırgızistan Nehirleri kategorisine bakınız. Toplamda, uzunluğu 10 km ile 35000 km arasında 2044 nehir vardır.
Alay veya Alai Sıradağları Kırgızistan'ın batısındaki Tanrı Dağları sıradağlarından Tacikistan'a kadar uzanan bir sıradağdır.Pamir-Alay dağ sisteminin bir parçasıdır. Dağ sırası yaklaşık olarak doğudan batıya doğru uzanır. En yüksek doruğu 5.544 m'ye ulaşan Pik Tandykul'dur. Fergana Vadisi'nin güney sınırını oluşturur, güneyde ise dik bir şekilde Alay Vadisi'ne iner. Sıradağların güney yamaçları, Amu Darya'nın bir kolu olan Kyzylsuu veya Vahş Nehri'ne akar. Sıradağların kuzey yamaçlarını akıtan akarsular Sir Derya'nın kollarıdır ve dağ sırasının kuzeyindeki Fergana Vadisi'ne boşalırlar. 5.051 m'lik Pik Skobeleva, aynı zamanda iyi bilinen bir doruktur. İrkeştam'dan Oş'a giden yollar bu dağlardan geçer.
