Ekmek, çeşitli tahıl unundan yapılmış hamurun ateşte, sac üzerinde, tandırda, fırında veya tepside pişirilmesiyle hazırlanan temel gıda. Tek başına tüketilebildiği gibi, yemeğin yanında veya yemeklere ya da yağlara banarak da tüketilebilmektedir.
Dolma, Balkan, Güney Kafkasya, Orta Asya, Akdeniz, Ege ve Orta Doğu mutfaklarında yeri olan bir yemek çeşididir. Biber, domates, soğan, patlıcan ve kabak gibi sebzelerden yapılmaktadır. 2017 yılında Azerbaycan'ın "Dolma yapımı ve paylaşımı geleneği" UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine dahil edilmiştir. Bu geleneğe halen daha Azerbaycan'da rastlanmaktadır. Dolma aynı zamanda geleneksel Irak mutfağının en popüler yemeklerinden biridir ve Irak'ın yöresel yemeği olarak kabul edilir. Dolma, Irak'taki tüm etnik gruplar tarafından tüketilir.
Lavaş, genellikle mayalı, geleneksel olarak tandır ya da sacda pişirilen, Güney Kafkasya, Batı Asya ve Hazar Denizi'ni çevreleyen bölgelerin mutfaklarında yaygın olan ince bir yassı ekmektir. Lavaş, Ermenistan, Azerbaycan, İran ve Türkiye'de en yaygın ekmek türlerinden biridir. Geleneksel tarif, tandır yerine bir döküm tava veya wok kullanılarak modern mutfağa uyarlanabilir.
Künefe, kıyılmış filo hamuru, veya alternatif olarak ince irmik hamuruyla yapılan, şeker bazlı şurupla beslenen ve tipik olarak peynir veya pıhtılaşmış krema, fıstık veya fındık gibi diğer malzemelerin dahil edilmesiyle yapılan, geleneksel bir Ortadoğu tatlısı. Arap Ligi'nde, özellikle Levant ve Mısır'da, Filistinliler arasında popülerdir. Buna ek olarak Türkiye, Yunanistan, Balkanlar ve Güney Kafkasya'da varyantları ve popülerliği bulunmaktadır.
Musakka, Genellikle Orta Doğu ve Balkanlar'da yaygın olan, patlıcan veya patates bazlı bir yemektir. Kıymalı varyasyonları da dâhil olmak üzere birçok yerel ve bölgesel varyasyonları vardır.
İsrail mutfağı, hem yerel yemekler hem de dünyanın her yerinden İsrail'e gelen Yahudi göçmenlerin yemeklerinden oluşur. 1948'de İsrail devletin kuruluşundan ve özellikle 1970'lerin son yıllarından beri bir İsrail füzyon mutfak oluşmuştur.
Falafel, Orta Doğu mutfağında nohut, bakla veya her ikisinin birlikte top veya köfte şekline getirilip derin yağda kızartılmasıyla yapılan yemek. Genellikle pita, somun ekmek veya tabun ekmeği içinde servis edilir. Falafel köftelerinin üzerine salatalar, turşular, acı soslar ve tahinli soslar gezdirilebilir. Falafel köfteleri tek başına atıştırmalık olarak yenebileceği gibi, farklı mezelerle birlikte de servis edilebilir.
Midye tava, midyelerin kızartılması ile hazırlanan bir meze, tava türüdür.Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de tarifi vardır.
Hamur, tahıl veya baklagillerden üretilen yoğrulabilir, bazen elastik bir besin maddesidir. Hamur tipik olarak un ve az miktarda su veya başka bir sıvı ile karıştırmak suretiyle yapılır ve bazen maya veya başka kabartma maddeleri ile çeşitli yağlar veya aromalar gibi diğer bileşenleri içerir.
Naan, Hindistan mutfağına ait; çoğunlukla Batı Asya, Güney Asya, Endonezya, Myanmar ve Karayip mutfağında da bulunan mayalı yassı ekmek; tandır ve fırında pişirilen gözleme.
Escamoles, halk dilinde Meksika havyarı olarak bilinen, liometopum apiculatum ve L. occidentale var. luctuosum türlerinin karıncalarının yenilebilir larvaları ve pupalarıdır. En çok Mexico City ve çevresinde tüketilir. Escamoles Aztekler döneminden beri Meksika'da tüketilmektedir. Süzme peynirinkine benzer bir dokuya sahiptir, tereyağlı ve cevizli bir tadı vardır. They taste buttery and nutty, with a texture akin to that of cottage cheese.
Laffa, ayrıca lafa veya Irak pitası, İsrail mutfağına ait Irak kökenli yassı ekmektir. Tandırda veya tabun adı verilen bir fırında pişirilir. Genellikle şavurma, felafel, humus veya şakşuka gibi yemeklerle dürüm yapılarak tüketilir. Tandır ekmeği, naan veya Filistin mutfağından tabun ekmeği ile benzerlik gösterir.
Pastrmayliya, hamur, et ve biberden yapılan bir Makedon içli pidesidir. Pastrmayliya genellikle oval şekildedir ve üzerinde dilimlenmiş et küpleri ve biber bulunur. Adı, Türkçede kurutulmuş koyun veya kuzu etinin tuzlanmış ve kurutulmuş haline denilen pastırma kelimesinden gelmektedir. Türk pidesine dayanmaktadır.
Bulgar mutfağı Güneydoğu Avrupa mutfağının bir temsilcisidir. Diğer Balkan mutfakları ile ortak özellikler taşıyor. Bulgar yemek gelenekleri, çeşitli sebzeler, otlar ve meyveler için uygun iklim koşulları gibi coğrafi faktörler nedeniyle çeşitlidir.
İran mutfağı İranın yöresel mutfağıdır. İran'ın yüzyıllar içerisinde ilişki kurduğu bölge ve ülkelerin mutfaklarından da izler taşır: Türk mutfağı, Yunan mutfağı, Mezepotamya mutfağı, Orta Asya mutfağı, Kafkasya mutfağı ve Rus mutfağı bunlardan bazılarıdır.
Ulusal yemek yemeğin belirli bir ülkeye özgü olması ve o ülkeyle anılmasından gelir. Yemek, çeşitli sebeplerden dolayı ulusal yemek olarak düşünülebilir:
- Yemeğin belirli bir yöntemle, yerel olan malzemelerden hazırlanması ve temel gıda olması, örneğin fruits de mer Fransa'nın batı kıyılarında sunulur.
- İçeriğinde yerel bölgede bulunan veya üretilen egzotik malzeme bulunması, örneğin Güney Amerikan kırmızı biberinin Avrupada Pireneler'de yetişmesi.
- Kültürel miras‘ın bir parçasını oluşturan şenlikli bir mutfak geleneği olarak - örneğin yaz kamp’larında barbeküler veya akşam yemeklerinde fondüler - veya Kurban Bayramı veya iftar yemekleri gibi dini uygulamanın parçası olarak sunulur.
- Ülkenin kendisinin, yemeği ulusal yemek olarak kabul etmesi. Örneğin, 1930'larda İsviçre Peynir Birliğinin fondüyü İsviçre'nin ulusal yemeği olarak yüceltmesi.
Gyros dikey bir döner şişinde pişirilen ve domates, soğan, patates kızartması ve caciki gibi malzemelerle birlikte sarılmış veya pide ekmeğine doldurulmuş olarak servis edilen Yunan kökenli bir yemektir. Yunanistan'da normalde domuz eti veya bazen tavukla yapılırken diğer ülkelerde dana eti ve kuzu eti de kullanılmaktadır.
Antik Roma mutfağı, uygarlığın var olduğu süre boyunca büyük ölçüde değişti. Beslenme alışkanlıkları, krallıktan cumhuriyete ve en sonunda da imparatorluğa yol açan siyasi değişikliklerden ve Romalıları birçok kültürün mutfak alışkanlıklarına ve pişirme yöntemlerine maruz bırakan imparatorluğun muazzam ölçüdeki genişlemesinden etkilendi.
Harira, Fas ve Cezayir başta olmak üzere geleneksel bir Kuzey Afrika çorbasıdır. Başlangıç olarak popüler olmakla birlikte tek başına hafif bir atıştırmalık olarak da yenir. Çok sayıda çeşidi bulunmaktadır ve yıl boyunca yapılabilmesine rağmen daha çok Ramazan ayında yapılır.
Zapiekanka ya da Polonya Pizzası, Polonya'ya ait bir ekmek üstü sandviç türüdür. Zapiekanka kelimesi, Lehçe'de güveç anlamında da kullanılmaktadır. Zapiekanka, başta Krakov ve Varşova olmak üzere Polonya'nın en bilinen ve sıkça tüketilen sokak yiyeceğidir. Zapiekanka'nın yapımında büyükçe bir Fransız baget ekmeği, Polonya tarzı eritme peyniri ya da gouda, ketçap ve domuz salamı ya da tavuk eti kullanılmaktadır. Zapiekanka, genellikle sıcak tüketilmektedir.
